1. Omolwashike Paulus a ti kutya “Kristus, eenghono daKalunga”?

JEHOVA okwa ulika eenghono daye okupitila muJesus Kristus meenghedi dikumwifi. Jesus okwa longa oikumwifilonga eshi a li kombada yedu. Ohatu dulu okulesha imwe yomuyo mOmbibeli nokupameka eitavelo letu. (Mateus 9:35; Lukas 9:11) Jehova okwa pa Jesus eenghono dinene, nomolwaasho omuyapostoli Paulus a ti: “Kristus, eenghono daKalunga.” (1 Ovakorinto 1:24) Ndele mbela oikumwifilonga yaJesus oye tu kuma ngahelipi?

2. Oshike hatu lihongo moikumwifilonga yaJesus?

² Omuyapostoli Petrus okwa ti Jesus okwa longa ‘oinyengandunge’ ile oikumwifilonga. (Oilonga 2:22) Oikumwifilonga oyo otai tu hongo shike? Otai tu hongo osho Jesus ta ka ninga momukokomoko womido eyovi dokupangela kwaye. Pefimbo opo, ota ka longa oikumwifilonga inene oyo tai ka etela ovanhu aveshe kombada yedu ouwa. Oikumwifilonga yaye otai tu  kwafele yo tu ude ko shihapu kombinga yomaukwatya avo naXe. Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana oikumwifilonga yaJesus itatu, nohatu ke lihonga nghee tai dulu oku tu kuma kunena nosho yo monakwiiwa.

3. (a) Omolwashike Jesus a longa oshikumwifilonga shaye shotete? (b) Jesus okwa ulika ngahelipi moshilando shaKaana kutya oha yandje?

³ Jesus okwa longa oshikumwifilonga shaye shotete moshivilohombolo osho sha li modoolopa yedina Kaana. Katu shii kutya omolwashike, ashike kapa li omaviinyu a wana ovaenda ovo va li ve uya koshivilohombolo. Osha li tashi dulu okufifa ohoni ovafuko molwaashi osha li oshinakuwanifwa shavo okuyakula ovaenda. Ina yaJesus, Maria, naye okwa li umwe womovaenda. Mbela okwa li a pula Jesus a kwafele molwaashi e shii kutya oku na eenghono doku shi ninga? Otashi dulika Maria a li a dilonga komaxunganeko aeshe e na sha nomona, nokwa li e shii kutya ota ka ifanwa ‘Omona waau wOkombadambada.’ (Lukas 1:30-32; 2:52) Osha yela kutya Maria naJesus aveshe ova li va hala okukwafela ovafuko. Jesus okwa li a longa oshikumwifilonga eshi a shitukifa eelitela domeva 380 “omaviinyu mawa.” (Lesha Johannes 2:3, 6-11.) Mbela osha li oshinakuwanifwa shaJesus shokuyandja omaviinyu? Hasho. Okwa li e shi ninga molwaashi okwa li e na ko nasha novanhu nokwa li ta hopaenene Xe oo ha yandje.

4, 5. (a) Oshikumwifilonga shaJesus shotete otashi tu hongo shike? (b) Oshikumwifilonga shomuKaana otashi tu hongo shike shi na sha nonakwiiwa?

⁴ Jesus okwa li a shitukifa omeva omaviinyu mawa, nokwa li a henena ongudu inene yovanhu. Mbela oshikumwifilonga osho otashi tu hongo shike? Otashi tu hongo kutya Jehova naJesus kave fi valuva, ndele ohava yandje nehalo liwa. Oshikumwifilonga osho oshe tu tomha kutya Jehova naJesus ove na ko nasha lela nomaliudo ovanhu. Otashi ulike yo kutya mounyuni mupe Jehova ota ka longifa eenghono daye a yandje oikulya ya henena keshe umwe kombada yedu alishe. — Lesha Jesaja 25:6.

⁵ Mafiku Jehova ote ke tu pa keshe osho twa pumbwa lela. Keshe umwe ota ka kala e na eumbo liwa noipalwifa iwa. Ohatu kala twa tunhukwa neenghono ngeenge hatu diladila kombinga yoinima aishe iwa oyo Jehova te ke tu pa mOparadisa kombada yedu.

6. Jesus okwa longifa ngahelipi eenghono daye, nongahelipi hatu dulu oku mu hopaenena?

⁶ Jesus ina longifa nande eenghono daye nomatomheno okuliholamwene. Diladila osho sha li sha ningwa po eshi Ondiaboli ya yeleka Jesus a shitukife omamanya omungome. Jesus okwa anya okulongifa eenghono  daye omolwouwa waye mwene. (Mateus 4:2-4) Ponhele yaasho, Jesus okwa longifa eenghono daye nehalo liwa a kwafele vamwe. Ongahelipi hatu dulu okuhopaenena oikala yaJesus yokuheliholamwene? Jesus okwa ti otu na okukala hatu ‘yandje.’ (Lukas 6:38) Ohatu dulu okuninga ngaho mokukala hatu shivi vamwe komaumbo etu tu lye pamwe navo. Ohatu dulu yo okukala hatu longifa efimbo konima yokwoongala opo tu kwafele umwe, ngaashi okupwilikina komumwatate eshi te lideula oshipopiwa shaye. Ile otashi dulika tu yandje ekwafo tali longo nokudeula vamwe moukalele. Ohatu hopaenene okuyandja kwaJesus ngeenge otwa halelela okukwafela vamwe ngaashi hatu dulu.

7. Oshike shi na okukala alushe shi li oupyakadi mounyuni waSatana?

⁷ Oluhepo ola dja nale. Jehova okwa li a lombwela Ovaisrael kutya ‘eehepele otadi ka kala alushe moshilongo.’ (Deuteronomion 15:11) Opo nee konima yomido omafele, Jesus okwa ka popya a ti: ‘Eehepele omu di kwete alushe punye.’ (Mateus 26:11) Mbela Jesus okwa li a hala okutya otapa kala alushe ovanhu va hepa kombada yedu? Ahowe, okwa li a hala kutya otapa kala oluhepo fimbo tu li natango mounyuni waSatana. Itapa ka kala tuu eyooloko eshi hatu ka kala mounyuni mupe! Pefimbo opo, itapa ka kala vali oluhepo. Atushe ohatu ka kala tu na oikulya ya wana nohatu ka lya hatu kuta.

8, 9. (a) Omolwashike Jesus a li a kutifa ovanhu omayovi? (b) Oshikumwifilonga osho ou shi uditile ngahelipi?

⁸ Omupsalme umwe okwa popya shi na sha naJehova a ti: “Oto kamutulula eke loye ndee to palula oinamwenyo aishe kohokwe yoye.” (Epsalme 145:16) Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li a hopaenena Xe monghedi ya wanenena nokwa li ha file oshisho ovanhu meemhumbwe davo. Ka li a ninga ngaho opo ngeno a ulike kutya oku na eenghono, ndele omolwaashi a li e na ko nasha shili novanhu. Natu ka kundafaneni Mateus 14:14-21. (Lesha.) Eengudu dovanhu oda li da shikula Jesus kolupadi, da dja koilando. (Mateus 14:13) Lwokomatango, ovahongwa ova li ve wete kutya ovanhu ova loloka nova fya ondjala. Onghee hano, ova li va pula Jesus opo a lekele ovanhu ve ke lilandele oikulya. Mbela Jesus okwa li ta ka ninga po shike?

⁹ Jesus okwa li a kutifa ovalumenhu 5 000 nosho yo ovakainhu nounona nomingome nhano neeshi mbali. Omolwashike a longa oshikumwifilonga osho? Omolwaashi okwa li e hole shili ovanhu nokwa li e na ko nasha navo. Jesus oku na okukala a li a yandja oikulya ihapu molwaashi ovanhu ‘ova li va lya, ndele va kuta.’ Oikulya oyo va li va lya oye va pa eenghono odo va li va pumbwa opo va dule okuya molweendo lile okushuna komaumbo. (Lukas 9:10-17) Eshi aveshe va kuta, ovahongwa ova li va yadeka oimbale 12 noundjaumukile vomingome ovo va li va xupa po.

10. Oshike tashi ka ningilwa oluhepo monakwiiwa?

¹⁰ Ovanhu omamiliyona omafele ova hepa, molwaashi ovapangeli ovanalwisho nova nyonauka. Nokuli novamwatate vamwe kave na oikulya ya wana. Ashike mafiku, ovanhu ovo hava dulika kuJehova otava ka kala  mounyuni muhe na enyonauko ile oluhepo. Jehova Kalunga omunaenghono adishe ota dulu nokwa halelela okuwanifa po eemhumbwe detu. Okwa udaneka kutya mafiku ota ka xulifa po okumona oixuna. — Lesha Epsalme 72:16.

11. Omolwashike u na oushili kutya mafiku Kristus ota ka longifa eenghono daye kongonga yedu alishe, naasho otashi ku linyengifa u ninge shike?

¹¹ Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li ashike a longa oikumwifilonga meenhele dinini moule womido nhatu netata. (Mateus 15:24) Ndele eshi e li Ohamba, ota ka kwafela ovanhu aveshe momukokomoko womido eyovi dokupangela kwaye. (Epsalme 72:8) Oikumwifilonga yaJesus otai tu shilipaleke kutya okwa hala okulongifa eenghono daye omolwouwa wetu. Ndele molwaashi fye katu na eenghono dokulonga oikumwifilonga, oshike hatu dulu okuninga po? Ohatu dulu okulongifa efimbo neenghono detu tu lombwele vamwe kombinga yonakwiiwa itunhula oyo Ombibeli ya udaneka. Osho osho oshinakuwanifwa shetu tu li Eendombwedi daJehova. (Ovaroma 1:14, 15) Ngeenge otwa kala hatu dilonga osho mafiku Kristus ta ka ninga, ohatu ka kala twa halelela okulombwela vamwe kombinga yasho. — Epsalme 45:2; 49:4.

12. Omolwashike hatu dulu okukala noushili kutya Jesus oku shii filufilu omudingonoko wedu?

¹² Eshi Kalunga ta shiti edu nakeshe osho shi li ko, Jesus okwa kala “puye ngaashi omunongoelela.” (Omayeletumbulo 8:22, 30, 31; Ovakolossi 1:15-17) Onghee hano, Jesus oku udite ko filufilu omudingonoko wedu aushe. Oku shii nghee e na okulongifa nokupangela oinima aishe yomeshito.

13, 14. Yandja oshihopaenenwa osho tashi ulike kutya Kristus ota dulu okupangela eenghono domeshito.

¹³ Eshi Jesus a li kombada yedu okwa ulika kutya oku na eenghono daKalunga eshi a li a pangela eenghono domeshito. Pashihopaenenwa, diladila kunghee a li a pangela omhepo idjuu. (Lesha Markus 4:37-39.) Omuhongwanhu umwe wOmbibeli okwa yelifa kutya oshitya shOshigreka osho sha tolokwa “omhepo idjuu” membo laMarkus, ohashi longifwa kokuulika komhepo oyo hai hanauna. Ohashi yukifwa yo komhepo idjuu oyo hai uya noilemo ilaula, koshikungulu shomhepo, komipwalakato nosho yo kodula yepoola. Ngeenge ya oka, oinima aishe ohai fyaala ya halakana. Omuyapostoli Mateus okwa popya shi na sha nomhepo oyo idjuu a ti: “Omhepo i neenghono.” — Mateus 8:24.

¹⁴ Kala nee ngeno wa fa u wete omakufikufi tae lidenge mowato, nomeva taa ndwafukile meni layo lwoikando. Nonande omhepo idjuu oya li tai ningi omaweelelo nombautu oya li tai telaanifwa, Jesus okwa li a kofa molwaashi okwa li a loloka. Ovahongwa ova li va tila, onghee ove mu pendula ndele tava ti: “Ohatu ningine mo!” (Mateus 8:25) Jesus okwa li e linyenga ngahelipi? Okwa penduka ndele ta lombwele omhepo nefuta ta ti: “Mwena, ove u lote.” (Markus 4:39) Omhepo idjuu oya li ya lota ‘ndele opa tya filu.’ Osho  kashi fi tuu oshihopaenenwa sha tongomana sheenghono daJesus dokupangela eenghono domeshito!

15. Jehova okwa ulika ngahelipi kutya ota dulu okupangela eenghono domeshito?

¹⁵ Eenghono daKristus oda dja kuJehova, onghee hano otu shii kutya Kalunga Omunaenghono adishe ota dulu okupangela eenghono domeshito. Pashihopaenenwa, fimbo Eyelu inali uya, Jehova okwa ti: “Osheshi omafiku a-7 natango opo nee Ame ohandi ka lokifila edu alishe odula omafiku omilongo nhe oufiku nomutenya.” (Genesis 7:4) Natango, Exodus 14:21 ota ti: ‘Omwene okwa pepifa omhepo idjuu yokoushilo.’ Jona 1:4 okwa popya yo ta ti: “Omwene okwa pendula omhepo idjuu mefuta, noshikungulu shidjuu eshi sha tukuluka mefuta, konyala oshikepa i teke.” Oshiwa neenghono okukala tu shii kutya mounyuni mupe, Jehova ota ka pangela alushe oinima yomeshito.

16. Omolwashike tashi hekeleke okushiiva kutya Jehova naJesus ove na eenghono dokupangela eenghono domeshito?

¹⁶ Otashi hekeleke okushiiva kutya Jehova naJesus otava dulu okupangela eenghono domeshito. Momukokomoko womido eyovi dokupangela kwaKristus, keshe umwe ta ka kala kombada yedu ota ka kala meameno. Kape na umwe ta ka mona oshiponga ile a  fye koiponga yopaushitwe ngaashi komhepo yoshikungulu, koikungulu oyo hai etifwa kekakamo ledu lomefuta, komindilo odo hadi ndwafuka meemhunda ile komakakamo edu. Itatu ka kala twa tila oiponga yopaushitwe molwaashi “etwali laKalunga” ota li ka kala povanhu. (Ehololo 21:3, 4) Ohatu dulu okukala nelineekelo kutya Jehova ota ka pa Jesus eenghono dokupangela eenghono domeshito momukokomoko womido eyovi dokupangela kwaye.

17. Onghedi imwe ilipi hatu dulu okuhopaenena Kalunga naKristus paife?

¹⁷ Oshoshili kutya itatu dulu okukelela oiponga yopaushitwe. Jehova naJesus ovo ashike tava dulu okuninga ngaho. Ashike nande ongaho, ope na osho hatu dulu okuninga. Ohatu dulu okutula moilonga Omayeletumbulo 3:27. (Lesha.) Ngeenge ovamwatate tava mono oixuna, ohatu dulu oku va kwafela meemhumbwe davo dopalutu nodopamaliudo noku va hekeleka. (Omayeletumbulo 17:17) Pashihopaenenwa, ohatu dulu oku va kwafela ngeenge pa holoka oshiponga shopaushitwe. Omufiyekadi umwe oo eumbo laye la hanaunwa po koshikungulu shinene okwa ti: “Onda pandula neenghono eshi ndi li mehangano laJehova, molwaashi inandi mona ashike ekwafo lopalutu ndele nolopamhepo yo.” Omumwameme umwe oo ina hombolwa okwa li e wete ita dulu vali okuninga po sha eshi oshikungulu sha hanauna po eumbo laye. Konima eshi ovamwatate va wapekulula eumbo laye, okwa ti: “Itandi dulu oku shi hokolola! Oshidjuu okupopya kutya onda li ndi udite ngahelipi lela.” Okwa weda ko ta ti: “Tangi Jehova!” Otwa pandula neenghono eshi ovamwatate novamwameme ve na ko nasha shili neemhumbwe dovanhu. Otwa pandula unene tuu nokuli eshi Jehova naJesus ve na ko nasha shili nafye.

18. Oshike she ku kumwifa shi na sha netomheno laJesus lokulonga oikumwifilonga?

¹⁸ Pefimbo loukalele waye, Jesus okwa ulika kutya oku li “eenghono daKalunga.” Ashike ina longifa nande eenghono daye omolwomalitalifa ile e limonene ouwa. Ponhele yaasho, Jesus okwa longifa eenghono daye a longe oikumwifilonga molwaashi oku hole ovanhu shili. Ohatu ke lihonga shihapu kombinga yaasho moshitukulwa tashi landula.