مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

كيە‌لى كىتاپتىڭ كومە‌گىمە‌ن ە‌سىرتكىگە تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلا الاسىز!‏

كيە‌لى كىتاپتىڭ كومە‌گىمە‌ن ە‌سىرتكىگە تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلا الاسىز!‏

 جىل سايىن ە‌سىرتكىنىڭ نە ە‌سىرتكى قوسىلعان پرە‌پاراتتاردىڭ كە‌سىرىنە‌ن ميلليونداعان ادام كوز جۇ‌مادى.‏ ال 19-‏COVID پاندە‌مياسى كە‌زىندە بۇ‌ل جاعداي ودان سايىن ۋشىقتى.‏ سىزدە دە ە‌سىرتكىگە تاۋە‌لدىلىك بار ما؟‏ كيە‌لى كىتاپ كە‌ڭە‌ستە‌رى كوپ ادامعا وسى تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌سكە‌ن.‏ بۇ‌ل كە‌ڭە‌ستە‌ر سىزگە دە كومە‌ك بولا الادى a‏.‏

بۇ‌ل ماقالادان بىلە‌تىندە‌رىڭىز:‏

 تاۋە‌لدىلىكپە‌ن كۇ‌رە‌سۋ ٷشىن نە‌لىكتە‌ن كيە‌لى كىتاپقا جۇ‌گىنۋ كە‌رە‌ك؟‏

 زە‌رتتە‌ۋلە‌رگە ساي،‏ ادامدار جالعىزدىقتىڭ،‏ سترە‌ستىڭ،‏ سارىۋايىم مە‌ن دە‌پرە‌سسيانىڭ كە‌سىرىنە‌ن جامان ادە‌تتە‌رگە ٷيىر بولىپ جاتادى.‏ كيە‌لى كىتاپ وسىنداي تاۋە‌لدىلىككە الىپ باراتىن جاعىمسىز سە‌زىمدە‌رمە‌ن،‏ ە‌موسيالارمە‌ن كۇ‌رە‌سۋگە كومە‌كتە‌سە‌دى.‏ سونداي-‏اق كيە‌لى كىتاپتان قۇ‌دايمە‌ن قالاي دوس بولا الاتىنىڭىزدى بىلە‌سىز (‏ٴ‌زابۇ‌ر 25:‏14‏)‏.‏ ال قۇ‌دايدىڭ كومە‌گىمە‌ن شە‌شىمى جوقتاي كورىنگە‌ن پروبلە‌مالارىڭىزدى شە‌شە الاسىز (‏مارقا 11:‏22—‏24‏)‏.‏

 تاۋە‌لدىلىكتە‌ن تاۋە‌لسىز بولۋعا كومە‌كتە‌سە‌ر ٴ‌تورت قادام

  1.  1.‏ ە‌حوبا قۇ‌دايدى b تانىپ ٴ‌بىلىڭىز (‏جوحان 17:‏3‏)‏.‏ ول ٴ‌بىزدىڭ جاراتۋشىمىز ٵرى سارقىلماس كۇ‌شتىڭ قاينارى.‏ ال بۇ‌دان دا ماڭىزدىسى —‏ ول ٴ‌سىزدى جاقسى كورە‌تىن مە‌يىربان اكە‌ڭىز.‏ ول سىزبە‌ن جاقىن دوس بولعىسى كە‌لە‌دى جانە ٶزىنىڭ كۇ‌شىن ٴ‌سىزدىڭ يگىلىگىڭىز ٷشىن قولدانۋدى قالايدى (‏يشايا 40:‏29—‏31؛‏ جاقىپ 4:‏8‏)‏.‏ ٴ‌سىزدى سۇ‌يگە‌ندىكتە‌ن ول سىزگە كە‌رە‌مە‌ت بولاشاق دايىنداپ وتىر،‏ ونىڭ يگىلىگىن كورۋ ٶز قولىڭىزدا (‏ە‌رە‌ميا 29:‏11؛‏ جوحان 3:‏16‏)‏.‏

  2.  2.‏ ە‌حوبادان كومە‌ك سۇ‌راڭىز.‏ «قاسيە‌تتى [نە تازا]،‏ قۇ‌دايعا ۇ‌نامدى» بولۋ ٷشىن وعان دۇ‌عا قىلىپ،‏ «وسى تاۋە‌لدىلىگىمنە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌سشى» دە‌پ سۇ‌راڭىز (‏ريمدىكتە‌رگە 12:‏1‏)‏.‏ ول ٶزىنىڭ كيە‌لى رۋحى‏،‏ ياعني كۇ‌شى ارقىلى سىزگە «ادام كۇ‌شىنە‌ن اسقان كۇ‌ش» سيلايدى (‏قورىنتتىقتارعا 2-‏حات 4:‏7؛‏ لۇ‌قا 11:‏13‏)‏.‏ بۇ‌ل كۇ‌ش سىزگە ناشاقورلىقتان ارىلىپ،‏ قۇ‌دايعا ۇ‌نامدى «جاڭا بولمىسقا» يە بولۋعا كومە‌كتە‌سە‌دى (‏قولوستىقتارعا 3:‏9،‏ 10‏)‏.‏

  3.  3.‏ ساناڭىزدى قۇ‌دايدىڭ ويلارىمە‌ن تولتىرىڭىز (‏يشايا 55:‏9‏)‏.‏ ول سىزگە «وي-‏ساناڭىزدى ارە‌كە‌تكە تالپىندىراتىن كۇ‌شتى جاڭارتۋعا»،‏ ياعني ويلاۋ قالپىڭىزدى وزگە‌رتۋگە كومە‌كتە‌سە‌دى.‏ ال بۇ‌ل ٶز كە‌زە‌گىندە تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلۋعا سە‌پ بولادى (‏ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 4:‏23‏)‏.‏ قۇ‌دايدىڭ ويلارى كيە‌لى كىتاپتا جازىلعان،‏ سوندىقتان ونى كۇ‌ندە‌لىكتى وقىعانىمىز وتە ماڭىزدى (‏ٴ‌زابۇ‌ر 1:‏1—‏3‏)‏.‏ كوپ ادام بۇ‌ل كىتاپتى ونى جاقسى بىلە‌تىن اداممە‌ن بىرگە وقىعاننىڭ پايداسى زور ە‌كە‌نىن تۇ‌سىنگە‌ن (‏ە‌لشىلە‌ردىڭ ىستە‌رى 8:‏30،‏ 31‏)‏.‏ ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى ينتە‌راكتيۆتى كيە‌لى كىتاپ كۋرسىن ۇ‌سىنادى.‏ بۇ‌ل كۋرس تە‌گىن.‏ سونداي-‏اق ٴ‌سىزدى قاۋىم كە‌زدە‌سۋلە‌رىمىزگە شاقىرامىز.‏ بۇ‌ل كە‌زدە‌سۋدە ٴ‌بىز كيە‌لى كىتاپتى جاقسىراق ٴ‌بىلىپ،‏ ونىڭ كە‌ڭە‌ستە‌رىن ومىردە قولدانۋدى ۇ‌يرە‌نە‌مىز.‏

  4.  4.‏ كىممە‌ن ارالاساتىنىڭىزعا مۇ‌قيات بولىڭىز.‏ دوستاردىڭ ىقپالى وتە زور.‏ ولار سىزگە وسى كۇ‌رە‌ستى جە‌ڭۋگە كومە‌كتە‌سۋى مۇ‌مكىن نە كە‌رىسىنشە،‏ تە‌رىس اسە‌ر ە‌تۋى مۇ‌مكىن (‏ناقىل سوزدە‌ر 13:‏20‏)‏.‏ ٴ‌سىز قۇ‌دايعا قۇ‌لشىلىق ە‌تە‌تىن ادامداردىڭ اراسىنان جاقسى دوستار تابا الاسىز.‏ ولار سىزگە جاقسى جاققا وزگە‌رۋگە كومە‌كتە‌سە الادى (‏ٴ‌زابۇ‌ر 119:‏63؛‏ ريمدىكتە‌رگە 1:‏12‏)‏.‏ سونداي-‏اق نە كورىپ،‏ نە تىڭداپ،‏ نە وقيتىنىڭىزعا ٴ‌مان بە‌رىڭىز.‏ ويتكە‌نى فيلم،‏ ٵن جانە كىتاپتاعى كە‌يىپكە‌رلە‌ر دە بىزگە قاتتى اسە‌ر ە‌تە‌دى.‏ سوندىقتان ە‌سىرتكىدە‌ن ارىلامىن دە‌گە‌ن شە‌شىمىڭىزگە كە‌رى اسە‌ر ە‌تە‌تىن كە‌ز كە‌لگە‌ن نارسە‌دە‌ن ات تونىڭىزدى الا قاشىڭىز (‏ٴ‌زابۇ‌ر 101:‏3؛‏ اموس 5:‏14‏)‏.‏

 تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌سە‌تىن كيە‌لى كىتاپ تارماقتارى

 ٴ‌زابۇ‌ر 27:‏10‏:‏ «ٴ‌تىپتى تۋعان اكە-‏شە‌شە‌م تاستاپ كە‌تسە دە،‏ ە‌حوبا مە‌نى قابىلدايدى».‏

 ‏«مە‌ن تۋعان اكە‌منىڭ كىم ە‌كە‌نىن بىلمە‌يمىن.‏ ول مە‌نى تاستاپ كە‌تكە‌ندىكتە‌ن،‏ ٶزىمدى ە‌شكىمگە كە‌رە‌كسىز سە‌زىنە‌تىنمىن.‏ بىراق كە‌يىن مە‌ن ە‌حوبانى تانىپ ٴ‌بىلدىم.‏ ونىڭ قانداي قۇ‌داي ە‌كە‌نىن،‏ مە‌نى قاتتى جاقسى كورە‌تىنىن بىلگە‌ندە،‏ ومىرىمە ٴ‌مان-‏ماعىنا كىرىپ،‏ تاۋە‌لدىلىگىمدى دە جە‌ڭە الدىم»‏ ‏(‏ۋيلبي،‏ گايتي)‏.‏

 ٴ‌زابۇ‌ر 50:‏15‏:‏ «قيىن-‏قىستاۋ كە‌زە‌ڭدە مە‌نى شاقىر،‏ مە‌ن سە‌نى قۇ‌تقارامىن».‏

 ‏«بۇ‌ل تارماق ماعان ۇ‌نە‌مى كۇ‌ش بە‌رىپ وتىردى،‏ ٴ‌تىپتى ازعىرۋلارعا بە‌رىلىپ قالعان كە‌زدە دە.‏ ە‌حوبا سوزىندە تۇ‌رىپ،‏ تاۋە‌لدىلىگىمنە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌ستى» (‏سە‌رگە‌ي،‏ ۋكراينا)‏.‏

 ناقىل سوزدە‌ر 3:‏5،‏ 6‏:‏ «ە‌حوباعا بار جۇ‌رە‌گىڭمە‌ن سە‌نىم ارت،‏ ٶز اقىلىڭا سۇ‌يە‌نىپ جۇ‌رمە.‏ بارلىق ىسىڭدە ونى ە‌سكە‌ر،‏ سوندا ول جولىڭدى تە‌گىستە‌ر».‏

 ‏«بۇ‌ل تارماقتار ماعان وزىمە ە‌مە‌س،‏ ە‌حوباعا سە‌نىم ارتۋعا كومە‌كتە‌ستى.‏ ە‌حوبانىڭ كۇ‌شىمە‌ن مە‌ن ٶمىرىمدى تولىقتاي وزگە‌رتە الدىم» (‏ميشە‌ل،‏ يتاليا)‏‏.‏

 يشايا 41:‏10‏:‏ «ە‌ش قورىقپا،‏ مە‌ن ساعان جار بولامىن.‏ ە‌ش ابىرجىما،‏ مە‌ن سە‌نىڭ قۇ‌دايىڭمىن.‏ مە‌ن سە‌نى نىعايتامىن،‏ ساعان كومە‌كتە‌سە‌مىن،‏ ادىلدىگىمە ساي،‏ وڭ قولىممە‌ن سۇ‌يە‌مە‌لدە‌يمىن».‏

 ‏«ە‌سىرتكى قابىلداماسام،‏ مە‌نى سارىۋايىم جە‌پ قوياتىن.‏ بۇ‌ل تارماق ە‌حوبا ۋايىمىمدى جە‌ڭۋگە كومە‌كتە‌سە‌تىنىنە سە‌نىمدىلىك بە‌ردى.‏ شىنىندا دا،‏ ول ماعان ۋايىمنان ارىلۋعا كومە‌كتە‌ستى» (‏ە‌ندي،‏ وڭتۇ‌ستىك افريكا)‏.‏

 قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 15:‏33‏:‏ «الدانباڭدار،‏ جامان ورتا جاقسى ادە‌تتە‌ن ايىرادى».‏

 ‏«مە‌ن جامان ورتامە‌ن ارالاساتىنمىن.‏ سولارمە‌ن بىرگە ٴ‌جۇ‌رىپ ە‌سىرتكى شە‌گىپ كوردىم،‏ ال كە‌يىن وعان ٷيىر بولىپ الدىم.‏ مە‌ن ە‌سكى دوستارىممە‌ن قارىم-‏قاتىناسىمدى ٷزىپ،‏ ٴ‌جۇ‌رىس-‏تۇ‌رىسى تازا،‏ ٶمىر سالتتارىنا ٶزىم قىزىعىپ قارايتىن ادامدارمە‌ن دوستاسا باستاعاندا عانا تاۋە‌لدىلىگىمنە‌ن ارىلدىم» (‏ايزە‌ك،‏ كە‌نيا)‏.‏

 قورىنتتىقتارعا 2-‏حات 7:‏1‏:‏ «ٴ‌تانىمىز بە‌ن رۋحىمىزدى ارامدايتىن بارلىق نارسە‌دە‌ن ٶزىمىزدى تازارتايىق».‏

 ‏«بۇ‌ل سوزدە‌ر ماعان اعزامدى ارامدايتىن نارسە‌دە‌ن تازارتا بە‌رۋگە جانە تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلىپ،‏ ٶمىرىمدى وزگە‌رتۋگە كومە‌كتە‌ستى» (‏روزا،‏ كولۋمبيا)‏.‏

 فىلىپىلىكتە‌رگە 4:‏13‏:‏ «سە‌بە‌بى ماعان كۇ‌ش-‏قۋات بە‌رۋشىنىڭ ارقاسىندا ٴ‌بارىن دە ىستە‌ي الامىن».‏

 ‏«مە‌ن ناشاقورلىقتان ٶز كۇ‌شىممە‌ن ارىلا المايتىنىمدى ٴ‌تۇ‌سىندىم،‏ سوندىقتان قۇ‌دايدان كومە‌ك سۇ‌راپ جالبارىندىم.‏ ول ماعان قاجە‌تتى كۇ‌ش-‏قۋات بە‌ردى» (‏پاتريسيا،‏ يتاليا)‏.‏

 ومىردە بولعان وقيعالار.‏ تاۋە‌لدىلىكتى كيە‌لى كىتاپتىڭ كومە‌گىمە‌ن جە‌ڭۋ

 دجوزە‌ف ە‌رە‌نبوگە‌ن زورلىق-‏زومبىلىق جايلاعان ورتادا وسكە‌ن.‏ ول ىشىمدىككە سالىنىپ،‏ تە‌مە‌كى،‏ ماريحۋانا،‏ گە‌روين شە‌گىپ،‏ سولارعا اۋە‌س بولعان.‏ ە‌سىرتكىنى ارتىق دوزادا قابىلداپ،‏ بىرنە‌شە رە‌ت ٶلىپ كە‌تە جازداعان.‏ الايدا كيە‌لى كىتاپتاعى ٴ‌بىر تارماق ٶمىرىن وزگە‌رتە الاتىنىنا كوزىن جە‌تكىزگە‌ن.‏ ونىڭ ٶمىربايانىن «‏مە‌ن ايە‌ل زاتىن جانە ٶزىمدى قۇ‌رمە‌تتە‌يتىن بولدىم‏» دە‌گە‌ن ماقالادان وقىڭىز.‏

 دميتريي كورشۋنوۆ كە‌زىندە ىشكىلىككە سالىنىپ كە‌تكە‌ن.‏ وعان بۇ‌ل تاۋە‌لدىلىگىنە‌ن ارىلۋ وڭاي بولمادى.‏ بىراق ول ٶمىرىن وزگە‌رتە الدى.‏ وعان نە كومە‌كتە‌سكە‌نىن «ٶز ومىرىمنە‌ن ٶزىم جە‌رىدىم» دە‌گە‌ن ۆيدە‌ودان كورىڭىز.‏

 كيە‌لى كىتاپ تاۋە‌لدىلىكتە‌ن قۇ‌تىلۋ ٷشىن مە‌ديسينالىق كومە‌ككە جۇ‌گىنۋگە تيىم سالا ما؟‏

 جوق.‏ كيە‌لى كىتاپتا:‏ «دارىگە‌ر دە‌نساۋلىعى جاقسى ادامدارعا ە‌مە‌س،‏ اۋرۋلارعا قاجە‌ت»،‏—‏ دە‌پ جازىلعان (‏ماتاي 9:‏12‏)‏.‏ اقش-‏تاعى «ناشاقورلىق جونىندە‌گى ۇ‌لتتىق ينستيتۋتتىڭ» ايتۋىنشا،‏ «ناشاقورلىق —‏ ارىلۋ وتە قيىن دە‌رت.‏ ودان ارىلۋ ٷشىن جاي عانا قالاۋ مە‌ن ە‌رىك-‏جىگە‌ر جە‌تكىلىكسىز».‏ ارينە،‏ قۇ‌دايدىڭ بە‌رە‌تىن كومە‌گى ادامنىڭ قالاۋى مە‌ن ە‌رىك-‏جىگە‌رىنە‌ن الدە‌قايدا كۇ‌شتى.‏ بىراق وسى تاۋە‌لدىلىكتە‌رىن جە‌ڭگە‌ن كوپ ادام كيە‌لى كىتاپتىڭ كومە‌گىمە‌ن قاتار مە‌ديسينالىق كومە‌ككە دە جۇ‌گىنگە‌ن c‏.‏ مىسالى،‏ اللە‌ن دە‌گە‌ن كىسى بىلاي دە‌گە‌ن:‏ «مە‌ن ٸشۋدى قويعان كە‌زدە،‏ تۇ‌لا بويىم سولقىلداپ اۋىراتىن.‏ سوندا مە‌ن رۋحاني كومە‌كتە‌ن بولە‌ك،‏ مە‌ديسينالىق كومە‌ك تە الۋىم كە‌رە‌كتىگىن ٴ‌تۇ‌سىندىم».‏

 كيە‌لى كىتاپ ە‌سىرتكىنى مە‌ديسينالىق ماقساتتا قولدانۋعا تيىم سالا ما؟‏

 جوق.‏ كيە‌لى كىتاپتا ىشىمدىكتىڭ اۋرۋدى ە‌مدە‌ۋ ٷشىن نە‌مە‌سە ٶلىم اۋزىندا جاتقان ادامنىڭ اۋرۋىن باسۋ ٷشىن پايدالانىلعانى ايتىلعان (‏ناقىل سوزدە‌ر 31:‏6؛‏ تىموتە‌گە 1-‏حات 5:‏23‏)‏.‏ الايدا ىشىمدىك سياقتى،‏ اۋرۋدى باساتىن پرە‌پاراتتار دا تاۋە‌لدىلىك تۋدىرادى.‏ وسىنى ە‌سكە‌رە وتىرىپ،‏ دارىگە‌ر جازىپ بە‌رگە‌ن اۋرۋدى باساتىن دارىلە‌ردى قابىلداعاندا اباي بولۋ كە‌رە‌ك (‏ناقىل سوزدە‌ر 22:‏3‏)‏.‏

a بۇ‌ل ماقالادا ە‌سىرتكىگە دە‌گە‌ن تاۋە‌لدىلىك جايلى ٴ‌سوز ە‌تىلگە‌نمە‌ن،‏ ونداعى قاراستىرىلاتىن كيە‌لى كىتاپ پرينسيپتە‌رى ىشىمدىككە،‏ تە‌مە‌كىگە،‏ تاماققا،‏ قۇ‌مار ويىندارعا،‏ پورنوگرافياعا نە الە‌ۋمە‌تتىك جە‌لىگە تاۋە‌لدىلىك سياقتى پروبلە‌مالاردى جە‌ڭۋگە كومە‌كتە‌سە الادى.‏

b ە‌حوبا —‏ قۇ‌دايدىڭ دارا ە‌سىمى (‏ٴ‌زابۇ‌ر 83:‏18‏)‏.‏ «‏ە‌حوبا دە‌گە‌ن كىم؟‏‏» دە‌گە‌ن ماقالانىڭ قاراڭىز.‏

c ە‌سىرتكىگە تاۋە‌لدىلىكتە‌ن ارىلۋعا ٴ‌تۇ‌رلى اۋرۋحانالار مە‌ن ە‌مدە‌ۋ ورتالىقتارى كومە‌كتە‌سە الادى.‏ ٵر ادام ٶز جاعدايىن سارالاپ،‏ قانداي ە‌م ٴ‌تۇ‌رىن قابىلداۋ كە‌رە‌كتىگىن شە‌شۋ كە‌رە‌ك (‏ناقىل سوزدە‌ر 14:‏15‏)‏.‏