1-2. Omonghedi ilipi ovanhu ve li monghalo ya fa yomulumenhu omunyasha, oo a tumbulwa mokatendo kotete?

 DILADILA komulumenhu omunyasha oo a putukila moukwaneumbo wa hepuluka. Efiku limwe, opa li pa holoka oshiponga shinyanyalifi, novadali vaye ova li va fila mo. Onghundana oyo oya li ya teyaula omutima waye. Ashike natango, opa li pe na onghundana imwe vali ii. Okwa li a mona kutya ovadali vaye ova halakanifa po omaliko oukwaneumbo nova li ve na eendjo dihapu. Ponhele yokufyuulula omaliko avo, okwa fyuulula eendjo, naavo va li va liwa eendjo ova li tave mu fininike e di fute. Ka li ta dulu okufuta eendjo adishe odo.

² Onghalo yetu oya faafana naayo yomulumenhu omunyasha meenghedi donhumba. Ovadali vetu votete, Adam naEva, ova li va wanenena nova li moparadisa iwa. (Gen. 1:27; 2:​7-9) Ova li ve na eteelelo loku ka kala nomwenyo fiyo alushe. Ashike opa li pa ningwa oshinima shinyanyalifi. Ova li va kanifa omhito yokukala mOparadisa nosho yo etimaumbwile lokukala nomwenyo fiyo alushe. Oludalo lavo ola fyuulula shike kuvo? Ombiibeli oya ti: “Oulunde owe uya mounyuni okupitila momunhu umwe [Adam], nefyo ole uya omolwoulunde, onghee ovanhu aveshe ohava fi molwaashi aveshe ovalunde.” (Rom. 5:12) Otwa fyuulula oulunde kuAdam nohau etifa efyo. Efyuululo olo ola fa eendjo dihapu, odo itatu dulu okufuta kufye vene. — Eps. 49:8.

 3. Omolwashike omatimba etu taa dulu okufaafanifwa ‘noikolo’?

 ³ Ombiibeli oya faafanifa omatimba ‘noikolo.’ (Mat. 18:​32-35) Ngeenge hatu nyono, otwa fa hatu li eendjo kuJehova. Jehova okwa li ta dulu oku tu fininika tu fute eendjo odo. Ngeno Jehova ka ningile elongekido loku tu dimina po omatimba etu, ngeno ohatu fi noitatu kala vali tu na eteelelo loku ka kala nomwenyo fiyo alushe. — Rom. 6:​7, 23.

 4. (a) Oshike ngeno sha ningilwa ovalunde aveshe, ngeno opa li pehe na ekwafo lasha? (Epsalme 49:​7-9) (b) Oshitya oulunde otashi ulike kushike mOmbiibeli? (Tala oshimhungu “ Oulunde.”)

⁴ Mbela ohatu dulu ngoo vali okumona ashishe osho sha kanifwa kuAdam naEva? Itatu dulu oku shi mona kufye vene. (Lesha Epsalme 49:​7-9.) Nopehe na ekwafo lasha, ngeno inatu dula okukala tu na eteelelo lonakwiiwa, ile lenyumuko. Ngeno ohatu fi ashike fiyo alushe, ngaashi oimuna. — Omuud. 3:19; 2 Pet. 2:12.

 5. Tate yetu omunahole okwe tu kwafela ngahelipi tu fute omatimba etu? (Tala kombada yoshifo.)

⁵ Mbela omulumenhu omunyasha, oo a tumbulwa metetekelo, ota ka kala e udite ngahelipi, ngeenge omulumenhu umwe oshipuna okwa tokola oku mu futila ko eendjo daye adishe? Nopehe na omalimbililo, omulumenhu oo omunyasha ota ka kala a pandula neenghono omolwoshali oyo. Sha faafana, Tate yetu omunahole, Jehova, okwe tu pa oshali, opo e tu futile eendjo domatimba etu, odo twa fyuulula kuAdam. Jesus okwe shi yelifa a ti: “Kalunga oku hole ounyuni neenghono, okwa yandja Omona waye ewifa, opo keshe ou te mu itavele aha hanaunwe po ndele a ka mone omwenyo waalushe.” (Joh. 3:16) Shikwao vali, oshali oyo oye tu pa omhito, opo tu kale tu na ekwatafano liwa naJehova.

 6. Ohatu ka kundafana omautumbulilo opaMbiibeli elipi, nomolwashike?

⁶ Ongahelipi hatu dulu okumona ouwa moshali oyo ya denga mbada, opo tu dule okudiminwa po omatimba etu, ile “oikolo” yetu? Enyamukulo lepulo olo otali hangwa momautumbulilo, oo a longifwa mOmbiibeli ngaashi okuhanganifwa, ekwatakanifo, ehanganifo, ekulilo, okumangululwa nosho yo okutalwa ko ovayuki. Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana omaityo omautumbulilo oo. Ngeenge otwa dilonga kuo, otashi ke tu kwafela tu kale hatu pandula Jehova eshi e tu dimina po.

JEHOVA OKWA HALA TU HANGANE NAYE

 7. (a) Adam naEva ova kanifa vali shike? (b) Tu li oludalo laAdam naEva, otwa pumbwa neenghono shike? (Ovaroma 5:​10, 11)

⁷ Kakele kokukanifa eteelelo lokukala  nomwenyo fiyo alushe, Adam naEva ova kanifa ekwatafano lopofingo naXe yavo, Jehova. Pehovelo, Adam naEva ova li oshitukulwa shoukwaneumbo waKalunga. (Luk. 3:38) Ashike eshi inava dulika kuJehova, ova li va tewa mo moukwaneumbo oo, ofimbo inava hovela okudala ounona. (Gen. 3:​23, 24; 4:1) Tu li oludalo lavo, otwa pumbwa okuhangana naJehova. (Lesha Ovaroma 5:​10, 11.) Noitya imwe, otwa pumbwa okukulika ekwatafano lopofingo naye. Embo limwe lomauyelele ola ti kutya oshitya shOshigreka osho sha longifwa apa “okuhanganifwa” otashi dulu okutya “okupanga vali oukaume, oo wa li wa teka po.” Shihokwifa, Jehova oye a katuka onghatu tete, opo osho shi dule okushiiva. Ngahelipi mbela?

ELONGEKIDO LEKWATAKANIFO

 8. (a) Ekwatakanifo oshike? (b) Ehanganifo oshike?

⁸ Ekwatakanifo elongekido olo Jehova a tula po, opo tu kale vali tu na ekwatafano liwa naYe. Osha kwatela mo yo okupingakanifa oshinima shi na ongushu i fike pamwe. Kungaho, oshinima osho sha kanifwa, ile sha hanaunwa otashi dulu okupingenwa po, ile okweetululwa po. Omishangwa dopaKriste dOshigreka oda longifa yo oshitya sha yukila “kekwatakanifo,” osho tashi ti ehanganifo. (Rom. 3:25) Ehanganifo onghedi oyo Kalunga ha longifa, opo a pitike ovanhu va kale ve na ombili naye nekwatafano lopofingo.

 9. Elongekido lopokafimbo lilipi Jehova a li a tula po, opo a dule okudimina po Ovaisrael omatimba avo?

⁹ Jehova okwa li a tula po elongekido lopakafimbo lokudimina po Ovaisrael omatimba avo, opo va dule okukala ve na ekwatafano liwa naye. MuIsrael, Efiku lEkwatakanifo ola li hali danwa lumwe momudo. Mefiku olo, omupristeri munene okwa li ha yambele ovanhu omayambo oinamwenyo. Ashike omayambo oinamwenyo kaa li taa dulu okudima po filufilu omatimba ovanhu, molwaashi oinamwenyo oi dulike kovanhu. Ndele Jehova okwa li ha dimine po nehalo liwa Ovaisrael, ovo ve livela ombedi, shimha ashike tava yambe omayambo oo a ufwa. (Heb. 10:​1-4) Kakele kaasho, elongekido olo nosho yo omatimbayambo akwalukeshe okwa li haa dimbulukifa Ovaisrael kutya okukala omulunde oshinima sha kwata moiti nonokutya ova pumbwa ekandulepo lomukundu.

10. Oshike Jehova a ninga po, opo a dule okudimina po ovanhu omatimba filufilu?

¹⁰ Oshike Jehova a ninga po, opo ovanhu va dule okudiminwa po omatimba filufilu? Okwa ninga elongekido, opo a tume Omona waye omuholike e ‘liyandje lumwe aluke, opo a dime po omatimba avahapu.’ (Heb. 9:28) Jesus okwa yandja “omwenyo waye u ninge ekulilo lavahapu.” (Mat. 20:28) Ekulilo oshike?

EKULILO OLI LI OFUTO

11. (a) PaMbiibeli, ekulilo oshike? (b) Oshike sha li sha pumbiwa, opo ekulilo li dulwe okuyandjwa?

¹¹ PaMbiibeli, ekulilo ofuto oyo ya pumbiwa, opo ovanhu va dule okukwatakanifwa nokuhanganifwa naKalunga. a Pataleko laJehova, oli li ekanghameno lokweetulula osho sha kanifwa. Ngahelipi mbela? Dimbuluka kutya, Adam naEva ova kanifa omwenyo wanenena nosho yo etimaumbwile lokukala nomwenyo fiyo alushe. Onghee ekulilo ola li la pumbiwa, opo li futile po osho sha kanifwa. (1 Tim. 2:6) Ekulilo ola li ashike tali dulu okuyandjwa komulumenhu oo (1) a wanenena; (2) a wana okukala nomwenyo fiyo alushe kombada yedu (3) nokwa halelela okuliyandja nehalo liwa, ile okuyamba po omwenyo waye omolwetu.  Kungaho, opo ashike omwenyo womunhu oo, wa li tau dulu okufutila po omwenyo oo wa kanifwa.

12. Omolwashike Jesus a li a dula okuyandja ekuliloyambo olo la pumbiwa?

¹² Natu ka taleni komatomheno atatu kutya omolwashike Jesus a li a wana okuyandja ekuliloyambo olo la pumbiwa. (1) Okwa li a wanenena, “ka li a nyona sha.” (1 Pet. 2:22) (2) Molwaashi okwa li a wanenena, okwa li a wana okukala nomwenyo fiyo alushe kombada yedu. (3) Okwa li e na ehalo lokufya nokuyamba po omwenyo waye omolwetu. (Heb. 10:​9, 10) Jesus okwa li a wanenena, ngaashi omunhu wotete, Adam, ofimbo ina nyona. (1 Kor. 15:45) Onghee Jesus okwa dula oku tu kulila moulunde waAdam, sha hala kutya, okufutila po osho Adam a kanifa. (Rom. 5:19) Kungaho Jesus okwa ninga “Adam waxuuninwa.” Onghee inapa pumbwa vali omunhu umwe a wanenena e uye a futile po osho Adam a kanifa. Jesus okwa fya “lumwe aluke” nosha wana. — Heb. 7:27; 10:12.

13. Eyooloko lilipi li li pokati kelongekido lekwatakanifo nosho yo ekulilo?

¹³ Eyooloko lilipi li li pokati kelongekido lekwatakanifo nosho yo ekulilo? Ekwatakanifo oli li onghatu oyo Kalunga a katuka, opo a dule okukala nekwatafano liwa novanhu. Ekulilo ofuto oyo ya futwa, opo ovanhu ovalunde va dule okukwatakanifwa naKalunga. Ofuto oyo oi lilwe po kohonde yaJesus i na ondilo, oyo ya tika omolwetu. — Ef. 1:7; Heb. 9:14.

OIDJEMO: OKUMANGULULWA NOKUTALWA KO OVAYUKI

14. Ohatu ka konakona shike, nomolwashike?

¹⁴ Elongekido lekwatakanifo ole tu etela ouwa ulipi? Ombiibeli oya longifa omautumbulilo a yoolokafana oo taa ulike komauwa oo hatu dulu okumona. Nonande oitya oyo oya pambafana meityo, keshe shimwe otashi ulike kouwa wonhumba oo hatu dulu okumona melongekido lekwatakanifo, olo le tu yeululila omhito yokudiminwa po omatimba. Eshi hatu konakona oitya oyo, ohatu ka tala yo nghee ye tu kuma pauhandimwe.

15-16. (a) MOmbiibeli, oshitya “okumangululwa” otashi ulike kushike? (b) Osho oshe tu kuma ngahelipi?

¹⁵ MOmbiibeli, okumangululwa otaku ulike kokutalika ko uhe na vali ondjo, omolwofuto yekulilo. Omuyapostoli Petrus okwe shi yelifa a ti: “Omu shi shii kutya monghalamwenyo inai koshoka oyo mwa fyuulula kooxokulululwa inamu mangululwa mo noinima oyo hai xulu po ngaashi oshisilveri ile oshingoli. Ndele onohonde i na ondilo, ya fa yodjona ihe na edilo noya koshoka filufilu, sha hala okutya yaKristus.” — 1 Pet. 1:​18, 19.

¹⁶ Omolwekuliloyambo, otwa mangululwa koulunde nefyo, oinima oyo hai tu etele okumona oixuna. (Rom. 5:21) Onghee osha yeleka eshi hatu kala tu udite tu na oshikolo shokupandula Jehova naJesus, eshi ve tu mangulula okupitila mohonde yaJesus i na ondilo, ile omwenyo waye. — 1 Kor. 15:22.

17-18. (a) Okutalwa ko ovayuki osha hala okutya ngahelipi? (b) Osho oshe tu kuma ngahelipi?

¹⁷ Okutalwa ko ovayuki osha hala kutya Jehova oha tale ko ovapiya vaye ve li ovayuki, noinatu pumbwa okufutila po omatimba etu oo twa nyona. Ndele nande ongaho, Jehova oha kala metwokumwe nomifikamhango daye douyuki. Ihe tu tale ko tu li ngeno ovayuki, molwaashi ngeno twe shi lilongela noiha kala a hafa, ngeenge hatu nyono. Ashike Jehova okwa hala oku tu dimina po omatimba etu, molwaashi tu na eitavelo mwaasho ye naJesus va ninga, opo va yandje ekuliloyambo. — Rom. 3:24; Gal. 2:16.

 ¹⁸ Osho osha hala okutya shike kufye? Ovo va hoololwa oku ka pangela pamwe naJesus meulu ova talwa ko nale ve li ovayuki, ve li ngaashi ovana vaKalunga. (Tit. 3:7; 1 Joh. 3:1) Omatimba avo okwa dimwa po. Ova talika ko va fa inava nyona, nomolwaasho va wana oku ka kala mOuhamba. (Rom. 8:​1, 2, 30) Ovo ve na eteelelo loku ka kala kombada yedu ova talika ko ovayuki ve li ookaume Kalunga, nomatimba avo okwa dimwa po. (Jak. 2:​21-23) Ongudu inene, oyo tai ka xupa puArmagedon, otai ka kala i na etimaumbwile loku ka kala nomwenyo fiyo alushe. (Joh. 11:26) “Ovayuki novalunde” ovo va fya ove na eteelelo lenyumuko. (Oil. 24:15; Joh. 5:​28, 29) Xuuninwa, ovapiya ovaduliki aveshe vaJehova kombada yetu otava ka ya “memanguluko loshinge shovana vaKalunga.” (Rom. 8:21) Otwa teelela nodjuulufi efimbo olo hatu ka kala tu na ekwatafano liwa naTate yetu, Jehova.

19. Ongahelipi onghalo yetu ya lundulukila kouwa? (Tala yo oshimhungu “ Osho oshe tu kuma ngahelipi?”)

¹⁹ Oshoshili kutya onghalo yetu oya li ya fa yomulumenhu omunyasha, oo a tumbulwa metetekelo, oo a li a kanifa keshe shimwe nokufyuulula eendjo odo a li ita dulu okufuta. Ashike Jehova okwe tu kwafela. Onghalo yetu oya lunduluka omolwelongekido lekwatakanifo nosho yo ofuto yekuliloyambo laJesus. Eitavelo letu muJesus Kristus ole tu kwafela tu mangululwe moulunde nefyo. Ngeenge Jehova ta dimi po omatimba etu, ohe a dimi po filufilu. Naasho sha fimanenena, oshosho kutya, paife otu na ekwatafano lopofingo naTate yetu omunahole womeulu, Jehova.

20. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi shikula ko?

²⁰ Ohatu kala twa pandula neenghono, ngeenge hatu dilonga kwaasho Jehova naJesus ve tu ningila. (2 Kor. 5:15) Nopehe na ekwafo lavo, katwa li hatu dulu okukala tu na eteelelo. Ediminepo laJehova ola hala naanaa okutya shike kufye pauhandimwe? Ohatu ka kundafana epulo olo moshitukulwa tashi shikula ko.