Owe shi shiiva tuu?
Ovalafululi ova ulika ngahelipi kutya Belsassar waBabilon oko a li?
OULE womido dihapu, ovo ve li omhinge nOmbiibeli ova kala tava ti kutya ohamba Belsassar, oyo ya tumbulwa membo laDaniel, kaya li ko nandenande. (Dan. 5:1) Ova kala va itavela ngaho molwaashi ovalafululi kava li va mona oumbangi oo tau ulike kutya oko ya li shili. Ashike mo 1854, etaleko lavo ola li la lunduluka. Omolwashike mbela?
Momudo oo, omukaleliposhilongo waBritin J. G. Taylor, okwa li a enda nokutala omakulukuma oshilando Ur, osho paife hashi ifanwa Iraq shokolukadi. Okwa li a mona oiyuma yedu moshungongulu ileile moshilando osho. Oiyuma, oyo i na oule weesentimeta 10, oya li ya shangwa. Oshiyuma shimwe osha li sha shangwa eilikano lokuhalela ohamba yaBabilon Nabonidus omwenyo mule nosho yo omonamati wayo woshiveli, Belsassar. Ovapataneki navo ova li va dimina molwaashi osho osha yandja oumbangi kutya Belsassar oko a li shili.
Onghee hano, Ombiibeli inai popya ashike kutya Belsassar oko a li, ndele oya ti yo kutya okwa li ohamba. Ashike ovapataneki ova li natango va limbililwa. Pashihopaenenwa, omunongononi Omwiingilisha womefelemudo eti-19, William Talbot, okwa shanga a ti kutya “Belsassar okwa li ha pangele pamwe naxe Nabonidus. Ashike kape na naanaa oumbangi wa yela u na sha naasho.”
Ashike omhata oyo oya li ya dja po konima eshi omashangelo oo a li koiyuma imwe a ulika kutya xe yaBelsassar, ohamba Nabonidus, ka li mo moshilando oule womido donhumba. Oshike sha li sha ningwa po oule wefimbo olo ohamba Nabonidus yaha li po? O-Encyclopaedia Britannica oya popya kutya “eshi ohamba Nabonidus ya li moukwatwa, oya li ya tula Belsassar koshipundi a pangele pamwe netangakwaita laye.” Onghee hano, Belsassar oye a li ta pangele muBabilon pefimbo olo. Nomolwaasho Alan Millard, oo e li omulafululi nomushiivinawa womalaka, a popya a ti kutya osha yuka eshi “embo laDaniel la ifana Belsassar ‘ohamba.’”
Ovapiya vaKalunga ove shii kutya oumbangi oo tau hangwa membo laDaniel ou shii okulineekelwa nowa nwefwa mo kuKalunga ngaashi ashike Ombiibeli aishe. — 2 Tim. 3:16.