Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Onheni — okukala ho lididimike u na elalakano

Onheni — okukala ho lididimike u na elalakano

MOLWAASHI omafininiko otaa ende taa hapupala “momafiku axuuninwa,” oshiwana shaJehova osha pumbwa unene oukwatya wonheni shi dulife nale. (2 Tim. 3:1-5) Ovanhu vahapu ovo ve tu dingilila mounyuni ou ove lihole vo vene, vehe na ombili noka ve na elidiliko. Ovo hava ulike omaukwatya a tya ngaho kave na onheni. Onghee hano, keshe Omukriste ota dulu okulipula kutya, ‘Mbela kandi na onheni ngaashi ovanhu ovo va dingilila nge? Osha hala okutya ngahelipi okukala u na onheni? Ongahelipi handi dulu okukulika oukwatya oo wopaKriste ndi kale handi u ulike efimbo keshe?’

ONHENI OSHIKE?

PaMbiibeli, oshitya onheni osha kwatela mo shihapu shihe fi ashike okulididimikilafana ngeenge pe na oupyakadi. Omunhu oo e na onheni yopakalunga ohe lididimike e na elalakano kutya onghalo yonhumba otai ka xwepopala. Iha diladila ashike kouwa waye mwene, ndele oha diladila yo konghalonawa yaao a etifa po oupyakadi. Omolwetomheno olo, ngeenge omunhu oo e na onheni okwa udifwa nai, iha fiki diva pexulifodiladilo kutya onghalo pokati kaye naao e mu udifa nai itai ka xwepopala vali. Itashi kumwifa eshi Ombiibeli ya tumbula “onheni” tete komaukwatya mahapu mawa oo a nyama kohole. * (1 Kor. 13:4) Eendjovo daKalunga oda popya yo “onheni” i li oukwatya ‘woiimati yomhepo.’ (Gal. 5:22) Oshike twa pumbwa okuninga opo tu kulike oukwatya oo wopakalunga?

NGHEE HATU DULU OKUKULIKA ONHENI

Opo tu kulike oukwatya wonheni, otu na okukala hatu ilikana omhepo yaJehova i tu kwafele, oyo ha pe ovo ve mu lineekela nove liameka kuye. (Luk. 11:13) Nonande omhepo yaJehova oi na eenghono, otwa pumbwa okukatuka nokukala metwokumwe nomailikano etu. (Eps. 86:10, 11) Osho osha hala okutya otu na okuninga ngaashi hatu dulu tu kulike onheni efiku keshe opo oukwatya oo u mene omidi momitima detu. Ashike nande ongaho, otashi dulika twa pumbwa okuninga shihapu opo tu ulike oukwatya wonheni efimbo keshe. Oshike vali tashi dulu oku tu kwafela?

Ohatu dulu okukulika onheni mokukonakona nomokuhopaenena oshihopaenenwa shaJesus sha denga mbada. Metwokumwe noshihopaenenwa osho, omuyapostoli Paulus okwa popya kombinga ‘yomunhu mupe,’ mwa kwatelwa “onheni,” nokwe tu ladipika tu ‘efe ombili yaKristus i pangele momitima detu.’ (Kol. 3:10, 12, 15) Ohatu dulu okweefa ombili ya tya ngaho i “pangele” momitima detu mokuhopaenena eitavelo laJesus ihali tengauka nokukala tu shii kutya Kalunga ota ka yukifa oinima oyo hai tu nyemateke pefimbo laye la wapala. Ngeenge ohatu shikula oshihopaenenwa shaJesus, itatu ka efa nande osha shi tu efife po onheni, kashi na nee mbudi kutya oshike tashi ningwa po. — Joh. 14:27; 16:33.

Nonande otwa halelela okukala mounyuni mupe oo Kalunga a udaneka, ohatu lihongo okukala tu na onheni eshi hatu dilonga kunghee ha ungaunga nafye nonheni. Omishangwa ode tu shilipaleka kutya: “Omwene ina fya ounye okuwanifa eudaneko laye, ngaashi vamwe hava diladila nokutya, okwa fya ounye, vati, ndelenee ohe mu tale onheni, osheshi ina hala pa kane nande umwe, ndelenee aveshe ve lialulukile melidilululo.” (2 Pet. 3:9) Eshi hatu dilonga kunghee Jehova he tu tale onheni, mbela ihashi tu linyengifa nafye tu kale hatu tale vamwe onheni? (Rom. 2:4) Tu na osho momadiladilo, eenghalo dilipi tadi pula tu kale tu na onheni?

EENGHALO ODO TADI PULA TU KALE TU NA ONHENI

Kunena ope na eenghalo dihapu odo tadi pula tu kale tu na onheni. Pashihopaenenwa, ngeenge ou udite kutya ou na oshinima sha fimana wa hala okupopya, otashi dulika wa pumbwa okukulika onheni opo u henuke okupiyaaneka vamwe. (Jak. 1:19) Otashi dulika yo wa pumbwa okuulika onheni ngeenge to endafana novaitaveli vakweni ovo eenghatu davo hadi ku nyemateke. Ponhele yokufika diva pexulifodiladilo meenghalo da tya ngaho, otashi ka kala pandunge okudiladila kunghee Jehova naJesus have linyenge komaunghundi etu. Ihava konenene omapuko etu manini. Ponhele yaasho, ohava tale komaukwatya etu mawa nohave tu tale nonheni eshi hatu ningi eenghendabala opo tu xwepopale. — 1 Tim. 1:16; 1 Pet. 3:12.

Onghalo imwe vali oyo tai dulu okuyeleka onheni yetu ongeenge umwe a popi kutya otwa popya ile otwa ninga oshinima shonhumba sha puka. Otashi dulika tu ude nai diva ile tu kendabale okulipopila. Ashike Eendjovo daKalunga ode tu lombwela nghee tu na okulinyenga. Oda ti:“Omutalanheni e dule omulinenepeki. Ino endelela okulihandukifa nomwenyo woye, osheshi ehandu tali kala monhulo yelai.” (Omuud. 7:8, 9) Nonande osho sha popiwa kashi li mondjila, otu na okudiladila noukeka ofimbo inatu katuka. Jesus okwa li a tula moilonga efinamhango olo eshi vamwe va li tave mu sheke. — Mat. 11:19.

Ovadali ova pumbwa unene oukwatya wonheni ngeenge tava pukulula ovana vavo ovo tava kulike eenghedi dii, omahalo a puka ile ve na omataleko a puka. Diladila koshihopaenenwa shaMattias, oo ha longele kObetel yaScandinavia. Eshi Mattias a li omunyasha, okwa li e na okulididimikila omasheko efiku keshe kofikola, omolweitavelo laye. Pehovelo, ovadali vaye kava li ve shi shii. Ashike nande ongaho, ova li ve na okuungaunga nonghalo oyo ya li ya kuma omonamati wavo, oo a li a hovela okupula ngeenge ei oyo ngoo oshili. Xe yaMattias, Gillis, okwa ti: “Onghalo oya li unene tai pula oukwatya wonheni.” Mattias okwa li ha dulu okupula ta ti: “Kalunga olyelye? Ongahelipi ngeenge Ombiibeli kai fi Eendjovo daKalunga? Otu shi shii ngahelipi kutya Kalunga oye lela a hala tu ninge oinima yonhumba?” Ota dulu yo vali okupula xe kutya, “Omolwashike ndi na okutokolwa ngeenge kandi udite nokandi na eitavelo la fa leni?”

Gillis okwa yelifa a ti: “Omafimbo amwe, omapulo omonamati wetu okwa li haa pulwa nehandu, ka li ha kala a handukila nge ile a handukila ina, ndele okwa li e li omhinge noshili, nokwa li e udite kutya oshili oya djuupaleka onghalamwenyo yaye.” GiIlis okwa li a ungaunga ngahelipi nonghalo oyo? Okwa ti: “Ame nomonamati wange ohatu kala omutumba ndele hatu popi oule weevili donhumba. Luhapu ohandi pwilikine noku mu pula omapulo opo ndi mone kutya oku udite ngahelipi nota diladila shike. Omafimbo amwe ofimbo inatu hovela neenghundafana detu vali, ohandi mu yelifile a diladile komesho yefimbo. Omafimbo amwe, ohandi dulu kutya onda pumbwa omafiku manini opo ndi diladile kombinga yaasho a popya. Okupitila meenghundafana odo hadi ningwa pandjikilile, Mattias okwa hovela okuuda ko kanini nakanini eityo lekuliloyambo, ounamapangelo waKalunga nosho yo ohole yaye. Osha pula efimbo, naluhapu osha li hashi kala shidjuu, ashike kanini nakanini, ohole yaye yokuhola Jehova oya li ya kula momutima waye. Ame nomukulukadi wange otwa hafa eshi eenghendabala detu odo twa ninga tu kwafele omonamati wetu pefimbo lounyasha waye da eta oidjemo iwa noda hanga omutima waye.”

Gillis nomukulukadi waye ova kala ve lineekela kutya Jehova ote va yambidida eshi tava kwafele omona wavo nelididimiko. Gillis okwa popya shi na sha nonakudiwa a ti: “Onda kala handi lombwele Mattias luhapu kutya ohole yetu yoku mu hola oye linyengifa nge nosho yo ina tu ilikane twa mana mo kutya Jehova ne mu kwafele a ude ko.” Kashi fi tuu kupandulwa eshi ovadali ovo va kulika oukwatya oo wa fimana wonheni!

Shimwe vali shi na sha nokuyandja ekwafo lopamhepo, Ovakriste vashili ove na okukulika onheni ngeenge tava file oshisho ovapambele ile ookaume ovo tava yahama. Diladila koshihopaenenwa shaEllen, * oo naye hadi moScandinavia.

Omido hetatu lwaapo da pita, omushamane waEllen okwa li a dengwa kombada lwoikando ivali naasho osha li sha kuma nai ouluvi waye. Oshidjemo, ka li vali ha dulu okuulika omaukwatya ngaashi ohole, ehafo, ile oluhodi. Onghalo oyo oya li tai pula ekwafo laEllen lihapu. Okwa ti: “Onghalo oyo oya li ya pula nge ndi ulike onheni nokukala handi ilikana luhapu.” Okwa weda ko a ti: “Omushangwa oo hau hekeleke nge unene oyoo wOvafilippi 4:13, oo wa ti: ‘Aishe ohandi i dulu omolwaKristus, ou ta pameke nge.’” Ellen okwa li e lididimika e na elineekelo kutya Jehova ote ke mu yambidida. — Eps. 62:5, 6.

HOPAENENA ONHENI YAJEHOVA

Osha yela kutya ngeenge tashi uya pokukulika onheni, Jehova oye e li oshihopaenenwa sha denga mbada tu na okushikula. (2 Pet. 3:15) MOmbiibeli omu na omahokololo opefimbo opo eshi Jehova a li a ulika unene oukwatya wonheni. (Neh. 9:30) Pashihopaenenwa, Jehova okwa li e linyenga ngahelipi eshi Abraham a li e mu pula shi na sha netokolo laye lokuhanauna po Sodom? Jehova ka li a kwata Abraham melaka. Ponhele yaasho, okwa li a pwilikina nelididimiko kwaasho Abraham a li te lipula nasho. Jehova okwa li a ulika kutya okwa pwilikina eshi a endulula osho Abraham a li te lipula nasho noku mu shilipaleka kutya ita ka hanauna po Sodom nokuli nonande omu na ashike ovayuki omulongo moshilando osho. (Gen. 18:22-33) Kashi fi tuu oshihopaenenwa shiwa shokupwilikina nelididimiko nokukala ihatu fiki diva pexulifodiladilo!

Onheni yopakalunga oi li oshitukulwa sha fimana shomunhu mupe oyo Ovakriste aveshe ve na okudjala. Ngeenge otwa longo noudiinini tu kulike oukwatya oo wa denga mbada nosho yo welididimiko, ohatu ka fimanekifa Tate yetu womeulu omufilishisho nomunanheni, nohatu ka valulilwa mokati ‘kaavenya va ninga keitavelo nokelididimiko ovafyuululi vaasho sha udanekwa.’ — Heb. 6:10-12.

^ par. 4 Oukwatya wohole owa li wa kundafanwa moshitukulwa shotete shomoitukulwa omuwoi ya shikulafana oyo tai kundafana oukwatya keshe woiimati yomhepo.

^ par. 15 Edina olo halo lomunhu oo lelalela.