Omapulo a dja kovaleshi
Oolyelye ooxekulu ovo Jesus a li a popya oufiku oo wa tetekela efyo laye, nomolwashike va li va pewa edinafimaneko la tya ngaho?
Oufiku oo wa tetekela efyo laye, okwa li a lombwela ovayapostoli vaye vehe li kongele eendodo da tumbala mokati kovaitaveli vakwao. Okwe va lombwela a ti: “Eehamba doiwana ohadi i pangele, nomalenga ayo haa ifanwa ooxekulu. Ndele nye hangaha.” — Luk. 22:25, 26.
Ooxekulu ovo Jesus a li ta popi ovo oolyelye? Omashangelo amwe, oimaliwa ikukutu nosho yo omambo oya ulika kutya osha li onghedindjikilile yOvagreka nOvaroma va fimaneke ovalumenhu ovo va tumbala novapangeli moku va ifana ooxekulu. Ovalumenhu ovo ova li hava fimanekwa molwaashi ova li hava longo oilonga imwe ya fimana.
Eehamba dihapu oda li hadi ifanwa nedinafimaneko Tatekulu, ngaashi ovapangeli vaEgipti Ptolemy Omuti-3 Euergetes (c. 247-222 K.O.P.) nosho yo Ptolemy Omuti-8 Euergetes Omuti-2 (c. 147-117 K.O.P.). Ovapangeli vaRoma Julius Caesar (48-44 K.O.P.) nosho yo Augustus (31 K.O.P.–14 O.P.) navo ova li hava ifanwa nedinafimaneko Tatekulu, nosho yo Herodes Munene, ohamba yaJudea. Herodes okwa li he limonene efimano olo eshi tashi dulika a li a eta muJudea oilya okudja koilonga imwe opo ovakwashiwana vaye vaha fye ondjala nokupa oikutu ovo ve li momhumbwe.
Omuhongwanhu umwe wOmbiibeli wokoGermany, Adolf Deissmann, okwa ti kutya okulongifwa kwedinafimaneko Tatekulu okwa li ku li apeshe. Okwa ti: “Kashidjuu okumona moule ashike wefimbo lixupi eemhito opo edinafimaneko olo la longifwa momashangelo onale lwoikando i dulife pefele.”
Jesus okwa li a hala okutya shike eshi a lombwela ovahongwa vaye kutya “Ndele nye hangaha”? Mbela Jesus okwa li te va lombwele vaha kwafele vamwe, kokutya vaha kale ve na ko nasha nonghalonawa yovanhu ovo ve va dingilila? Hasho nandenande. Jesus okwa li te lipula nomalinyengotomheno e na sha nokuyandja nehalo liwa.
Pefimbo laJesus, oohandimwe ovo va tumbala ova li hava lalakanene okuliningila edina liwa mokuyambidida pashimaliwa omauliko nomaudano, mokutunga eeparka neetembeli nohava yambidida vali oinima imwe ya fela oko. Ashike ova li have shi ningi nelalakano lokufimanekwa kovanhu, ile okuningifa ovanhu ve va hoolole. Odjo imwe youyelele oya ti: “Nonande ovayambididi va tya ngaho ova tula po oshihopaenenwa shokuyandja nehalo liwa, oilonga yavo oya li ya nwefwa mo kopolotika.” Jesus okwa li a londwela ovashikuli vaye va henuke oikala ya tya ngaho yokuliholamwene.
Lwanima konima yomido donhumba, omuyapostoli Paulus okwa li a divilika oshili ya fimana kombinga yokukala nelinyengotomheno la yuka lokuyandja nehalo liwa. Okwa li a shangela ovaitaveli vakwao vomuKorinto a ti: “Keshe tuu na yandje ngaashi omutima waye tau mu lombwele, hanomunyengutima ile kefininiko, osheshi Kalunga e hole ou ta yandje nehafo.” — 2 Kor. 9:7.