1. Ounyuni ohau tale ko ngahelipi omupika ile omupiya?

OMIDO 2 500 lwaapo da pita, omushangi umwe woinyandwa Omugreka okwa li a shanga a ti: “Kape na ou ha kala a hala okuninga omupika.” Ovanhu vahapu kunena otava tu kumwe nediladilo olo. Pataleko lovanhu, omupika ile omupiya omunhu oo ha longifwa nonyanya ile kefininiko omolwouwa wavamwe, ndele hamolwouwa waye mwene.

2, 3. (a) Ovapiya ile ovapika vaKristus ohava kala ve uditile ngahelipi ondodo yavo? (b) Ohatu ka kundafana omapulo elipi e na sha nomalenga?

² Jesus okwa li a ulika kutya ovahongwa vaye otava ka kala ovapiya ile ovapika ovalininipiki. Ndele osho inashi hala okutya ova li tava ka longifwa nonyanya nokukala va dinika. Ponhele yaasho, ohava kala ve udite etumba eshi ve li ovapiya ovalineekelwa nova fimanekwa. Diladila pashihopaenenwa kwaasho Jesus a li a popya shi na sha ‘nomupiya’ umwe. Kristus okwa li a xunganeka kutya ota ka pa “omupiya omudiinini nomunaendunge” oshilonga. — Mat. 24:45-47.

³ Shihokwifa, omupiya oo a popiwa mEvangeli laMateus, okwa popiwa yo muLukas e li “omukeleli weumbo [ile ‘elenga,’ NW].” (Lesha Lukas 12:42-44.) HavaKriste aveshe ovadiinini ovo ve li momwenyo kunena ve li oilyo yongudu yelenga olo. Ndelenee Ombibeli otai ulike kutya aveshe ovo hava longele Kalunga ove li omalenga aye. Okukala omalenga osha kwatela mo shike? Otu na okutala ko ngahelipi oshilonga shokukala omalenga? Opo tu mone omanyamukulo komapulo oo, natu ka konakoneni onghandangala oyo ya li hai danwa komalenga opefimbo lOmbibeli.

4, 5. Omalenga opefimbo lonale okwa li hae lineekelelwa oinakuwanifwa ilipi? Yandja oihopaenenwa.

⁴ Pefimbo lOmbibeli, omalenga okwa li hae lineekelelwa oinakuwanifwa yokupashukila oinima yomeumbo, oimaliwa yamwene weumbo ile ongeshefa yaye, nokwa li e na eenghonopangelo donhumba dokuwilika ovapiya vakwao. Naasho otu shi liwetele moshinima shaElieser oo a li e lineekelelwa oshinakuwanifwa shokupashukila oiniwe aishe yaAbraham. Otashi dulika Abraham a li nokuli a tuma Elieser kuMesopotamia a ka kongele omona waye Isak omukainhu. Kashi fi tuu oshinakuwanifwa sha fimana nosha kwata moiti! — Gen. 13:2; 15:2; 24:2-4.

⁵ Josef, omutekulululwa waAbraham, naye okwa li a ninga elenga lokupashukila oinima yomeumbo laPotifar. (Gen. 39:1, 2) Lwanima, Josef naye okwa ka kala e na elenga ‘leumbo laye.’ Elenga olo ola li la yakula ovamwaxe vaJosef omulongo. Palombwelo laJosef, elenga olo ola li la unganeka oshinima shi na sha nokuvakela eholo loshisilveri momakutu avo. Osho otashi ulike lela kutya omalenga okwa li hae lineekelelwa oinakuwanifwa ya kwata moiti. — Gen. 43:19-25; 44:1-12.

6. Ovapashukili Ovakriste ove na oinakuwanifwa ilipi?

⁶ Konima yomido omafele, omuyapostoli Paulus okwa li a popya kutya ovapashukili Ovakriste ove li ‘omalenga aKalunga.’ (Tit. 1:7) Ovapashukili ovo ove lile po okupashukila nokuwilika “oufita waKalunga.” (1 Pet. 5:1, 2) Ndelenee ove na oinakuwanifwa ya yoolokafana. Pashihopaenenwa, ovapashukili Ovakriste vahapu kunena ohava yakula omaongalo omo ve li. Ovapashukili ovaendi ohava ende tava talele po omaongalo onhumba. Oilyo yOkomitiye yOshitaimbelewa ohai pashukile omaongalo oo e li moilongo oyo i li koshi yoshitaimbelewa. Ashike ovapashukili aveshe ovo ova teelelwa va wanife po noudiinini oilonga yavo, molwaashi otava ka ‘pulwa eemwenyo’ odo ve lineekelelwa. — Heb. 13:17.

7. Otu shi shii ngahelipi kutya Ovakriste aveshe ove li omalenga?

⁷ Omolwashike taku dulu okutiwa kutya Ovakriste aveshe ovadiinini ove li omalenga nonande kave fi ovakulunhuongalo? Omuyapostoli Petrus okwa li a shangela Ovakriste aveshe a ti: “Yakulafaneni keshe tuu noshalinghenda e i pewa ngaashi omalenga mawa efilonghenda lopahapu [laKalunga].” (1 Pet. 1:1; 4:10) Omolwefilonghenda laye, Kalunga okwe tu pa eeshali ngaashi ounghulungu, ounongo nosho yo oitalenti yonhumba opo tu dule okukwafela ovaitaveli vakwetu. Onghee hano, aveshe ovo hava longele Kalunga ove li omalenga aye. Osho otashi ulike kutya okwe tu lineekela nokwe tu lenga, ashike okwa teelela tu longife eeshali odo e tu pa.

8. Efinamhango la fimana lilipi twa pumbwa okukaleka momadiladilo?

⁸ Natu ka konakoneni omafinamhango atatu oo twa pumbwa okukaleka momadiladilo tu li omalenga aKalunga. Lotete ololo kutya: Atusheni otwaJehova notu na oku ke lihokolola kuye. Paulus okwa ti: ‘Kamu fi veni vene. Osheshi nye omwa kulilwa noikulila idjuu,’ ile tu tye, nohonde yaKristus i na ondilo. (1 Kor. 6:19, 20) Molwaashi otwaJehova, otu na okukala hatu dulika koipango yaye, noipango yaye kai fi idjuu. (Rom. 14:8; 1 Joh. 5:3) Kakele kaasho, otu li yo ovapiya vaKristus. Ngaashi omalenga opefimbo lOmbibeli, nafye otu na emanguluko lonhumba, ashike ola ngabekwa. Otu na okukala hatu dulika komalombwelo oo hatu pewa. Kashi na nee mbudi kutya otu na oinakuwanifwa ya tya ngahelipi meongalo lopaKriste, atusheni otu li ovapiya vaKalunga novaKristus.

9. Jesus okwe tu kwafela ngahelipi tu mone kutya ovapiya ove na okukala ve na oikala ilipi shi na sha noovene vavo?

⁹ Jesus okwe tu kwafela tu mone kutya ovapiya  ove na okukala ve na oikala ilipi shi na sha noovene vavo. Pomhito imwe, okwa li a lombwela ovahongwa vaye efaneko li na sha nomupiya oo a li e uya meumbo konima eshi a mana oilonga yaye yefiku. Mbela omwene waye ota ka tya: “Ila diva, ove u lye? Ite mu lombwele mbela, ta ti: Pakele nge po ouvalelo, ove u lidike ndee to yakula nge fimbo handi li ndele handi nu”? Oshilihongomwa shilipi Jesus a li a hala okudivilika? Okwa ti: “Hano osho nanye yo, ngenge mwa wanifa ashishe mwe shi lombwelwa, tyeni: ofye ovapiya vongaho, otwa longa osho ashike twa li tu noku shi longa.” — Luk. 17:7-10.

10. Oshike tashi ulike kutya Jehova oha pandula oilonga oyo hatu mu longele?

¹⁰ Nonande otu li ovapiya vongaho, Jehova oha pandula oilonga oyo hatu mu longele. Ombibeli oye tu shilipaleka ya ti: “Kalunga ke fi omuhenouyuki a dimbwe ngeno oilonga yeni nohole yeni mokufimanekifa edina laye.” (Heb. 6:10) Jehova okwa teelela ashike tu longe ngaashi hatu dulu. Kakele kaasho, keshe osho te tu pula tu ninge oshi na sha ashike nouwa wetu vene; ihe tu pula oinima oyo itatu dulu okuninga. Ndele ngaashi Jesus e shi yelifa, omupiya ke na okupitifa komesho ouwa waye mwene, ndele ouwa womwene waye. Sha faafana, molwaashi otwe liyapulila Jehova, otu na okupitifa komesho ehalo laye mokukalamwenyo kwetu, ndele hahalo letu vene. Mbela ito tu kumwe nasho?

11, 12. Oukwatya ulipi tu na okuulika, notu na okuhenuka shike?

¹¹ Efinamhango etivali olo tu na okukaleka momadiladilo ololo kutya: Atusheni otu na okuliufa komifikamhango da faafana tu li omalenga aKalunga. Oshoshili kutya oinakuwanifwa imwe ohai pewa ashike ovanhu vonhumba meongalo. Ashike ope na oinima ihapu oyo atusheni twa teelelwa tu ninge. Pashihopaenenwa, atusheni tu li ovapiya vaJehova otwa lombwelwa tu kale tu holafane. Jesus okwa ti ohole oyo tai ka didilikifa mo Ovakriste vashili. (Joh. 13:35) Katu na ashike okukala tu hole Ovakriste vakwetu, ndele otu na yo okukala tu hole naavo vehe fi Ovakriste. Ovakriste aveshe osho ve na okuninga, notava dulu oku shi ninga.

¹² Atusheni otwa teelelwa tu longe osho sha yuka nokuhenuka elihumbato inali koshoka olo la tokolwa kOmbibeli. Paulus okwa ti: “Ovahaeli novakaleli voikalunga novanyoni vohombo nomashenge novahaeli vomashenge, novalunga novanalwisho neengholwe novasheki novanyeki ovo itava fyuulula ouhamba waKalunga.” (1 Kor. 6:9, 10) Otashi pula lela eenghendabala opo omunhu a kale ta dulika komifikamhango daKalunga douyuki. Ndele ngeenge otwa ningi ngaho, ohatu ka mona ouwa muhapu. Pashihopaenenwa, ohatu ka kala tu na oukolele muwa, tu na ekwatafano liwa novanhu vakwetu nosho yo naKalunga. — Lesha Jesaja 48:17, 18.

13, 14. Oshilonga shilipi Ovakriste aveshe ve lineekelelwa, notu na oku shi tala ko ngahelipi?

¹³ Dimbuluka kutya omalenga okwa li hae lineekelelwa oilonga yonhumba. Nafye osho tuu. Kalunga okwe tu lineekelela oshili i na ondilo yEendjovo daye, nokwa hala tu i lombwele vamwe. (Mat. 28:19, 20) Paulus okwa ti: ‘Keshe umwe ne tu tale ofye ovapiya vaKristus, nomalenga oiholekwa yaKalunga.’ (1 Kor. 4:1) Paulus okwa li e shii kutya e li elenga laKalunga okwa li e na oshinakuwanifwa shokudiinina “oiholekwa” yaKalunga noku i hepaululila vamwe, ngaashi Omwene waye, Jesus Kristus, a li e mu lombwela a ninge. — 1 Kor. 9:16.

¹⁴ Ngeenge hatu udifile vamwe oshili yEendjovo daKalunga, ohatu ulike kutya otu va hole. Ashike itatu dulu okukala hatu longo shi fike pamwe moukalele molwaashi eenghalo detu oda yoolokafana, na Jehova oku shii eenghalo detu. Eshi sha fimana okuninga ngaashi hatu dulu. Kungaho, ohatu ulike kutya otu hole shili Kalunga nosho yo ovanhu vakwetu.

15-17. (a) Omolwashike omalenga a pumbwa okukala haa longo noudiinini? (b) Jesus okwa yelifa ngahelipi kutya oshike hatu dulu okuningilwa ngeenge katu fi ovadiinini?

¹⁵ Efinamhango etitatu olo tu na okukaleka momadiladilo ololo kutya: Otu na okukala ovadiinini novalineekelwa. Nonande elenga oli kale li na omaukwatya mahapu mawa ile ounghulungu wonhumba, ndelenee ihali dulika noihali wanifa po noudiinini oilonga yalo, itali ka hokiwa komwene walo. Omalenga okwa pumbwa okulonga noudiinini opo a ndjabule moilonga yao nopo a pandike koovene. Paulus okwa divilika oshinima osho a ti: “Komesho yoinima aishe omalenga taa pulwa oudiinini.” — 1 Kor. 4:2.

¹⁶ Ngeenge otwa kala ovadiinini, ohatu ka pewa ondjabi. Ndele ngeenge hasho, itatu ka mona ondjabi yasha. Osho osha divilikwa nawa mefaneko laJesus li na sha noitalenti. Mefaneko olo, ovapiya ovo va li ovadiinini ova li va “landakanifa” oitalenti oyo va li va pewa nokulikola mo sha, nomolwaasho omwene wavo okwa li e va pandula noku va pa ondjabi. Omupiya umwe oo a li ehe fi omudiinini okwa li a tokolwa komwene waye kutya oku li ‘omupiya mwii nomundendenhu.’ Omwene waye okwa li e mu kufa oshitalenti osho a li e mu pa nokwe mu taataa. — Lesha Mateus 25:14-18, 23, 26, 28-30.

¹⁷ Pomhito vali imwe, Jesus okwa li a yelifa kutya oshike hatu dulu okuningilwa ngeenge katu fi ovadiinini. Okwa li a longifa efaneko a ti: “Okwa li ku na omulumenhu oshipuna shi nomukeleli weumbo laye, a popiwa ta hanauna po emona laye. Ndele ye okwe mu ifana, ndele okwa tya kuye: Ohandi ku udile shike hano? Valula oinima yomepangelo loye, ku na vali oku i pangela.” (Luk. 16:1, 2) Molwaashi omupiya oo okwa li a halakanifa po emona lomwene waye, omwene waye okwa li e mu taataa.  Oshilihongomwa shilipi hatu lihongo mefaneko olo? Otu na okuwanifa po noudiinini oilonga oyo Kalunga e tu pa.

18. Omolwashike tuhe nokuliyelekanifa navamwe?

¹⁸ Keshe umwe womufye ota dulu okulipula kutya: ‘Mbela ame ondi li elenga la tya ngahelipi?’ Ashike kashi li pandunge okuliyelekanifa navamwe. Ombibeli oye tu kumaida ya ti: “Omunhu keshe na konakone oilonga yaye mwene nhumbi i li, opo a kale e nelitango molwaye mwene, hamolwomukwao.” (Gal. 6:4) Onghee hano, ponhele yokukala hatu liyelekanifa navamwe, otu na okutala kutya oshike hatu dulu okuninga pauhandimwe. Osho otashi ke tu kwafela tuha kale tu na ounhwa ile tuha teke omukumo. Eshi hatu likonakona, otu na okudimbuluka kutya eenghalo detu ohadi ende tadi lunduluka. Mokweendela ko kwefimbo, otashi dulika itatu ka kala hatu dulu okulonga shihapu ngaashi nale, omolwoukolele, oukulupe ile molwoinakuwanifwa yonhumba. Ile eenghalo detu otashi dulika di ke tu pitike tu dule okulonga shihapu. Nongeenge osho ngaho, omolwashike itatu tamununa mo oukalele wetu?

19. Omolwashike tuhe na okuteka omukumo ngeenge inatu pewa omaufembanghenda onhumba?

¹⁹ Otu na yo okulungama tuha twile vamwe ondubo omolwoinakuwanifwa oyo ve na. Pashihopaenenwa, otashi dulika omumwatate a kale a hala okuninga omukulunhuongalo ile okukala ha yandje oipopiwa poyoongalele. Osho e na okuninga okulonga ashike noudiinini opo a dule okupewa omaufembanghenda a tya ngaho, ndele ke na okukala a nyemata ngeenge ine a pewa pefimbo olo a teelela ngeno okukala e a na. Omaufembanghenda amwe otashi dulika ashike tu ke a pewe kohainga molwomatomheno onhumba ile ongadi. Diladila pashihopaenenwa kombinga yaMoses. Moses okwa li a halelela okumangulula Ovaisrael moupika waEgipti, ndele okwa li e na okuteelela pa pite omido 40. Osho osha li she mu pa efimbo la wana a kulike omaukwatya oo a li e mu kwafela a wilike oshiwana osho sha li oshitangalali. — Oil. 7:22-25, 30-34.

20. Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaJonatan?

²⁰ Efimbo limwe otashi dulika oufembanghenda wonhumba tuhe u pewe nandenande. Osho osho sha li sha ningilwa Jonatan. Jonatan okwa li omona waSaul nokwa li e na ngeno omhito yokupingena po xe e li ohamba yaIsrael. Ndele Jehova okwa li a hoolola David oye a ninge ohamba, nonande David okwa li omunyasha kuJonatan. Mbela Jonatan okwa li a ninga po shike? Okwa li e shi tambula ko nokwa li nokuli a tula omwenyo waye moshiponga opo a amene David. Okwa li a lombwela David a ti: “Ove oto ka ninga ohamba yaIsrael, ndele ame ohandi ka ninga omutivali puove.” (1 Sam. 23:17) Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaJonatan? Mepingafano naSaul, Jonatan ka li a twila David ondubo. Onghee hano, nafye katu na okutwila vamwe ondubo omolwoinakuwanifwa yavo, ponhele yaasho otu na okukendabala okuwanifa po noudiinini oinakuwanifwa oyo tu na. Natu kaleni yo tu na elineekelo kutya mounyuni mupe Jehova ote ke tu wanifila po omahalo etu aeshe oo e li pauyuki.

21. Otu na okutala ko ngahelipi oufembanghenda wetu wokukala omalenga aKalunga?

²¹ Natu dimbulukweni kutya fyeni otu li omalenga aKalunga, ndele katu fi ovapika ovo tava longifwa kefininiko. Jehova okwe tu lenga nomolwaasho e tu lineekelela oilonga ya fimanenena yokuudifa onghundana iwa momafiku aa axuuninwa. Okwe tu pa yo emanguluko lokuninga omatokolo e na sha nanghee hatu dulu okuwanifa po oinakuwanifwa oyo e tu lineekelela. Onghee hano, natu kaleni ovadiinini, nokungaho ohatu ulike kutya otwa lenga oufembanghenda wetu wokukala omalenga aMwene weshito alishe.