Библияда «тіріліс» тіп тілбестелген сӧс ана́стасис тіп сӧстең сыххан. Ол грек сӧзі «кӧдірілерін» алай «хатап турарын» таныхтапча. Тірілген кізі ӧлімнең чуртасха айланча. Мының алнында хайдағ кізі полған, хатап андағох кізі пол парча (1 Коринфтегілерге 15:12, 13).

 «Тіріліс» тіп сӧс Еврейлер Пічіктерінде, алай Иргі Молҷағда, учурабинчатса даа, анда тіріліске ізеніс іле кӧрінче. Кӧзідімге, Худай Осия ухаанҷы пастыра молҷаан: «Мин чонымны сыыраттың холынаң осхырып алам, ӧлімнең пылазып алам» (Осия 13:14; Иов 14:13—15; Исайя 26:19; Даниил 12:2, 13).

 Кізілер хайда тірілерлер? Піреелері Христоснаң хада устирға тигірдегі чуртасха тірілерлер (2 Коринфтегілерге 5:1; Азых чоох 5:9, 10). Библияда ол «пастағы тіріліс» тіп адалча; анзы аның соонда пасха тіріліс поларын кӧзітче (Азых чоох 20:6; Филипптегілерге 3:11). «Пастағы тіріліс» соонда чирдегі чуртасха тіріліс полар, кӧбізі ол туста чирде чуртирға тірілер (Псалом 37:29).

 Кізілер хайди тірілерлер? Худай Иисусха кізілерні тірілдірерге кӱс пирген (Иоанн 11:25). Иисус «сыыраттарда чатчатханнарны прайзын» тірілдірер. Полған на тірілген кізі мының алнында хайдағ кізі полған, андағох кізі полар. Аның сағыстары паза хылығы алыспас, андағох халар (Иоанн 5:28, 29). Тигірзер тірілгеннернің духовнай ит-сӧӧк полар, чирдегі чуртасха тірілген кізілернің, тізең, киремет чох, хазых ит-сӧӧк полар (Исайя 33:24; 35:5, 6; 1 Коринфтегілерге 15:42—44, 50).

 Кем тірілер? Библияда «арығ даа, арығ нимес тее чӱректіг кізілерні ӱреен соонда тірілдіріп аларына ізеніс пар» тіп чоохталча (Илҷілернің 24:15). «Арығ чӱректіг кізілернің» санына Ной, Сарра паза Авраам осхас Худайға киртістіг нымысчылар кірчелер (Бытие 6:9; Еврейлерге 11:11; Иаковтың 2:21). «Арығ нимес чӱректіг кізілер» — Худайның чахығларынҷа чуртабаан кізілер, оларның Худайның чахығларын піліп аларға оңдай чох полған.

 Че чазыхтығ киректерінең сых полбас кізілер тірілбестер. Андағ кізілер ӱреп парзалар, оларның тіріліске ізеніс чоғыл (Матфей 23:33; Еврейлерге 10:26, 27).

 Хаҷан тіріліс полар? Библия хоостыра, тигірдегі тіріліс Христос килген туста полар. Иисус Христос, тізең, 1914 чылда килген (1 Коринфтегілерге 15:21—23). Чирдегі чуртасха тіріліс Иисус Христостың пір муң чыллығ ӱлгӱзінде, чир райға айлан парза, полар (Лука 23:43; Азых чоох 20:6, 12, 13).

 Ноға тіріліске киртінгені хыйға? Библияда тоғыс кізі тірілгеннеңер чоохталча. Полған на тірілісті кӧрген кізілер полғаннар (1 Царей 17:17—24; 2 Царей 4:32—37; 13:20, 21; Лука 7:11—17; 8:40—56; Иоанн 11:38—44; Илҷілернің 9:36—42; 20:7—12; 1 Коринфтегілерге 15:3—6). Лазарь тӧрт кӱн ӧліг полған, Иисус аны кӧп кізі кӧзіне тірілдірібіскен, аннаңар аның тірілгеніне уламох хайығ саларға чарир (Иоанн 11:39, 42). Иисустың ыырҷылары даа ол Лазарьны тірілдірбеен тіп полбааннар, аннаңар оларны ӧдірібізерге чӧптезіп алғаннар (Иоанн 11:47, 53; 12:9—11).

 Библияда ӱрееннерні тірілдірерге Худайның кӱзі дее, кӧңні дее пар тіп пазылча. Тірілдірерге сағынчатхан кізі хайдағ полғанын Худай пір дее ундутпинча (Иов 37:23; Матфей 10:30; Лука 20:37, 38). Худай ӱрееннерні тірілдір полар паза анзын идерге уғаа тың хынча! Алнынзархы тірілістеңер чоохтап, Библия Худайдаңар піди пасча: «Холың иткен нимее сағын парарзың» (Иов 14:15).

Тірілістеңер саба кӧрістер

 Алҷаас: Тіріліс — тыннаң ит-сӧӧк піріккені.

 Сынында: Библия тын — ол кізі позы тіп ӱгретче. Ӱреен соонда, кізінің хайдағ-да чардығы халбинча (Бытие 2:7; Иезекииль 18:4). Тірілген кізі тынынаң пірікпинче; ол тіріг кізі хатап чайалча.

 Алҷаас: Худай, пірее кізілерні тірілдіріп алып, сах андох чох идібізер.

 Сынында: Библияда «хомай ниме иткеннері чарғыладарға тур килерлер» тіп чоохталча (Иоанн 5:29). Че андағ кізілер тірілер алнындағы нимес, тірілген соондағы киректерінің ӱчӱн чарғыладырлар. Иисус теен: «Худай Оолғының ӱнін ӧліглер исчең тус килер, ол тус чит тее килді. Аның чооғын искен кізілер чуртирлар» (Иоанн 5:25, НТ). Худай Оолғының «чооғын искен» алай тіріліс соонда алған пілістер хоостыра чуртаан кізілернің аттары «чуртас пічиинде» пазыл парарлар (Азых чоох 20:12, 13).

 Алҷаас: Кізі ӱреен алнында хайдағ ит-сӧӧктіг полған, олох ит-сӧӧктіг тірілер.

 Сынында: Ӱреен соонда, кізінің ит-сӧӧгі чызып парып, тобырах пол парча (Экклезиаст 3:19, 20).