Ciana nĩ ikoragwo na wĩra wa bata wa gũtigĩrĩra atĩ aciari a cio akũrũ nĩ mararũmbũiyo. Bibilia yugaga atĩ ciana nĩ ciagĩrĩirũo “kũrutithia wĩtĩkio wacio wĩra na ũndũ wa kũmenyagĩrĩra andũ arĩa marĩ a nyũmba ciao kĩũmbe; tondũ gwĩka ũguo nĩ gũcookeria aciari a cio . . . ngaatho nĩgũkorwo ũndũ ũcio nĩũkenagia Ngai.” (1 Timotheo 5:4, Holy Bible in Gĩkũyũ) Rĩrĩa ciana ciatigĩrĩra atĩ aciari a cio akũrũ nĩ marũmbũiyo, ikoragwo igĩathĩkĩra rĩathani rĩa Bibilia rĩa gũtĩa aciari a cio.—Aefeso 6:2, 3.

 Bibilia ndĩheanĩte ũtongoria wa ĩmwe kwa ĩmwe wĩgiĩ kũrũmbũiya aciari akũrũ. No nĩ ĩheanĩte ngerekano cia arũme na atumia maarĩ na wĩtĩkio arĩa meekire ũguo. Ningĩ nĩ ĩheanĩte motaaro mangĩteithia arĩa mararũmbũiya aciari akũrũ.

•  Andũ amwe a famĩlĩ maarũmbũyirie aciari ao akũrũ atĩa mahinda-inĩ ma Bibilia?

•  Nĩ motaaro marĩkũ ma Bibilia mangĩteithia arĩa mararũmbũiya aciari akũrũ?

•  Hihi Bibilia yugĩte atĩ no mũhaka aciari akũrũ marũmbũĩrio mũciĩ?

 Meekire ũguo na njĩra itiganĩte gũkĩringana na maũndũ mao.

•   Jusufu aaikaraga kũraihu na Ithe, Jakubu, ũrĩa warĩ mũkũrũ. Rĩrĩa Jusufu aahotire, nĩ aabangire Jakubu athaamĩre hakuhĩ nake. Thutha ũcio Jusufu akĩhe ithe gwa gũikara, irio, o na ũgitĩri.—Kĩambĩrĩria 45:9-11; 47:11, 12.

•   Ruthu nĩ aathaamĩire bũrũri-inĩ wa nyaciarawe na akĩruta wĩra na kĩyo nĩguo amũrũmbũiye.—Ruthu 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

•   Ihinda inini Jesu atanakua, nĩ aathuurire mũndũ wa kũrũmbũiya nyina, Mariamu, ũrĩa warĩ mũtumia wa ndigwa hĩndĩ ĩyo.—Johana 19:26, 27. a

 Bibilia nĩ ĩkoragwo na motaaro mangĩteithia arĩa mararũmbũiya aciari akũrũ kũhiũrania na moritũ marĩa moimanaga na wĩra ũcio.

•   Tĩaga aciari aku.

   Ũrĩa Bibilia yugaga: “Tĩaga thoguo na nyũkwa.”—Thama 20:12.

   Ũtaaro ũcio ũngĩhũthĩrũo atĩa? Tĩaga aciari aku na njĩra ya kũmetĩkĩria maikare ũrĩa o mangĩenda kũringana na ũrĩa maũndũ mao mahaana. Kũngĩhoteka, reke metuĩre matua megiĩ ũrĩa mangĩenda kũrũmbũiyo. Ningĩ monagie gĩtĩo na njĩra ya gwĩka ũrĩa wothe ũngĩhota kũmateithĩrĩria.

•   Koragwo na ũtaũku na wohanagĩre.

   Ũrĩa Bibilia yugaga: “Ũtaũku wa mũndũ hatarĩ nganja nĩ ũhooragĩria marakara make, na nĩ ũthaka harĩ we kwaga gũtindanĩra na mahĩtia.”—Thimo 19:11.

   Ũtaaro ũcio ũngĩhũthĩrũo atĩa? Mũciari mũkũrũ angiuga ũndũ ũtarĩ mwega kana age kuonania ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa ũramwĩkĩra ma kũmũrũmbũiya, wĩyũrie ũũ, ‘Niĩ ingĩigua atĩa korũo nĩ niĩ ndĩrahĩtũkĩra maũndũ marĩa arahĩtũkĩra?’ Ũngĩĩrutanĩria gũkoragwo na ũtaũku na kuohanagĩra, no wĩtheme gũthũkia maũndũ makĩria.

•   Hoyaga ũtaaro kuuma kũrĩ andũ angĩ.

   Ũrĩa Bibilia yugaga: “Mĩbango nĩ ĩthararaga andũ mangĩaga kwaranĩria, no ataarani aingĩ nĩ matũmaga maũndũ magaacĩre.”—Thimo 15:22.

   Ũtaaro ũcio ũngĩhũthĩrũo atĩa? Ĩka ũthuthuria wĩgiĩ ũrĩa ũngĩhiũrania na mathĩna ma mwĩrĩ marĩa aciari aku marĩ namo. Thuthuria ũmenye nĩ motungata marĩkũ maheanagwo gĩcigo-inĩ kĩanyu ma kũrũmbũiya andũ akũrũ. Aria na andũ angĩ arĩa manakorũo makĩrũmbũiya aciari akũrũ. Angĩkorũo nĩ harĩ andũ angĩ mũciaranĩirũo nao, bangai kũgĩa na mũcemanio wa famĩlĩ nĩguo mwarĩrĩrie mabataro ma aciari anyu, ũrĩa mũrĩmarũmbũyagia, na ũrĩa mũngĩteithania wĩra-inĩ ũcio.

•   Koragwo ũrĩ mwĩnyihia.

   Ũrĩa Bibilia yugaga: “Ũũgĩ ũkoragwo na andũ arĩa enyihia.”—Thimo 11:2.

   Ũtaaro ũcio ũngĩhũthĩrũo atĩa? Menya maũndũ marĩa ũngĩhota gwĩka na marĩa ũtangĩhota. Kwa ngerekano, ithuothe tũtikoragwo na mahinda maiganu ma gwĩka maũndũ marĩa mothe tũngĩenda gwĩka o na kana hinya mũiganu wa kũmeka. Ũndũ ũcio no ũtũme tũremwo nĩ gwĩkĩra aciari aitũ maũndũ marĩa mothe tũngĩenda kũmekĩra. Ũngĩona atĩ nĩ ũraritũhĩrũo nĩ wĩra wa kũrũmbũiya aciari aku akũrũ, hoya ũteithio kuuma kũrĩ andũ arĩa angĩ a famĩlĩ kana kuuma kũrĩ andũ arĩa mathomeire wĩra wa kũrũmbũiya andũ akũrũ.

•   Wĩrũmbũyagie.

   Ũrĩa Bibilia yugaga: “Gũtirĩ mũndũ o na ũrĩkũ ũthũire mwĩrĩ wake mwene, ĩndĩ aũheaga irio na akawenda.”—Aefeso 5:29.

   Ũtaaro ũcio ũngĩhũthĩrũo atĩa? O na ũrĩ na wĩra wa kũrũmbũiya aciari aku, nĩ ũrabatara kũrũmbũiya nginya mabataro maku na ma famĩlĩ yaku angĩkorũo ũrĩ nayo. Nĩ ũrabatara kũrĩaga irio njega. Ningĩ nĩ wagĩrĩirũo kũhurũkaga o na gũkomaga toro wa kũigana. (Kohelethu 4:6) Na nĩ ũrabatara gũcenjanagia na mũndũ ũngĩ wĩra ũcio rĩrĩa kwahoteka. Ũngĩka maũndũ macio, nĩ ũrĩhotaga kũrũmbũiya aciari aku na njĩra njega.

 Bibilia ndĩkoragwo na ũtongoria wa ĩmwe kwa ĩmwe wa kana no mũhaka ciana irũmbũĩrie aciari a cio mũciĩ. Famĩlĩ imwe ithuuraga gũikara na aciari a cio mũciĩ ihinda iraihu o ũrĩa kũngĩhoteka. O na kũrĩ ũguo, no makinye handũ mone arĩ wega gũtwara mũciari mũciĩ wa gũtumbereria andũ akũrũ. Andũ a famĩlĩ no mabatare gũcemania nĩguo matue nĩ ũndũ ũrĩkũ mwagĩrĩru harĩ o othe.—Agalatia 6:4, 5.