Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITUKULWA SHOKUKONAKONWA 14

Ovakulunhuongalo, twikileni okuhopaenena omuyapostoli Paulus

Ovakulunhuongalo, twikileni okuhopaenena omuyapostoli Paulus

“Ningeni ovahopaeneni vange.” — 1 KOR. 11:1.

EIMBILO 99 Ongudu inene yovamwatate

EXUKU LOSHITUKULWA *

1-2. Ongahelipi oshihopaenenwa shomuyapostoli Paulus tashi dulu okukwafela ovakulunhuongalo kunena?

 OMUYAPOSTOLI PAULUS okwa li e hole ovamwaxe. Okwa li ha longo noudiinini omolwouwa wavo. (Oil. 20:31) Nomolwaasho ovamwaxe navo va li ve mu hole neenghono. Pomhito imwe, eshi ovakulunhuongalo vokuEfeso va li va mona kutya itave ke mu mona vali, ova li va “lila.” (Oil. 20:37) Ovakulunhuongalo vetu, ovo hava longo noudiinini, navo ove hole neenghono ovamwaxe nohava ningi eenghendabala ve va kwafele. (Fil. 2:16, 17) Ashike omafimbo amwe, ovakulunhuongalo ohava shakeneke omashongo. Oshike tashi dulu oku va kwafela, opo va dule okufinda omashongo oo?

2 Ovakulunhuongalo vetu, ovo hava longo noudiinini, otava dulu okushikula oshihopaenenwa shaPaulus. (1 Kor. 11:1) Naye okwa li ashike omunhu ngaashi fye. Paulus okwa li omulumenhu ina wanenena, oo omafimbo amwe a li ha kondjo nokulonga osho sha yuka. (Rom. 7:18-20) Okwa li yo a taalela omaupyakadi e lili noku lili. Ashike ka li a sholola, noka li a kanifa ehafo laye. Ngaashi Paulus, ovakulunhuongalo otava dulu okufinda omashongo oo va taalela nokukaleka po ehafo lavo, eshi tava longele Jehova. Natu ka taleni nghee tava dulu okuninga ngaho.

3. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa eshi, notashi ke tu kwafela tu ninge shike?

3 Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana omashongo opane oo ovakulunhuongalo va taalela: (1) nghee ve na okukala ve na ondjele ngeenge tashi uya poilonga yokuudifa noinakuwanifwa ikwao, (2) nghee ve na okukala ovafita ovanahole, (3) nghee ve na okuungaunga nomaunghundi avo opaumwene nosho yo (4) nghee tava dulu okuungaunga nokuhawanenena kwavamwe. Ohatu ka kundafana nghee Paulus a li a finda eshongo keshe nanghee ovakulunhuongalo tava dulu okushikula oshihopaenenwa shaye.

KALA U NA ONDJELE, NGEENGE TASHI UYA POILONGA YOKUUDIFA NOINAKUWANIFWA IKWAO

4. Omolwashike tashi dulika ovakulunhuongalo va mone shi li eshongo okukwatela komesho oilonga yokuudifa?

4 Omolwashike shi li eshongo? Ovakulunhuongalo ove na oinakuwanifwa ihapu, ihe fi ashike okukwatela komesho oilonga yokuudifa. Pashihopaenenwa, vahapu ohava ningi ovanashipundi nohava kwatele komesho Ekonakonombiibeli lEongalo mokwoongala kwomokati koshivike. Kakele kaasho, ohava yandje yo oipopiwa ikwao. Ohava deula ovayakuliongalo nohava kala va hafa, ngeenge tava yandje edeulo tali twikile kovamwaxe. (1 Pet. 5:2) Ovakulunhuongalo vamwe ohava kwafele moilonga yokutunga nokukaleka monghalo iwa Omalupale Ouhamba nosho yo moilonga ikwao yokutunga omatungo ehangano. Natango, ngaashi ashike aveshe meongalo, oshilonga sha fimanenena kovakulunhuongalo okuudifa onghundana iwa. — Mat. 28:19, 20.

5. Oshihopaenenwa shilipi Paulus a tula po e li omuudifi?

5 Osho ovakulunhuongalo tave lihongo kuPaulus. Oshinima sha fimanenena osho sha kwafela Paulus a pondole otashi hangwa mOvafilippi 1:10, omo e tu lombwela a ti: ‘Shiiveni oinima oyo ya fimanenena.’ Paulus okwa li a tula moilonga omayele aye. Okwa li a pewa oshinakuwanifwa shokuudifa, nomomukokomoko womido okwa ka kala a tala ko oukalele u li oshinima shimwe shomoinima oyo ya fimanenena. Okwa li ha udifa “moipafi nosho yo eumbo neumbo.” (Oil. 20:20) Ka li ashike ha udifa pefimbo lonhumba, ile mefiku lokondadalunde, ndele okwa li ha longifa omhito keshe opo a udife. Pashihopaenenwa, eshi a li a talela po ookaume kaye muAtena, okwa li a udifila ongudu yovanenenhu onghundana iwa, navamwe vomuvo ova li va tambula ko etumwalaka laye. (Oil. 17:16, 17, 34) Nokuli naashi a li a ‘tulwa modolongo,’ okwa li a udifila ovo ve mu dingilila. — Fil. 1:13, 14; Oil. 28:16-24.

6. Paulus okwa li ha deula vamwe va ninge shike?

6 Paulus okwa li ha longifa nawa efimbo laye. Luhapu okwa li ha shivi vamwe ve mu waimine moukalele. Pashihopaenenwa, molweendo laye lotete loutumwa okwa li a shiva Johannes, oo ha ifanwa Markus. Molweendo laye olutivali okwa li a ya pamwe naTimoteus. (Oil. 12:25; 16:1-4) Nopehe na omalimbililo, Paulus okwa li a honga ovalumenhu ovo nghee ve na okuunganeka eongalo, nghee ve na okuninga omatalelepo oufita nanghee ve na okukala ovahongi ovanekeka. — 1 Kor. 4:17.

Hopaenena Paulus mokukala we lilongekida okuyandja oundombwedi (Tala okatendo 7) *

7. Ongahelipi ovakulunhuongalo tava dulu okutula moilonga omayele aPaulus, oo taa hangwa mOvaefeso 6:14, 15?

7 Oshilihongomwa. Ovakulunhuongalo otava dulu okuhopaenena Paulus mokukala ve lilongekida okuudifa pomhito keshe, ndele hakuudifa ashike eumbo neumbo. (Lesha Ovaefeso 6:14, 15.) Pashihopaenenwa, otava dulu okuyandja oundombwedi ngeenge tava ka landa sha keefitola, ile ngeenge ve li koilonga. Ile ngeenge tava kufa ombinga moilonga yokutunga omatungo ehangano, otava dulu okuudifila ovashiinda onghundana iwa, ile ovalandifi vomepandavanda. Ngaashi Paulus, ovakulunhuongalo otava dulu okulongifa omhito keshe ngeenge ve li moukalele va deule vamwe, mwa kwatelwa ovayakuliongalo.

8. Omafimbo amwe ovakulunhuongalo ova pumbwa okuninga shike?

8 Ovakulunhuongalo kave na okukala ve lipyakidila unene noinakuwanifwa yeongalo, ile youpashukilishikandjo, ndele tava dimbwa okukufa ombinga moilonga yokuudifa. Opo va kale ve na ondjele, omafimbo amwe ove na okwaanya oinakuwanifwa imwe. Ngeenge ova diladila pamwe neilikano kombinga yoshinima osho, otava ka didilika kutya ngeenge ova tambula ko oinakuwanifwa oyo, itava ka mona efimbo lokuwanifa po oinima oyo ya fimanenena. Oinima ya fimanenena oya kwatela mo Elongelokalunga lOukwaneumbo, olo hali ningwa oshivike keshe, okukufa ombinga pauyadi moilonga yokuudifa, ile okudeulila ounona omalipyakidilo a tya ngaho. Vamwe ohava mono shidjuu okwaanya oinakuwanifwa ya wedwa po, ashike otava dulu okukala noushili kutya Jehova okuudite ko kutya ova hala okukala ve na ondjele moinima aishe.

KALA OMUFITA OMUNAHOLE

9. Nonande ovakulunhuongalo ove lipyakidila, ova taalela eshongo lilipi?

9 Omolwashike shi li eshongo? Oshiwana shaJehova ohashi shakeneke omashongo mahapu. Momafiku aa axuuninwa, atusheni ohatu kala twa pumbwa etwomukumo, okuyambididwa nokuhekelekwa. Omafimbo amwe, vamwe ohava kala va pumbwa okukwafelwa opo va henuke elihumbato inali koshoka. (1 Tes. 5:14) Oshoshili kutya ovakulunhuongalo itava dulu okukandula po omayeleko aeshe oo a taalelwa koshiwana shaJehova. Ashike nande ongaho, Jehova okwa hala ovakulunhuongalo va ninge ngaashi tava dulu, opo va twe omukumo nokwaamena eedi daye. Ongahelipi ovakulunhuongalo ovo hava kala ve lipyakidila tava dulu okukonga efimbo, opo va dule okuyandja ekwafo olo la pumbiwa?

Pandula nokupameka vamwe (Tala okatendo 10, 12) *

10. Metwokumwe no 1 Ovatessalonika 2:7, ongahelipi Paulus a ulika kutya oku na ko nasha noshiwana shaJehova?

10 Osho ovakulunhuongalo tave lihongo kuPaulus. Paulus okwa li ha kongo eenghedi a pandule ovamwaxe noku va pameka. Ovakulunhuongalo otava dulu okushikula oshihopaenenwa shaye shopahole mokuungaunga noshiwana shaJehova pahole. (Lesha 1 Ovatessalonika 2:7.) Paulus okwa li ha shilipaleke ovalongelikalunga vakwao kutya oku va hole, nonokutya Jehova oku va hole. (2 Kor. 2:4; Ef. 2:4, 5) Paulus okwa li a tala ko ovamwaxe ve li ookaume kaye nokwa li ha kongo efimbo a kale navo. Okwa ulika kutya okwe ve lineekela, eshi e va lombwela osho te lipula nasho nosho yo omaunghundi aye. (2 Kor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Ndele nande ongaho, Paulus ka li ha yandje elitulemo komaupyakadi aye mwene. Ponhele yaasho, okwa li a hala okukwafela ovamwaxe.

11. Omolwashike Paulus a li a yandja omayele kovamwaxe?

11 Omafimbo amwe, Paulus okwa li e na okuyandja omayele kovamwaxe. Ndele ka li ha ningi ngaho, molwaashi a handuka, ile a kenyanana. Ashike okwa li he va pe omayele, molwaashi oku na ko nasha navo nokwa hala oku va amena koiponga i lili noku lili. Okwa li ha kendabala oku va pa omayele monghedi omo tava dulu oku a uda ko noku a tambula ko. Pashihopaenenwa, monhumwafo oyo Paulus a li a shangela Ovakorinto, okwa li a yandja omayele a kwata moiti. Konima eshi e va shangela onhumwafo oyo, okwa li e va tumina Titus. Paulus okwa li a hala okushiiva nghee va li tave ke linyenga konhumwafo oyo. Ka li tuu a hafa, eshi a mona kutya ova tambula ko omayele aye! — 2 Kor. 7:6, 7.

12. Ongahelipi ovakulunhuongalo tava dulu okupameka ovamwaxe?

12 Oshilihongomwa. Ovakulunhuongalo otava dulu okushikula oshihopaenenwa shaPaulus mokukonga efimbo va kale hava kala novamwaxe. Onghedi imwe tava dulu okuninga ngaho, omokufika kuyele pokwoongala nokutwa omukumo ovamwaxe, eshi tava popi navo. Luhapu ohashi pula efimbo linini opo va dule okuyandja etwomukumo lopahole komumwatate, ile komumwameme, olo la pumbiwa. (Rom. 1:12; Ef. 5:16) Omukulunhuongalo, oo ha shikula oshihopaenenwa shaPaulus, ota ka pameka ovamwaxe ta longifa Eendjovo daKalunga noku va shilipaleka kutya Kalunga oku va hole. Shikwao vali, oha ulikile ovo ve li mepashukilo laye kutya oku va hole. Oha kwatafana navo noha kongo eemhito e va pandule. Ngeenge omukulunhuongalo ta yandje omayele, oku na okukala a kanghamena kEendjovo daKalunga. Oha popi kondadalunde, ashike oha popi nonghenda, molwaashi okwa hala omumwaxe a tambule ko omayele aye. — Gal. 6:1.

NGHEE VE NA OKUUNGAUNGA NOMAUNGHUNDI AVO OPAUMWENE

13. Omaunghundi opaumwene otaa dulu okukuma ngahelipi omukulunhuongalo?

13 Omolwashike shi li eshongo? Ovakulunhuongalo inava wanenena. Navo ohava ningi omapuko, ngaashi ashike ovanhu vakwao. (Rom. 3:23) Omafimbo amwe, ohashi kala shidjuu kuvo okukala ve na etaleko li li pandjele li na sha nomaunghundi avo vene. Vamwe otashi dulika hava yandje elitulemo lihapu unene komangabeko avo, naasho ohashi va teya omukumo. Vamwe otashi dulika va diladile kutya omaunghundi avo inaa kwata moiti nohashi va ningifa vaha ninge omalunduluko oo a pumbiwa.

14. Metwokumwe nOvafilippi 4:13, ongahelipi elininipiko la kwafela Paulus a ungaunge nokuhawanenena kwaye?

14 Osho ovakulunhuongalo tave lihongo kuPaulus. Paulus okwa li a dimina nelininipiko kutya ita dulu okuungaunga nomaunghundi aye mwene. Okwa e shii kutya okwa pumbwa ekwafo laKalunga. Potete, Paulus okwa li e na omutwe mukukutu nokwa li ha hepeke nonyanya Ovakriste. Ashike lwanima, okwa ka dimina omaunghundi aye nokwa li a halelela okulundulula elihumbato laye nosho yo omaukwatya aye. (1 Tim. 1:12-16) Kekwafo laJehova, Paulus okwa li a ninga omufita omunahole, omunalukeno nomulininipiki. Okwa li ha kala e udite nai omolwokuhawanenena kwaye, ashike ka li ha diladila kombinga yaasho. Ponhele yaasho, okwa li a itavela kutya Jehova ota dulu oku mu dimina po. (Rom. 7:21-25) Paulus ka li a teelela a kale a wanenena. Ndele okwa li ha longo noudiinini, opo a xwepopaleke omaukwatya aye opaKriste nokukala e lineekela mekwafo laJehova, opo a dule okuwanifa po oilonga yaye. — 1 Kor. 9:27; lesha Ovafilippi 4:13.

Longa noudiinini u finde omaunghundi oye opaumwene (Tala okatendo 14-15) *

15. Ovakulunhuongalo ova pumbwa okukala ve na etaleko lilipi li na sha nomaunghundi avo?

15 Oshilihongomwa. Ovakulunhuongalo inava nangekwa po, molwaashi va wanenena. Ashike nande ongaho, Jehova okwa teelela va dimine omapuko avo nova kulike omaukwatya opaKriste. (Ef. 4:23, 24) Ovakulunhuongalo ova pumbwa okulikonakona vo vene tava longifa Eendjovo daKalunga nokuninga omalunduluko oo a pumbiwa. Ngeenge ova ningi ngaho, Jehova ote ke va kwafela va kale va hafa nova pondole. — Jak. 1:25.

NGHEE TAVA DULU OKUUNGAUNGA NOKUHAWANENENA KWAVAMWE

16. Oshike tashi ka ningwa po ngeenge omukulunhuongalo okwa kala ha yandje elitulemo kokuhawanenena kwavamwe?

16 Omolwashike shi li eshongo? Ovakulunhuongalo otashi dulika ve shii okuhawanenena kovamwaxe, molwaashi ohava kala navo efimbo lihapu. Ndele ngeenge inava lungama, otava dulu okukala ve va kenyanana, vaha ungaunge navo pahole, ile ve va kembaule. Paulus okwa londwela Ovakriste kutya Satana okwa hala va ninge ngaho. — 2 Kor. 2:10, 11.

17. Paulus okwa li ha tale ko ngahelipi ovamwaxe?

17 Osho ovakulunhuongalo tave lihongo kuPaulus. Okwa li e na etaleko liwa li na sha novamwaxe. Okwa li e shii nawa omapuko avo, nokuli nomafimbo amwe eenghatu davo oda li hadi mu nyemateke pauhandimwe. Ashike Paulus okwa li e shii kutya ngeenge umwe okwa ningi epuko osho inashi hala kutya oku li omunhu mwii. Okwa li e hole ovamwaxe nokwa li ha yandje elitulemo komaukwatya avo mawa. Ngeenge ovamwaxe va li tava kondjo nokulonga osho sha yuka, okwa li e shii kutya ove na omalinyengotomheno mawa nova pumbwa ekwafo.

18. Oshike we lihonga kuPaulus shi na sha nanghee a ungaunga nonghalo yaEuodia naSintike? (Ovafilippi 4:1-3)

18 Diladila kunghee Paulus a ungaunga novamwameme vavali vomeongalo lomuFilippi. (Lesha Ovafilippi 4:1-3.) Osha fa shi li ngaha kutya pokati kaEuodia naSintike opa li pa holoka okuhaudafana nokava li vali ookaume. Paulus ka li e va tokola nonyanya. Okwa li a yandja elitulemo komaukwatya avo mawa. Ovamwameme ovo ovadiinini ova li va longela Jehova oule wefimbo. Paulus okwa li e shii kutya Jehova oku va hole. Etaleko laPaulus liwa li na sha novamwameme ovo, ole mu linyengifa e va ladipike va pongolole po okuhaudafana oko kwa li pokati kavo. Ole mu kwafela yo a kale a hafa nokukala e na ekwatafano la kola nOvakriste vakwao meongalo.

Henuka okutokola vamwe (Tala okatendo 19) *

19. (a) Ongahelipi ovakulunhuongalo tava dulu okukala ve na etaleko liwa li na sha novamwaxe? (b) Oshike we lihonga mefano lomukulunhuongalo, oo ta wapaleke Olupale lOuhamba?

19 Oshilihongomwa. Ovakulunhuongalo ove na okukala hava yandje elitulemo komaukwatya mawa ovamwaxe. Atusheni inatu wanenena, ashike keshe umwe oku na omaukwatya onhumba oo twa lenga. (Fil. 2:3) Oshoshili kutya ovakulunhuongalo omafimbo nomafimbo otashi dulika va pumbwa okuyandja omayele komumwatate, ile komumwameme. Ndele ngaashi Paulus, ovakulunhuongalo ova pumbwa okulonga noudiinini, opo vaha kale tava yandje elitulemo keendjovo dii nokeenghatu daumwe. Ponhele yaasho, ove na okuyandja elitulemo kunghee omunhu oo e hole Jehova, te lididimike eshi te mu longele naashi ta kendabala okulonga ouwa. Ovakulunhuongalo, ovo ve na etaleko liwa, otava ka kwafela ovamwaxe va mone kutya eongalo oli va hole.

TWIKILA OKUHOPAENENA PAULUS

20. Ongahelipi ovakulunhuongalo tava dulu okutwikila okumona ouwa moshihopaenenwa shaPaulus?

20 Ovakulunhuongalo otava dulu okumona ouwa neenghono mokutwikila okukonakona oshihopaenenwa shaPaulus. Pashihopaenenwa, otava dulu okutala mo-Watch Tower Publications Index, koshi yoshipalanyole “Paulus,” ndele tava i koshi yokapalanyole “oshihopaenenwa shovakulunhuongalo.” Eshi to lesha ouyelele oo wa etwa mo, lipula kutya: ‘Ongahelipi oshihopaenenwa shaPaulus tashi dulu okukwafela nge ndi kale nda hafa, eshi handi wanifa po oshinakuwanifwa shange ndi li omukulunhuongalo?’

21. Ovakulunhuongalo otava dulu okukala ve na oushili ulipi?

21 Ovakulunhuongalo, dimbulukeni kutya Jehova ina teelela mu kale mwa wanenena, ndele okwa teelela mu kale ovadiinini. (1 Kor. 4:2) Jehova okwa li a pandula oilonga youdiinini yaPaulus. Nanye otamu dulu okukala noushili kutya Kalunga okwa lenga yo osho tamu longo moilonga yaye. Jehova ke na fiku a ‘dimbwe oilonga yeni nohole oyo mwa ulika omolwedina laye eshi mwa yakula notamu twikile okuyakula ovayapuki.’ — Heb. 6:10.

EIMBILO 87 Ileni mu tulumukifwe

^ okat. 5 Inatu nangekwa tuu noupuna eshi hatu mono ouwa moilonga youdiinini yovakulunhuongalo ovanahole! Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana omashongo opane, oo hava kala va taalela. Ohatu ka kundafana yo nghee oshihopaenenwa shomuyapostoli Paulus tashi dulu okukwafela ovakulunhuongalo kunena va finde omashongo oo. Oshitukulwa eshi otashi ke tu kwafela atusheni tu udile oukwao wananghali ovakulunhuongalo notashi ke tu linyengifa tu va ulikile ohole noku va yambidida.

^ okat. 61 OMASHANGELO OMAFANO: Omumwatate ta udifile omunailonga pamwe naye onghundana iwa, konima eshi a dimbuka.

^ okat. 63 OMASHANGELO OMAFANO: Omukulunhuongalo ta yandje omayele komumwaxe, oo e na eamo lokulitongola ko.

^ okat. 65 OMASHANGELO OMAFANO: Omumwatate ta yandje omayele taa ti sha kuumwe, oo a handuka omolwoshinima shonhumba osho sha ningwa po.

^ okat. 67 OMASHANGELO OMAFANO: Omukulunhuongalo ita kembaula omumwaxe, oo a piyaanekwa ofimbo a li ta wanifa po oshinakuwanifwa shaye.