Onda li nda kuminwa eendjovo tadi ti: “Ngeenge owa halelela shili okulihonga kombinga yaKalunga, konakona nEendombwedi daJehova.” Pefimbo opo, onda kala handi konakona nEendombwedi daJehova oule wefimbo lixupi. Ndele opo mu ude ko shihapu, nandi mu kufile ko kanini kondjokonona yonghalamwenyo yange.

Onda dalelwa moQuezaltepeque, odoolopa i li moEl Salvador. Otwa dalwa tu li 15, ame 6. Eshi hatu putuka, ovadali vange ova kendabala okukwafela nge ndi kale omunashili nokudulika komhango. Leonardo navakwao vavali vEendombwedi daJehova navo ova kala have uya oku tu honga Ombiibeli omafimbo amwe. Ashike onda li handi lipwililikile osho nda li handi lihongo nonda li handi ningi omapuko mahapu. Eshi nda li ndi na eedula 14, onda hovela okunwa oikunwa yoalkoholi nokulongifa oingangamifi pamwe nookaume kange vokofikola. Aveshe ova li va fiya po ofikola nova waimina ongudu yovanamapove, nolwanima naame onda ka shikula mo. Otwa li ashike hatu kala momapandavanda hatu pula ovanhu oimaliwa nokuvaka.

Ongudu oyo oya li meme yo oyo tate. Onda li ndi wete kutya ondi na okukala nde i fimaneka filufilu. Pashihopaenenwa, umwe womongudu yetu, oo kwa li a kolwa nai koingangamwifi, okwa li a ponokela omushiinda shetu. Ofimbo va li tava lu, mushiinda okwe ke mu dula eenghono ndele ta dengele opolifi. Onda li nda fula onya, ndele handi hovele okudenga ohauto yamushiinda nomupini opo a efe kaume kange. Mushiinda okwa ti inandi denga vali otuwa yaye, ashike ame onda twikila ashike okutatula mo omakende neelamba.

Eshi nda li ndi na eedula 18, ongudu yetu oya ka lwa nopolifi. Onda hangwa ndi kwete oboma oyo twa ninga fye vene nonda li nda hala oku i kupula opolifi, ndele tai topele meke lange, nghi shii eshi sha ningwa po. Ohandi dimbuluka ashike nda li ndi kwete eke lange la nyanyauka, nonda li nda ngabuka. Eshi nda ka penduka ondi li moshipangelo, nonda li nda didilika kutya eke lange lokolulyo kali ko, okutwi kwokolulyo okwa fita, neisho lange lokolulyo hanga li twike yo.

Nonande onda li nda lemana, natango eshi nda dja moshipangelo onda shuna kongudu yetu. Lwanima onda ka kwatwa po kopolifi ndele handi i modolongo. Omo omo nee ekwatafano lange nongudu la ka kola fiyo okekipa. Efiku alishe ohatu uhala nokuninga oinima pamwe, okudja ongula ohatu shili kepangwe fiyo otali ningine.

Fiku limwe Leonardo okwa li e uya okutalela nge po kodolongo. Ofimbo hatu popi, okwa li a ulika kefano lo-tattoo oyo ya fanekwa kokwooko kwange kwokolulyo. Ndele ta pula nge ta ti: “Ou shii kutya omadidiliko atatu oo wa fanekwa otaa ti shike?” Ame onda ti: “Ondi shii kutya otaa ti shike, oipala, oingangamifi nokukala wa vendjavendja.” Leonardo okwa ti: “Ame ohandi ti kutya otaa ti oshipangelo, odolongo, nefyo. Owa li moshipangelo ndi shii, paife ou li modolongo. Ou shii kutya oshike tashi landula ko.”

Eendjovo daLeonardo oda li da halula nge. Okwa li e li mondjila filufilu. Onda li handi fe ombila yange filufilu. Leonardo okwa li a pula nge tu konakone Ombiibeli naye, nonda li nda dimina. Osho nda li handi lihongo mOmbiibeli osha li she linyengifa nge ndi ninge omalunduluko monghalamwenyo yange. Pashihopaenenwa, Ombiibeli oya ti kutya “ookaume vai otava nyono po eenghedi diwa.” (1 Ovakorinto 15:33) Onghatu yotete oyo nda li ndi na okukatuka oya li okukonga ookaume vamwe. Opo ndi shi ende nawa, ponhele yokuya komutumba wongudu, onda li handi i kokwoongala kwEendombwedi daJehova oko kwa li haku ningilwa modolongo. Kokwoongala oko, onda li nda shakena ko nomunadolongo mukwetu wedina Andrés, oo a li a ninginifilwa modolongo. Okwa li a shiva nge tu ka lye oshuumbululwa pamwe naye. Okudja opo ihandi shili vali kepangwe. Ponhele yaasho, fye naAndrés otwa li hatu kundafana ovelishe mOmbiibeli ongula yefiku keshe.

Vakwetu vomongudu ova li va mona kutya onda li handi ningi omalunduluko. Opo nee, omukulunhu umwe wongudu okwa ti kutya okwa hala okupopya naame. Onda li nda tila neenghono. Kanda li ndi shii osho a li ta ka ningila nge konima eshi a u da osho handi diladila okuninga po, molwaashi kasha li shipu okufiya po ongudu. Okwa ti: “Otwa didilika kutya iho ya vali komutumba wongudu, ndele ou li po ho i kokwoongala kwEendombwedi daJehova. Oshike she ku hanga?” Onde mu lombwela kutya onda hala okutwikila okukonakona Ombiibeli nokuninga omalunduluko monghalamwenyo yange. Okwa li a lombwela nge kutya ongudu otai ka pitika nge ndi ye, shimha ashike handi ulike shili kutya onda hala okuninga Ondombwedi yaJehova. Okwa twikila la ko vali a ti: “Ngeenge owa halelela shili okulihonga kombinga yaKalunga, konakona nEendombwedi daJehova. Inatu hala vali oku ku mona to longo ominyonena. Onde ku hafela lela. Osho to ningi oshinima shiwa. Eendombwedi otadi dulu shili oku ku kwafela. Onda li handi konakona nado koUnited States, novapambele vange vamwe navo Eendombwedi daJehova. Ino tila. Pula komesho.” Natango onda li ngoo nda tila, ashike onda li yo nda tunhukwa. Onda li handi pandula Jehova momutima wange. Onda li ndi udite nda fa okadila oko ka mangululwa, nopaife ondi udite ko eendjovo daJesus odo tadi ti: “Tamu ka shiiva oshili, noshili otai mu mangulula.” — Johannes 8:32.

Ookaume kange vamwe vonale ova li hava yeleke nge eshi hava etele nge oingangamifi. Nohandi dimine kutya omafimbo amwe onda li handi i tambula. Ndele mokweendela ko kwefimbo eshi nda kala handi ilikana tau pu mo, onda ka finda ounghundi oo. — Epsalme 51:10, 11.

Konima eshi nda dja modolongo, vahapu ova li tava diladila kutya natango ohandi ka shuna konghalamwenyo yange yonale, ashike fiyo onena eli inandi shuna ko. Ponhele yaasho, ohandi shuna kodolongo ndi ka ulikile vakwetu ovo ve li mo osho nde lihonga mOmbiibeli. Paife ookaume kange vonale ova dimina kutya onda lunduluka filufilu. Shi nyikifa oluhodi, ovatondi vange vonale inave shi itavela natango.

Efiku limwe opo ngoo hatu udifa nomumwatate umwe, otu wete ashike eshi twa kondekwa kovalumenhu va homata vongudu oyo twa li hatu lwifa, nova li va hala okudipaa nge. Omumwatate okwe va yelifila a ngungumana kutya kandi fi vali oshilyo shongudu yovanamapove. Ofimbo ame nda li handi kendabala okukala nda ngungumana. Konima eshi va denga nge nokulombwela nge kutya inandi enda mo vali moshitukulwa osho, ova shuna po oilwifo yavo ndele tave tu efa tu ye. Ombiibeli oya lundulula shili onghalamwenyo yange. Ngeno okwa li onale, ngeno onda kendabala oku va alulila owii. Ndele paife ohandi tula moilonga omayele Ombiibeli oo taa hangwa mo 1 Ovatessaloniki 5:15, taa ti: “Taleni paha kale nande umwe ta alulile mukwao owii waye, mu hale alushe okulongelafana ouwa noku u longela aveshe.”

Okudja ashike eshi nda ninga Ondombwedi yaJehova, onda kendabala okukala omunashili. Kasha li shipu. Ndele kekwafo laJehova Kalunga, lomayele Ombiibeli nolookaume kange vape, onda pondola. Inandi hala nandenande okushuna ko vali koilonga yange yonale. — 2 Petrus 2:22.

Onda li omuhandunhu nomulongifi weenghono. Onda tomwa kutya ngeno onda fya nale, ngeno kanda li nda efa po eendjila dange donale. Osho nde lihonga mOmbiibeli osha lundulula nge filufilu. Onda efa po onghalamwenyo yange yonale. Onde lihonga okukala omunambili novatondi vange vonale. (Lukas 6:​27) Paife onda panga oukaume novanhu ovo tava kwafele nge ndi kulike omaukwatya mawa. (Omayeletumbulo 13: 20) Paife ondi na onghalamwenyo i na eityo, handi longele Kalunga oo ta dulu okudimina nge po efimbo keshe. — Jesaja 1:18.

Mo 2006, onda ile kofikola yokudeula ovaudifi ovo inava hombolwa ile inava hombola. Konima yomido donhumba, onda ka hombola okaholikekadona kange notwa dala okaana kokakadona. Paife ohandi longifa efimbo lihapu mokuhonga vamwe omafinamhango Ombiibeli oo a kwafela nge. Ondi li yo omukulunhuongalo, nohandi kwafele ovanyasha vaha ye nondjila oyo nda li nda hoolola eshi nda li omunyasha. Ponhele yokufa ombila yange mwene, paife onda tunga ekanghameno lonakwiiwa oyo Kalunga a udaneka mOmbiibeli.