1. Христианскай киртініске хайди хайарға кирекпіс?

 ХРИСТИАНСКАЙ киртініс — ол уғаа аарлығ качество. Че полған на кізінің ол качество пар тіп полбас (2 Фес. 3:2). Че Худайның полған на нымысчызының нинҷе Худай ағаа киртініс пирген, анҷа киртініс пар (Рим. 12:3; Гал. 5:22). Киртінізібістің ӱчӱн піс Худайға алғыстығ поларға кирекпіс.

2, 3. а) Киртінчеткен кізіні хайдағ алғастар сағыпчалар? б) Хайдағ сурығлар піс ӱзӱрібізербіс?

² Пістің тигірдегі Пабабыс кізілерні Иисус Христос пастыра позынзар тартып алча. Иисус Христосха киртінчеткеннернің чазыхтары тасталар. Аннаңар кізінің Иегованаң пик палғалыстығ пол парарға оңдай пар. Андағ ынархас мӧгі тус поларға айабас (Иоанн 6:44, 65; Рим. 6:23). Уғаа чахсы оңдай! Піс анзына турыстығбыс па? Прай кізілер чазыхтығлар, аннаңар прайзы ӧл парарға киректер (Пс. 103:10). Че Иегова пістің чахсаа тартылчатханыбысты кӧр салған. Піске паарсап, чахсы хабарға чӱректерібісті асхан. Піс Иисусха киртін сыххабыс паза піске мӧгі чуртирға оңдай азыл парған. (1 Иоанның 4:9, 10 хығырыбыс.)

³ Киртініс нимедір ол? Киртініс ол Худай піске тимнеен алғастарны пілгені ле бе? Паза аарлығ сурығ: киртінізібісті хайди кӧзідерге кирекпіс?

4. Ноға киртініс ол нимені-де оңнап пілчеткені ле нимес?

⁴ Киртініс — ол Худайның сағын салған сағызын пілгені ле нимес. Ол Худайның кӧңні хоостыра чуртирға кӧӧктірчеткен кізінің істіндегі кӱс. Кізі Худай ағаа арачыланысха прай пирчеткен нимелерге киртінзе, пасха кізілернең чахсы хабарнаң хайди даа ӱлезер. Павел илҷі чоохтапча: «Син аазыңнаң Иисус Хан-пиг полчатханын чарлапчатсаң, чӱрееңнең Худай Аны ӧлігдең тірілдірібіскенге киртінчетсең, арачыланып аларзың. Чӱрекнең киртінгені ахтаныс пирче, аастаң чарлааны арачыланыс пирче» (Рим. 10:9, 10; 2 Кор. 4:13).

5. Ноға киртініс кирек паза хайди аны чідір салбасха? Кӧзідім кӧзіт пиріңер.

⁵ Піс Худайның наа тилекейінде мӧгі тус чуртирға хынчатсабыс, піске киртінерге паза киртінізібісті хайраллирға кирек. Киртініс тіріг отха тӧӧй. Тіріг отты суғлаза, ол пик паза сіліг полып одырча. Суғ чох от, салых парып, ӧл парча. Ідӧк пістің киртінізібіс. Аны тыытпазабыс, ол, уйан пол парып, чох пол парча (Лука 22:32; Евр. 3:12). Киртінізібісті тыытсабыс, ол тіріг паза пик полар (2 Фес. 1:3; Титке 2:2).

6. Еврейлерге 11:1 хоостыра, киртініс хайдағ ікі сағыснаң палғалыстығ?

⁶ Киртініс нимедір ол Библия Еврейлерге 11:1-де (хығырыбыс) чарыда чоохтапча. Пастағызын, киртініс ол — «ол ізенген ниме». Кӧзідімге, алнында полар киректер: чабалны чох идері паза наа тилекей полары. Ікінҷізін, киртініс — ол «кӧрінмес нимелернің сынында полары». Пу стихты «чахсы пілчеткені» тіп тілбестелчеткен грек сӧзі корінминчеткен нимелернің сынап парын киречілепче. Кӧзідімге: Иегова Худайны, Иисус Христосты, ангеллерні паза тигірдегі Хан-ӱлгӱні (Евр. 11:3). Киртінізібіс тіріг полчатханын паза Худай Сӧзінде чоохталчатхан кӧрінмес нимелерге киртінчеткенібісті хайди кӧзіт поларбыс? Киректерібіснең паза сӧстерібіснең. Ол нимелер чох сын киртініс полбинча.

7. Киртініс нимедең кӧрінчеткенін піліп аларға Нойның кӧзідімі хайди кӧзітче? (Статьяның алнындағы иллюстрацияны кӧріңер.)

⁷ Еврейлерге 11:7-де Нойның пик киртінізінеңер піди чоохталча: «Ной Худайға киртінген. Худай хайдағ ниме поларын сизіндіргенде, Ной анзын пос хараанаң кӧргелек тее полза, Худайның чооғын истіп, керіп пӱдір салған. Ол керіпте позын паза сӧбірезін ал халған». Нойның пик киртініс полған, аннаңар ол чоон ковчегті пӱдір салған. Піс ікінҷілебинчебіс, ибіркі кізілер аннаң ноға ол андағ чоон ниме пӱдірчеткеннеңер сураан поларлар. Олар іди сураанда, Ной сым полған ма алай оларның киректері нимес теен ме? Чох, аның киртінізі Худайның сӧзін искірерге паза Худайның чағдапчатхан чарғызынаңар кізілерге чоохтирға кӧӧктірген. Ной Иегованың сӧстерін кізілерге чоохтаан полар: «Чир ӱстӱндегі полған на тіріг ниме чох пол парар, оларның ӱчӱн чирге чабал киректер тол парған нооза... Тигір алтындағы чуртас тыны пар прай нимелерні чох идібізер ӱчӱн, чир ӱстӱне чайых ызарбын». Ідӧк Ной ковчегсер кірзе ле, тіріг халардаңар Худайның чахиин чоохтаан полар. Я, Ной «Худайны, улуғлап, чуртирға ӱгреткен кізі полған». Анзы аның киртініс парын киречілепче (Быт. 6:13, 17, 18; 2 Пет. 2:5).

8. Иаков Худай пирген сағыс хоостыра сын христианскай киртініс нимедір ол хайди кӧзіт пирген?

⁸ Павел илҷі Худай пирген сағыс хоостыра, киртініс нимедір ол пасхан соонда, ӱр ниместең Иаковтың пічии пазыл парған полар. Павел дее, Иаков таа сын христианскай киртініс киректернең кӧрінче тіп чарыда чоохтап пиргеннер. Иаков пасхан: «Киректерің чох киртінізіңні кӧзіт пир, мин киректерімнең салылған киртінізімні кӧзіт пирербін» (Иак. 2:18). Анаң ол олаңай ла киртінерге паза киртіністі киректернең кӧзідерге ол саңай пасха нимелер полчатханын кӧзіт пирген. Айналар даа Худай парына киртінчелер, че оларның сын киртініс чоғыл. Ағаа хоза, олар Иегованың сағын салған сағызын толдырарына харығ полчалар (Иак. 2:19, 20). Анаң Иаков Худайның пурунғы пик киртістіг нымысчыдаңар піди пасча: «Адабыс Авраам, Исаак оолғын тайыға саларға тимнеп, іди киртінізін кӧзіткен. Худайның алнында киректернең ахтанған нимес пе? Аның киректері киртінізінең пір полғаннарын паза киректерінең киртінізі тол парыбысханын кӧредірзің ме?» Иаков киртіністі киректернең кӧзідерге кирек полчатханын паза піди чарыда чоохтап пирген: «Тыны чох ит-сӧӧк ӧліг ниме. Киректері чох киртініс тее ідӧк ӧліг» (Иак. 2:21—23, 26).

9, 10. Хайди Иоанн илҷі ноға киртіністі кӧзідерге кирек полчатханын піліп аларға полысча?

⁹ Отысча чыл пазынаң Иоанның чахсы хабары паза ӱс пічии пазыл парған. Иоанн илҷі, Худай пирген сағыс хоостыра пасхан кізілер чіли, сын христианскай киртініс нимедір ол піліп оңнаан ма? Ікінҷілес чоғыл, Иоанн прайзынаң артых «киртіністі кӧзідерге» тіп грек сӧзінең тузаланған.

¹⁰ Іди Иоанн пасхан: «Худайның Оолғына киртінчеткен кізінің мӧгі чуртазы пар; Худайның Оолғына киртінминчеткен кізінің, тізең, андағ чуртазы чоғыл, че Худайның хатығланғаны ағаа чидер» (Иоанн 3:36). Христианскай киртініс Иисустың чахығларынҷа тудынғанынаң кӧрінче. Иоанн удаа киртіністі сыбыра кӧзідерге кирек тіп Иисустың сӧстерін чоохтаҷаң (Иоанн 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12).

11. Сынны пілчеткенібіс ӱчӱн Худайны хайди алғыстирға чарир?

¹¹ Иегова ызых худы пастыра піске сынны асхан ӱчӱн паза чахсы хабарға киртінерге оңдай пирген ӱчӱн ағаа алғыстығбыс! (Лука 10:21 хығырыбыс.) Иегова пісті Оолғынаң пастыра позынзар тартып алған. «Пістің киртінізібісті пастабызып аны толдыра итчеткен» ӱчӱн, Иегованы тохтабин алғыстирға кирекпіс (Евр. 12:2). Худайға пазырып паза аның Сӧзін ӱгреніп, киртінізібісті тыытсабыс, Худайның паарсазының ӱчӱн алғызыбысты кӧзіт поларбыс (Еф. 6:18; 1 Пет. 2:2).

12. Киртіністі хайди кӧзідерге?

¹² Иегованың молҷағларына киртінчеткенібісті сыбыра киректерібіснең кӧзідерге кирекпіс. Киртініс кӧзітчеткен оңдайлар кӧп. Кӧзідімге, Худайның Хан-ӱлгӱзінеңер тохтабин искіргені паза ӱгренҷілер тимнепчеткен тоғыста араласханы. Ідӧк «прайларына чахсы ниме итчедербіс. Уламох пір киртіністегілерібіске» (Гал. 6:10). Паза «иргі кізіні аның киректерінең хада суур тастабызарға» кирек. Пісті духовнай саринаң уйан итчеткен нимелердең хыйа тудынарға хынчабыс (Кол. 3:5, 8—10).

13. Худайға киртініс нинҷе аарлығ паза аны нименең тиңнестірерге чарир? Ноға?

¹³ Библияда чоохталча: «Киртінізі чох кізілернің пірдеезі Худайның кӧңніне кірбес. Худайзар килчеткен кізілер Аның парына паза Худайны тілепчеткеннер Ағаа сыйыхтадарларына ізенерге киректер» (Евр. 11:6). Сын христианин поларға хынчатхан кізее тӧстег тӧстирге кирек. Хайди Худай Сӧзінең кӧрінче, Худайға киртініс — ол тӧстегнің кірпистерінің пірсі (Евр. 6:1). Че Худайның хынызында халар ӱчӱн, христианинге киртінізіне пасха качестволар хозарға кирек. (2 Петрның 1:5—7 хығырыбыс; Иуданың 20, 21.)

14, 15. Киртініс хыныстаң аарлығ ба?

¹⁴ Киртіністің аарлығ полчатханын кӧзідер ӱчӱн, христианскай Грек Пічіктерін пасхан кізілер аннаңар чӱзер хати пасханнар? Библияда пір дее христианскай качестводаңар іди кӧп хати пазылбинча. Анзы киртініс христианнарның ӧӧн качествозы полчатханын таныхтапча ба?

¹⁵ Киртіністеңер паза хыныстаңар чоохтаанда, Павел пасхан: «Тағларны орнынаң тибіредерге кӱс пирчеткен прай киртініс минде полза, че хынызым чох полза, тик-хуруғ кізібін» (1 Кор. 13:2). Иисустаң: «Моисей Чахиинда хайзы чахығ иң улуғдыр?», — тіп сураанда, Иисус оларға Худайға хыныс ол иң аарлығ качество полчатханын кӧзіт пирген (Матф. 22:35—40). Кӧп христианскай качестволар, оларның санында киртініс, хыныстың аймах-пасха хырилары. Библияда «хыныста киртініс» тіп пазылча. Хыныс Худай Сӧзі чоохтаан нимее киртінче (1 Кор. 13:4, 7).

16, 17. Киртініс паза хыныс хада парчатханнары Библияда хайди кӧзіділче? Оларның хайзы аарлығ паза ноға?

¹⁶ Киртініснең хыныс уғаа аарлығлар, аннаңар олар христианскай Грек Пічіктерінде удаа хада пазылчалар. Кӧзідімге, Павел харындастарны «киртініс паза хыныс хуйағын» кис чӧрерге хығырған (1 Фес. 5:8). Петр пасхан: «Сірер Аны [Иисусты] хаҷан даа кӧрбеен дее ползар, Ағаа хынчазар. Сағам даа, Аны кӧрбинчеткен дее ползар, Ағаа киртінчезер паза чоохтап таа полбас ӧрініс сірерні толдырча» (1 Пет. 1:8). Иаков таңмалалған харындастардаң сурған: «Худай тилекейде чохтарны киртініске пай поларға паза Аның хан-чирін ээленерге таллаан нимес пе? Худай ол хан-чирін Позына хынчатханнарға молҷаан нооза» (Иак. 2:5). Иоанн пасхан: «Худайның чахии мындағ: Аның Оолғына, Иисус Христосха, киртінері паза, хайди Иисус Христос піске чахаан, іди удур-тӧдір хынызары» (1 Иоан. 3:23).

¹⁷ Киртінізібіс аарлығ, че христианскай ізенізібіс паза Худайның молҷағлары тол парза, оларға киртінерге кирек чох полар. Че Худайға паза чағыннарыбысха піс аннаң андар хынарбыс. Аннаңар Павел пасхан: «Сағам, тізең, піске ӱс ниме халча: киртініс, ізеніс, хыныс. Че хыныс оларның улии полча» (1 Кор. 13:13).

18, 19. Худай чонының киртінізінің сылтаанда хайдағ хайхас пол парған паза ол хайхасты кем иткен?

¹⁸ Амғы туста Худайның нымысчылары Худай турғыс салған Хан-ӱлгее киртінчелер. Аның сылтаанда прай чир ӱстӱнде сигіс миллион азыра кізі духовнай райда чуртапча. Анда олар Худай худының нимізіне кірчеткен качестволарны тилідерге кӱстенчелер (Гал. 5:22, 23). Пістің христианскай киртінізібісті паза хынызыбысты Иегова хайдағ хайхастығ оңдайнаң алғап пирген!

¹⁹ Кізілер постарының кӱстерінең андағ ниме ит полбастар. Ол хайхасты Иегова Худай иткен. Анзы Иеговаа сабланыс ағылча паза хаҷан даа чох иділбес танығ полар (Ис. 55:13). Киртініс пастыра арачыланып алғаны Худайның сыйии (Еф. 2:8). Пістің амғы духовнай райыбыс прай чир ӱстӱне тарап парар. Анда толдыра, чазых чох, арығ тудыныстығ паза часкалығ кізілер Иегованы мӧгі тус саблирлар. Иегованың молҷағларына аннаң андар киртінеелер!