Ovalondinghambe vane otashi dulika va kale va fa vehe shiivike kutya ovo oolyelye nova tilifa, ashike osho hasho shi li ngaho. Omolwashike mbela? Omolwaashi Ombiibeli nosho yo oiningwanima oyo tai ningwa kunena otai tu kwafele tu shiive nawa kutya omulondinghambe keshe ota faneke lyelye. Nonande okulonda eenghambe kwavo okwa etifa omaupyakadi kombada yedu, ope na yo onghundana iwa kwoove nokoukwaneumbo weni. Ngahelipi mbela? Tete natu ka tale kutya omulondinghambe keshe ota faneke lyelye.

Emoniko ola hovela tali ti: “Nda mona, ndele tala, opa li onghambe itoka nomulondi wayo okwa li e kwete outa nokwa pewa oshishani nokwa ya omufindani a ka findane.” — Ehololo 6:2.

Olyelye omulondi wonghambe itoka? Embo olo lOmbiibeli lEhololo otali tu kwafele tu mone kutya omulondinghambe oo womeulu oye lyelye, molwaashi ole ke mu popya lwanima kutya oye “Ondjovo yaKalunga.” (Ehololo 19:11-13) Edinafimaneko olo, Ondjovo, olaJesus Kristus, molwaashi oku li omupopikalelipo waKalunga. (Johannes 1:1, 14) Kakele kaasho, ota ifanwa “Ohamba yeehamba nOmwene wo vene” nokwa hokololwa kutya oku li “Omudiinini nOmunashili.” (Ehololo 19:16) Osho otashi ulike kutya oku na eenghonopangelo dokukatuka e li ohambakwaita, noiha longifa nai eenghono daye. Ashike ope na omapulo onhumba.

Olyelye a pa Jesus eenghonopangelo a findane? (Ehololo 6:2) Omuprofeti Daniel okwa mona emoniko omo Messias a faafanifwa ‘nomona womunhu,’ a pewa “eenghono nefimano noshilongo” “kOmuxungu” Jehova Kalunga. * (Daniel 7:13, 14) Hano osha yela kutya Kalunga Omunaenghono adishe oye a pa Jesus eenghono noufemba wokupangela nokutokola. Onghambe itoka oi li edidiliko la yeleka okufaneka oita i li pauyuki oyo tai ka luwa kOmona waKalunga, molwaashi Omishangwa luhapu ohadi longifa oluvala litoka okufaneka ouyuki. — Ehololo 3:4; 7:9, 13, 14.

Onghambe itoka oya hovela okutondoka naini? Didilika kutya omulondi wotete, Jesus, okwa hovela okulonda onghambe yaye eshi a pewa oshishani. (Ehololo 6:2) Jesus okwa dikwa naini oshishani e li Ohamba yomeulu? Hasheeshi a shuna meulu konima yefyo laye. Ombiibeli otai ulike kutya okwa li a teelela manga oule wefimbo lonhumba eshi a shuna meulu. (Ovaheberi 10:12, 13) Jesus okwa li a pa ovashikuli vaye omadidiliko oo a li taa ka ulika kutya okwa teelela natango nosho yo kutya okwa hovela okupangela meulu. Okwa ti kutya pehovelo lokupangela kwaye, eenghalo dounyuni otadi ka naipala. Okwa li taku ka kala oita, ondjala nosho yo omikifi dolutapo. (Mateus 24:3, 7; Lukas 21:10, 11) Diva konima eshi Oita yOtete yOunyuni ya hovela mo 1914, osha li sha yela mo nawa kutya ovanhu ova ya pefimbo limwe li lili, efimbo lidjuu kombada yedu olo la popiwa kOmbiibeli kutya oli li ‘omafiku axuuninwa.’ — 2 Timoteus 3:1-5.

Ndele mbela omolwashike eenghalo da naipala ponhele yokuxwepopala okudja eshi Jesus a pewa oshikoroni mo 1914? Omolwaashi efimbo olo Jesus okwa hovela okupangela meulu ndele hakombada yedu. Opo nee opa li pa holoka oita meulu, nOhamba ipe Jesus, oyo ya popiwa kutya oyo Mikael, oya umbila Satana neendemoni daye kombada yedu. (Ehololo 12:7-9, 12) Satana okwa ngabekelwa kombada yedu, nokwa handuka neenghono shi dulife nale, molwaashi oku shii kutya ke na ko vali efimbo lile. Oshoshili kutya oku na ashike efimbo lixupi opo Kalunga a hanaune po Satana kombada yedu. (Mateus 6:10) Paife natu ka taleni nghee ovalondinghambe vakwao vatatu  tave tu kwafele tu mone shili kutya otu li ‘momafiku axuuninwa’ a nyika oshiponga. Mepingafano nomulondinghambe wotete, oo ta faneke omunhu kondadalunde, ovalondinghambe vatatu tava landula otava faneke eenghalo dounyuni odo da kuma ovanhu aveshe.

“Nonghambe ikwao itilyana oye uya nomulondi wayo okwa pewa a kufe po ombili kombada yedu, opo ovanhu va dipaafane, ndele ye okwa pewa eongamukonda linene.” — Ehololo 6:4.

Omulondi oo ota faneke oita. Didilika kutya ina kufa ashike ombili moiwana imwe, ndele omounyuni aushe. Mo 1914, opa li pa holoka oita mounyuni aushe oshikando shotete. Oita oyo oya li ya landulwa koita itivali younyuni, oyo ya li ya nyika oshiponga unene nokuli. Otaku tengenekwa kutya ovanhu ovo va fila moita oyo nosho yo meenhamanana dikwao okudja mo 1914 ove dule peemiliyona 100. Kakele kaasho, ovanhu vahapuvahapu ova lemanekwa shinyanyalifa.

Kunena oita oya kuma ounyuni shi fike peni? Ovanhu otava monika va fa tava dulu okuhanauna po ovanhu aveshe inashi monika nale mondjokonona. Nokuli nomahangano oo haku tiwa kutya otaa kaleke po ombili, ngaashi Oiwana ya Hangana, inaa dula okukelela omulondi wonghambe itilyana.

“Nda mona, ndele tala, onghambe ilaula, nomulondi wayo okwa li e kwete oshiyelekifo meke laye. Ndele nda uda sha sha fa ondaka mokati koinamwenyo ei ine ya tya: ‘Olita yoilya otai i odenari imwe, neelita nhatu doilyavala otava i odenari imwe, ndelenee omaadi nomaviinyu ino a hepifa.’” — Ehololo 6:5, 6.

Omulondi oo ota faneke ondjala. Momushangwa omo omwa popiwa efaneko li na sha nengabeko loikulya, nomolwaasho olitela 1, 08 yoilya tai kosho odenari imwe, ondjabi yefiku alishe mefelemudo lotete. (Mateus 20:2) Oshimaliwa osho tuu osho otashi dulu okulanda eelitela 3, 24 doilya yo-barley, oyo ya li ya talwa ko ihe na ongushu. Mbela osho osha li sha kuma ngahelipi okupalula omaukwaneumbo makula? Ovanhu ova londwelwa va kale hava kwata nawa oikulya yakeshe efiku, oyo tai fanekwa koinima oyo ya li hai longifwa pefimbo lOmbiibeli, ngaashi omaadi eemono nomaviinyu.

Okudja mo 1914, mbela otwa mona oumbangi oo tau ulike kutya omulondi wonghambe ilaula okwa kala ta pula komesho? Heeno. Ovanhu omamiliyona 70 lwaapo ova fya kondjala mefelemudo eti-20. Omukwanepangelo umwe okwa tengeneka kutya “ovanhu omamiliyona 805, hanga omunhu umwe womovanhu omuwoi womovakalimo mounyuni aushe, ova li va konaukilwa komanyutu mo 2012-2014.” Olaporta imwe vali oya ti: “Ondjala ohai dipaa ovanhu vahapu omudo keshe shi dulife o-AIDS, omalaria nosho yo o-TB.” Nonande opa ningwa eenghendabala dokupalula ovanhu ovo va fya ondjala, omulondi wonghambe ilaula onghee ngoo ta pula komesho.

“Nda mona, ndele tala, opa li onghambe ombashe nomulondi wayo edina laye Efyo, oshovafi oshe mu shikula. Ndele va pewa mepangelo lavo oshitine shedu okudipaa neongamukonda nonondjala nonomukifi wolutapo nonoilyani yokedu.” — Ehololo 6:8.

Omulondinghambe omutine ota faneke efyo olo hali etifwa komikifi dolutapo nosho yo koinima imwe. Diva konima yo 1914, ovanhu omamiliyona omilongo ova dipawa keshikisha laSpania. Otaku tengenekwa kutya ovanhu omamiliyona 500 lwaapo ova li va kwatwa keshikisha olo, omunhu 1 lwaapo womovanhu 3 ovo va li nomwenyo pefimbo opo.

Ashike eshikisha laSpania ola li ashike ehovelo. Ovashiivinawa ova tengeneka kutya ovanhu omamiliyona omafele ova fya kokanghwenyenye mefelemudo eti-20. Fiyo okunena, ovanhu omamiliyona ohava fi ko-AIDS, ko-TB nokomalaria nonande opa ningwa exumokomesho linene mounamiti.

 Oinima aishe oyo ohai etifa efyo, kutya nee oita, ondjala ile omikifi dolutapo. Ovanhu otava fi efimbo keshe nopehe na eteelelo la sha.

Omaupyakadi oo e li ko kunena otaa ka xula po mafiku. Dimbuluka kutya Jesus ‘okwa ya omufindani a ka findane’ mo 1914, ta ngabekele Satana kombada yedu, ashike Jesus ina findana filufilu pefimbo opo. (Ehololo 6:2; 12:9, 12) Mafiku Jesus ota ka xulifa po enwefemo laSatana nokuhanauna po ovayambididi vaye vopanhu puHarmagedon. (Ehololo 20:1-3) Jesus ita ka xulifa po ashike ovalondinghambe vatatu, ndele ota ka xulifa po yo oinima ii oyo va etifa. Ngahelipi mbela? Natu ka tale kwaasho Ombiibeli ya udaneka.

Ponhele yoita, otaku ka kala ombili. Jehova ota ka “xulifa po oita fiyo okeengaba dedu, ndele ta teyaula omauta nomaonga.” (Epsalme 46:9) Ovanhu ovo ve hole ombili otava “ka hafela ombili inene.” — Epsalme 37:11.

Ponhele yondjala, otaku ka kala oikulya ya wana. “Moshilongo namu kale oshishipo shoilya, yo i mene fiyo okeexulo deemhunda.” — Epsalme 72:16.

Ponhele yomikifi dolutapo nefyo, ovanhu aveshe otava ka hafela oukolele wa wanenena nomwenyo waalushe. Kalunga ota ka “feta po omahodi momesho avo, nefyo itali kala po vali ile oluhodi ile okulila ile ouyehame itau kala po vali.” — Ehololo 21:4.

Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li a ulika kanini kutya eenghalo monakwiiwa pefimbo lepangelo laye otadi ka kala da tya ngahelipi. Okwa li a xumifa komesho ombili, a palula ovanhu omayovi pashikumwifalonga, a velula ovanaudu nokwa li a nyumuna ovafi nokuli. — Mateus 12:15; 14:19-21; 26:52; Johannes 11:43, 44.

Eendombwedi daJehova otadi ka kala da hafa oku ku ulikila mOmbiibeli yoye nghee to dulu okukala we lilongekida eshi ovalondinghambe ovo tave ke uya pexulilo. Mbela ino hala okulihonga shihapu?