1-2. Oshike twa pumbwa okuninga, ofimbo twa teelela ounyuni mupe?

 OTWA lenga eudaneko laJehova li na sha nokupingena po ounyuni ou nounyuni mupe wouyuki. (2 Pet. 3:13) Nonande katu shi shii kutya ounyuni mupe otau uya naini, oumbangi otau ulike kutya kau na ko vali efimbo lile. — Mat. 24:32-34, 36; Oil. 1:7.

² Ofimbo twa teelela, kashi na nee mbudi kutya otwa kala twa teelela efimbo lile shi fike peni, atusheni otwa pumbwa okupameka eitavelo letu meudaneko olo. Omolwashike mbela? Omolwaashi nokuli neitavelo la kola otali dulu okunghundipala. Omuyapostoli Paulus okwa popya kutya okukala tuhe na eitavelo oshi li ‘oulunde oo hau tu dingatele noupu.’ (Heb. 12:1) Opo tu kelele eitavelo letu liha nghundipale, otwa pumbwa okukala hatu talulula pandjikilile oumbangi oo tau ulike kutya ounyuni mupe mafiku otau ke uya shili. — Heb. 11:1.

3. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa eshi?

³ Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana eenghedi nhatu, odo tadi dulu okupameka eitavelo letu meudaneko laJehova lounyuni mupe: (1) omokudilonga kekuliloyambo, (2) omokudilonga keenghono daJehova nosho yo (3) omokukala twe lipyakidila noinima yopamhepo. Opo nee ohatu ka kundafana nghee etumwalaka laJehova, olo a li a lombwela Habakuk tali dulu okupameka  eitavelo letu kunena. Ashike tete, natu ka kundafaneni eenghalo dimwe odo tashi dulika tu taalele kunena, odo tadi pula tu kale tu na eitavelo la kola li na sha neudaneko lounyuni mupe oo tau uya.

EENGHALO ODO TADI PULA EITAVELO LA KOLA

4. Omatokolo elipi taa pula eitavelo la kola?

⁴ Efiku keshe, ohatu ningi omatokolo taa pula eitavelo la kola. Pashihopaenenwa, ohatu ningi omatokolo e na sha naavo hatu endafana navo, e na sha nomalihafifo, ehongo, ohombo, ounona nosho yo oilonga yomboloto. Ohatu dulu okulipula kutya: ‘Mbela osho nda hoolola otashi ulike ngoo kutya onda tomhwa kutya ounyuni ou owopakafimbo, nonokutya mafiku otau ka pingenwa po kounyuni mupe waKalunga? Ile mbela omahoololo ange okwa nwefwa mo kovanhu ovo va tala ko efyo li li exulilo loinima aishe?’ (Mat. 6:19, 20; Luk. 12:16-21) Ohatu ka ninga omatokolo a denga mbada, ngeenge otwa pameke eitavelo letu olo kutya ounyuni mupe ou li poduka.

5-6. Omolwashike twa pumbwa eitavelo la pama, ngeenge tu li momafimbo madjuu? Shi faneka.

⁵ Ohatu kala yo twa taalela omayeleko, oo taa pula eitavelo la pama. Otashi dulika tu taalele omahepeko, omukifi wa kwata moiti, ile oinima ikwao vali, oyo tai dulu oku tu teya omukumo. Potete, otashi dulika tu kale tu udite kutya ohatu dulu okulididimikila oupyakadi wetu fye vene. Ashike omaupyakadi a tya ngaho, luhapu ohaa twikile efimbo lile. Onghee otwa pumbwa eitavelo la kola, opo tu lididimike notu twikile okulongela Jehova nehafo. — Rom. 12:12; 1 Pet. 1:6, 7.

⁶ Ngeenge tu li meyeleko, otashi dulika tu kale tu udite kutya ounyuni mupe waJehova itau ke uya. Mbela osho osha hala kutya otu na eitavelo la nghundipala? Hasho naanaa. Diladila kefaneko eli. Ngeenge tu li pokufu, moutalala wamemememe, otashi dulika tu kale tu udite kutya okwenye itaku uya. Ashike okwenye ohaku uya. Sha faafana, ngeenge twa teka omukumo neenghono, otashi dulika tu kale tu udite kutya ounyuni mupe itau ke uya. Ndele ngeenge eitavelo letu ola kola, otu shii kutya omaudaneko aKalunga otaa ka wanifwa. (Eps. 94:3, 14, 15; Heb. 6:17-19) Tu na elineekelo olo, ohatu dulu okutwikila okupitifa komesho okulongela Jehova monghalamwenyo yetu.

7. Oikala ilipi twa pumbwa okulungamena?

⁷ Diladila vali konghalo imwe oyo tai pula tu kale tu na eitavelo la kola, oilonga yokuudifa. Ovanhu vahapu ovo hatu udifile ohava kala ve udite kutya ‘onghundana iwa’ i na sha nounyuni mupe waKalunga oo tau uya, itai ka wanifwa shili. (Mat. 24:14; Hes. 33:3) Otu na okukala twa lungama tuha kale twa limbililwa osho Jehova te tu hongo ngaashi vo. Opo tu henuke oshinima sha tya ngaho, otwa pumbwa okutwikila okupameka eitavelo letu. Natu ka kundafaneni eenghedi nhatu omo hatu dulu okuninga ngaho.

DILONGA KEKULILO

8-9. Ongahelipi okudilonga kekulilo haku pameke eitavelo letu?

⁸ Onghedi imwe omo hatu dulu okupameka eitavelo letu, omokudilonga kekulilo. Ekulilo otali tu shilipaleke kutya omaudaneko aKalunga otaa ka wanifwa shili. Ngeenge otwa diladila noukeka kutya omolwashike ekulilo la li la yandjwa, nonokutya ola kwatela mo shike, ohatu ka pameka eitavelo letu olo kutya eudaneko laKalunga li na sha nomwenyo waalushe mounyuni mupe otali ka wanifwa shili. Omolwashike hatu tile ngaho?

⁹ Ekulilo ola kwatela mo shike? Jehova okwa tuma Omona waye omuholike woshiveli, kaume kaye kopofingo, okudja meulu, a dalwe e li omunhu a wanenena kombada yedu. Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li e lididimikila  omaudjuu oludi keshe. Opo nee okwa mona oixuna nokufya efyo linyanyalifi. Jehova ka li tuu a futa ofuto inene! Kalunga ketu omunahole ina efa ashike Omona waye a mone oixuna nokufya, opo ngeno tu dule okuhafela onghalamwenyo oule wokafimbo kaxupi. (Joh. 3:16; 1 Pet. 1:18, 19) Molwaashi Jehova okwa futa ofuto oyo inene, ota ka shilipaleka kutya ohatu ka mona shili omwenyo waalushe mounyuni mupe.

DILADILA KOMBINGA YEENGHONO DAJEHOVA

10. Metwokumwe nOvaefeso 3:20, oshike Jehova ta dulu okuninga?

¹⁰ Onghedi onhivali omo hatu dulu okupameka eitavelo letu, omokudiladila keenghono daJehova. Oku na eenghono dokuwanifa po keshe osho a udaneka okuninga. Oshoshili kutya ewanifo leudaneko li na sha nomwenyo waalushe mounyuni mupe, pataleko lopanhu otashi dulika tali monika itali shiiva. Ashike Jehova okwa udaneka oinima ihapu oyo ovanhu itava dulu okuninga. Komesho yaaishe, oku li Kalunga Omunaenghono adishe. (Job 42:2; Mark. 10:27) Onghee ihatu kala twa kumwa, ngeenge te tu udanekele oinima itunhula. — Lesha Ovaefeso 3:20.

11. Yandja oshihopaenenwa shimwe shomomaudaneko makumwifi aKalunga. (Tala oshimhungu “ Omaxunganeko amwe makumwifi a wanifwa.”)

¹¹ Natu ka kundafaneni oinima imwe, oyo ya li tai monika ya fa itai shiiva, oyo Jehova a li a udanekela oshiwana shaye monakudiwa. Okwa li a shilipaleka Abraham naSara kutya otava ka mona okaana okamati moukulupe wavo. (Gen. 17:15-17) Okwa li yo a lombwela Abraham kutya oludalo laye, otali ka pewa edu laKanaan. Momukokomoko womido dihapu, omo oludalo laAbraham, Ovaisrael, la li moupika muEgipiti, exunganeko olo otashi dulika la li tali monika itali ka wanifwa. Ndele ola li la wanifwa. Lwanima, Jehova okwa li a lombwela omunamido Elisabet kutya ota ka mona okaana. Okwa li yo a lombwela Maria, oo a li okakadona elela, kutya ota ka dala okaana okamati. Osho osha li tashi ka wanifa po exunganeko olo Jehova a li a udaneka omido omayovi da tetekela moshikunino shaEden. — Gen. 3:15.

12. Josua 23:14 nosho yo Jesaja 55:10, 11 otave tu shilipaleke shike shi na sha neenghono daJehova?

¹² Ngeenge hatu diladila komaudaneko aeshe aJehova, oo a udaneka, nanghee e a wanifa po, ohatu mono kutya oku na eenghono dinene. Neitavelo letu meudaneko laye li na sha nounyuni mupe, ohali pamenene. (Lesha Josua 23:14; Jesaja 55:10, 11.) Osho otashi ke tu kwafela tu kale twe lilongekida nawa tu kwafele vakwetu va ude ko kutya ounyuni mupe, oo wa udanekwa, kau fi ondjodi, ile okudiladila kwongaho. Jehova okwa popya shi na sha neulu lipe nosho yo nedu lipe, a ti: “Eendjovo edi odoshili nodi shii okulineekelwa.” — Eh. 21:1, 5.

KALA WE LIPYAKIDILA NOINIMA YOPAMHEPO

13. Ongahelipi okwoongala kweongalo taku dulu okupameka eitavelo letu? Shi yelifa.

¹³ Onghedi onhinhatu omo hatu dulu okupameka eitavelo letu, omokukala twe lipyakidila noinima yopamhepo. Pashihopaenenwa, diladila nghee hatu mono ouwa pokwoongala kweongalo. Anna, oo a kala omido omilongo moilonga yefimbo li yadi i lili noku lili, okwa ti: “Okwoongala ohaku kwafele nge ndi twikile okupameka eitavelo lange. Nokuli nonande omupopi ke na ounghulungu wokuhonga, ile iha popi oitwa ipe, luhapu ohandi toola mo oitwa oyo tai kwafele nge ndi ude ko nawa oshili yOmbiibeli, naasho ohashi pameke eitavelo lange.” b Ohatu hafele yo omatyekosha  ovamwatate novamwameme, ngeenge tu li pokwoongala. — Rom. 1:11, 12; 10:17.

14. Oukalele ohau pameke ngahelipi eitavelo letu?

¹⁴ Ohatu pameke yo eitavelo letu, ngeenge hatu kufa ombinga moukalele. (Heb. 10:23) Barbara, oo a kala ta longele Jehova oule womido di dulife po 70, okwa ti: “Onda kala handi tale ko oilonga yokuudifa i li oilonga tai pameke eitavelo. Shi fike ngoo opo handi popi navakwetu kombinga yomaudaneko aJehova atunhula, osho ngoo eitavelo lange la enda tali pame.”

15. Ekonakono lopaumwene ohali pameke ngahelipi eitavelo letu? (Tala yo omafano.)

¹⁵ Natu ka kundafaneni oshinima shimwe osho hashi pameke eitavelo letu, ekonakono lopaumwene. Susan okwa mona kutya ohashi mu kwafele neenghono, ngeenge a ninga elandulafano li na sha nekonakono laye. Okwa ti: “MOsoondaxa, ohandi konakona oshitukulwa shOshungonangelo yokukonakonwa shoshivike tashi shikula ko. Omaandaxa nEtivali, ohandi lilongekidile okwoongala kwomokati koshivike. Omafiku oo a xupa ko, ohandi ningi ekonakono lopaumwene.” Molwaashi oha diinine alushe elandulafano laye li na sha nokukonakona, Susan okwa twikila okupameka eitavelo laye. Irene, oo a kala ta longo keembelewa detu da kula oule womido omilongo, okwa ti kutya okukonakona omaxunganeko Ombiibeli ohaku pameke eitavelo laye. Okwa ti: “Ohashi kumwifa nge okushiiva kutya omaxunganeko aJehova ohaa wanifwa, nokuli nouyelele oo munininini.” c

“OLO TALI KA FIKA SHILI”

16. Omolwashike eshilipaleko olo Jehova a shilipaleka nalo Habakuk tali ti sha kufye kunena? (Ovaheberi 10:36, 37)

¹⁶ Ovapiya vamwe vaJehova ova kala va teelela exulilo lounyuni ou oule wefimbo lile. Pataleko lopanhu, ewanifo lexunganeko laKalunga otali monika la fa la kala ko. Jehova okwa popya shi na sha nalo, eshi a shilipaleka omuprofeti Habakuk, a ti: “Emoniko tali ka teelela efimbo  la nunwa. Ndelenee ohali endelele kefikilo lalo, lo itali ka puka. Nongeenge ola kala ko, li teelela. Osheshi olo tali ka fika shili, lo itali kala ko.” (Hab. 2:3) Mbela Kalunga okwa li a yandja eshilipaleko omolwouwa ashike waHabakuk? Ile eendjovo daye otadi ti sha kufye kunena? Omuyapostoli Paulus okwa nwefwa mo a yukife eendjovo odo kOvakriste, ovo va teelela nodjuulufi ounyuni mupe. (Lesha Ovaheberi 10:36, 37.) Onghee ohatu dulu okukala noushili kutya, nonande eudaneko letu otali monika la kala ko, ‘otali ka fika shili, lo itali kala ko.’

17. Ongahelipi omumwameme umwe a tula moilonga omayele oo Jehova a li a yandja kuHabakuk?

¹⁷ Ovapiya vaJehova vahapu ova tula moilonga omayele aJehova e na sha nokukala va “teelela,” nokuli nonande otave shi ningi oule womido omilongo. Pashihopaenenwa, Louise okwa hovela okulongela Jehova mo 1939. Okwa ti: “Pefimbo opo, onda li handi diladila kutya Armagedon ote uya, ofimbo inandi mana ofikola. Ashike osho kasha li sha ningwa. Momukokomoko womido, onda mona nghee sha kwafela nge okulesha kombinga yomahokololo Ombiibeli ovanhu ovo va kala va teelela Jehova a wanife po omaudaneko aye oule wefimbo lile. Onda lesha kombinga yaNoa, Abraham, Josef navakwao. Osha kwafela nge nosho yo vakwetu tu kale twa tomhwa kutya ounyuni mupe ou li popepi elela.” Vahapu ovo va kala tava longele Jehova oule wefimbo lile otava tu kumwe naasho.

18. Ongahelipi okukonakona eshito taku pameke eitavelo letu li na sha nounyuni mupe, oo tau ke uya?

¹⁸ Oshoshili kutya ounyuni mupe inau uya natango. Ashike diladila koinima imwe oyo i li ko kunena, ngaashi eenyofi, omiti, oinamwenyo nosho yo ovanhu vakwetu. Kape na oo a limbililwa kutya oinima aishe oyo kai ko shili, nokuli nonande kaya li ko nale. Oi li ko kunena, molwaashi Jehova okwe i shita. (Gen. 1:1, 26, 27) Kalunga ketu okwa lalakanena yo oku ka eta ounyuni mupe. Ota ka wanifa po elalakano olo. Mounyuni mupe, ovanhu otava ka hafela omwenyo waalushe, ve na oukolele muwa. Peufwafimbo laKalunga, ounyuni mupe otau ka kala wolela, ngaashi ounyuni oo we tu dingilila kunena. — Jes. 65:17; Eh. 21:3, 4.

19. Ongahelipi to dulu okupameka eitavelo loye?

¹⁹ Mopaife, longifa omhito keshe u pameke eitavelo loye. Kulika olupandu loye li na sha nekulilo. Kala ho diladila keenghono daJehova. Kala we lipyakidila noinima yopamhepo. Ngeenge owa ningi ngaho, oto ka kala umwe womwaavo va li “va wanifilwa osho sha li sha udanekwa omolweitavelo nelididimiko lavo.” — Heb. 6:11, 12; Rom. 5:5.