1-2. (a) Omeenghedi dilipi Satana a pukifa ovanhu? (b) Oshike hatu ka konakona moshitukulwa eshi?

SATANA, ‘xe yoipupulu,’ okwa pukifa ovanhu okudja pehovelo. (Joh. 8:44) Oipupulu yaye imwe oya kwatela mo omahongo oipupulu e na sha nefyo nosho yo omwenyo konima yefyo. Eenghedindjikilile noilonga ihapu oya kanghamena koumbada wokutila eemhepo dovafi. Oshidjemo, ovamwatate novamwameme vonhumba ove na ‘okukondjela eitavelo lavo’ ngeenge umwe movapambele ile momudingonoko a ya konakupila. — Jud. 3.

² Ngeenge owa taalela omayeleko a tya ngaho, oshike tashi ke ku kwafela u kale omudiinini kwaasho Ombiibeli tai hongo shi na sha nefyo? (Ef. 6:11) Ongahelipi to dulu okuhekeleka nokutwa omukumo Omukriste mukweni oo tashi dulika ta fininikwa a kufe ombinga meenghedindjikilile odo itadi hafifa Kalunga? Oshitukulwa eshi, otashi ka kundafana ewiliko olo Jehova he tu pe. Shotete, natu ka konakoneni osho Ombiibeli tai ti kombinga yefyo.

3. Oipupulu yotete oya etifa po oidjemo ilipi?

³ Kalunga ka li a lalakanena ovanhu va kale hava fi. Ndele opo Adam naEva va kale nomwenyo fiyo alushe, ova li ve na okudulika kuJehova, oo a li e va pa oshipango shi li paunafangwa, tashi ti: “Omuti wokushiiva ouwa nowii, ino u lya. Osheshi efiku tuu olo to u li, ou na okufya shili.” (Gen. 2:16, 17) Okudja opo, Satana okwa etifa po omaupyakadi. Satana okwa li a popya naEva okupitila meyoka, a ti: “Nye itamu fi shili.” Shinyikifa oluhodi, Eva okwa li a itavela oipupulu oyo, ndele ta li oshiimati.  Lwanima, omushamane waye naye okwa ka lya oshiimati. (Gen. 3:4, 6) Kungaho, oulunde nefyo ole uya movanhu. — Rom. 5:12.

4-5. Satana okwa twikila ngahelipi okupukifa ovanhu?

⁴ Adam naEva ova fya, ngaashi ashike Kalunga a li a popya. Ashike Satana ina xulifa po okupopya oipupulu kombinga yefyo. Lwanima, okwa ka popya vali oipupulu imwe. Imwe yomoipupulu oyo, ehongo olo kutya olutu lovene ohali fi, ndele omwenyo ohau xupu po, nohau i monhele omo hamu kala oishitwa yopamhepo. Oipupulu oyo ya yoolokafana oya pukifa ovanhu vahapu fiyo okunena. — 1 Tim. 4:1.

⁵ Omolwashike ovanhu vahapu va pukifwa? Satana oku shii nghee ovanhu hava kala ve uditile efyo noha longifa ouyelele oo opo e va pukife. Molwaashi otwa li twa shitwa tu kale nomwenyo fiyo alushe, ihatu kala twa hala okufya. (Omuud. 3:11) Efyo otwe li tala ko li li omutondi. — 1 Kor. 15:26.

6-7. (a) Mbela Satana okwa pondola ngoo eshi a holeka oshili kombinga yoonakufya? Shi yelifa. (b) Oshili yOmbiibeli ohai tu kwafele ngahelipi tuha kale twa tila oonakufya?

⁶ Nonande Satana ota ningi eenghendabala, oshili kombinga yefyo ina i holekwa. Ovanhu vahapu paife ove shii notava udifa osho Ombiibeli tai hongo kombinga yonghalo yoonakufya nosho yo eteelelo loonakufya. (Omuud. 9:5, 10; Oil. 24:15) Oshili oyo ohai tu hekeleke nohai tu kwafele tuha kale twa tila, notuha kale twa limbililwa kwaasho hashi ningwa po ngeenge ovanhu va fi. Pashihopaenenwa, ihatu tila oonakufya, noihatu kala twe va tilifila ko. Otu shii kutya kave na omwenyo noitava dulu okweetela umwe oshiponga. Ova fa ashike va kofa eemhofi didjuu. (Joh. 11:11-14) Otu shii yo kutya oonakufya kave shii kutya ova kala va fya efimbo li fike peni. Onghee penyumuko, nokuli naavo va kala va fya oule womafelemido otava ka kala ashike ve wete pwa pita okafimbo kaningholi, ngaashi ashike mepakumo leisho.

⁷ Mbela ito dimine kutya oshili kombinga yonghalo yoonakufya oya yela, i li paunafangwa noyoshili? Oya yooloka ko koipupulu yaSatana oyo tai lyalyakaneke ovanhu. Kakele ashike kokupukifa ovanhu, oipupulu oyo oya nyemateka Omushiti wetu. Opo tu ude ko filufilu oupyakadi oo Satana a etifa, natu ka konakoneni omapulo taa landula: Oipupulu yaSatana oya nyemateka ngahelipi Jehova? Oya ningifa ngahelipi ovanhu vamwe va diladile kutya inashi pumbiwa okwiitavela mekuliloyambo laKristus? Oya hapupalifa ngahelipi oluhodi nosho yo okumona oixuna kwovanhu?

8. Ngaashi sha ulikwa muJeremia 19:5, ongahelipi oipupulu yaSatana kombinga yoonakufya hai nyemateke Jehova?

⁸ Oipupulu yaSatana kombinga yoonakufya oya nyemateka Jehova. Oipupulu oyo oya kwatela mo ehongo loipupulu kutya, oonakufya otava mono oixuna momundilo. Omahongo a tya ngaho ohaa nyemateke Kalunga. Ngahelipi mbela? Ohaa ningifa ovanhu va itavele kutya Kalunga omunahole oku na onyanya ngaashi Ondiaboli. (1 Joh. 4:8) Mbela osho ohashi ku udifa ngahelipi? Naasho ohashi udifa ngahelipi Jehova? Komesho yaaishe, Jehova okutonde oilonga keshe yonyanya. — Lesha Jeremia 19:5.

9. Ongahelipi oipupulu yaSatana ya ningifa ovanhu vaha itavele mekuliloyambo laKristus olo la popiwa muJohannes 3:16 nosho yo 15:13?

⁹ Oipupulu yaSatana kombinga yefyo oya ningifa ovanhu vaha itavele mekuliloyambo laKristus. (Mat. 20:28) Oipupulu vali imwe yaSatana oyoyo kutya ovanhu ove na omwenyo ihau fi. Ngeno osho osha li shoshili, ngeno keshe umwe oha kala ko fiyo alushe. Kristus ka li e na oku tu yandjela omwenyo waye u li ekulilo opo tu ka mone omwenyo waalushe. Kaleka momadiladilo kutya ekuliloyambo laKristus oli li euliko lohole ya denga mbada oyo ovanhu inava ulikilwa nande onale. (Lesha Johannes 3:16; 15:13.) Diladila kunghee Jehova nOmona ve uditile omahongo oo a ningifa oshali oyo ya denga mbada i kale itai ti sha.

10. Oipupulu yaSatana i na sha nefyo oya hapupalifa ngahelipi oluhodi nosho yo okumona oixuna kwovanhu?

¹⁰ Oipupulu yaSatana oya hapupalifa oluhodi nosho yo okumona oixuna kwovanhu. Ovadali ovo va filwa okaana kavo otashi dulika va lombwelwa kutya Kalunga oye e ka kufa po ka ka ninge omweengeli meulu. Mbela oipupulu oyo yaSatana oya xwepopaleka, ile oya weda ko kouyahame wavo? Ehongo loipupulu li na sha noheli ola li hali longifwa li li elipopilo lokuhepeka ovanhu, mwa kwatelwa okuxwikila kopala ovo ve li omhinge nomahongo ongeleka. She likolelela kembo li na sha neemhangu donale dongeleka yaKatolika moSpain, ovo va li hava monifa ovanhu oixuna ova li va itavela kutya ova li ashike tava ulikile ovo va talika ko ve li omhinge nomahongo aKatolika “nghee okupya komundilo woheli haku kala,” opo ve lidilulule ofimbo inava fya vaha ka ye momundilo woheli. Moilongo ihapu, ovanhu ohava ilikana, hava fimaneke nohava pula ekwafo kovakwamhungu. Ovanhu vamwe ohava kala va hala okuhafifa ovakwamhungu, opo va henuke okuhandukilwa. Shinyikifa oluhodi, omaitavelo oo a kanghamena koipupulu yaSatana ihaa eta ehekeleko lashili. Ponhele yaasho, oipupulu oyo ohai mbadapaleke ovanhu nohai va etele oisho ya wedwa po.

11. Ongahelipi ovapambele vetu ovo va fimanekwa, ile ookaume hava kendabala oku tu fininika tu longe osho shi li omhinge nEendjovo daKalunga?

¹¹ Ngeenge otu hole Jehova nosho yo Eendjovo daye otashi ke tu pameka tu dulike kuye nongeenge ovapambele vetu ovo va fimanekwa, ile ookaume tava kendabala oku tu fininika tu kufe ombinga moilonga oyo ihe li pamishangwa i na sha nefyo. Otashi dulika va kendabale oku tu fifa ohoni, tashi dulika va popye kutya katu hole, ile ihatu fimaneke oonakufya. Ile otashi dulika va tye kutya elihumbato letu otali ningifa omunhu oo a fya a etele ovo ve li momwenyo oshiponga. Ongahelipi hatu dulu okupopila oshili yOmbiibeli? Diladila nghee to dulu okutula moilonga omafinamhango Ombiibeli taa landula.

12. Eenghedindjikilile di na sha nefyo dilipi dihe li pamishangwa nandenande?

¹² Kala wa tokola toko ‘okuliyoolola’ ko komaitavelo nokeenghedindjikilile dihe li pamishangwa.  (2 Kor. 6:17) MoCaribbean, vahapu ova itavela kutya konima ngeenge omunhu a fi, “oshilulu” shaye ohashi dulu okukala po nokuhepeka ovo va li have mu ningi nai. Odjo imwe youyelele oya ti kutya, “oshilulu” otashi dulu nokuli “okweetela ovanhu vomomudingonoko omaupyakadi.” MuAfrica, omu na onghedindjikilile kutya meumbo omo mwa fiwa, omasipili ohaa uvikwa, nomafano a nakufya ohaa taalelifwa mekuma. Omolwashike mbela? Vamwe ova itavela kutya opo va ti oonakufya vehe limone vo vene. Tu li ovapiya vaJehova, inatu itavela nandenande omitotolombo, noihatu kufa ombinga moilonga oyo tai xumifa komesho oipupulu yaSatana. — 1 Kor. 10:21, 22.

13. Ngaashi sha popiwa muJakob 1:5, ngeenge ku na oushili u na sha nonghedindjikilile yonhumba, oshike to dulu okuninga po?

¹³ Ngeenge ku na oushili u na sha nonghedindjikilile, ile noilonga yonhumba, ilikana kuJehova to mu pula e ku pe ounongo wopakalunga. (Lesha Jakob 1:5.) Kala yo ho ningi omapekapeko moishangomwa yetu. Ngeenge otashi shiiva, popya novakulunhuongalo vomeongalo leni. Itave ke ku lombwela osho u na okuninga, ndele otave ke ku pa omafinamhango Ombiibeli, ngaashi oo a kundafanwa moshitukulwa eshi. Eshi to ningi ngaho, oto lideula “okutongola ouwa nowii.” — Heb. 5:14.

14. Omeenghedi dilipi hatu dulu okuhenuka okupundukifa ovanhu?

¹⁴ “Ashishe shi ningeni okufimanekifa Kalunga. Inamu yandja nande omuhau.” (1 Kor. 10:31, 32) Ngeenge hatu tokola okukufa ombinga monghedindjikilile, ile monghulunghedi yonhumba, otu na okudiladila kutya etokolo letu otali ka kuma ngahelipi eliudo lavamwe, unene tuu lOvakriste vakwetu. Inatu hala nandenande okupundukifa vamwe. (Mark. 9:42) Natango, otwa hala okuhenuka okuudifa nai ovo vehe fi Eendombwedi. Ohole otai ke tu linyengifa tu popye navo monghedi yefimaneko, naasho otashi ka fimanekifa Jehova. Inatu hala nande okukala hatu tanguna novanhu, ile okukembaula eenghulunghedi davo. Dimbuluka kutya ohole oi na eenghono. Ngeenge hatu i ulike monghedi yefimaneko, otashi dulika nokuli tu pupaleke omitima daavo have tu pataneke.

15-16. (a) Omolwashike shi li pandunge okulombwela vamwe osho wa itavela? Yandja oshihopaenenwa. (b) Eendjovo daPaulus odo di li mOvaroma 1:16, otadi tu kwafele ngahelipi?

¹⁵ Shiivifila ovanhu momudingonoko weni kutya ove ou li Ondombwedi yaJehova.  (Jes. 43: 10) Otashi dulika shi ka kale shipu kwoove okuungaunga nonghalo yoluhodi ngeenge ovapambele voye, navamwe ove shii kutya oho longele Jehova Kalunga. Francisco, oo hadi moMozambique, okwa shanga a ti: “Eshi ame nomukulukadi wange, Carolina, twe lihonga oshili, otwa li twa lombwela ovapambele vetu kutya itatu ka fimaneka vali oonakufya. Etokolo letu ola li la yelekwa eshi omumwainakadona waCarolina a fya. Moshitukulwa omwa li mu na onghedindjikilile yokukosha omidimba pamulandu welongelokalunga. Opo nee, omupambele wopopepi oku na okunangala ponhele opo pwa tilwa omeva oo a kosha omudimba, omafiku atatu. Eenghedindjikilile odo oda li ashike dokuhafifa omhepo yanakufya. Ovapambele vaCarolina ova li va hala oye a ka nangale ponhele opo pwa tilwa omeva oo a kosha omudimba.”

¹⁶ Mbela Francisco nomukulukadi waye ova li ve linyenga ngahelipi? Francisco okwa yelifa a ti: “Molwaashi otu hole Jehova notwa hala oku mu hafifa, otwa li twa anya okukufa ombinga monghedindjikilile oyo. Ovapambele vaCarolina ova li va fula onya. Ova li ve tu ula kutya ihatu fimaneke oonakufya nova li va popya kutya kave na vali efiku ve tu talele po, ile ve tu kwafele. Molwaashi otwa li twe va yelifila nale eitavelo letu, katwa li twa kundafana navo oshinima osho eshi va li va handuka. Ovapambele vetu vamwe ova li nokuli ve tu popila, tava ti kutya otwa yelifa nale omufika wetu. Mokweendela ko kwefimbo, ovapambele vaCarolina ova ka ngungumana, notwa li twa dula okuninga ombili navo. Vamwe ova li nokuli ve uya keumbo letu tava pula oishangomwa yopaMbiibeli.” Inatu kala nande twa fya ohoni okupopila oshili i na sha nefyo. — Lesha Ovaroma 1:16.

17. Oshike tashi ke tu kwafela tu kale ookaume kashili kOvakriste vakwetu ovo va nyika oluhodi?

¹⁷ Ngeenge Omukriste mukwetu a filwa umwe oo a li e hole, natu kendabale okukala “kaume . . . , nomumwaina ta dalwa, a kwafe moluhepo.” (Omayel. 17:17) Ongahelipi hatu dulu okukala “kaume” kashili ngeenge omumwatate ile omumwameme oo a nyika oluhodi ota fininikwa a kufe ombinga moilonga ihe li pamishangwa? Natu ka konakoneni omafinamhango  opaMbiibeli avali oo taa dulu oku tu kwafela tu hekeleke ovo va nyika oluhodi.

18. Oshike sha li she linyengifa Jesus a lile, noshike hatu dulu okulihonga koshihopaenenwa shaye?

¹⁸ “Lileni naava hava lili.” (Rom. 12:15) Otashi dulika tu mone shidjuu okutya sha kuumwe oo te lididimikile oluhodi. Omafimbo amwe, omahodi etu ohaa holola shihapu e dulife eendjovo. Eshi kaume kaJesus, Lasarus, a fya, Maria, Marta nosho yo vamwe ova li va lila omumwaina nakaume kavo. Konima yomafiku ane eshi Jesus a fika, naye “okwa lila,” nonande okwa li e shii kutya ota ka nyumuna Lasarus. (Joh. 11:17, 33-35) Eshi Jesus a lila, okwa li a ulika nghee Jehova a li e udite omolwefyo laLasarus. Eshi ovapambele va mona Jesus ta lili ova li va mona kutya oku va hole shili, naasho osha li sha hekeleka Maria naMarta. Sha faafana, ngeenge ovamwatate ova mono kutya otu va hole notu na ko nasha navo, ohava kala ve shii kutya kave li ovo aveke, ndele ova dingililwa kookaume ovo ve na ko nasha nohave va yambidida.

19. Ngeenge hatu hekeleke Omukriste mukwetu oo a nyika oluhodi, omonghedi ilipi tu na okutula moilonga Omuudifi 3:7?

¹⁹ “Efimbo lokumwena nefimbo lokupopya.” (Omuud. 3:7) Onghedi vali imwe yokuhekeleka Omukriste mukwetu oo a nyika oluhodi oyo okukala omupwilikini muwa. Pitika omumwatate a mbubule omutima waye, noino uda nai ngeenge a popi oinima ‘yapuka.’ (Job 6:2, 3) Otashi dulika a wililwa po omolwomafininiko ovapambele ovo vehe fi Eendombwedi. Onghee ilikana pamwe naye. Ilikana “Omuudi womailikano” e mu pe eenghono nombili yopamadiladilo. (Eps. 65:2) Ngeenge onghalo otai shi pitike, lesheni pamwe naye Ombiibeli. Ile mu leshe oshitukulwa tashi wapalele moishangomwa yetu, ngaashi nande ondjokonona yonghalamwenyo tai tu omukumo.

20. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi landula ko?

²⁰ Inatu pandula tuu eshi tu shii oshili kombinga yoonakufya nosho yo onakwiiwa yaavo ve li meembiladimbuluko! (Joh. 5:28, 29) Onghee natu popile nouladi oshili yOmbiibeli noku i lombwela vamwe pomhito keshe tai wapalele. Moshitukulwa tashi landula ko, ohatu ka kundafana onghedi vali imwe oyo Satana ha longifa opo a pofipaleke ovanhu pamhepo, ngaashi oumhulile. Ohatu ka mona kutya omolwashike twa pumbwa okuhenuka oilonga nosho yo omalihafifo oo a kwatela mo oumhulile.