Eendombwedi daJehova oda tala ko ngahelipi ounongononi?
Otwa pandula osho ounongononi wa pondola notwa itavela moinima oyo ya monika kounongononi, oyo ya kanghamena koumbangi.
O-Collins Cobuild Advanced Learner’s English Dictionary oya ti: “Ounongononi oo okukonakona eshito nosho yo omalinyengo oinima yopaushitwe neshiivo olo hatu mono shi na sha nayo.” Nonande Ombiibeli kai fi embo lounongononi, otai ladipike ovanhu va konakone eshito nova mone ouwa mwaasho ovanongononi va mona. Natu ka taleni koihopaenenwa imwe:
Ounongononi weenyofi: “Yeluleni omesho eni pombada, nye mu tale: Olyelye a shita oinima ei? Oye tuu ou ta pitifa mo eengudu dayo da wana komuvalu wado. Oye te i ifana aishe komadina ayo.” — Jesaja 40:26.
Oushiivimwenyo: Salomo “[okwa] tonga yo omiti okudja komuti wasederi wokuLibanon fiyo okuisopi, tai mene mekuma. Nokwa tonga yo oinamwenyo needila noyaalangati noikwameva.” — 1 Eehamba 4:33.
Ounamiti: “Ava ve li nawa ihava pumbwa omuveluli, ndelenee ovanaudu ovo tuu aveke.” — Lukas 5:31.
Ounongononi wonghalo yomhepo: ‘Wa ile ko komalimba eandu? Ndele wa mona ko tuu omalimba eemhawe? Ondjila oilipipo omhepo youshilo tai liundwile medu alishe?’ — Job 38:22-24.
Oishangomwa yetu oya fimaneka ounongononi mokunyanyangida oitukulwa i na sha neshito nosho yo osho ounongononi wa pondola. Ovadali ovo ve li Eendombwedi, ohava ladipike ounona vavo va hongwe opo va kale ve shii eshito. Eendombwedi daJehova dihapu ohadi longo noinima yopaunongononi ngaashi, oikwaudiyo, omwaalu nosho yo oikwaenghono.
Ounongononi owa ngabekwa
Inatu itavela kutya ounongononi otau dulu okunyamukula omapulo aeshe ovanhu. a Pashihopaenenwa, ovanongononi vomamanya ohava konakona kutya edu ola tungwa po koshike, ofimbo ovo hava nongonona omalutu ovanhu hava konakona kutya omalutu ohaa longo ngahelipi. Ndele mbela omolwashike edu la unganekwa nawa opo ku kale oinima i na omwenyo, nomolwashike oitukulwa yolutu hai longele kumwe nawanawa?
Otwa fika pexulifodiladilo kutya Ombiibeli oyo aike tai dulu okuyandja omanyamukulo taa mbilipaleke komapulo oo. (Epsalme 139:13-16; Jesaja 45:18) Onghee hano, otwa itavela kutya ehongo liwa ola kwatela mo okulihonga ounongononi nosho yo Ombiibeli.
Omafimbo amwe, ounongononi ohau monika tau kondjifafana nOmbiibeli. Ashike, oinima imwe oyo tai monika tai kondjifafana oye likolelela koinima oyo inai udiwa ko nawa kombinga yaasho Ombiibeli tai hongo shili. Pashihopaenenwa, Ombiibeli itai hongo kutya edu ola shitwa moule weevili 24 odo tadi ulike kefiku limwe. — Genesis 1:1; 2:4.
Oinima imwe oyo ya talwa ko apeshe kutya oyopaunongononi kai na oumbangi washa noinai tambulwa ko kovanongononi ovo ve shii okulineekelwa. Pashihopaenenwa, molwaashi eshito otali ulike kutya ola shitwa komushiti omunaendunge, ohatu tu kumwe nomataleko ovanongononi voinima i na omwenyo noikwaudiyo vahapu, nosho yo vamwe ovo va fika pexulifodiladilo kutya oinima i na omwenyo inai holoka po kuyo vene okupitila melunduluko ile ya hoololwa keshito.
a Omunongononi woikwaenghono Omuaustria nomufindani wepapa laasho a pondola wedina Erwin Schrödinger okwa ti kutya ounongononi “inau popya kombinga yoinima aishe . . . naasho otashi tu lipulifa neenghono.” Albert Einstein okwa ti: “Otwe lihonga okupitila momaudjuu kutya okudiladila ashike ngahenya inaku wana okukandula po omaupyakadi onghalamwenyo yetu.”