Onda dalelwa moSt. Paul, Minnesota, moU.S.A., mo 1954, novadali vange kava li ovafyoona, vo kava li ovayamba, nova li Ovakatolika. Otwa dalwa vatano, ame aame nda shikula oshiveli. Eshi nda li ndi munini, onda li handi i kofikola yaKatolika, nonda li handi kwafele omufita ngeenge a li ta udifa. Ashike natango onda li ndi na eshiivo linini lOmbiibeli. Nonande onda li nda itavela kutya oku na Kalunga oo a shita oinima aishe, kanda li nda itavela ngeenge ongeleka yaKatolika otai dulu okukwafela nge ndi mu longele.

Eendombwedi daJehova oda li de uya keumbo letu odula yange yotete koshiputudilo shopombada koWilliam Mitchell, oko nda li handi lihongele oinima yopaveta. Onda li nda lombwela ovalihomboli ovo va aluke molwaashi onda li nde lipyakidila handi kosho. Eshi va aluka, onda li nde va pula omapulo avali kutya: “Omolwashike ovanhu ovo hava longo owii hava pondola ve dule ovo hava longo ouwa?” nosho yo “Ongahelipi ovanhu tava dulu okukala va hafa?” Onda li nda tambula ko embo Oshili oyo tai twala komwenyo waalushe nosho yo Ombiibeli yo-New World Translation of the Holy Scriptures yoshipeko shitwima. Onda li yo nda dimina ndi konakone Ombiibeli. Osho osha kwafela nge ndi shiive oinima ihapu itunhula. Onda li yo nda kuminwa oshitwa  osho kutya Ouhamba waKalunga oo epangelo olo la pumbiwa opo li yukife oinima kombada yedu. Onda li yo nda mona kutya omapangelo opanhu okwa dopa filufilu nokwa etela ovanhu ouyehame, okumona oixuna, okuhenouyuki nomaupyakadi.

Onda li nde liyapulila Jehova pehovelo 1982, nonda li nda ninginifwa lwanima poshoongalele konima yomudo osho osha li sha ningilwa moSt. Paul Civic Center shi na oshipalanyole “Kingdom Truth [Oshili yOuhamba].” Onda li nda shuna kofikola oshivike sha shikula ko shi na sha nehongo lange louhahende. Pehovelo laOktoba onda li nda pita ekonakono, naasho osha ningifa nge ndi ke lideulile ouhahende.

Poshoongalele osho nda ninginifwa, onda li nda shakena po nomumwatate Mike Richardson, oo a li Omubetel koBrooklyn, nokwa li a yelifila nge kutya keembelewa detu da kula okwa totwa ombelewa i na sha noikwaveta. Onda li nda dimbuluka eendjovo delenga lokuEtiopia odo tadi hangwa mOilonga 8:36, ndele handi lipula kutya: ‘Oshike tashi imbi nge ndi pule opo ndi ka longe kombelewa oyo i na sha noinima yopaveta?’ Opo nee onda tula mo eindilo ndi ka longe koBetel.

Ovadali vange kava li ve shi hafela eshi nda ninga Ondombwedi yaJehova. Tate okwa li a pula nge kutya oilonga yange koBetel oya pambafana ngahelipi neifano lange loinima yopaveta. Onda li nde mu yelifila kutya ohandi ka longa oilonga yeliyambo. Onde mu lombwela kutya ohandi kala handi futwa eedola 75 daAmerika omwedi keshe, oimaliwa oyo ya li hai pewa Ovabetel komwedi.

Molwaashi onda li handi longo komhangu, kanda li handi dulu okuya koBetel diva, onghee onda li nda hovela oilonga yange koBetel koBrooklyn, New York, mo 1984. Onda li nda tuminwa koshikondo shoinima yopaveta. Owino oo nda mona eshi nda li handi longo komhangu, owa longekidila nge oinima oyo nda li handi ka shakeneka monakwiiwa.

Onhele yokudanena oinyandwa hai ifanwa Stanley, oyo ya li moJersey City, New Jersey, oya li ya landwa muNovemba 1983. Ovamwatate ova li va ninga eindilo opo va wapekulule oikwamalusheno nosho yo ominino. Eshi va shakena nelelo lodoolopa, ovamwatate ova li ve va lombwela kutya elalakano lavo ova hala i ninge olupale loyoongalele lEendombwedi daJehova. Osho osha li sha eta oupyakadi. Elelo lodoolopa ola li la popya kutya eenhele di na sha nomalongelokalunga kadi na okukala mokati kodoolopa. Molwaashi onhele oyo oya li mokati komangeshefelo, elelo lodoolopa ola li la dika eenyala medu. Ovamwatate ova li va ninga  eindilo opo etokolo olo li talululwe, ashike eindilo lavo kala li la tambulwa ko.

Oshivike shange shotete moBetel, ovamwatate ova li va twalwa oupyakadi oo komhangu. Molwaashi onda li nda longa eedula mbali momhangu, onda li ndi shii nawa oibofa ya yukila oko. Omupopikalelipo wetu umwe momhangu okwa popya kutya onhele oyo oya kala hai longifwa moiningwanima i lili noku lili yopashiwana, ngaashi eemuvi nosho yo eengalo. Omolwashike inai pitikilwa oinima yopalongelokalunga? Omhangu oya li ya popya kutya oshilando Jersey inashi fimaneka emanguluko letu lopalongelokalunga. Omhangu oya li ya lombwela elelo loshilando li tu pe epitikilo, nonda li nda mona nghee Jehova a nangeka noupuna ehangano laye okupitila moinima i na sha noikwaveta opo a xumife komesho oinima yOuhamba. Onda li nda hafa eshi handi kufa ombinga moilonga oyo.

Ovamwatate ova li va hovela oilonga yokuwapekulula, nondodo 79 yOfikola yaGilead oya li ya ningilwa moshilando Jersey, mOlupale lOyoongalele mo 8 Septemba 1985, konima yeemwedi dinini eshi onhele oyo ya hovela okuwapekululwa. Onda li nda hafa okukwafela moilonga oyo yaJehova, onde i hafela neenghono shi dulife oilonga oyo nda li handi longo nale ndi li hahende ofimbo inandi uya koBetel. Kanda li ndi shii ngeenge Jehova okwa li ta ka longifa nge moibofa ihapu yopaveta.

Mo 1980 nasha osha li shidjuu keendokotola nosho yo koipangelo okupanga Eendombwedi nopehe na okutulwa ohonde. Osha li shidjuu neenghono kovakainhu ovo ve na omateelelo molwaashi ovapanguli ova li hava popi kutya ovakainhu kave na oufemba wopaveta wokwaanya okutulwa ohonde. Ovapanguli ova li va popya kutya ngeenge ovadalakadi inava hala okutulwa ohonde otava fi, ndele ouhanana tava ningi eefiye.

Mo 29 Desemba 1988, omumwameme Denise Nicoleau okwa li a mona oixuna eshi a kanifa ohonde ihapu konima eshi a mona okaana. Ohonde yaye oya li ya wa pedu neenghono, ndele tai uya po 5, 0, na ndokotola okwa li e mu lombwela kutya ota tulwa ohonde. Omumwameme Nicoleau okwa li e shi anya. Mongula kushe, oshipangelo osha li sha ya komhangu opo shi ka pewe oufemba shi tule omumwameme oo ohonde, nomhangu oya li ya yandja oufemba opo omumwameme a tulwe ohonde nopehe na okupula epitikilo kuye, komushamane waye ofimbo nokuli oshibofa osho inashi pwilikinwa.

MEtitano, mo 30 Desemba, oshipangelo osha li sha tokola okutula ohonde omumwameme Nicoleau nonande omushamane nosho yo oilyo youkwaneumbo wavo imwe kaya li tai tu kumwe navo. Onguloshi oyo, ovapambele vamwe nosho yo omukulunhuongalo umwe ile vavali ova li va mangwa po, aveshe ovo va li pombete yaNicoleau  tava kelele aha tulwe ohonde. MOlomakaya ongula, mo 31 Desemba, onghundana oyo oya li ya ya okawi nokawi moNew York City nosho yo moLong Island.

Omaandaxa ongula, onda li nda popya nomupanguli wokomhangu yopombada Milton Mollen. Onda li nde mu lombwela ouyelele aushe u na sha noshibofa osho, nonde mu lombwela kutya omhangu oya yandja epitikilo ofimbo oshibofa inashi pwilikinwa. Omupanguli Mollen okwa li a pula nge ndi ye kombelewa yaye omutenya opo tu ka kundafane ouyelele aushe oo nokutala osho eemhango tadi ti. Omupashukili woilonga yange, Philip Brumley, okwa li a ya naame komupanguli Mollen onguloshi oyo. Omupanguli okwa li yo a shiva ovakulunhu voshipangelo ve tu waimine. Eenghundafana detu kada li tadi nuwa omeva. Pomhito imwe, omumwatate Brumley okwa li a lombwela nge nokuli kutya nandi shune pedu. Omayele oo okwa li mawa molwaashi onda li nda lya meenyandi nonda li handi popi nda handuka kutya ovakalelipo voshipangelo ova puka.

Konima yovili, omupanguli Mollen okwa li a popya kutya oshibofa osho osho tashi ungaungiwa nasho tete mongula. Eshi hatu di mo momutumba, omupanguli Mollen okwe tu lombwela kutya ovakalelipo voshipangelo ove na “oilonga ihapu mongula.” Osho osha li tashi ulike kutya oshipangelo kashi na oufemba wokufininikila omumwameme Nicoleau ohonde. Osho osha kwafela nge ndi mone kutya Jehova okwa li te tu shilipaleke kutya ohatu ka findana moshibofa osho. Onda li nda dimina nelininipiko kutya Jehova ote tu longifa tu wanife po ehalo laye.

Oufiku aushe otwa kala hatu lilongekida osho hatu ka popya mongula komhangu. Omhangu oya li i li popepi noBetel yomoBrooklyn, navahapu ovo va li hava longo koshikondo shoinima yopaveta ova li ashike va ya kolupadi. Konima eshi ovapanguli vane va pwilikina komatyekosha etu, ova li va mona kutya etokolo lokufininikila omunhu ohonde ola puka. Omhangu yopombada oya li ya popila omumwameme Nicoleau, noya li ya popya kutya osha puka okutula omunaudu ohonde nopehe na okupwilikina kuye.

Diva konima yaasho, omhangu yopombadaelela yomoNew York oya li ya popya kutya omumwameme Nicoleau oku na oufemba wokuhakulwa nopehe na okutulwa ohonde. Osho osho sha li oshibofa shotete shomoibofa ine i na sha nohonde oyo  nda kufa ombinga muyo. (Tala oshimhungu “ Oibofa oyo twa findana kOmhangu yoPombadaelela.”) Onda kufa yo ombinga pamwe nOvabetel vakwetu ovo hava ungaunga noikwaveta ngaashi moibofa i na sha nokwaamena ounona, eteyohombo, edu nosho yo nomatungo.

Oshikando shotete nda shakena nomukulukadi wange Dawn, ova li va hengafana nokwa li ta tekula ounona vatatu oye aeke. Okwa li ha longo oilonga yokulikongela omboloto nokwa li yo omukokolindjila. Okwa li a shakeneka omaupyakadi nosha kuma nge neenghono eshi a tokola toko okulongela Jehova. Mo 1992 otwa li twa ya koshoongalele shoshitukulwa shi na oshipalanyole “Light Bearers [Ovahumbati vouyelele]” moNew York City, nonda li nde mu pula ngeenge ohatu dulu okulishiiva nawanawa. Opo nee otwa ka hombola konima yodula. Osha li oshali ya dja kuJehova okuhombola omukulukadi a pitifa komesho Jehova noku hole omashendjo mawa. Dawn okwa ningila nge oinima ihapu iwa momafiku aeshe omokukalamwenyo kwetu tu li pamwe. — Omayel. 31:12.

Eshi twa hombola, okaana kamwe oka li ke na eedula 11, kamwe 13, ofimbo kakwao 16. Onda li nda halelela okukala xe omudali e li nawa, onghee onda li handi leshe noukeka nokutula moilonga keshe osho handi lesha moishangomwa yetu opo ndi dule okukala xe omutekuli e li nawa. Nonande opa li omashongo oule womido, onda kala nda hafa molwaashi ounona ova tala nge ndi li kaume kavo omulineekelwa, naxe yavo omunahole. Ookaume vounona vetu ohave uya alushe oku tu talela po nohatu hafele okweendafana novanyasha.

Mo 2013, fye naDawn otwa li twa tembukila koWisconsin opo tu ka file oshisho ovadali vetu ovanamido. Osha li sha kumwifa nge molwaashi oilonga yange yaBetel hapo ya xulila opo. Onda li nda shivwa ndi twikile okukwafela ehangano moinima yopaveta ndi li omuliyambi wopokafimbo.

MuSeptemba 2018, onda li nda didilika kutya ondi na oupyakadi pomunino. Ondokotola yomoshitukulwa oya li ya konakona nge, ashike kaya li ya mona kutya oupyakadi ou li peni. Lwanima, ondokotola imwe oya lombwela nge ndi ka konakonwe vali kondokotola imwe. Opo nee muJanuali 2019, ondokotola oyo oya li ya lombwela nge kutya ondi na omukifi wa kwata moiti notashi dulika u ka tandavele nolutu alishe.

Konima yomafiku atatu, ofimbo nda li handi lideula, onda li nda teka poshikesho shokolulyo. Onda kala handi lideula omafiku okukalamwenyo kwange aeshe, naalo ola li elunduluko linene kwaame. Onda li nda mona kutya owino aushe oo nda li ndi na moudano ohandi u kanifa. Omukifi owa li wa tandavela meendelelo, nosha li shidjuu kwaame okupopya, okulinyenga nosho yo okupona.

Onda li nda hafa neenghono okuxumifa komesho oilonga yOuhamba ndi li hahende. Onda li nda hafa okushanga oitukulwa ihapu oyo ya leshwa keendokotola, koohahende nosho yo kovapanguli. Onda li yo nda dula okupopila ovapiya vaJehova mounyuni aushe kutya ove na oufemba wokupangwa nokutandwa nopehe na okutulwa ohonde. Ondi udite ngaashi Lukas oo a popya muLukas 17:10 eshi a ti: ‘Ame omupiya wongaho, onda longa ashike osho nda li ndi noku shi longa.’