1. Metwokumwe na 1 Petrus 3:8, omolwashike hatu kala twa hafa ngeenge tu li novanhu ovo ve na ko nasha nomaliudo nosho yo onghalonawa yetu?

OHATU kala twa hafa ngeenge tu li novanhu ovo ve na ko nasha nomaliudo nosho yo nonghalonawa yetu. Ohava kendabala okulitula meenghaku detu, opo va mone osho hatu diladila nanghee tu udite. Ohava didilike opo twa pumbwa ekwafo nohave tu kwafele, nokuli nonande inatu va pula. Ohatu pandula ovanhu ovo have tu file “onghenda.” * — Lesha 1 Petrus 3:8.   

2. Omolwashike tashi dulika twa pumbwa okuninga eenghendabala tu ulikile vamwe olukeno?

² Tu li Ovakriste, atushe otwa hala okuudila vamwe oukwao wananghali, ile okufilafana onghenda. Ashike nande ongaho, ihashi kala shipu okuninga ngaho. Omolwashike? Omolwaashi otu li ovalunde. (Rom. 3:23) Onghee natu kondjife eamo olo lokudiladila ashike kufye vene. Natango, vamwe vomufye otashi dulika hatu mono shidjuu okukenukila vamwe omolweputuko ile eenghalo domonakudiwa. Ashike ohatu dulu okunwefwa mo koikala yovanhu ovo ve li pufye. Momafiku aa axuuninwa, ovanhu vahapu kave na ko nasha nomaliudo avamwe. Ponhele yaasho, ove ‘lihole vo vene.’ (2 Tim. 3:1, 2) Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu finde omashongo oo hae shi ningi shidjuu kufye okukala tu na ko nasha nomaliudo avamwe?

3. (a) Oshike tashi ke tu kwafela tu file vamwe onghenda? (b) Oshike hatu ka konakona moshitukulwa eshi?

³ Ngeenge otwa hopaenene Jehova Kalunga nOmona waye, Jesus Kristus, ohatu ka dula okweetela vamwe onghenda. Jehova oKalunga kohole, nokwa tula po oshihopaenenwa sha denga  mbada shokukala tu na ko nasha navamwe. (1 Joh. 4:8) Jesus okwa li e na filufilu oukwatya wa fa waXe. (Joh. 14:9) Eshi a li kombada yedu, okwa li a ulika nghee ovanhu tava dulu okuulika olukeno. Moshitukulwa eshi, tete ohatu ka konakona nghee Jehova naJesus va ulika kutya ove na ko nasha nomaliudo avamwe. Opo nee ohatu ka konakona nghee hatu dulu okushikula oihopaenenwa yavo.

4. Jesaja 63:7-9 okwa ulika ngahelipi kutya Jehova oku na ko nasha nomaliudo ovapiya vaye?

⁴ Ombiibeli otai hongo kutya Jehova oku na ko nasha nomaliudo ovapiya vaye. Pashihopaenenwa, diladila kunghee Jehova a li e udite eshi Ovaisrael va li va taalela omayeleko a yoolokafana. Ombiibeli oya ti: “Momaluhepo avo aeshe okwe va nyikila oluhodi.” (Lesha Jesaja 63:7-9.) Lwanima, okwa ka popya okupitila momuprofeti Sakaria kutya ngeenge oshiwana shaye tashi ungaungiwa nasho nai oha kala a fa oye ta ungaungiwa naye nai. Jehova okwa lombwela ovapiya vaye a ti: ‘Osheshi ou te mu kumu, ota kumu ondada yeisho lange.’ (Sak. 2:8) Osho itashi u like tuu kutya Jehova oku na ko nasha noshiwana shaye!

5. Yandja oshihopaenenwa shanghee Jehova a li a katuka onghatu a kwafele oshiwana shaye osho sha li tashi mono oixuna.

⁵ Jehova oha ningi shihapu shi dulife ashike okukenukila ovapiya vaye ovo tava mono oixuna. Oha katuka eenghatu opo e va kwafele. Pashihopaenenwa, eshi Ovaisrael va li moupika waEgipti, Jehova okwa li e wete nghee tava mono oixuna nosha li she mu linyengifa e va mangulule. Jehova okwa li a lombwela Moses a ti: “Ame onda mona okuhepekwa kwoshiwana shange. . . Naame onda uda onghuwo yavo . . . ondi wete oudjuu wavo. Onghee nde uya poshi, ndi va kulile mo meke lOvaegipiti.” (Ex. 3:7, 8) Jehova okwa li a mangulula oshiwana shaye moupika, molwaashi okwa li e shi uditile olukeno. Lwanima konima yomafelemido, Ovaisrael ova li va ponokelwa kovatondi eshi va li mEdu lEudaneko. Jehova okwa li e linyenga ngahelipi? “Okwa li e va uditile olukeno, vo eshi va kema omolwovafininiki novahepeki vavo.” Natango olukeno ola li le linyengifa Jehova a kwafele oshiwana shaye. Okwa li a  tuma ovatokolipangeli va ka xupife Ovaisrael kovatondi vavo. — Ovatok. 2:16, 18.   

6. Yandja oshihopaenenwa shanghee Jehova a ulika kutya oku na ko nasha nomaliudo aumwe oo a li e na etaleko la puka.

⁶ Jehova oku na ko nasha nomaliudo oshiwana shaye, nokuli nonande omafimbo amwe ohashi ningi omapuko. Diladila koshihopaenenwa shaJona. Kalunga okwa li a tuma omuprofeti oo a ka lombwele Ovaninive etumwalaka letokolo. Kalunga ka li e va hanauna po eshi ve livela ombedi. Ashike Jona ka li a hafela etokolo olo. Okwa li a “handuka” molwaashi exunganeko laye li na sha nokuhanaunwa po kwaNinive kala li la wanifwa. Ashike Jehova okwa li e mu lididimikila nokwe mu kwafela a lundulule etaleko laye. (Jona 3:10–4:11) Mokweendelako kwefimbo, Jona okwa li a uda ko kutya Jehova ote mu hongo shike nokwa li a longifwa a shange ehokololo olo omolwouwa wetu. — Rom. 15:4. *

7. Onghedi omo Jehova a li a ungaunga novapiya vaye otai tu shilipaleke shike?

⁷ Onghedi omo Jehova a li a ungaunga novapiya vaye oye tu shilipaleka kutya ohe va ke nukile. Oha kala e tu wete ngeenge hatu yahama, ile hatu mono oixuna. Jehova oku shii filufilu osho shi li “momitima dovanhu.” (2 Omaf. 6:30) Oku shii omadiladilo, omaliudo nosho yo omangabeko etu. ‘Ite tu efa tu yelekwe nomayeleko e dule eenghono detu.’ (1 Kor. 10:13) Eudaneko la tya ngaho otali hekeleke shili.

8-10. Oinima ilipi ya li ya kwafela Jesus a kale e na ko nasha nomaliudo avamwe?

⁸ Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li a ulika kutya oku na ko nasha navamwe. Ope na oinima itatu oyo ya li ye mu kwafela a kale e na ko nasha navamwe. Shotete, ngaashi sha tumbulwa pehovelo, Jesus okwa li e na filufilu oukwatya wa fa waXe. Okwa li e hole ovanhu ngaashi Xe. Nonande okwa li a hafela oinima aishe oyo a li a kwafela Jehova mokuninga, okwa li a “nyakukilwa ovana vovanhu.” (Omayel. 8:31) Ohole oya li ye linyengifa Jesus a kale e na ko nasha nomaliudo avamwe.

⁹ Oshitivali, Jesus okwa li ha dulu okulesha omitima ngaashi Jehova. Okwa li ha kala e shii omalinyengotomheno nomaliudo ovanhu. (Mat. 9:4; Joh. 13:10, 11) Shimha Jesus a li a didilike kutya ovanhu ova teka omukumo, okwa li ha kala e na ko nasha navo nohe va hekeleke. — Jes. 61:1, 2; Luk. 4:17-21.

¹⁰ Oshititatu, Jesus okwa li a shakeneka omashongo oo ovanhu hava shakeneke. Pashihopaenenwa, okwa li a putukila moukwaneumbo wa hepa. Eshi a li ha longo pamwe naxe, Josef, okwa li e lihonga okulonga oilonga idjuu. (Mat. 13:55; Mark. 6:3) Osha fa shi li ngaha kutya Josef okwa fya ofimbo Jesus ina manifa oukalele waye. Onghee Jesus okwa li a nyika oluhodi eshi a filwa umwe oo e hole. Okwa li yo e shii kutya ohashi kala ngahelipi okukala moukwaneumbo wa tukauka palongelokalunga. (Joh. 7:5) Eenghalo odo nosho yo dimwe, oda li da kwafela Jesus a shiive omashongo nomaliudo ovanhu.

11. Okunakonasha navamwe kwaJesus okwe ke limonikila naini? Shi yelifa. (Tala efano kombada yoshifo.)

¹¹ Okunakonasha navamwe kwaJesus okwa li kwe limonikila eshi a longa oikumwifilonga. Ka li ashike a longa oikumwifilonga molwaashi ngeno osho e na okuninga. Okwa li a “udila olukeno” ovo va li tava mono oixuna. (Mat. 20:29-34; Mark. 1:40-42) Pashihopaenenwa, diladila kunghee Jesus a li e udite eshi a kufa omulumenhu ehe shii okupopya mongudu yovanhu, ndele te mu velula, ile eshi a li a nyumuna  omonamati ewifa womufiyekadi. (Mark. 7:32-35; Luk. 7:12-15) Jesus okwa li a kenukile ovanhu ovo nokwa li a hala oku va kwafela.

12. Johannes 11:32-35 okwa ulika ngahelipi kutya Jesus okwa li a ulikila Marta naMaria onghenda?

¹² Jesus okwa li a fila onghenda Marta naMaria. Eshi a mona nghee va nyika oluhodi omolwefyo lomumwaina, Lasarus, “okwa lila.” (Lesha Johannes 11:32-35.) Ina lila ashike molwaashi kaume kaye kopofingo ehe po vali. Komesho yaaishe, okwa li e shii kutya ota ka nyumuna Lasarus. Ponhele yaasho, okwa lila molwaashi okwa li e shii nghee ookaume kaye kopofingo va nyemata omolwefyo laLasarus.   

13. Omolwashike hashi tu tu omukumo okushiiva kutya Jesus oha file ovanhu onghenda?

¹³ Okushiiva kutya Jesus oha file ovanhu onghenda ohashi tu tu omukumo. Oshoshili kutya fye otu li ovalunde inatu mu fa. Ashike otu mu hole, molwaashi okwa li ha ungaunga novanhu nolukeno. (1 Pet. 1:8) Ohashi tu tu omukumo eshi tu shii kutya paife ota pangele e li Ohamba yOuhamba waKalunga. Mafiku ota ka xulifa po okumona oixuna akushe. Molwaashi Jesus okwa li kombada yedu, ota dulu okukwafela ovanhu va dje mo meenghalo dingulutila nomokumona oixuna oko kwa etifwa kuSatana. Ashike fye otwa nangekwa noupuna eshi tu na Omupangeli oo ha ‘udile oungone wetu olukeno.’ — Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Metwokumwe nOvaefeso 5:1, 2, ohatu linyengifwa tu ninge shike?

¹⁴ Ngeenge otwa diladila koshihopaenenwa shaJehova naJesus, ohashi tu linyengifa tu file vamwe onghenda. (Lesha Ovaefeso 5:1, 2.) Ihatu dulu okutala momitima ngaashi vo. Ashike ohatu dulu okushiiva omaliudo neemhumbwe davamwe. (2 Kor. 11:29) Mepingafano novanhu vomounyuni ovo ve lihole vo vene, fye ohatu kendabala tuha ‘tale shetu ashike, ndelenee oshavakwetu yo.’ — Fil. 2:4.

15. Oolyelye unene va pumbwa okweetela vamwe onghenda?

¹⁵ Ovakulunhuongalo ovo unene va pumbwa okweetela vamwe onghenda. Ove shii kutya otave ke lihokolola kuJehova omolwoshinakuwanifwa shokufila oshisho eedi. (Heb. 13:17) Opo ovakulunhuongalo va kwafele ovaitaveli vakwao, ova pumbwa okukala ve na olukeno. Ongahelipi ovakulunhuongalo tava dulu okweetela vamwe onghenda?

16. Omukulunhuongalo omunalukeno oha ningi shike, nomolwashike sha fimana?

¹⁶ Omukulunhuongalo omunalukeno oha kala efimbo nOvakriste vakwao. Oha pula omapulo noha pwilikine noukeka nonelididimiko. Osho osha fimana unene tuu ngeenge umwe a hala okumbubula omutima waye, ndele oha mono shidjuu okulongifa oitya ya hoololekeka. (Omayel. 20:5) Ngeenge omukulunhuongalo okwa kala efimbo nomumwatate, otava ka kala ve lineekelafana, tava pange oukaume notava ka kala ve holafane. — Oil. 20:37.

17. Ovamwatate novamwameme vahapu ova popya oukwatya ulipi oo va lenga unene movakulunhuongalo? Yandja oshihopaenenwa.

¹⁷ Ovamwatate novamwameme vahapu ova ti kutya oukwatya wonghenda oo unene wa fimana ovakulunhuongalo tava dulu okukala ve na. Omolwashike? Adelaide okwa ti: “Ohashi kala shipu okupopya navo, molwaashi ou shii kutya otave ke ku pwilikina.” Okwa weda ko a ti: “Oto dulu okumona kutya ove ku etela onghenda monghedi oyo tave linyenge eshi to popi navo.” Omumwatate umwe, oo a pandula onghedi omo a ungaungiwa naye komukulunhuongalo umwe, okwa ti: “Eshi nda li handi mu lombwele onghalo yange okwa li a kengela  omahodi. Ohandi dimbuluka alushe oshinima osho.” — Rom. 12:15.

18. Ongahelipi hatu dulu okuudila vamwe onghenda?

¹⁸ Ovakulunhuongalo havo ashike ve na okweetela vamwe onghenda. Atusheni ohatu dulu okukulika oukwatya oo. Ngahelipi mbela? Kendabala okushiiva kutya oilyo youkwaneumbo novaitaveli vakweni ove na omaupyakadi elipi. Ulika kutya ou na ko nasha novanyasha ovo ve li meongalo nosho yo ovo tava yahama, ovanamido naavo va filwa. Va pula kutya ove li po ngahelipi. Pwilikina kuvo noukeka eshi tave ku lombwele kutya ove li po ngahelipi. Va ulikila kutya ou udite ko onghalo yavo. Va kwafela opo to dulu. Ngeenge otwa ningi ngaho, ohatu ulike ohole yashili moilonga. — 1 Joh. 3:18.

19. Omolwashike tu na okukala twa manguluka ngeenge hatu kwafele vamwe?

¹⁹ Otwa pumbwa okukala twa manguluka ngeenge hatu kwafele vamwe. Omolwashike? Molwaashi ovanhu ohave linyenge meenghedi da yoolokafana ngeenge ve li momaudjuu. Vamwe ove hole okupopya omaupyakadi avo, ofimbo vamwe ka ve hole. Nonande otwa hala okukwafela, otu na okuhenuka okupula omapulo okanaku. (1 Tes. 4:11) Ngeenge vamwe ove tu lombwele nghee ve udite, katu na okweenda hatu popi osho ve tu lombwela. Ashike otu na okudimbulukwa kutya osho ve udite ngaho. Otwa hala okukala hatu endelele mokupwilikina nokuliteelela ngeenge hatu popi. — Mat. 7:1; Jak. 1:19.

20. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi landula ko?

²⁰ Kakele ashike kokuulika onghenda meongalo, otwa hala okuulika oukwatya oo muwa moukalele. Ongahelipi hatu dulu okuulikila vamwe onghenda moukalele? Osho ohatu ke shi kundafana moshitukulwa tashi landula ko.