1. Metwokumwe naMateus 11:28-30, Jesus okwa udaneka shike?

JESUS okwa li a udanekela ongudu yovanhu oyo ya li tai pwilikine kuye eudaneko litunhula. Okwa ti: ‘Ileni kwaame, ame ohandi mu pe etulumuko.’ (Lesha Mateus 11:28-30.) Olo ola li eudaneko tali ti sha. Pashihopaenenwa, diladila kwaasho a li a ningila omukainhu oo a li ta yahama neenghono.

2. Jesus okwa li a ningila shike omukainhu oo a li ta vele?

² Omukainhu oo okwa li a pumbwa ekwafo neenghono. Okwa li a ya kovahakuli vahapu, molwaashi okwa li a hala okuveluka. Okwa kala ta mono oixuna oule womido 12, ndele kape na oo a li e mu kwafela. PaMhango, omukainhu oo ka li a koshoka. (Lev. 15:25) Ndele eshi a uda kutya Jesus ota velula ovo tava vele, okwa ya e ke mu konge. Eshi e mu mona, okwa li a kwata komingenge doshikutu shaye shokombada, nokwa li a veluka diva. Kakele kokuvelulwa palutu, omukainhu oo okwa li yo e udite e holike nokwa fimanekwa. Pashihopaenenwa, Jesus okwa li a ulika kutya oku hole nokwa fimaneka omukainhu oo eshi a longifa outumbulilo “omumwange.” Omukainhu oo ka li tuu e udite a pamekwa nokwa tulumukifwa! — Luk. 8:43-48.

3. Omapulo elipi hatu ka nyamukula?

³ Didilika kutya omukainhu oo okwa li a ya kuJesus. Okwa li a ninga eenghendabala a ye kuye. Sha faafana, nokunena otu na okuninga eenghendabala tu ye kuJesus. Kunena, Jesus ita velula pashikumwifilonga palutu ovo tave uya kuye. Ndele natango ote tu shivi ta ti: “Ileni kwaame, . . . Ame ohandi mu pe etulumuko.” Moshitukulwa eshi, ohatu ka nyamukula omapulo aa atano: Ongahelipi hatu dulu okuuya kuJesus? Jesus okwa li a hala okutya ngahelipi eshi a ti kutya “litwikeni ondjoko yange”? Oshike hatu dulu okulihonga kuJesus? Omolwashike oilonga oyo e tu pa tu longe tai tulumukifa? Ongahelipi hatu dulu okutwikila okutulumukifwa kondjoko yaJesus?

4-5. Omeenghedi dimwe dilipi hatu dulu okuuya kuJesus?

⁴ Onghedi imwe hatu dulu okuuya kuJesus omokulihonga shihapu kombinga yoinima oyo a popya naayo a longa. (Luk. 1:1-4) Omunhu keshe oku na oshinakuwanifwa shokukonakona osho Ombiibeli tai ti kombinga yaJesus. Ohatu ya yo kuJesus mokuninga etokolo lokuninginifwa nokuninga ovahongwa vaye.

⁵ Onghedi imwe vali omo hatu dulu okuuya kuJesus, omokukonga ekwafo kovakulunhuongalo. Jesus ota longifa “eeshali” odo opo di file oshisho eedi daye. (Ef. 4:7, 8, 11; Joh. 21:16; 1 Pet. 5:1-3) Otu na okukatuka eenghatu tu ka konge ekwafo kuvo. Ovakulunhuongalo ihava fimbula, onghee inatu teelela va shiive osho twa pumbwa. Pashihopaenenwa, omumwatate wedina Julian okwa ti: “Onda li ndi na okweefa po oilonga yange yaBetel omolwokuhe na oukolele, na kaume kange umwe okwa ladipika nge ndi ye kovakulunhuongalo va twe nge omukumo. Potete, kanda li ndi wete sha pumbiwa. Ndele lwanima onda ka pula ekwafo, netalelepo olo ola li oshali ya denga mbada oyo inandi pewa nale.” Ovakulunhuongalo ovadiinini, ngaashi ovo va li va ka talela po Julian, otava dulu oku tu kwafela tu shiive ‘omadiladilo aKristus,’ sha hala okutya tu ude ko notu hopaenene onghedi yaye yokudiladila nosho yo oikala yaye. (1 Kor. 2:16; 1 Pet. 2:21) Oyo oyo oshali ya denga mbada oyo tava dulu oku tu pa.

6. Jesus okwa li a hala okutya shike eshi a ti: “Litwikeni ondjoko yange”?

⁶ Eshi Jesus a ti: “Litwikeni ondjoko yange,” okwa li a hala okutya dulikeni keenghonopangelo dange. Otashi dulika yo a li a hala okutya, humbateni ondjoko pamwe naame, opo tu longeleni Jehova pamwe. Ondjoko oya li tai ulike koilonga.

7. Metwokumwe naMateus 28:18-20, oilonga ilipi twa pewa tu longe, nohatu dulu okukala tu na oushili ulipi?

⁷ Otwa tambula ko eshivo laJesus eshi twe liyapulila Jehova notwa ninginifwa. Eshivo olo ola yeulukila keshe umwe, na Jesus ita ka anya okutambula ko keshe oo a hala okulongela Kalunga shili. (Joh. 6:37, 38) Ovashikuli vaJesus aveshe ove na oufembanghenda wokukufa ombinga moilonga yaJehova aishe oyo e lineekelela Jesus. Ohatu dulu okukala noushili kutya Jesus ota ka kala alushe pamwe nafye te tu yambidida moilonga oyo. — Lesha Mateus 28:18-20.

8-9. Omolwashike ovanhu ovalininipiki va li va hala okukala popepi naJesus, nomapulo elipi tu na okulipula?

⁸ Ovanhu ovalininipiki ova li va nanenwa kuJesus. (Mat. 19:13, 14; Luk. 7:37, 38) Omolwashike mbela? Diladila keyooloko olo la li pokati kaJesus nOvafarisai. Ovawiliki vomalongelokalunga ovo kava li ovanahole, nova li ve na ounhwa. (Mat. 12:9-14) Jesus okwa li omunahole nomulininipiki. Ovafarisai ova li ve liholele komesho nove na ounhwa. Jesus okwa li a lombwela ovahongwa vaye va henuke oikala oyo nokwe va honga va kale ovalininipiki nohava yakula vamwe. (Mat. 23:2, 6-11) Ovafarisai ova li hava fininikile vakwao kongudi noku va ningila omatilifo. (Joh. 9:13, 22) Ndele Jesus okwa li ha tulumukifa vamwe okupitila moilonga yopahole nomeendjovo donghenda.

⁹ Mbela owe lihonga nale oilihongomwa oyo kuJesus? Lipula kutya: ‘Mbela onda shiivikila ngoo omwenyo muwa nosho yo elininipiko? Mbela ohandi longo ngoo nehalo liwa oilonga yanafangwa opo ndi yakule vamwe? Mbela ohandi ungaunga ngoo navamwe nonghenda?’

12-14. Omolwashike oilonga oyo Jesus e tu pa tu longe tai tulumukifa?

¹² Omolwashike tashi tulumukifa okulonga oilonga oyo Jesus e tu pa? Ope na omatomheno mahapu, ndele ohatu ka kundafana ashike manini.

¹³ Otu na ovawiliki va denga mbada. Jehova, Omuwiliki wetu a shiya ko, oku na olupandu noke fi omukwanyanya. Ohe tu pandula omolwoilonga oyo hatu longo. (Heb. 6:10) Ohe tu pe eenghono odo twa pumbwa opo tu wanife po oilonga yetu. (2 Kor. 4:7; Gal. 6:5) Ohamba yetu, Jesus, oye tu tulila po oshihopaenenwa sha denga mbada shanghee tu na okuungaunga navamwe. (Joh. 13:15) Ovakulunhuongalo ovo have tu file oshisho ohava kendabala okushikula oshihopaenenwa shaJesus oo e li “omufita omukulunhu.” (Heb. 13:20; 1 Pet. 5:2) Ohava kendabala okukala ovananghenda, have tu tu omukumo nohave tu hongo noku tu amena nouladi.

¹⁴ Otu na ookaume va denga mbada. Kape na vali ovanhu vamwe ve na oilonga tai ti sha nove holafane ngaashi fye. Diladila ashike kwaashi: Otu na oufembanghenda wokulonga pamwe novanhu ovo hava tula moilonga omifikamhango dopaenghedi da denga mbada, ashike kave lishii ouyuki. Ove na owino muhapu, ashike ihave litange, ndele ohava tale ko vamwe ve va dule. Ihave tu tale ko ashike tu li ovalongi pamwe navo, ndele otu li yo ookaume kavo. Ove tu hole neenghono, notava dulu oku tu fila nehalo liwa.

15. Otu na okukala tu uditile ngahelipi oilonga oyo hatu longo?

¹⁵ Otu na oilonga ovawiliki va denga mbada. Ohatu hongo ovanhu kombinga yaJehova, nohatu nyaneke pomutenya oipupulu yOndiaboli. (Joh. 8:44) Satana oha twike ovanhu omitengi odo itava dulu okuhumbata. Pashihopaenenwa, okwa hala tu itavele kutya Jehova ke tu hole noke na efiku e tu dimine po omanyono etu. Oo kau fi tuu omutengi mudjuu noipupulu inyanyalifi! Ngeenge otwe uya kuKristus, omatimba etu otaa dimwa po. Oushili oyou kutya, Jehova oku tu hole neenghono atushe. (Rom. 8:32, 38, 39) Kashi hafifa tuu okukwafela ovanhu ve lihonge okulineekela muJehova nokumona nghee tava ningi omalunduluko meenghalamwenyo davo!

16. Ongahelipi oilonga oyo twa pewa kuJesus ya yooloka ko kwaaishe oyo tu na?

¹⁶ Oilonga oyo twa pewa kuJesus oya yooloka ko koilonga aishe oyo hatu longo. Pashihopaenenwa, ovanhu vahapu ohava kala va loloka koilonga pexulilo lefiku noihava kala va hafa. Mepingafano naasho, ohatu kala twa hafa neenghono eshi twa longela  Jehova naKristus noudiinini. Otashi dulika tu dje koilonga twa loloka, ndele hatu ningi eenghendabala tu ye kokwoongala kwomokati koshivike konguloshi. Ndele luhapu konima yokwoongala eshi hatu shuna komaumbo ohatu kala twa tulumukwa notu na eenghono. Sha faafana, ngeenge otwa ningi eenghendabala tu ka udife notu ninge ekonakonombiibeli lopaumwene, ohatu mono oidjemo itunhula i dulife eenghono odo twa longifa.

17. Omolwashike twa pumbwa okukala tu na ondjele, noshike tu na okulungamena?

¹⁷ Otu na okukala tu shii kutya katu na eenghono di fike pamwe. Onghee otu na okulungamena oilonga oyo hatu longo. Pashihopaenenwa, ngeenge ohatu kendabala okuliongelela oinima yopamaliko ohatu hepifa eenghono detu. Didilika osho Jesus a lombwela omulumenhu omunyasha oshipuna eshi e mu pula kutya: “Ondi nokulonga shike ndi mone omwenyo waalushe?” Omulumenhu oo omunyasha okwa kala nale ha dulika kOmhango. Otashi dulika a li omulumenhu e li nawa molwaashi evaengeli laMarkus ola popya kondadalunde kutya Jesus okwa li e “mu hokwa.” Jesus okwa li a shiva omupangeli oo omunyasha. Jesus okwa ti: ‘Inda u ka landife po oinima yoye aishe ei u na, ove u uye u shikule nge.’ Omulumenhu oo okwa li a lyalyakana molwaashi ka li a hala okweefa po ‘oinima ihapu’ oyo a li e na. (Mark. 10:17-22) Osho oshe mu ningifa a anye ondjoko oyo Jesus a li te mu pe nokwa twikila okukala omupika ‘wemona.’ (Mat. 6:24) Mbela ngeno oove, ngeno owa ninga po shike?

18. Oshike tu na okukala hatu ningi efimbo nefimbo, nomolwashike?

¹⁸ Osha fimana efimbo nefimbo okutala kutya oshike twa pitifa komesho monghalamwenyo yetu. Omolwashike mbela? Opo tu shilipaleke kutya ohatu longifa eenghono detu pandunge. Didilika osho omulumenhu umwe omunyasha wedina Mark a popya, a ti: “Oule womido dihapu, onda kala handi diladila kutya ondi na onghalamwenyo i li paunafangwa. Onda kala handi kokola ondjila, ashike onda li alushe handi lipula kombinga yoimaliwa nonghee handi dulu okukala nonghalamwenyo youdjeko. Onda kala handi lipula kutya omolwashike onghalamwenyo yange ya djuupalela nge. Opo nee onda ka didilika kutya, onda li nda pitifa komesho ouwa wange mwene nokulongifa efimbo neenghono odo da xupa po moilonga yaJehova.” Mark okwa lundulula onghedi yaye yokudiladila nokukalamwenyo kwaye, opo a longe shihapu moilonga yaJehova. Okwa ti: “Omafimbo amwe onda kala handi lipula shi na sha noimaliwa, ashike Jehova naJesus ova kwafela nge ndi finde omashongo oo.”

19. Omolwashike sha fimana okukala tu na etaleko la yuka?

¹⁹ Ohatu ka tulumukifwa kondjoko yaJesus ngeenge otwa ningi oinima itatu. Shotete, otu na okukala tu na etaleko la yuka. Molwaashi ohatu longo oilonga yaJehova, otu na oku i longa monghedi oyo a hala. Fye ovanailonga, ofimbo Jehova Omwene woilonga. (Luk. 17:10) Ngeenge otwa longo oilonga yaye monghedi oyo twa hala, otashi ke tu ningila shidjuu. Nokuli nongobe i na eenghono otai dulu okuliyahameka ile okulilolokifa ngeenge otai kendabala okutwa mo dayo nokukondjifa ewiliko lamwene wayo. Mepingafano naasho, ohatu ka finda omandangalati nohatu ka longa oilonga oyo ya talika ko itai shiiva ngeenge otwa shikula ewiliko laJehova. Dimbuluka kutya kape na oo ta dulu okuya moshipala ehalo laJehova li wanifwe. — Rom. 8:31; 1 Joh. 4:4.

20. Otu na okutambula ko ondjoko yaJesus nomalinyengotomheno elipi?

²⁰ Oshitivali, katuka eenghatu nomalinyengotomheno a yuka. Elalakano letu okufimanekifa Tate yetu omunahole, Jehova. Ovanhu vopefimbo  laJesus ovo va li ve linyengifwa kolwisho nokokuliholamwene ova ka kala inava hafa nova efa po diva ondjoko yaJesus. (Joh. 6:25-27, 51, 60, 66; Fil. 3:18, 19) Mepingafano naasho, ovo ve linyengifwa kohole yokuhola Kalunga novanhu vakwao, ova twikila okuhumbata ondjoko oyo nehafo mokukalamwenyo kwavo akushe kombada yedu ve na eteelelo loku ka longa pamwe naKristus meulu. Ngaashi vo, nafye ohatu ka kala twa hafa okuhumbata ondjoko yaJesus tu na elinyengotomheno la yuka.

21. Metwokumwe naMateus 6:31-33, otwa teelela Jehova a ninge shike?

²¹ Oshititatu, ino teelela oinima aishe i kale tai ende nawa. Otwa hoolola onghalamwenyo yeliyambo nokulonga noudiinini. Jesus okwe tu londwela kutya ohatu ka hepekwa. Ndele ohatu dulu okukala nelineekelo kutya Jehova ote ke tu pa eenghono tu lididimikile eshongo keshe. Ngeenge otwa kala hatu lididimike, ohatu ka kala twa pama. (Jak. 1:2-4) Otu na yo elineekelo kutya Jehova ote ke tu pa osho twa pumbwa, na Jesus ote ke tu wilika, novamwatate novamwameme otave ke tu twa omukumo. (Lesha Mateus 6:31-33; Joh. 10:14; 1 Tes. 5:11) Onghee, otu na keshe osho twa pumbwa.

22. Otu na okukala tu na olupandu lashike?

²² Omukainhu oo a li a velulwa kuJesus okwa li a tulumukwa efiku olo a velulwa. Ndele okwa li ashike ta ka mona etulumuko tali kalelele ngeenge okwa ningi omuhongwa waKristus omudiinini. Mbela omukainhu oo okwa li a ninga po shike? Ngeenge okwa tambula ko ondjoko oyo a pewa kuJesus, ota ka mona ondjabi inene yokulonga pamwe naJesus meulu. Keshe osho a efa po opo a shikule Kristus itashi yelekwa nenangeko noupuna olo ta ka mona. Kashi na nee mbudi kutya otu na eteelelo loku ka kala fiyo alushe meulu ile okombada yedu, otu na olupandu linene eshi twa tambula ko eshivo laJesus olo tali ti: “Ileni kwaame!”