EFIKU limwe, omumwatate George Naish okwa li a mona ondumba yeepala deemeta 18 peemhungulilo doilwifo modoolopa yedina Saskatoon yomoSaskatchewan, moKanada, nokwa li a pula ta ti: “Eepala adishe odo odashike?” Okwa li a lombwelwa kutya oda li hadi longifwa pefimbo lOita yOtete yOunyuni okutunga eeshungo dokutuma omakufikufi. Omumwatate Naish okwa ka popya lwanima a ti: “Onda li nda diladila kutya ohatu dulu okulongifa eepala odo okutunga eeshungo dokutuma omakufikufi oradio, nokudja opo otwa li twa diladila okutota po osasiona yoradio yokuudifa etumwalaka letu.” Mo 1924, konima ashike yomudo umwe, opa li pa totwa osasiona yoradio yedina CHUC, oyo ya li imwe yomeesasiona dotete odo da li hadi kundaneke oinima yopalongelokalunga moKanada.

Molwaashi Kanada oshi fike lunga penenedu laEuropa, ovamwatate ova li ve wete ondungediladilo yokulongifa oradio tai ke va kwafela va dule okuudifila ovanhu vahapu moshilongo osho. Florence Johnson, oo a li ha longo kosasiona yoradio moSaskatoon, okwa ti: “Okuudifa okupitila moradio osha kwafela ovanhu vahapu va ude oshili, ovo ngeno inatu dula okuudifila odikilila. Molwaashi oradio oya li oshinima opo sha kondo, ovanhu ova li hava kala va halelela okupwilikina kukeshe osho tashi popiwa ko.” Ndele mo 1926, Ovakonakoni vOmbibeli (ovo paife hava ifanwa Eendombwedi daJehova) ova li ve na eesasiona doradio moilando ine yomuKanada. *

Oshike kondadalunde sha li hashi kundanekwa keesasiona deeradio odo da li hadi longifwa kovamwatate? Okwa li haku kala ongudu yovaimbi vomeongalo lomoshitukulwa tai shiki oishikomwa nokwiimba omaimbilo e lili noku lili. Ovamwatate ova li yo hava yandje oipopiwa nokuninga eenghundafana dopaMbibeli. Amy Jones, oo a li ha kufa ombinga meenghundafana odo, okwa ti: “Ngeenge ndi li moilonga yomomapya, ndele handi lombwele ovaneumbo edina lange, vamwe ohava popi nonghumwe tava ti: ‘Onde ku uda to popi koradio.’”

Ovakonakoni vOmbibeli vomoHalifax shomoNova Scotia ova li va tota po omukalo mupe wokupula ovapwilikini voradio va denge nokupula omapulo a kanghamena kOmbibeli. Omumwatate umwe okwa ti: “Ovanhu ova li ve hole lela okukufa ombinga moprograma oyo nokatwa li hatu dulu okunyamukula eengodi adishe tadi ya mo molwaashi oda li hadi kala dihapu neenghono.”

 Ngaashi sha li pefimbo lomuyapostoli Paulus, ovanhu vamwe kava li va tambula ko etumwalaka lOvakonakoni vOmbibeli, ofimbo vamwe va li ve li tambula ko. (Oil. 17:1-5) Pashihopaenenwa, eshi Hector Marshall a li a uda omambo ahamano o-Studies in the Scriptures taa popiwa kOvakonakoni vOmbibeli koradio, okwa li e a mbestela. Okwa popya lwanima a ti: “Onda li handi diladila kutya omambo oo otaa ka kwafela nge eshi handi hongo ofikola yOsoondaxa.” Ndele konima ashike eshi a mana ko embo lotete, okwa li a tokola okufiya po ongeleka omo a kala. Okudja opo okwa ka ninga omuudifi wevangeli omuladi nokwa kala ta longele Jehova noudiinini fiyo osheshi a fya mo 1998. Eshi omukulunhu umwe metangakwaita laKanada, J. A. MacDonald, a uda oshipopiwa “The Kingdom, the Hope of the World” (“Ouhamba oo eteelelo lovanhu”) moradio koushilo waNova Scotia, okwa li a lombwela omumwatate umwe mefiku la landula ko a ti: “Ovanhu vokonhunhu yaCape Breton onghela ova uda etumwalaka dingi olo inali udika nande onale moshitukulwa shavo.”

Mepingafano naasho, ovafita veengeleka kava li ve shi panda. Ovakatolika vamwe vomoHalifax ova li va popya kutya otava ka hanauna po osasiona oyo hai longifwa kOvakonakoni vOmbibeli. Mo 1928, ovawiliki vomalongelokalunga ova li va xwaxwameka epangelo li shilike Ovakonakoni vOmbibeli vaha udife vali koradio. Ohaluka epangelo ola shiivifa kutya itali ka yandja vali kOvakonakoni vOmbibeli oufemba wokuudifa koradio. Ovamwatate ova li va andjakaneka okafo ke na epulo tali ti, Ewangadjo olalyelye hano? Osho osha li sha ningwa nelalakano lokuulika kutya inava hafela eshiliko olo lihe li pauyuki. Ndele nande ongaho, epangelo kala li la dimina oku va peulula oufemba wokuudifa okupitila moradio.

Mbela osho osha li sha shololifa ovapiya vaJehova vomoKanada ovo va li omuvalu munini? Isabel Wainwright okwa ti: “Pehovelo ovatondi ova li tava monika va fa va findana. Ashike onda li ndi shii kutya ngeno Jehova okwa li a hala tu twikile okuudifa okupitila moradio, ngeno ina efa ovatondi ve tu imbe tu shi ninge. Onghee hano, osha li sha yela kutya otwa li tu na okutala kutya omomukalo wa denga mbada ulipi hatu dulu okuudifa onghundana iwa yOuhamba.” Okudja opo Ovakonakoni vOmbibeli moKanada ova li va hovela okuyandja elitulemo kokuudifila ovanhu momaumbo avo ponhele yokukala ve lineekela ashike mokuudifa okupitila moradio. Ndele nande ongaho, oradio oya li ya dana lela onghandangala mokutandavelifwa ‘kwetumwalaka dingi olo la li inali udika nande onale.’ — Ehokololo lokuKanada.