1. Oikala iwa ilipi ya ulikwa kovalongeli vaJehova mondjokonona aishe?

 MBELA owa lenga ngoo ekwatafano loye naJehova? Nopehe na omalimbililo, osho! Ashike haave auke. Okudja pefimbo lonale, ovanhu vahapu ova li ve udite ngaashi ove. (Eps. 104:​33, 34) Vahapu ova li va ninga omaliyambo, opo va longele Jehova. Osho osho sha li sha ningwa kOvanasiri vomuIsrael shonale. Ovanasiri ovo oolyelye, noshike hatu dulu okulihonga koshihopaenenwa shavo?

2. (a) Ovanasiri ova li oolyelye? (Numeri 6:​1, 2) (b) Omolwashike Ovaisrael vamwe va li va hoolola okuninga eano lokukala Ovanasiri?

² Oshitya “Omunasiri” osha dja koshitya shOshiheberi osho tashi ti “umwe oo a hoololwa,” “e likalekelwa,” ile “a yapulilwa oshilonga she likalekelwa.” Ovanasiri ova li Ovaisrael ovaladi ovo va li hava ningi omaliyambo onhumba opaumwene, opo va dule okulongela Jehova monghedi ye likalekelwa. Omhango oyo Kalunga a li a yandja okupitila muMoses oya li ya pitika omulumenhu, ile omukainhu a ninge eano le likalekelwa kuJehova, mokuhoolola okukala Omunasiri oule wefimbo lonhumba. a (Lesha Numeri 6:​1, 2.) Ngeenge Omuisrael a ninga eano lokukala Omunasiri, okwa li e na okushikula omufindalandu oo Ovaisrael vakwao vehe na okushikula. Ndele omolwashike Omuisrael a li e na okuninga Omunasiri? Omuisrael a tya ngaho, otashi dulika a li e linyengifwa kohole yaye yomoule yokuhola Jehova nosho yo kolupandu omolwomanangeko noupuna aYe. — Deut. 6:5; 16:17.

3. Ongahelipi oshiwana shaKalunga kunena sha faafana nOvanasiri?

³ Eshi “omhango yaKristus” ya pingena po Omhango oyo Kalunga a li a yandja okupitila muMoses, oshiwana shaKalunga kasha  li vali tashi dulu okuninga Ovanasiri. (Gal. 6:2; Rom. 10:4) Ashike ngaashi Ovanasiri, oshiwana shaJehova kunena otashi twikile okuulika kutya osha halelela oku mu longela nomutima washo aushe, nomwenyo washo aushe, nomadiladilo nosho yo neenghono dasho adishe. (Mark. 12:30) Ohatu ningi eano lokulongela Jehova, ngeenge twe mu liyapulila. Opo tu kale metwokumwe neano olo, otu na okulonga ehalo laJehova nokuninga omaliyambo tu dule oku mu longela. Eshi hatu konakona nghee Ovanasiri va li hava diinine eano lavo, ohatu lihongo oilihongomwa ya fimanenena i na sha nanghee hatu dulu okudiinina eano letu. b (Mat. 16:24) Natu ka taleni koihopaenenwa imwe.

KALA WA HALELELA OKUNINGA OMALIYAMBO

4. Metwokumwe naNumeri 6:​3, 4, omaliyambo elipi a li a ningwa kOvanasiri?

⁴ Lesha Numeri 6:​3, 4. Ovanasiri kava li va pitikwa okunwa oikolwifa aishe nosho yo okulya oikulya, ngaashi omandjebele matalala naao a kukutikwa. Ovanhu ovo va li ve va dingilila ova li hava hafele oikulya ya tya ngaho, molwaashi oikulya oyo kaya li ya puka muyo vene. Ombiibeli oya popya ‘omaviinyu aa taa hafifa omutima womunhu’ kutya oku li oshali ya dja kuKalunga. (Eps. 104:​14, 15, KB-13) Ashike nonande oinima ya tya ngaho oya li tai dulu okuhafifa onghalamwenyo yomunhu neenghono, Ovanasiri ova li va halelela oku i henuka. c

5. Omaliyambo elipi Madián naMarcela va li va hoolola okuninga, nomolwashike?

⁵ Ngaashi Ovanasiri, nafye ohatu ningi omaliyambo, opo tu longele Jehova pauyadi. Natu ka taleni koshihopaenenwa shaMadián naMarcela. d Ovalihomboli ovo Ovakriste ova li tava hafele onghalamwenyo youdjeko. Madián okwa li e na oilonga hai futu nawa nova li ve na eumbo liwa. Ashike ova li va hala okulonga shihapu moilonga yaJehova. Opo va hange elalakano olo, ova li va tokola okuninga omalunduluko onhumba. Ova ti: “Otwa li twa hovela okuninipika oilandomwa yetu. Otwa li twa tembukila keumbo linini notwa li twa landifa po otuwa yetu.” Madián naMarcela kava li va pumbwa okuninga omaliyambo oo, ashike ova li va hoolola oku a ninga, molwaashi osha li tashi ke va pitika va tamunune mo oukalele wavo. Ova li ve udite va wanenwa nova hafa, eshi va ninga omatokolo oo.

6. Omolwashike Ovakriste kunena hava ningi omaliyambo? (Tala yo efano.)

 ⁶ Oshiwana shaJehova kunena ohashi kala sha hafa okuninga omaliyambo, opo shi kale shi na efimbo lihapu loku mu longela. (1 Kor. 9:​3-6) Jehova ihe tu pula tu ninge omaliyambo oo, noinima oyo hatu yambe po inai puka muyo vene. Pashihopaenenwa, vamwe ohava kala va halelela okuyamba po oilonga yavo oyo ve hole, eumbo olo ve hole, ile nokuli oinamwenyo yopeumbo. Vahapu ova tokola okuhaya mohombo oule efimbo lile, ile va kale vehe na ounona konima eshi va ya mohombo. Vamwe ova hoolola oku ka longela oko ku na omhumbwe inene yovaudifi, nokuli nonande otashi pula va kale kokule nookaume nosho yo novaneumbo lavo. Vahapu vomufye otwa halelela okuninga omaliyambo a tya ngaho, molwaashi otwa hala okupa Jehova osho sha denga mbada. Shiiva kutya Jehova okwa lenga neenghono eliyambo keshe olo to ningi, kutya nee olinene, ile olinini, opo u dule oku mu longela. — Heb. 6:10.

KALA WA HALELELA OKUKALA WA YOOLOKA KO

7. Omolwashike tashi dulika sha li shidjuu kOmunasiri okudiinina eano laye? (Numeri 6:5) (Tala yo efano.)

⁷ Lesha Numeri 6:5. Ovanasiri ova li va ana okuhateta ko eexwiki davo. Oyo oya li onghedi yokuulika kutya ohava dulika filufilu kuJehova. Ngeenge Omuisrael okwa kala Omunasiri efimbo lile, eexwiki daye ohadi ningi dile, novanhu ova li tava dulu oku mu didilika mo noupu. Ngeenge ovanhu vakwao ova kala ve mu fimaneka noku mu ladipika a diinine eano laye, ohashi kwafele Omunasiri a kale omudiinini keano laye. Shinyikifa oluhodi, opa li omafimbo amwe mondjokonona yOvaisrael, eshi Ovanasiri va li inava fimanekwa, ile inava yambididwa. Pefimbo lomuprofeti Amos, Ovaisrael ovashunimonima osha fa shi li ngaha kutya ova li va “pa Ovanasiri omaviinyu,” opo ve va ningife vaha kale ovadiinini keano lavo lokuhanwa omaviinyu. (Amos 2:​12, KB-13) Omafimbo amwe, Ovanasiri ova li va pumbwa okukala ovaladi, opo va twikile okudiinina eano lavo nokukala va yooloka ko.

8. Oshimoniwa shomunyasha Benjamin oshe ku twa ngahelipi omukumo?

⁸ Kekwafo laJehova, nafye ohatu dulu okukala twa yooloka ko kovanhu vakwetu, nonande otu na eehoni, ile oumbada paushitwe. Natu ka taleni koshihopaenenwa shaBenjamin, Ondombwedi yomido omulongo yomoNorway. Omolwoita oyo i li moUkraine, ofikola yavo oya li ya ninga oshiningwanima osho tashi ulike kutya otava yambidida ovanhu vomoUkraine. Ounona ova li va pulwa va imbe eimbilo, ofimbo va djala omidjalo domaluvala epandela laUkraine. Opo Benjamin a henuke okukufa ombinga moshiningwanima osho shopashiwana, okwa li a  fikama kokule naapo sha li tashi ningilwa. Ashike omuhongi umwe okwa li e mu mona, ndele te mu ingida mokule ta ti: “Ila u tu waimine meemhadi ditalala. Atushe otwe ku teelela!” Benjamin okwa ya komuhongi oo nouladi, ndele ta ti: “Ame ihandi kufa ombinga noihandi waimine omakangha opapolotika. Ndele Eendombwedi daJehova dihapu oda tulwa modolongo, molwaashi da anya okuya moita.” Omuhongi okwa tambula ko eyelifo olo nokwa lombwela Benjamin kutya ke na okukufa ombinga moshiningwanima osho. Ashike ovanafikola vomongulu yavo ova li ve mu pula kutya omolwashike ine va waimina. Benjamin okwa li a tila neenghono nokwa li nokuli ta kengele omahodi. Ashike okwa li a lombwela ongulu yavo aishe nouladi osho a lombwela omuhongi. Konima yaasho, Benjamin okwa li a lombwela ovadali vaye kutya Jehova okwe mu kwafela, opo a dule okupopila eitavelo laye.

9. Omonghedi ilipi omo hatu dulu okuhafifa omutima waJehova?

⁹ Molwaashi otwa hoolola okudulika kuJehova, ohatu kala twa yooloka ko kovanhu ovo ve tu dingilila. Otwa pumbwa ouladi, opo tu dule okulombwela ovanailonga pamwe nafye, ile ovanafikola vakwetu kutya fye Eendombwedi daJehova. Eshi elihumbato nosho yo oikala younyuni ou tai ende nokunaipala, otashi dulika tu mone shidjuu okukala metwokumwe nomafinamhango Ombiibeli nokuudifila ovanhu vakwetu onghundana iwa. (2 Tim. 1:8; 3:13) Natu dimbuluke alushe kutya ohatu “hafifa omutima” waJehova, ngeenge otwe liyoolola ko nouladi kwaavo ihava longele Jehova. — Omayel. 27:​11, KB-13; Mal. 3:18.

KALA WA PITIFA KOMESHO JEHOVA MONGHALAMWENYO YOYE

10. Ongahelipi okutula moilonga elombwelo olo la popiwa muNumeri 6:​6, 7 sha li eshongo kOvanasiri?

¹⁰ Lesha Numeri 6:​6, 7. Ovanasiri kava li va pitikwa okweehena popepi noshimhu. Potete, otashi dulika shi monike sha fa shihe fi eliyambo la kwata moiti. Pefimbo lOmbiibeli, Ovanasiri ova li hava mono oshiteelelwa osho shidjuu, unene tuu ngeenge va filwa omupambele wopopepi. Eenghedindjikilile di na sha nomafudiko pefimbo olo oda li da kwatela mo okweehena popepi noshimhu. (Joh. 19:​39, 40; Oil. 9:​36-40) Eano lOmunasiri kala li tali mu pitike a dule okushikula eenghedindjikilile odo. Nokuli nongeenge va li tava ungaunga nonghalo oyo inyikifa oluhodi pamwe novapambele, Ovanasiri ova li ve na okuulika eitavelo la pama mokudiinina eano lavo. Jehova okwa li a pameka ovapiya vaye ovo ovadiinini, opo va dule okulididimikila omashongo a tya ngaho.

11. Omukriste okwa pumbwa okutokola okuninga shike, ngeenge ta ungaunga noinima ya pamba ovapambele? (Tala yo efano.)

 ¹¹ Tu li Ovakriste, otwa tala ko eano letu lokuliyapulila Jehova la kwata moiti. Osho ohashi kumu omatokolo nosho yo eenghatu detu di na sha noinima ya pamba ovapambele vetu. Ohatu longo noudiinini, opo tu wanife po eemhumbwe dovaneumbo letu, ashike ihatu pitifa komesho omahalo ovaneumbo letu komesho yaasho Jehova te tu pula. (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8) Omafimbo amwe, otwa pumbwa okuninga omatokolo oo tashi dulika itaa hafifa ovaneumbo letu, ashike otaa hafifa Jehova.

12. Eshi Alexandru a li ta ungaunga nonghalo idjuu yomeumbo lavo, oshike a li a ninga, noshike a li ina ninga?

¹² Natu ka taleni koshimoniwa shaAlexandru nosho yo omukulukadi waye, Dorina. Konima eshi ovalihomboli ovo va konakona Ombiibeli oule womudo, Dorina okwa li a tokola okweefa po okukonakona nokwa li a hala Alexandru naye e ku efe po. Ashike Alexandru okwa li e mu lombwela a ngungumana nonelungi kutya ota twikile okukonakona. Dorina ka li a hafa nokwa kendabala oku mu fininika a efe po okukonakona. Alexandru okwa popya kutya okwa kendabala okuuda ko kutya omolwashike Dorina a li e udite ngaho, ashike kasha li shipu kuye. Omafimbo amwe, ngeenge Dorina a li te mu kembaula noku mu hanyaukila, osha li hashi mu ningifa a kale a hala okweefa po okukonakona Ombiibeli. Ashike Alexandru okwa twikila okupitifa Jehova komesho, nopefimbo opo tuu opo okwa li a ulikila omukulukadi waye ohole yomoule nosho yo efimaneko. Omolwoshihopaenenwa shaye shiwa, Dorina okwa li a tokola okuhovela vali okukonakona Ombiibeli, nolwanima okwa ka ninginifwa. — Tala okavidio ko jw.org Alexandru naDorina Vacar: “Ohole oi na onheni nolune” moitukulwa ya pambafana “Oshili ohai lundulula onghalamwenyo yovanhu.”

13. Ongahelipi hatu dulu okuulika kutya otu hole Jehova nosho yo ovaneumbo letu?

¹³ Jehova oye a tota po elongekido loukwaneumbo nokwa hala tu kale twa hafa moukwaneumbo wetu. (Ef. 3:​14, 15) Ngeenge otwa hala okukala twa hafa shili, otwa pumbwa okuninga oinima monghedi oyo a hala. Kala u shi shii kutya Jehova okwa lenga omaliyambo aeshe oo to ningi, opo u dule oku mu longela, eshi to file oshisho ovaneumbo leni nokuungaunga navo pahole nonefimaneko. — Rom. 12:10.

NATU TWAAFANENI OMUKUMO TU KALE TWA FA OVANASIRI

14. Oolyelye twa pumbwa unene okutwa omukumo okupitila meendjovo detu?

¹⁴ Kunena, aveshe ovo va hala okulongela Jehova ova pumbwa okukala va halelela okuninga omaliyambo tave linyengifwa kohole. Omafimbo amwe, ihashi kala shipu okuninga ngaho. Ongahelipi hatu dulu okukwafelafana, opo  tu ninge omaliyambo omolwaJehova? Omokutwaafana omukumo okupitila meendjovo detu. (Job 16:5) Mbela meongalo leni omu na vamwe ovo tava kendabala okukaleka onghalamwenyo yavo paunafangwa, opo va dule okulonga shihapu moilonga yaJehova? Mbela ou shii ovanyasha ovaladi ovo va tokola okukala va yooloka ko kuvakwao kofikola, nonande oshidjuu okuninga ngaho? Ongahelipi shi na sha novakonakonimbiibeli nosho yo ovaitaveli vakwetu ovo tava kendabala okukala ovadiinini, nonande otava patanekwa kovaneumbo lavo? Natu kaleni twa tokola toko okuninga ngaashi hatu dulu tu twe omukumo ovanhu va tya ngaho, noku va lombwela nghee twa lenga ouladi wavo nosho yo oilonga oyo tava longele Jehova. — Filem. 4, 5, 7.

15. Ongahelipi vamwe va li va kwafela ovo ve li moilonga yefimbo li yadi?

¹⁵ Omafimbo amwe, ohatu dulu okukwafela Ovakriste vakwetu ovo ve li moilonga yefimbo li yadi. (Omayel. 19:17; Heb. 13:16) Osho osho omumwameme umwe omunamido nomudiinini wokoSri Lanka, a li a halelela okuninga. Eshi opendjela yaye ya wedelwa, okwa li a hala okukwafela ovamwameme vavali ovanyasha ovakokolindjila va twikile moilonga yavo youkalele, nonande ouxupilo owa li tau kande omapunya. Onghee okwa li a tokola okukala ta yandje omuvalu wonhumba woimaliwa omwedi keshe a fute otelefona yavo. Omumwameme oo ina ulika tuu omhepo yeliyambo!

16. Oshike hatu dulu okulihonga kOvanasiri vopefimbo lonale?

¹⁶ Ohatu dulu okulihonga shihapu koshihopaenenwa shiwa osho sha tulwa po kovaliyambi Ovanasiri vonale. Ashike eano olo la ningwa kovanasiri otali tu hongo oshinima shonhumba shi na sha naTate yetu womeulu, Jehova. Oku shi shii kutya otwa hala oku mu hafifa nonokutya otwa hala okuninga omaliyambo, opo tu diinine eano letu loku mu liyapulila. Okwe tu lenga, eshi e tu pa omhito yokuhoolola tu ulike kutya otu mu hole. (Omayel. 23:​15, 16; Mark. 10:​28-30; 1 Joh. 4:19) Elongekido lOmunasiri ola ulika kutya Jehova oha didilike nokwa lenga omaliyambo oo hatu ningi, opo tu mu longele. Natu kaleni twa tokola toko okutwikila okulongela Jehova nokukala twa halelela oku mu pa osho sha denga mbada.