6-زەرتتەۋ ماقالاسى
ەحوبا ۇنەمى دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە سەنەسىز بە؟
«ول — جارتاسىمىز، ىستەرى ونىڭ كەمەلدى، جولدارىنىڭ ٴبارى ادىلەتتى. قۇداي ادال، ەش ادىلەتسىزدىك جاسامايدى، ول ٵدىل ٵرى شىنشىل» (مۇس. 5-ج. 32:4).
3-ٵن سەن بىزگە كۇش بەردىڭ، ٷمىت بەردىڭ
اڭداتپا *
1، 2. ا) كوپ ادامعا بيلىك باسىنداعىلارعا سەنىم ارتۋ نەگە قيىن؟ ٵ) بۇل ماقالادا نە قاراستىرامىز؟
بۇگىندە كوپ ادام بيلىك باسىنداعىلارعا سەنىم ارتۋدان قالعان. ويتكەنى زاڭ مەن ۇكىمەت وكىلدەرى كوبىنەسە باي ٵرى ىقپالدى ادامداردىڭ عانا قۇقىقتارىن قورعاپ، ال كەدەيلەردىكىن تاپتاپ جاتادى. كيەلى كىتاپتا «ادامنىڭ ادامعا بيلىك ەتۋى تەك زيان كەلتىرەدى» دەپ راس ايتىلعان (ۋاع. 8:9). ونىڭ ۇستىنە، ٴدىني جەتەكشىلەر دە حالىقتىڭ كوڭىلىن ابدەن قالدىرعان. سونىڭ كەسىرىنەن كوپشىلىگى ادام تۇگىل، قۇدايعا دا سەنبەي كەتكەن. سوندىقتان دا كيەلى كىتاپتى جاڭادان زەرتتەي باستاعاندارعا بىردەن ەحوباعا جانە ونىڭ جەردەگى ۇيىمىنا سەنىم ارتۋ قيىن بولىپ جاتادى.
2 كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋشىلەرگە عانا ەمەس، ۇزاق ۋاقىت شىندىقتا جۇرگەن بىزدەرگە دە ەحوبانىڭ ٵردايىم دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە سەنىمىمىزدى نىعايتۋ كەرەك. ويتكەنى سەنىمىمىز سىنالاتىن جاعدايلار بولۋى مۇمكىن. وسى ماقالادا سولاردىڭ ۇشەۋىنە توقتالامىز: 1) كيەلى كىتاپتان قانداي دا ٴبىر وقيعانى وقىعاندا، 2) ەحوبانىڭ ۇيىمىنان نۇسقاۋلار العاندا، 3) بولاشاقتاعى قيىندىقتار كەزىندە.
كيەلى كىتاپتى وقىعاندا، ەحوباعا سەنىم ارتىڭىز
3. كيەلى كىتاپتى وقىعاندا قالايشا ەحوباعا دەگەن سەنىمىمىز سىنالۋى مۇمكىن؟
3 كيەلى كىتاپتى وقىعان كەزدە بىزدە «ەحوبا بۇل ادامعا نەگە ولاي جاساعان؟ نەگە بۇلاي شەشكەن؟» دەگەن سۇراقتار بولۋى مۇمكىن. مىسالى، مۇسانىڭ 4-جازباسىندا دەمالىس كۇنى وتىن جيناعان ٴبىر يسرايلدىكتى ەحوبا ولىمگە كەسكەنى ايتىلعان. ال سامۋيلدىڭ 2-جازباسىن وقىساق، نەكە ادالدىعىن بۇزىپ، كىسى ولتىرگەن ٴداۋىت پاتشانى ەحوبانىڭ كەشىرگەنىن كورەمىز (مۇس. 4-ج. 15:32، 35؛ سام. 2-ج. 12:9، 13). سول كەزدە ٴبىز: «قالايشا ەحوبا ٴداۋىتتىڭ سونداي اۋىر كۇنالارىن كەشىرىپ، ال الگى يسرايلدىك كىسىنى ولىمگە كەستى؟»— دەپ ويلانىپ قالاتىن شىعارمىز. بۇعان جاۋاپ بەرۋ ٷشىن، الدىمەن، كيەلى كىتاپتى وقىعاندا قانداي ٷش جايتتى ەسكەرۋىمىز كەرەكتىگىن ٴبىلىپ الايىق.
4. مۇسانىڭ 1-جازباسى 18:20، 21 مەن مۇسانىڭ 5-جازباسى 10:17 ەحوبانىڭ ٵردايىم دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە دەگەن سەنىمىمىزدى قالاي نىعايتادى؟
4 كيەلى كىتاپتا وقيعانىڭ ٴمان-جايى تولىق ايتىلا بەرمەيدى. ماسەلەن، ٴبىز ٴداۋىتتىڭ جاساعان كۇناسى ٷشىن قاتتى وپىق جەپ، شىن وكىنگەنىن بىلەمىز (ٴزاب. 51:2—4). ال دەمالىس كۇنىنە قاتىستى زاڭدى بۇزعان يسرايلدىك جايلى نە بىلەمىز؟ ول قانداي ادام بولعان؟ جاساعان ىسىنە وكىندى مە؟ ول بۇعان دەيىن دە ەحوبانىڭ زاڭدارىن بۇزعان با؟ ايتىلعان ەسكەرتۋلەردى ەلەمەي جۇرە بەردى مە؟ ٴبىز بۇنىڭ جاۋابىن بىلمەيمىز. ٴبىراق ٴبىز ەحوبانىڭ «ەش ادىلەتسىزدىك جاسامايتىنىنا» نىق سەنىمدىمىز (مۇس. 5-ج. 32:4). ەحوبا قۇداي پەندەلەر سياقتى ەمەس. ونىڭ كوزقاراسىنا الالاۋشىلىق نە بىرەۋلەردىڭ سوزدەرى اسەر ەتپەيدى. ول بارلىق ٴمان-جايدى ەسكەرىپ بارىپ شەشىم قابىلدايدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 18:20، 21؛ مۇسانىڭ 5-جازباسى 10:17 وقىڭىز). ەحوبانىڭ قانداي قۇداي ەكەنىن، نورمالارىنىڭ قانداي ەكەنىن جاقسىراق تۇسىنگەن سايىن، ٴبىز ونىڭ شىعارعان ۇكىمدەرىنىڭ دۇرىس ەكەنىنە ەش كۇماندانبايتىن بولامىز. كيەلى كىتاپقا بايلانىستى كەيبىر سۇراقتارىمىزدىڭ جاۋابىن ازىرگە بىلمەسەك تە، ٴبىزدىڭ ەحوبا جايلى بىلەتىنىمىز وتە كوپ. سوندىقتان ٴبىز ونىڭ «بارلىق ارەكەتىندە ٵدىل ەكەنىنە» سەنىمدىمىز (ٴزاب. 145:17).
5. كەمەلسىزدىك ٴبىزدىڭ ادىلدىككە قاتىستى كوزقاراسىمىزعا قالاي ىقپال ەتەدى؟ (« كەمەلسىز ادام جاعدايعا ٵردايىم دۇرىس باعا بەرە المايدى» دەگەن قورشاۋدى دا قاراڭىز.)
5 كەمەلسىز بولعاندىقتان، ٴبىزدىڭ ادىلدىك دەپ ويلاعانىمىز ادىلدىك بولا بەرمەيدى. ٴبىز قۇدايعا ۇقساس ەتىپ جاراتىلعاندىقتان، بارلىق جەردە ادىلدىك بولعانىن قالايمىز (مۇس. 1-ج. 1:26). الايدا بويىمىزداعى كەمەلسىزدىكتىڭ كەسىرىنەن ٴمان-جايدى تۇگەل بىلەمىز دەپ ويلاساق تا، دۇرىس تۇجىرىم جاساماي جاتامىز. مىسالى، ٴجۇنىس پايعامباردى الايىقشى. ەحوبا نينەۆيالىقتاردى جويامىن دەگەن رايىنان قايتقاندا، ول بۇعان رەنجىپ، قاتتى اشۋلاندى (ٴجۇنىس 3:10—4:1). ٴبىراق ەحوبانىڭ راقىمدىلىعىنىڭ ارقاسىندا 120000 نان استام شىن وكىنگەن نينەۆيالىق ٴتىرى قالدى! كورگەنىمىزدەي، بۇل جاعدايدا ادىلدىك تانىتپاعان ەحوبا ەمەس، ٴجۇنىس بولدى.
6. نەگە ەحوبا ٶزىنىڭ شەشىمدەرىن تۇسىندىرۋگە مىندەتتى ەمەس؟
6 ەحوبا ادامدارعا ارەكەتتەرىنىڭ سەبەبىن تۇسىندىرۋگە مىندەتتى ەمەس. راس، ەحوبا بۇرىندا ٶزىنىڭ قابىلداپ قويعان يا قابىلداعالى جاتقان شەشىمىنە قاتىستى قىزمەتشىلەرىنىڭ ويىن تىڭداعان (مۇس. 1-ج. 18:25؛ ٴجۇنىس 4:2، 3). كەيدە نە ٷشىن ونداي شەشىم قابىلداعانىن دا تۇسىندىرگەن (ٴجۇنىس 4:10، 11). الايدا جاراتۋشىمىز بولعاندىقتان، ەحوبا بىزگە ەسەپ بەرىپ وتىرۋعا مىندەتتى ەمەس. ول بىزبەن ساناسۋدى نە ماقۇلداۋىمىزدى قاجەت ەتپەيدى (يشايا 40:13، 14؛ 55:9).
ۇيىم نۇسقاۋلار بەرگەندە، ەحوباعا سەنىم ارتىڭىز
7. بىزگە نە قيىن بولۋى مۇمكىن جانە نەگە؟
7 ەحوبانىڭ ٵردايىم دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە ەش كۇمانىمىز جوق، ارينە. ٴبىراق ونىڭ تاعايىنداعان ادامدارىنا سەنىم ارتۋ قيىن بولۋى مۇمكىن. ٴبىز: «ۇيىمداعى جەتەكشىلىك ەتەتىن ەر ادامدار شىنىمەن دە ەحوبانىڭ نۇسقاۋىمەن ارەكەت ەتتى مە، الدە ٶز بەتىنشە مە؟»— دەپ كۇماندانۋىمىز مۇمكىن. وسىنداي جاعداي كيەلى كىتاپ جازىلعان زاماندا دا بولسا كەرەك. مىسالى، دەمالىس كۇنىنە قاتىستى زاڭدى بۇزعان الگى يسرايلدىكتى الايىقشى. ونىڭ تۋىسى: «باۋىرىما ۇكىم شىعاراردا مۇسا شىنىمەن دە ەحوبامەن اقىلداستى ما، الدە ونى ٶلىم جازاسىنا ٶزى كەسە سالدى ما؟»— دەپ ويلاعان بولۋى مۇمكىن. ال حەتتىك ۇريانىڭ دوسى نە ويلادى ەكەن؟ وعان «داۋىت ٶزىنىڭ پاتشا ەكەنىن پايدالانىپ، ٴتيىستى جازاسىنان قۇتىلىپ كەتتى» دەگەن وي كەلگەن شىعار. الايدا مىنانى ۇمىتپايىق: ەحوبانىڭ ۇيىمىندا تاعايىندالعان جاۋاپتى ادامدارعا سەنىم ارتپاساق، ەحوباعا سەنىم ارتامىز دەپ ايتا المايمىز. سەبەبى ەحوبانىڭ ٶزى ولارعا سەنىم ارتىپ وتىر.
8. ەلشىلەردىڭ ىستەرى 16:4، 5 ٴتى ەسكەرسەك، I عاسىرداعى قاۋىمدار مەن بۇگىندەگى قاۋىمدار قاي جاعىنان ۇقساس؟
8 بۇگىندە ەحوبا ۇيىمىنىڭ جەردەگى بولىگىن «ادال دا اقىلدى قۇل» ارقىلى جەتەلەيدى (مات. 24:45). I عاسىرداعى باسقارۋشى كەڭەس سياقتى، ادال دا اقىلدى قۇل دۇنيەجۇزىندەگى قۇدايدىڭ حالقىن باسقارادى ٵرى قاۋىم اقساقالدارىنا باسشىلىق بەرىپ وتىرادى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 16:4، 5 وقىڭىز). اقساقالدار بولسا سول باسشىلىقتاردىڭ قاۋىمداردا ورىندالۋىن قاداعالايدى. ەگەر ٴبىز ۇيىمنان جانە اقساقالداردان كەلگەن باسشىلىقتارعا قۇلاق اسساق، ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنە سەنىم ارتاتىنىمىزدى كورسەتەمىز.
9. قانداي جاعدايلاردا اقساقالداردىڭ شەشىمىنە مويىنسۇنۋ قيىن بولۋى مۇمكىن جانە نەگە؟
9 كەيدە اقساقالدارعا مويىنسۇنىپ، ولارمەن قىزمەتتەسۋ وڭاي بولماۋى مۇمكىن. مىسالى، سوڭعى جىلدارى كەيبىر قاۋىمدار باسقا قاۋىمدارعا قوسىلىپ، اۋداندارى اۋىسىپ كەتتى. ال كەي جەرلەردە اقساقالدار پاتشالىق سارايلارىنداعى بوس ورىنداردى بارىنشا ٴتيىمدى پايدالانۋ ٷشىن، كەيبىر جاريالاۋشىلاردان باسقا قاۋىمعا ٶتۋدى سۇراعان. بىزدەن دە وسىلاي وتىنسە، وتباسىمىزدى، دوستارىمىزدى قيىپ كەتۋ وڭاي بولمايتىن شىعار. ارينە، بۇل جاعدايدا اقساقالدار كىمدى قاي قاۋىمعا جىبەرۋ كەرەكتىگىن كوكتەن ايان الىپ ايتپايدى. سوندىقتان ولارعا باعىنۋ قيىن بولاتىن شىعار. ٴبىراق مۇنداي شەشىم قابىلداۋدى ەحوبا اقساقالدارعا تاپسىرعان ٵرى ولارعا سەنىم ارتادى. سوندىقتان ٴبىز دە سەنىم ارتۋىمىز كەرەك *.
10. ەۆرەيلەرگە 13:17 گە ساي، اقساقالداردىڭ شەشىمىن نە ٷشىن قولداۋىمىز كەرەك؟
10 اقساقالداردىڭ شەشىمدەرى كوڭىلىمىزدەن شىقپاسا دا، نەلىكتەن ولاردى قولداعانىمىز دۇرىس؟ ويتكەنى وسىلاي ٴبىز قۇداي حالقىنىڭ اراسىنداعى باعالى بىرلىكتى ساقتايمىز (ەفەس. 4:2، 3). بارلىعىمىز اقساقالداردىڭ كەڭەسى شىعارعان شەشىمدەردى كىشىپەيىلدىلىكپەن قولداساق، قاۋىمىمىز قۇلپىرا تۇسەدى (ەۆرەيلەرگە 13:17 وقىڭىز). ال بۇدان دا ماڭىزدىسى، وسىلاي ٴبىز ەحوباعا سەنىم ارتامىز، ويتكەنى ٴبىزدىڭ قامىمىزدى ويلاۋدى ەحوبا سول اقساقالدارعا سەنىپ تاپسىرعان (ەل. ٸس. 20:28).
11. اقساقالداردىڭ نۇسقاۋلارىنا كوبىرەك سەنىم ارتۋعا نە كومەكتەسەدى؟
11 اقساقالداردىڭ بەرىپ جاتقان نۇسقاۋلارىنا سەنىم ارتۋعا نە كومەكتەسەدى؟ ولار قاۋىمعا بايلانىستى ماسەلەلەردى شەشكەندە ٵردايىم كيەلى رۋح سۇراپ دۇعا ەتەتىنىن ۇمىتپايىق. سونداي-اق ولار كيەلى كىتاپتاعى پرينسيپتەردى جانە ەحوبانىڭ ۇيىمى بەرىپ وتىرعان باسشىلىقتاردى مۇقيات قاراستىرادى. بۇعان قوسا، ولار ەحوباعا ۇنامدى بولعىلارى كەلەدى جانە ونىڭ حالقى ٷشىن ەڭ جاقسى شەشىم شىعارعىلارى كەلەدى. سونداي-اق وسى ادال ادامدار مىندەتتەرىن قالاي اتقارىپ جاتقاندارى ٷشىن ەحوبانىڭ الدىندا ەسەپ بەرەتىندەرىن دە ۇمىتپايدى (پەت. 1-ح. 5:2، 3). ويلاپ كورىڭىزشى، مىنا دۇنيەدە ادامدار ۇلتىنا، دىنىنە، ساياسي كوزقاراسىنا قاراي جىك-جىككە ٴبولىنىپ جاتقاندا، ەحوبانىڭ حالقى ٴبىر قۇدايعا بىرلىكتە عيبادات ەتىپ ٴجۇر! بۇل تەك ەحوبانىڭ ٶز ۇيىمىنا باتاسىن بەرىپ وتىرعانىنىڭ ارقاسىندا.
12. اقساقالدار ادامنىڭ شىن وكىنەتىنىن قالاي انىقتايدى؟
12 ەحوبا اقساقالدارعا وتە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەگەن. بۇل — قاۋىمدى تازا ساقتاۋ جاۋاپكەرشىلىگى. ەگەر ٴبىر باۋىرلاس اۋىر كۇنا جاساسا، ونىڭ قاۋىمدا قالۋ-قالماۋىن شەشۋدى ەحوبا اقساقالدارعا تاپسىرعان. بۇل ٷشىن اقساقالدار كەلەسى جايتتاردى ەسەپكە الادى: ول ادام كۇناسىنا شىن وكىنە مە؟ وكىنەمىن دەپ ايتقانىمەن، جاساعان ٸسىن جەك كورەتىنى بايقالا ما؟ كۇناسىن قايتالاماۋعا بەكىنگەن بە؟ ونى كۇنا جاساۋعا جامان ورتا يتەرمەلەگەن بولسا، سول ورتامەن بايلانىسىن ۇزۋگە دايىن با؟ ونى قاۋىمدا قالدىرۋ-قالدىرماۋدى شەشپەس بۇرىن، اقساقالدار دۇعا ەتەدى. سوسىن بارلىق ايعاقتاردى، كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىن جانە ادامنىڭ جاساعان ىسىنە دەگەن كوزقاراسىن ەسكەرىپ، شەشىم قابىلدايدى. كەيبىر جاعدايلاردا ادام قاۋىمنان شىعارىلادى (قور. 1-ح. 5:11—13).
13. جاقىن ادامىمىز قاۋىمنان شىعارىلعاندا نە دەپ ۋايىمداۋىمىز مۇمكىن؟
13 ەگەر قاۋىمنان شىعارىلعان ادام ٴبىزدىڭ تۋىسىمىز دا، دوسىمىز دا بولماسا، بۇل شەشىمدى وڭاي قابىلدايتىن شىعارمىز. ال ەگەر ول جاقىن ادامىمىز بولسا، ٴبىزدىڭ اقساقالدارعا دەگەن سەنىمىمىز سىنالۋى مۇمكىن. قالاي؟ ٴبىز اقساقالدار ٴمان-جايدى تۇگەل قاراستىردى ما ەكەن، ولار شىنىمەن دە ەحوبا قالاعانداي شەشىم قابىلدادى ما دەپ ۋايىمداۋىمىز مۇمكىن. وسىندايدا اقساقالداردىڭ شەشىمىن دۇرىس قابىلداۋعا نە كومەكتەسەدى؟
14. جاقىن ادامىمىز قاۋىمنان شىعارىلسا، اقساقالداردىڭ شەشىمىن دۇرىس قابىلداۋعا نە كومەكتەسەدى؟
14 قاۋىمنان شىعارۋ ەحوبانىڭ ۇيىمداستىرعان شاراسى ەكەنىن جانە بۇكىل قاۋىمنىڭ دا، كۇنا جاساعان ادامنىڭ دا پايداسى ٷشىن ەكەنىن ۇمىتپايىق. ويلاپ كورەيىكشى، ەگەر كۇناسىنا وكىنبەيتىن ادام قاۋىمدا قالا بەرسە، نە بولۋى مۇمكىن؟ ول باسقالاردى دا كۇناعا ەلىكتىرۋى مۇمكىن (عال. 5:9). جاساعان كۇناسىنىڭ قانشالىقتى اۋىر ەكەنىن تۇسىنبەي، ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا يە بولۋعا تىرىسپاي، كوزقاراسىن دا، ٸسىن دە تۇزەمەي جۇرە بەرەر ەدى (ۋاع. 8:11). اقساقالدار ادامدى قاۋىمنان شىعارۋعا وتە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىنىنا سەنىمدى بولايىق. ەجەلگى يسرايلدەگى بيلەر سياقتى، ولار دا «ادامنىڭ ەمەس، ەحوبانىڭ اتىنان تورەلىك ەتەتىندەرىن» جاقسى تۇسىنەدى (شەج. 2-ج. 19:6، 7).
ەحوباعا سەنىم ارتقانىڭىز — بولاشاققا دايىندىق
15. ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنە نەلىكتەن اسىرەسە ٴقازىر سەنىم ارتۋىمىز كەرەك؟
15 وسى دۇنيەنىڭ سوڭى جاقىنداعان سايىن، ٴبىز ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنىڭ دۇرىستىعىنا بۇرىنعىدان بەتەر سەنۋىمىز كەرەك. ويتكەنى زور الاپاتتا ٴبىز ٴتيىمسىز، اقىلعا قونىمسىز، ٴبىرتۇرلى كورىنەتىن نۇسقاۋلار الۋىمىز مۇمكىن. ەحوبا نۇسقاۋلارىن بىزگە جەكە كەلىپ، قۇلاعىمىزعا سىبىرلاپ ايتپايدى. بۇل ٷشىن ول جەردەگى تاعايىندالعان وكىلدەرىن قولداناتىن بولسا كەرەك. سول ۋاقىت «ايتىلعان نۇسقاۋلار شىنىمەن ەحوبادان با، الدە اقساقالدار ٶز بەتىنشە ارەكەت ەتىپ جاتىر ما؟» دەپ كۇمانداناتىن كەز ەمەس. سول ماڭىزدى، شەشۋشى ساتتە ٴسىز قالاي ارەكەت ەتەسىز؟ باسشىلىقتارعا باعىناسىز با؟ ەگەر ٴسىز قازىردىڭ وزىندە ەحوبانىڭ ۇيىمى بەرىپ جاتقان باسشىلىقتارعا مويىنسۇنساڭىز، زور الاپاتتا دا مويىنسۇنۋ سىزگە قيىن بولمايدى (لۇقا 16:10).
16. ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنە دەگەن سەنىمىمىز جاقىن بولاشاقتا قالاي سىنالۋى مۇمكىن؟
16 ٴقازىر ٴبىز كوپ ادام، اسىرەسە سەنۋشى ەمەس تۋىستارىمىز، ارماگەددون كەلمەس بۇرىن شىندىققا كەلەدى دەپ ۇمىتتەنىپ وتىرمىز. الايدا ارماگەددون كەزىندە ەحوبا يسا ارقىلى ولارعا قاتىستى سوڭعى شەشىمىن شىعارادى (مات. 25:31—33؛ سال. 2-ح. 1:7—9). سوندا ەحوبانىڭ شەشىمىن قالاي قابىلدار ەكەنبىز؟ سول جايلى قازىردەن ويلانىپ كورسەك بولادى (مات. 25:34، 41، 46). كىمنىڭ قۇتقارىلاتىنىن، ال كىمنىڭ جويىلاتىنىن شەشەتىن — ٴبىز ەمەس، ەحوبا. سول كەزدە ەحوبانىڭ شەشىمى ٵدىل ەكەنىنە سەنىم ارتامىز با، الدە سۇرىنەمىز بە؟ الداعى ۋاقىتتا ەحوباعا تولىقتاي سەنىم ارتۋ ٷشىن، قازىردەن باستاپ وعان سەنىمىمىزدى نىعايتۋ قانشالىقتى ماڭىزدى!
17. وسى دۇنيەنىڭ سوڭى كەلگەندە ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنىڭ قانداي ناتيجەسىن كورەمىز؟
17 ٴبىز ەحوبانىڭ شەشىمدەرىنىڭ كەرەمەت ناتيجەسىن جاڭا دۇنيەدە كورەتىن بولامىز. سول ۋاقىتتا جالعان ٴدىن بولمايدى. اقشاعا تويىمسىز ساۋدا-ساتتىق الەمى جوق بولادى. عاسىرلار بويى ادامداردى قاناپ، ٴتۇرلى قاسىرەت شەكتىرگەن ساياسي جۇيە دە بولمايدى. اۋرۋ-سىرقاۋ، كارىلىك پەن ٶلىم دە ۇمىت بولادى. شايتان مەن جىن-پەرىلەرى مىڭ جىلعا بۇعاۋلانادى. ولاردىڭ بۇلىكتەرىنىڭ كەسىرىنەن بولعان جاماندىقتىڭ بارىنەن قۇتىلامىز (ايان 20:2، 3). سول كەزدە ٴبىز: «ەحوبانىڭ دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە سەنىم ارتقانىم قانداي جاقسى بولعان!»— دەيمىز.
18. مۇسانىڭ 4-جازباسى 11:4—6 مەن 21:5 تە ايتىلعان جاعدايدان قانداي ساباق الامىز؟
18 ال جاڭا دۇنيەدە شە؟ ەحوبانىڭ دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىنە دەگەن سەنىمىمىز سىنالۋى مۇمكىن بە؟ مىسىرداعى قۇلدىقتان شىققاننان كەيىن كوپ ۇزاماي يسرايلدىكتەرمەن بولعان جاعدايدى ەسكە الايىقشى. كەيبىرەۋلەرى مىسىردا جەگەن ٴتۇرلى ٴدامدى تاماقتارىن اڭساپ، ەحوبانىڭ بەرىپ وتىرعان مانناسىنان جەركەنىپ، نالي باستادى (مۇسانىڭ 4-جازباسى 11:4—6؛ 21:5 وقىڭىز). زور الاپاتتان وتكەننەن كەيىن بىزگە دە وسىنداي ويلار كەلۋى مۇمكىن. ويتكەنى ارماگەددون سوعىسىنان كەيىن جەردى تازارتۋعا جانە ونى جۇماققا اينالدىرۋعا ٴبىراز ۋاقىت پەن كۇش كەتەتىن كورىنەدى. سوندىقتان باسىندا ٶمىرىمىز وڭاي بولماۋى مۇمكىن. سول كەزدە ەحوبانىڭ بەرىپ وتىرعاندارىنا نارازى بولىپ، كۇڭكىلدەپ جۇرمەيمىز بە؟ ٴبىر انىعى، ەحوبانىڭ قامتاماسىز ەتىپ وتىرعان نارسەلەرىنە ٴقازىر ريزا بولساق، سول كەزدە ودان بەتەر باعالايتىن بولامىز.
19. ماقالانىڭ نەگىزگى ويلارىن ايتىپ ٶتىڭىز.
19 ەحوبا ٵرقاشان دۇرىس ارەكەت ەتەدى. ٴبىز سوعان سەنىمدى بولۋىمىز كەرەك. سونداي-اق ونىڭ نۇسقاۋلارىن جەتكىزەتىن ادامدارعا دا سەنىم ارتۋىمىز كەرەك. ەندەشە، ەحوبانىڭ يشايا پايعامبار ارقىلى ايتقان مىنا سوزدەرىن ەستە ۇستايىق: «سابىر ساقتاپ، ماعان سەنىم ارتساڭدار، كۇشتى بولاسىڭدار» (يشايا 30:15).
98-ٵن رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان جازبالار
^ 5-ابزاس وسى ماقالادا ٴبىز ەحوباعا جانە ونىڭ جەردەگى وكىلدەرىنە تولىق سەنىم ارتقانىمىز نەگە ماڭىزدى ەكەنىن بىلەمىز. وسىلاي ەتكەنىمىزدىڭ بۇگىندە ٴبىز ٷشىن قانداي پايداسى بار؟ ال بولاشاقتاعى قيىندىقتار كەزىندە قانداي پايداسى بولماق؟
^ 9-ابزاس كەيدە ٴبىر باۋىرلاس نە ٴبىر وتباسى كەلەلى سەبەپتەر بويىنشا ٶز قاۋىمىندا قالاتىن جاعدايلار بولادى (2002-جىلدىڭ قاراشا ايىنداعى «ٴبىزدىڭ قاسيەتتى قىزمەتىمىزدىڭ» «ساۋالدار جاشىگىن» (حانزۇشا) قاراڭىز).