قالىپتى ومىرگە ورالامىز با؟ پاندەميادان وزگەرگەن ومىرىمىزگە كيەلى كىتاپ قالاي كومەكتەسەدى؟
«ٴبارىمىز دە قالىپتى ومىرگە ورالۋدى قالايمىز» (انگەلا مەركەل، گەرمانيا كانسلەرى).
جەر بەتىندە 19-COVID پاندەمياسىنىڭ زاردابىن كورمەگەن ادام جوق شىعار. سوندىقتان جوعارىدا ايتىلعان سوزبەن ٴسىز دە كەلىسەرسىز. ٴبىراق ادامدار كۇتىپ جۇرگەن «قالىپتى ٶمىر» دەگەن قانداي ٶمىر؟
بۇرىنعى ومىرگە ورالۋ. كەيبىرەۋلەر بۇرىنعىداي باسقالارمەن كوبىرەك ارالاسىپ، قۇشاقتاسىپ، قول الىسىپ، سونداي-اق ساياحاتتاۋدى اڭسايدى. ەنتوني ٴفاۋچيدىڭ a ايتۋىنشا، ولار ٷشىن «قالىپتى ٶمىر دەگەن — مەيرامحانا، تەاتر سياقتى جەرلەرگە بارۋ».
ومىرلەرىن جاقسارتۋ. تاعى بىرەۋلەر پاندەميانى بۇرىنعى «قالىپتى ومىرگە» ەمەس، «ودان دا جاقسى ومىرگە» قول جەتكىزۋدىڭ مۇمكىندىگى دەپ قاراستىرادى. ولار «قان-ٴسولىڭدى سورىپ الاتىن جۇمىسپەن، الەۋمەتتىك تەڭسىزدىكپەن جانە جان اۋرۋلارىمەن بىردەڭە ىستەمەسە بولمايدى» دەپ ويلايدى. دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ نەگىزىن قالاۋشى كلاۋس شۆاب بىلاي دەيدى: «پاندەميا ٴبىر ساتكە توقتاپ، ٶمىرىمىزدى سارالاۋعا، قانداي ٶمىردى اڭسايتىنىمىزدى انىقتاۋعا جانە سوعان ساي وزگەرىس جاساۋعا ەرەكشە مۇمكىندىك بەردى. مۇنداي مۇمكىندىك كۇندە بولا بەرمەيدى».
پاندەميادان ابدەن ازىپ-توزعاندارعا «قالىپتى ومىرگە» ورالۋ ٴبىر ەرتەگىدەي كورىنەدى، ويتكەنى ولار جۇمىستارىنان، ۇيلەرىنەن، دەنساۋلىقتارىنان، ەڭ قيىنى، جاقىن ادامدارىنان ايىرىلعان.
ارينە، پاندەميادان كەيىنگى ٶمىردىڭ قانداي بولاتىنىن ەشكىم ناقتى ايتا المايدى (ۋاعىزداۋشى 9:11). ٴبىراق ٴبىز ٶمىردىڭ شىندىعىنا تۋرا قاراپ، الدا بولاتىن جايتتارعا دايىن بولۋىمىز كەرەك. وسى جاعىنان كيەلى كىتاپتىڭ كومەگى زور. بۇدان دا كەرەمەتى — كيەلى كىتاپ بولاشاققا ٷمىت بەرەدى. ونداي بولاشاقتى ٴسىز ٴتىپتى ارمانداپ تا كورمەگەن شىعارسىز.
19-COVID پاندەمياسىنا باسقا تۇرعىدان قاراپ كورىڭىز
قانشاما جىل بۇرىن كيەلى كىتاپتا زاماننىڭ اقىرىندا سوعىستار، قاتتى جەر سىلكىنىستەرى جانە اشارشىلىقپەن قاتار ىندەتتەردىڭ دە كەڭ تارالاتىنى انىق ايتىلعان (لۇقا 21:11؛ ماتاي 24:3). 19-COVID پاندەمياسىنا كيەلى كىتاپ تۇرعىسىنان قارايتىن بولساق، وندا ونىڭ بولۋى ٴتيىس وقيعالاردىڭ ٴبىرى ەكەنىن تۇسىنەمىز.
بۇنى ٴبىلۋدىڭ پايداسى: پاندەميادان كەيىن ٶمىر جاقسارۋى مۇمكىن، ٴبىراق كيەلى كىتاپتا ٴبىزدىڭ «ەرەكشە قيىن ۋاقىتتا» ٶمىر ٴسۇرىپ جاتقانىمىز انىق ايتىلعان (تىموتەگە 2-حات 3:1). بۇنى بىلگەنىمىز الداعى كۇننەن كوپ نارسە كۇتپەۋگە كومەكتەسەدى.
كيەلى كىتاپ بىزگە جاعدايعا دۇرىس تۇرعىدان قاراۋعا كومەكتەسەدى. كۇننەن-كۇنگە قيىنداپ بارا جاتقان بۇل زاماندى ۇلكەن وزگەرىستەر كۇتىپ تۇر. ول قانداي وزگەرىستەر؟ ونى كىم جاسايدى؟
ٴسىز كۇتپەگەن بولاشاق
كيەلى كىتاپ تەك ەرەكشە قيىن ۋاقىت كەلەتىنىن عانا ەمەس، ەرەكشە قۋانىشتى ۋاقىتتىڭ دا كەلە جاتقانىن ايتادى. ونداي بولاشاقتى ەشبىر ۇكىمەت بەرە المايدى، تەك جاراتقان قۇداي عانا بەرە الادى. كيەلى كىتاپتا ادامدارعا قاتىستى مىناداي ٴبىر ۋادە بار: «قۇداي ولاردىڭ كوزىندەگى ٵربىر جاستى ٴسۇرتىپ تاستايدى، ەندى قايتىپ ٶلىم، جوقتاۋ، زار ەڭىرەۋ مەن اۋرۋ بولمايدى» (ايان 21:4).
جاراتۋشىمىز ەحوبا b: «مىنە، ٴبارىن دە جاڭادان جاراتىپ جاتىرمىن»،— دەپ ۋادە ەتەدى (ايان 21:5). ول بارلىق پروبلەمالاردى، سونداي-اق پاندەميا ورشىتكەن قيىندىقتاردى دا تولىعىمەن شەشەدى. مىسالى:
ٵربىر ادامعا ٴتان ساۋلىعى مەن جان ساۋلىعىن بەرەدى. ەشكىم اۋىرمايدى دا، ولمەيدى دە (يشايا 25:8؛ 33:24).
ٴبارىنىڭ ەش قاجىتپايتىن، كوڭىلدى قوش ەتەتىن سۇيىكتى جۇمىسى بولادى (يشايا 65:22، 23).
بىردە-ٴبىر كەدەي، اش ادام بولمايدى. ٴبارى توقشىلىقتا ٶمىر سۇرەدى (ٴزابۇر 72:12، 13؛ 145:16).
بارلىعى جان جاراسىنان ايىعادى. مارقۇم بولعان جاقىندارىمەن قايتا قاۋىشادى (يشايا 65:17؛ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 24:15).
بۇنى ٴبىلۋدىڭ پايداسى: كيەلى كىتاپتا ٷمىتتى «جانىمىزدىڭ زاكىرى» دەپ اتاعان (ەۆرەيلەرگە 6:19). زاكىر كەمەنى داۋىلدا مىقتاپ ۇستاپ تۇراتىنىنداي، جاقسىلىققا دەگەن ٷمىت تە ٴبىزدى شايقالتپاي، نىق ۇستاپ تۇرادى. سونداي-اق بۇل ٷمىت بۇگىنگى قيىندىقتاردى قايىسپاي كوتەرۋگە، سابىر ساقتاپ، باقىتتى بولۋعا كومەكتەسەدى.
كيەلى كىتاپتاعى ۋادەلەرگە سەنۋگە بولا ما؟ «كيەلى جازبالار — اقيقاتتىڭ ناق كوزى» دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
پاندەميادان كەيىنگى ومىرگە ارنالعان كيەلى كىتاپ كەڭەستەرى
ٶمىردى باعالاڭىز
تارماق: «دانالىق... ٶز يەسىنىڭ ٶمىرىن ساقتايدى» (ۋاعىزداۋشى 7:12).
ىسكە اسىرۋ جولى: اۋىرماۋدىڭ امالىن جاساڭىز. ٴسىز تۇراتىن جەردە قاۋىپتىڭ دەڭگەيىن، تولىق ەكپە العانداردىڭ پايىزىن جانە قانداي ساقتىق نۇسقاۋلارى بەرىلگەنىن ٴبىلىپ ٴجۇرىڭىز.
ساق بولىڭىز
تارماق: «دانا ساق ٵرى جاماندىقتان اۋلاق، اقىماق بەيقام ٵرى وزىنە تىم سەنىمدى» (ناقىل سوزدەر 14:16).
ىسكە اسىرۋ جولى: ٵرى قاراي دا ساقتىق شارالارىن ۇستانا بەرىڭىز. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، بۇل ۆيرۋس ارامىزدا ٵلى ٴبىراز ۋاقىت بولادى.
سەنىمدى اقپاراتقا جۇگىنىڭىز
تارماق: «اڭعال ٵربىر سوزگە سەنەدى، پاراساتتى ٵر قادامىن ويلاپ باسادى» (ناقىل سوزدەر 14:15).
ىسكە اسىرۋ جولى: قانداي كەڭەسكە قۇلاق اساتىنىڭىزعا مۇقيات بولىڭىز. بۇل وتە ماڭىزدى، ويتكەنى بۇرىس اقپاراتقا قۇلاق اسساڭىز، دەنساۋلىعىڭىزعا زيان كەلتىرۋىڭىز مۇمكىن.
وڭ كوزقاراس تانىتىڭىز
تارماق: «نەگە بۇرىنعى كۇندەر قازىرگىدەن جاقسى ەدى؟»— دەمە، ويتكەنى بۇلاي دەگەنىڭ دانالىق ەمەس» (ۋاعىزداۋشى 7:10).
ىسكە اسىرۋ جولى: قازىرگى جاعدايعا بەيىمدەلىپ ٶمىر ٴسۇرىڭىز. پاندەمياعا دەيىنگى وتكەن ٶمىرىڭىزدى ەسكە الا بەرمەڭىز. «اتتەڭ، پاندەميا بولماعاندا، بۇيتەر ەدىم!» دەگەن ويلارعا جول بەرمەڭىز.
وزگەلەردى قۇرمەتتەڭىز
تارماق: «اركىمگە ٴتيىستى قۇرمەت كورسەتىڭدەر» (پەتىردىڭ 1-حاتى 2:17).
ىسكە اسىرۋ جولى: پاندەميا مەن ونىڭ سالدارىنا قاتىستى ادامداردىڭ كوزقاراسى ٵرتۇرلى. ولاردى وزگەرتۋگە تىرىسپاڭىز. ەڭ باستىسى، ٶزىڭىز دۇرىس دەپ شەشكەندى ىستەي بەرىڭىز. ەكپە سالدىرماعاندارعا، قارتتارعا جانە دەنساۋلىعى ناشار ادامدارعا قامقورلىق تانىتىڭىز.
شىدامدى بولىڭىز
تارماق: «سۇيىسپەنشىلىك شىدامدى دا مەيىرىمدى» (قورىنتتىقتارعا 1-حات 13:4).
ىسكە اسىرۋ جولى: بىرەۋلەر پاندەمياعا دەيىنگى كادىمگى ىستەرىنە قالاي ورالامىن دەپ مازاسىزدانىپ، ۋايىمىن ايتىپ جاتسا، ولارعا مەيىرىممەن قاراڭىز. ال ٴسىز تۇراتىن جەردە شەكتەۋلەر الىنىپ، مۇمكىندىكتەر كوبەيگەندە، ٶزىڭىز دە شىدامدى بولىپ، ٴبارىن بىردەن ىستەۋگە اسىقپاڭىز.
پاندەميا كەزىندە كيەلى كىتاپتىڭ بەرىپ جاتقان كومەگى
ەحوبا كۋاگەرلەرى كيەلى كىتاپتاعى جارقىن بولاشاق جايلى ۋادەلەردەن جۇبانىش تاپقان. بۇل ولارعا پاندەميا كەزىندە قۋانىپ جۇرۋگە كومەكتەسەدى. ولار كيەلى كىتاپتا ايتىلعانداي، عيبادات ەتۋ ٷشىن باس قوسىپ، ٴبىر-ٴبىرىن دەمەپ وتىرادى (ەۆرەيلەرگە 10:24، 25). پاندەميا كەزىندە بۇل كەزدەسۋلەر ۆيدەوكونفەرەنسيا ارقىلى ٶتىپ جاتىر. ونىڭ ونلاين ەسىگى بارلىعىنا اشىق.
ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ جيىندارى وسىنداي قيىن ۋاقىتتا بىرەۋلەر ٷشىن تاپتىرماس كومەك بولدى. مىسالى، 19-COVID جۇقتىرعان ٴبىر ايەل ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ ونلاين جيىنىنا قاتىسىپ كورگەن. بۇل كەزدەسۋلەر اۋىرعان كەزىندە جانىنا جالاۋ بولعان. ول بىلاي دەيدى: «ونداعى ادامدار تۋعان باۋىرلارىمداي بولىپ كەتتى. كيەلى كىتاپتى وقىعان كەزدە جان دۇنيەم كادىمگىدەي تىنىشتالىپ قالادى. سونىڭ ارقاسىندا پروبلەمالارىمنان گورى جارقىن بولاشاعىم جايلى كوپ ويلايمىن. مەن ٶمىر بويى قۇدايعا جاقىن بولعىم كەلدى. وسى ادامداردىڭ ارقاسىندا سول ارمانىم ورىندالدى».
a اقش-تىڭ ۇلتتىق اللەرگيالىق جانە جۇقپالى اۋرۋلار ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى
b كيەلى كىتاپقا ساي، ەحوبا دەگەن — قۇداي تاعالانىڭ ٴتول ەسىمى (ٴزابۇر 83:18).