1-2. Oshimoniwa shaAngelito otashi tu hongo shike?

MBELA owa tekulwa kovadali ovo ve li Eendombwedi daJehova? Ngeenge osho, itashi ti kutya ou na ekwatafano la kola naJehova omolwavo. Kutya nee ovadali vetu ove li Eendombwedi daJehova ile hasho, keshe umwe womufye oku na okukulika ekwatafano laye naJehova pauhandimwe.

² Natu ka taleni koshimoniwa shomumwatate Angelito. Okwa kulila moukwaneumbo wEendombwedi daJehova. Ashike eshi a li omunyasha, ka li e udite a ehena popepi naKalunga. Okwa ti: “Onda li nda fa okatemba taka nanwa kobesa molwaashi onda li handi longele Jehova handi hopaenene ashike oukwaneumbo wetu.” Opo nee, Angelito okwa li a hovela okukonga efimbo lokulesha Eendjovo daKalunga nokudilonga kudo nokukala ha popi naJehova meilikano pandjikilile. Okwa li e lihonga shike? Angelito okwa ti: “Onde lihonga kutya opo ndi kale ndi na ekwatafano la kola naJehova onda pumbwa okukala ndi mu shii pauhandimwe.” Oshimoniwa shaAngelito osha pendula omapulo ngaashi: Eyooloko lilipi li li pokati kokushiiva kanini kombinga yaJehova nokukala tu mu shii nawanawa? Nosho yo kutya ongahelipi hatu dulu okushiiva Jehova nawanawa?

3. Eyooloko lilipi li li pokati kokushiiva kombinga yaJehova nokukala tu mu shii nawanawa?

³ Otashi dulika tu tye omunhu oo e shii Jehova oku shii edina laye, oinima oyo a popya naayo a ninga. Ashike okushiiva Jehova nawanawa osha kwatela mo oinima ihapu. Otwa pumbwa  efimbo lokulihonga kombinga yaJehova nosho yo omaukwatya aye a tunhula. Osho otashi ke tu kwafela tu ude ko osho hashi mu linyengifa opo a popye ile a ninge oinima yonhumba. Osho otashi ke tu kwafela tu mone ngeenge Jehova okwa hokwa osho hatu diladila naasho hatu ningi. Ngeenge otwa mono kutya Jehova okwa teelela tu ninge shike, ohatu ka katuka onghatu she likolelela kwaasho twe lihonga.

4. Oihopaenenwa oyo tai hangwa mOmbiibeli otai tu kwafele ngahelipi?

⁴ Ovanhu vamwe otashi dulika ve tu sheke eshi twa hala okulongela Jehova, notashi dulika ve tu pataneke ngeenge otwa hovele okweendafana noshiwana shaye. Ashike ngeenge otwa kala twe lineekela muJehova, kape na osho tashi ke tu shololifa. Ohatu ka kala tu na oukaume wa kola naKalunga, oo uhe na efiku u teke po. Mbela ohatu dulu ngoo okushiiva Jehova nawanawa? Heeno, ohatu dulu! Oihopaenenwa yovanhu inava wanenena ngaashi Moses nohamba David otai ulike kutya ohatu dulu. Natu konakoneni omapulo avali taa shikula eshi hatu kundafana eshi va li va ninga: Osha enda ngahelipi va shiive Jehova? Oshike hatu lihongo koihopaenenwa yavo?

5. Moses okwa li a tokola okuninga shike?

⁵ Moses okwa li a tokola okulongela Kalunga. Eshi Moses a li e na omido 40 lwaapo, okwa li a tokola okweendafana nOvaheberi, ovo va li oshiwana shaKalunga, ponhele yokushiivika e li “omona wokakadona kaFarao.” (Heb. 11:24) Ka li e na ko nasha nondodo oyo a li e na. Moses okwa li e shii kutya eshi ta yambidida Ovaisrael, Farao oku na okukala a lya meenyandi. Farao okwa li ohamba inaenghono, nokwa li a talika ko e li oshikalunga shOvaegipti. Onghatu oyo Moses a katuka, otai ulike kutya okwa li e na eitavelo la kola. Okwa li e lineekela muJehova. Elineekelo la tya ngaho olo la li le mu kwafela a kale e na ekwatafano la kola naKalunga. — Omayel. 3:5.

6. Oshike hatu lihongo moshimoniwa shaMoses?

⁶ Osho hatu lihongo. Ngaashi Moses, atushe otu na etokolo olo tu na okuninga: Mbela ohatu ka tokola okulongela Jehova nokweendafana noshiwana shaye? Otashi dulika tu ninge omaliyambo opo tu longele Kalunga, ashike otashi dulika tu patanekwe kwaavo vehe mu shii. Ndele ohatu dulu okukala nelineekelo kutya Tate yetu womeulu ote ke tu yambidida.

7-8. Moses okwa li a twikila okulihonga shike?

⁷ Moses okwa twikila okulihonga kombinga yomaukwatya aJehova nokulonga ehalo laYe. Pashihopaenenwa, eshi Moses a lombwelwa a kufe Ovaisrael moupika, ka li e na elineekelo nokwa kala ta lombwele Jehova lwoikando kutya ina wana. Onghedi omo Kalunga a nyamukula otai ulike kutya oku na olukeno, nokwa li e mu pa ekwafo. (Ex. 4:10-16) Naasho osha li she mu kwafela a twale etumwalaka letokolo kuFarao. Moses okwa li a mona eshi Jehova a longifa eenghono daye eshi a xupifa Ovaisrael nokuhanauna po Farao netangakwaita laye mEfuta Litilyana. — Ex. 14:26-31; Eps. 136:15.

⁸ Konima eshi Moses a pitifa mo Ovaisrael muEgipti, ova kala nokungongota. Natango, Moses okwa li a mona kutya Jehova oku na elididimiko eshi ta ungaunga noshiwana osho a kufa moupika. (Eps. 78:40-43) Okwa li yo a mona kutya Jehova oku na oukwatya u didilikwedi, elininipiko, eshi a li e mu pula a lundulule omadiladilo aye. — Ex. 32:9-14.

9. Metwokumwe nOvaheberi 11:27, Moses okwa li e na ekwatafano la tya ngahelipi naJehova?

⁹ Konima eshi oshiwana shaKalunga sha dja muEgipti, Moses okwa ulika kutya okwa li e na ekwatafano la kola naTate yetu womeulu. (Lesha Ovaheberi 11:27.) Ombiibeli oya ulika  kutya ova li ve na oukaume wa kola eshi ya ti: “Omwene okwa popya naMoses koshipala noshipala, ngaashi omulumenhu ta popi nakaume kaye.” — Ex. 33:11.

10. Opo tu shiive Jehova nawanawa, otwa pumbwa okuninga shike?

¹⁰ Osho hatu lihongo. Opo tu shiive Jehova nawanawa, inatu pumbwa ashike okulihonga kombinga yomaukwatya aye, ndele otwa pumbwa yo okulonga ehalo laye. Kunena, Jehova okwa hala “ovanhu aveshe va xupifwe nova fike meshiivo loshili.” (1 Tim. 2:3, 4) Onghedi imwe hatu dulu okulonga ehalo laJehova omokuhonga ovanhu kombinga yaye.

11. Ohatu shiiva nawanawa Jehova ngahelipi ngeenge hatu hongo vamwe kombinga yaye?

¹¹ Luhapu ohatu shiiva nawanawa Jehova ngeenge hatu hongo vamwe kombinga yaye. Pashihopaenenwa, ohatu mono nghee Jehova ta kenukile ovanhu ngeenge te tu kwafele tu konge ovo va hala okuninga ookaume kaye. (Joh. 6:44; Oil. 13:48) Ohatu mono kutya Eendjovo daKalunga, Ombiibeli, odi na eenghono molwaashi ohadi kwafele ovakonakonimbiibeli va efe po eenghedi dii nova djale omunhu mupe. (Kol. 3:9, 10) Otu wete nghee te lididimikile ovanhu vahapu moshitukulwa shetu eshi e va pa omhito opo ve lihonge kombinga yaye nova ka xupifwe. — Rom. 10:13-15.

12. Ngaashi sha ulikwa muExodus 33:13, Moses okwa li a pula shike, nomolwashike?

¹² Moses okwa li a lenga ekwatafano laye naJehova. Nokuli naashi a li a longa oikumwifilonga medina laKalunga, okwa li a pula nefimaneko e mu kwafele e mu shiive nawanawa. (Lesha Exodus 33:13.) Moses okwa li e na omido 80 nasha eshi a li e mu pula e mu kwafele, ashike okwa li e shii kutya natango okwa pumbwa okulihonga shihapu kombinga yaXe womeulu. 

13. Omonghedi ilipi hatu dulu okuulika kutya otwa lenga ekwatafano letu naKalunga?

¹³ Osho hatu lihongo. Kutya nee otwa longela Jehova efimbo lile, inatu kwata nande okahetengi ekwatafano letu naye. Onghedi imwe omo hatu dulu okuulika kutya otwa lenga ekwatafano letu naKalunga ongeenge hatu ilikana.

14. Omolwashike eilikano la fimana ngeenge tashi uya pokulihonga kombinga yaKalunga?

¹⁴ Ngeenge owa hala okupanga oukaume naumwe, omwa pumbwa okukala hamu popi luhapu. Onghee ehena popepi naKalunga okupitila meilikano, noino tila oku mu lombwela omaliudo oye. (Ef. 6:18) Krista, oo ha di koTurkey, okwa ti: “Ohole yange yokuhola Jehova nokukala nde mu lineekela ohai kulu ngeenge handi mu lombwele omaliudo ange okupitila meilikano nokumona nghee ta kwafele nge. Ohandi kala ndi udite nda ehena popepi naJehova eshi ta nyamukula omailikano ange, naasho osha kwafela nge ndi mu tala ko e li Tate naKaume kange.”

15. Jehova okwa popya shike kombinga yohamba David?

¹⁵ Ohamba David oya dalwa moshiwana osho sha li hashi longele Jehova Kalunga. Ashike David ka li ashike ha longele Jehova molwaashi oukwaneumbo wavo hau mu longele. Okwa li a kulika ekwatafano laye naKalunga, na Jehova okwa li e mu hole neenghono. Jehova okwa popya kombinga yaDavid a ti: “Omulumenhu nde mu hokwa komutima wange.” (Oil. 13:22) Osha enda ngahelipi opo David a kale kaume kaJehova?

16. David okwe lihonga shike kombinga yaJehova okupitila meshito?

¹⁶ David okwe lihonga kombinga yaJehova okupitila meshito. Eshi David a li omunyasha, okwa li ha kala efimbo lihapu ta file oshisho  eedi daxe. Otashi dulika opo a li a hovela okudilonga kombinga yoinima oyo Jehova a shita. Pashihopaenenwa, ngeenge David okwa tale keulu konguloshi ka li ashike ha mono eenyofi omayovi, ndele okwa li yo ha didilike omaukwatya aKalunga oo e di shita. David okwa li a shanga a ti: “Eulu olo hali hepaulula oshinge shaKalunga, nevalelwa lalo otali udifa oshilonga shomake aye.” (Eps. 19:1, 2) Eshi David a mona nghee ovanhu va shitwa, okwa li a mona kutya Jehova omunongo. (Eps. 139:14) David okwa li a mona kutya ye omunini elela eshi a dilonga koinima oyo Jehova a shita. — Eps. 139:6.

17. Oshike hatu ke lihonga ngeenge otwa dilonga keshito?

¹⁷ Osho hatu lihongo. Kala ho konakona eshito. Kala ho dilonga efiku keshe koinima itunhula oyo Jehova a shita ngaashi oimeno, oinamwenyo nosho yo ovanhu, nokutala kutya otai ku hongo shike kombinga yaye. Opo nee efiku keshe oto ke lihonga kombinga yaTate yetu omunahole. (Rom. 1:20) Noto ka mona kutya ou mu hole neenghono efiku keshe.

18. Ngaashi sha ulikwa mEpsalme 18, oshike osho David a li a didilika?

¹⁸ David okwa li a mona kutya Jehova ote mu yambidida. Pashihopaenenwa, eshi a li a amena eedi daxe konghoshi nemwangha, okwa li a mona kutya Jehova oye a li e mu kwafela opo a dipae oifitukuti oyo. Okwa li yo a mona filufilu kutya Jehova oye a li te mu wilike eshi a finda omutongolume Goliat. (1 Sam. 17:37) Natango okwa li yo a mona kutya Jehova okwe mu amena eshi a dula okuya onhapo ohamba i na ondubo, Saul. (Eps. 18) Ngeno David okwa li e na ounhwa, ngeno okwa kala ta diladila kutya oilonga oyo okwe i longa kuye mwene. Ashike molwaashi okwa li omulininipiki, okwa li a mona kutya Jehova oye e mu kwafela monghalamwenyo yaye. — Eps. 138:6.

19. Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaDavid?

¹⁹ Osho hatu lihongo. Otwa pumbwa okuninga shihapu shi dulife ashike okupula Jehova ekwafo. Otwa pumbwa yo okushiiva kutya onaini nongahelipi he tu kwafele. Ngeenge otwa kala tu na elininipiko, ohatu ka uda ko kutya itatu dulu okuninga oinima kufye vene nosho yo kutya Jehova oye he tu kwafele tu dule oku i ninga. Efimbo keshe hatu mono nghee Jehova te tu kwafele, ohashi pameke ekwatafano letu naye. Isaac, omumwatate wokuFiji oo a kala ta longele Jehova oule womido dihapu, okwa li a mona oushili mwaasho. Okwa ti: “Okutala konakudiwa, onda mona nghee Jehova a kala ta kwafele nge okudja ngoo eshi nda hovela okukonakona Ombiibeli fiyo opaife. Oku li omunhu wolela kwaame.”

20. Oshike hatu lihongo mekwatafano olo David a li e na naKalunga?

²⁰ David okwa li ha hopaenene omaukwatya aJehova. Jehova okwe tu shita hatu dulu okuhopaenena omaukwatya aye. (Gen. 1:26) Ohatu ka dula ashike okuhopaenena Jehova ngeenge otwa twikile okulihonga kombinga yomaukwatya aye. David okwa li a shiiva nawanawa Xe womeulu, naasho osha li she mu kwafela e mu hopaenene eshi ta ungaunga novanhu vakwao. Diladila koshihopaenenwa shimwe. David okwa li a nyona kuJehova eshi a ya moluhaelo naBatseba nokwa li a dipaifa omushamane waye. (2 Sam. 11:1-4, 15) Ashike Jehova okwa li a fila David onghenda, molwaashi naye okwa li ha file vamwe onghenda. Molwaashi David okwa li e na ekwatafano liwa naJehova, Ovaisrael ova li ve mu hole unene, na Jehova okwa li e mu longifa e li oshihopaenenwa shiwa keehamba dikwao daIsrael. — 1 Eeh. 15:11; 2 Eeh. 14:1-3.

21. Metwokumwe nOvaefeso 4:24; 5:1, ohatu mono oidjemo ilipi mokukala ‘ovahopaeneni vaKalunga’?

²¹ Osho hatu lihongo. Otwa pumbwa okukala  ‘ovahopaeneni vaKalunga.’ Okuninga ngaho ihashi tu etele ashike ouwa, ndele otashi ke tu kwafela yo tu mu shiive. Ngeenge hatu hopaenene omaukwatya aKalunga, ohatu ulike yo kutya otu li ovana vaye. — Lesha Ovaefeso 4:24; 5:1.

22-23. Oshike tashi ka ningwa po ngeenge otwa tula moilonga osho hatu lihongo kombinga yaJehova?

²² Ngaashi twe shi mona, ohatu dulu okulihonga kombinga yaJehova okupitila meshito nosho yo mEendjovo daye. Ombiibeli oi yadi oihopaenenwa yovapiya vaKalunga ovadiinini ovo hatu dulu okuhopaenena, ngaashi Moses naDavid. Jehova okwa longa ko ombinga yaye. Nafye otwa pumbwa okulonga ko ombinga yetu nokulihonga shihapu kombinga yaye ngaashi hatu dulu.

²³ Itatu ka efa po okulihonga kombinga yaJehova. (Omuud. 3:11) Inashi fimana ashike okulihonga kombinga yaye, ndele osha fimana yo okutula moilonga osho tu shii. Ngeenge otwa tula moilonga osho hatu lihongo nokukendabala okuhopaenena Tate yetu omunahole, ota ka twikila okweehena popepi nafye. (Jak. 4:8) Okwe tu shilipaleka okupitila mEendjovo daye kutya ita ka efa ovo va hala oku mu shiiva nawanawa.