Кіреске тӱскені нимедір ол?
Библия хоостыра нандырығ
Кіреске тӱссе, суға пӱкӱлее кірерге кирек a. Кізілер хайди кіреске тӱскеннеңер Библияда кӧп хати чоохталча (Илҷілернің 2:41). Оларның санында Иисус Христос полған. Ол Иордан суғда кіреске тӱскен (Матфей 3:13, 16). Нинҷе-де чыл пазынаң эфиоп кізі ол парчатхан чолның хыриндағы суғда кіреске тӱскен (Илҷілернің 8:36—40).
Иисус аның прай ӱгренҷілері кіреске тӱзерге киректер тіп ӱгреткен (Матфей 28:19, 20). Соонаң Пётр илҷі аннаңар пасханох (1 Петрның 3:21).
Пу статьяда
Кіреске тӱскені нимедір ол?
Кіреске тӱзіп, кізі, чазыхтарында пыросынып, оларны паза итпеске пӧгін алғанын паза Худайға аның кӧңнін сыбыра толдырарға, аның паза Иисус Христостың чооғын истерге сӧс пиргенін кӧзітче. Кіреске тӱзіп, кізі мӧгі чуртасха апарчатхан чолға кірче.
Суға пӱкӱлее паттырғаны кізінің чуртазында полчатхан алызығларны килістіре кӧзітче. Библия кіреске тӱскенін кізіні чығанынаң тиңнестірче (Римдегілерге 6:4; Колосстағыларға 2:12). Суға патып, кізі ӧлчеткенге тӧӧй. Ол мының алнындағы чуртазын саңай артыс салча. Суғдаң кӧдіріліп, ол, Худайға пирін салған христианин пол парып, наа чуртас пастапча.
Библия час палаларны кіреске тӱзірерінеңер ниме чоохтапча?
Библияда час палаларны кіреске тӱзіргенінеңер чоохталбинча. Анда час палаларны кіреске тӱзірерге кирек тіп пазылбинча.
Час палаларны кіреске тӱзіргені Библияның ӱгредиине тоғырланча. Кіреске тӱзерге хынчатхан кізідең Библия ниме-де киректепче. Кӧзідімге, ағаа Библияның ӧӧн ӱгредіглерін пілерге паза оларның хоостыра чуртирға кирек. Ідӧк ағаа чазыхтарында пыросынып, оларны тастирға паза пазырыста Худайға чуртазын пир саларға кирек (Илҷілернің 2:38, 41; 8:12). Час палалар, тізең, андағ ниме ит полбинчалар.
Пабаның, Оолғының паза Худайның худының адынаң кіреске тӱскені нимедір ол?
Иисус Христос ӱгренҷілеріне чахаан: «Парыңар, прай чоннарны Пабаның, Оолғының паза Худай Худының адынаң кіреске тӱзіріп, Мин сірерге идерге чахаан нимелерні толдырарға ӱгредіп, оларны Минің ӱгренҷілерім ит салыңар» (Матфей 28:19, 20). «Адынаң» теені кіреске тӱсчеткен кізі Пабазының паза Оолғының ӱлгӱзін паза Худайның худы хайдағ роль ойнапчатханын улуғлирға кирек полчатханын таныхтапча. Мына анзын піліп аларға полысчатхан кӧзідім. Пётр илҷі тӧрееннең ала ахсах кізее піди чоохтаан: «Назареттегі Иисус Христостың адынаң, турып, пас чӧр!» (Илҷілернің 3:6). Ікінҷілес чоғыл, Пётр Иисус Христостың ӱлгӱзін улуғлаан паза пасхаларына ол кізіні кем имнебіскенін кӧзіт пирген.
Паба — ол Иегова b Худай. Ол прай ниме ит полчатхан Худай. Прай пар нимені ол чайаан паза прай тіріг нимее чуртас пирген, аннаңар аның ӱлгӱзі — хыри-пазы чох ӱлгӱ (Бытие 17:1; Азых чоох 4:11).
Оолғы — пістің ӱчӱн чуртазын пирібіскен Иисус Христос (Римдегілерге 6:23). Худай кізілердеңер сағын салған сағызында Иисусха ӧӧн роль пиргенін пілзебіс паза улуғлазабыс ла, чуртазыбысты ал халарбыс (Иоанн 14:6; 20:31; Илҷілернің 4:8—12).
Ызых хут — Худайның тоғынчатхан c кӱзі. Худай прай чайаахтарны, ызых хутнаң тузаланып, чайап салған, ухаанҷыларға паза пасха кізілерге аймах-пасха хабарлар искірген, ідӧк оларға, аның кӧңнін толдырзыннар тіп, кӱс пирген (Бытие 1:2; Иов 33:4; Римдегілерге 15:18, 19). Ағаа хоза, Худайызых хут пастыра Библияны пасхан кізілерге позының сағыстарын читірҷең (2 Петрның 1:21).
Хатап кіреске тӱскені — ол чазых па?
Амғы туста кізілер удаа религияларын алыстырчалар. Че кізі хайдағ-да тигірибде кіреске тӱскен полза чи? Хатап кіреске тӱссе, чазых ит салар ба? Піреелері «я» тіп нандырарлар, постарының сӧстерін Ефестегілерге 4:5-нең киречілирлер. Анда пазылча: «Пір Хан-пиг, пір киртініс, пір кіреске тӱзіс». Че пу сӧстер кізее хатап кіреске тӱзерге чарабинчатханын таныхтабинча. Ноға?
Контекст. Ефестегілерге 4:5-ке контексттең кӧрінче: Павел илҷі сын христианнарны пір кӧріс паза пір киртініс піріктірерге кирек тіп чоохтаан (Ефестегілерге 4:1—3, 16). Олар прайзы пір Худайға пазырчатсалар паза пір киртіністіг ползалар, Библияның ӱгредіглерін пір оңдайнаң оңназалар паза кіреске тӱзерге кирек нормаларны толдырзалар ла, оларның андағ пірігіс полар.
Библияда Павел нинҷе-де кізее хатап кіреске тӱзерге чоохтааннаңар пазылча. Олар, пастап кіреске тӱскенде, христианскай ӱгредіглерні чахсы пілбееннер, аннаңар оларға хатап кіреске тӱзерге кирек полған (Илҷілернің 19:1—5).
Худай кӧңніне кірчеткен кіреске тӱзіс. Худайның кӧңніне кірер иде кіреске тӱзер ӱчӱн, кізее Библияның сыннарын орта пілерге кирек (1 Тимофейге 2:3, 4). Библияа тоғырланчатхан ӱгредіглерге киртінчеткен кізінің кіреске тӱскені Худайның кӧңніне кірбинче (Иоанн 4:23, 24). Худайның кӧңнін орта пілбинчеткен кізі дее прай чӱрекнең кіреске тӱсче (Римдегілерге 10:2). Андағ кізее Библияның сынын піліп аларға, аннаң хоостыра чуртап сығарға, чуртазын Худайға пир саларға, анаң хатап кіреске тӱзерге кирек. Андада хатап кіреске тӱскені чазых полбас. Че анзы иң орта алтым полар.
Библияда паза хайдағ кіреске тӱскенінеңер чоохталча
Библияда Христостың ӱгренҷілерінің кіреске тӱскенінеңер ле нимес, че пасха даа кіреске тӱскенінеңер чоохталча. Мына нинҷе-де кӧзідім.
Кіреске тӱзірҷең Иоанның d кізілерні кіреске тӱзіргені. Кіреске тӱзірҷең Иоанн, Моисей чахиинаң тоғыр иткен чазыхтарның пыросынғаннарын таныхтап, еврейлерні паза прозелиттерні кіреске тӱзірген. Моисей чахии — Худай израильтяннарға Моисей пастыра пирген чахығ. Ол кіреске тӱзіс кізілерні Мессийнің — Назареттең сыххан Иисустың — килеріне тимнеен (Лука 1:13—17; 3:2, 3; Илҷілернің 19:4).
Иисус Христостың кіреске тӱскені. Иисусты Кіреске тӱзірҷең Иоанн кіреске тӱзірген. Паза пір дее кізі ол чіли кіреске тӱспеен. Иисус толдыра, чазых чох кізі полған (1 Петрның 2:21, 22). Аннаңар аның кіреске тӱскені пыросынғанын алай арығ совесть пирзін тіп сурынғанын таныхтабинча (1 Петрның 3:21). Кіреске тӱзіп, Иисус молҷалған Мессий, алай Христос, полып, Худайның кӧңнін толдырарға тимдезін кӧзіт пирген (Еврейлерге 10:7—10).
Ызых хутнаң кіреске тӱскені. Иисус таа, Кіреске тӱзірҷең Иоанн даа ызых хутнаң кіреске тӱскенінеңер чоохтааннар (Матфей 3:11; Лука 3:16; Илҷілернің 1:1—5). Ызых хутнаң кіреске тӱскені Худай худының адынаң кіреске тӱскені нимес (Матфей 28:19). Олар нименең пасхалар?
Иисустың ӱгренҷілерінің санынаң асхынах ла кізі Ызых хутнаң кіреске тӱсче. Олар Иисуснаң хада тигірде ханнар паза абыстар полып, чирнең устирлар, аннаңар ызых хутнаң таңмалалчалар (1 Петрның 1:3, 4; Азых чоох 5:9, 10) e. Иисустың ӱгренҷілерінің саны, тізең, миллионнар. Олар чирдегі райда ол ханнарның устаанында мӧгі чуртирға ізенчелер (Матфей 5:5; Лука 23:43).
Иисус Христосха паза аның ӧліміне кіреске тӱскені. Ызых хутнаң кіреске тӱзіп, тигірде устир христианнар ідӧк «Иисус Христостың чардығы» поларға кіреске тӱсчелер (Римдегілерге 6:3). Іди олар аның ӧмезінің алай «ит-сӧӧгінің» чардығы пол парып, Иисустың, постарының Пазының устаанында чӧрчелер (1 Коринфтегілерге 12:12, 13, 27; Колосстағыларға 1:18).
Таңмалалған христианнар ідӧк аның ӧліміне кіреске тӱсчелер (Римдегілерге 6:3, 4). Олар, Иисусох чіли, постарына айанминчалар паза чирде мӧгі чуртир оңдайнаң тузаланминчалар. Таңмалалған христианнар, ӧл парып, тигірдегі чуртасха тірілзелер, оларның Христостың ӧліміне кіреске тӱскені тоозыл парча (Римдегілерге 6:5; 1 Коринфтегілерге 15:42—44).
Отнаң кіреске тӱскені. Кіреске тӱзірҷең Иоанн піди теен: «Ол сірерні Худай Худынаң паза отнаң кіреске тӱзірер. Аның сарғаазы холында, Ол пуғдайын, сарғабызып, аңмарынзар чыып салар. Хооғын, тізең, успас отнаң ӧртебізер» (Матфей 3:11, 12). Хайди кӧрчебіс, отнаң паза ызых хутнаң кіреске тӱскені — ікі пасха ниме. Иоанн нимедеңер чоохтаан?
Пуғдай — ол Иисустың чооғын истіп, аның хоостыра чуртапчатханнар. Оларға ызых хутнаң кіреске тӱзерге оңдай пирілче. Хоох, тізең, Иисустың чооғын испинчеткен кізілер. Олар отнаң кіреске тӱзерлер, пасха сӧстернең чоохтаза, саңайға чох иділерлер (Матфей 3:7—12; Лука 3:16, 17).
a «Кіреске тӱскені» тіп тілбестелген грек сӧзі суғ алтына «паттырарын» таныхтапча (Кӧріңер: Theological Dictionary of the New Testament. 1. Т. 529 С. паза Дворецкий И. Х. Древнегреческо-русский словарь. М., 1958. 1. Т. 287 С.).
b Иегова — ол Худайның ады. (Псалом 83:18). «Иегова кемдір ол?» тіп статьяны кӧріңер.
c «Ызых хут нимедір ол?» тіп статьяны кӧріңер.
d «Кто такой Иоанн Креститель?» тіп статьяны кӧріңер.
e «Кем тигірзер парча?» тіп статьяны кӧріңер.
f Библияда «кіреске тӱзірерге» тіп тілбестелчеткен сӧс пірееде кибір хоостыра арығлалчатханын кӧзітче. Марк 7:4-те паза Еврейлерге 9:10-да «кіреске тӱзерге» тіп сӧс «чуубызарға» тіп тілбестелче. Кибір хоостыра арығлалғаны Иисустың паза аның ӱгренҷілерінің кіреске тӱскеннерінең палғалыстығ нимес.