19-زەرتتەۋ ماقالاسى
ٵدىل جان ەشتەڭەگە سۇرىنبەيدى
«زاڭىڭدى سۇيەتىندەر زور تىنىشتىققا كەنەلەدى، ەشتەڭەگە سۇرىنبەي، امان جۇرەدى» (ٴزاب. 119:165).
122-ٵن بەرىك تە مىعىم بول!
اڭداتپا *
1، 2. ٴبىر جازۋشى نە دەپ ايتتى جانە بۇل ماقالادا نە تۋرالى بىلەمىز؟
بۇگىندە ميلليونداعان ادام يساعا سەنەمىز دەيدى، ٴبىراق ونىڭ وسيەتتەرىن ۇستانبايدى (ٴتىم. 2-ح. 4:3، 4). وسى ورايدا ٴبىر جازۋشى بىلاي دەگەن ەدى: «يسا I عاسىرداعىداي جەر بەتىنە تاعى دا كەلىپ، سول سوزدەرىن، سول تالىمدەرىن ايتسا، ادامدار وعان سەنەر مە ەدى، الدە ٴدال سول كەزدەگىدەي ودان باس تارتار ما ەدى؟ جاۋابى انىق: قازىر دە ولار باس تارتار ەدى».
2 ٴبىرىنشى عاسىردا كوپ ادام يسادان ٴتالىم الىپ، ونىڭ كەرەمەتتەرىن ٶز كوزدەرىمەن كورسە دە، وعان سەنبەدى. ولار قانداي ٴتورت نارسەگە سۇرىنگەنىن وتكەن ماقالادا بىلدىك. ال وسى ماقالادا ٴبىز تاعى ٴتورت سەبەبىن بىلەمىز. سونىمەن قاتار بۇگىندە ادامدار يسانىڭ ٸزباسارلارىنا نە ٷشىن سۇرىنەتىنىن جانە ٶزىمىز سۇرىنبەس ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەكتىگىن قاراستىرامىز.
1) يسا بارلىق ادامدى تەڭ كورگەن
كوپ ادام يسانىڭ ارالاسقان ادامدارىنا سۇرىنگەن. سول سياقتى بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە ٴسۇرىنۋى مۇمكىن؟ (3-ابزاستى قاراڭىز) *
3. كەيبىرەۋلەر يسانىڭ قانداي ارەكەتىنە ٴسۇرىندى؟
3 يسا جەردە جۇرگەن كەزىندە ٵرتۇرلى ادامدارمەن ارالاستى. ول باي جانە بەدەلدى ادامدارمەن بىرگە اس ٸشتى. كەدەي ٵرى قينالىپ جۇرگەن ادامدارمەن دە بىرگە ۋاقىت وتكىزدى. سونىمەن قاتار يسا جۇرت «كۇناكار» دەپ ەسەپتەيتىن ادامدارعا اياۋشىلىق تانىتقان. وزدەرىن ٵدىل سانايتىن كەيبىر كوكىرەك ادامدار يسانىڭ وسى ارەكەتىنە سۇرىنگەن. ولار يسانىڭ شاكىرتتەرىنە: «نەگە سەندەر سالىقشىلارمەن جانە كۇناكارلارمەن بىرگە ٸشىپ-جەيسىڭدەر؟»— دەپ كۇڭكىلدەگەن. ال يسا ولارعا: «دارىگەر دەنساۋلىعى جاقسى ادامدارعا ەمەس، اۋرۋلارعا قاجەت. مەن ادىلدەردى ەمەس، كۇناكارلاردى وكىنۋگە شاقىرۋ ٷشىن كەلدىم»،— دەگەن (لۇقا 5:29—32).
4. يشايانىڭ پايعامبارلىعىنا ساي، ياھۋديلەر ماسىحكە قاتىستى نەنى بىلۋلەرى كەرەك ەدى؟
4 جازبالار نە دەيدى؟ يشايا پايعامبار وسى دۇنيە ماسىحتەن باس تارتاتىنىن الدىن الا ايتىپ كەتكەن. ول بىلاي دەگەن: «جۇرت مەنسىنبەدى، ودان قاشقاقتادى. ونىڭ ٴجۇزى بىزدەن جاسىرىن بولدى. جۇرت ونى مەنسىنبەدى، ٴبىز دە ادام قۇرلى كورمەدىك» (يشايا 53:3). وسى پايعامبارلىققا ساي، I عاسىرداعى ياھۋديلەر يسادان كوپ ادام باس تارتاتىنىن ٴبىلۋ كەرەك ەدى.
5. بۇگىندە كوپ ادام يسانىڭ ٸزباسارلارىنا قالاي قارايدى؟
5 بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە سۇرىنەدى؟ بۇگىندە كوپ ٴدىنباسى باي، بەدەلدى، وسى دۇنيە وتە اقىلدى دەپ سانايتىن كىسىلەردى ٶز دىندەرىنە قۋانا قابىلدايدى. ال ولاردىڭ ٶمىر سالتتارى قۇدايدىڭ تالاپتارىنا قايشى ەكەنىنە كوز جۇمادى. ٴبىراق سول ٴدىنباسىلار مورالدىق جاعىنان تازا، ەحوباعا قۇلشىنا قىزمەت ەتىپ جۇرگەن كۋاگەرلەردى مەنسىنبەيدى. ويتكەنى ولار وسى دۇنيەنىڭ كوز الدىندا ەشكىم ەمەس. پاۋىل ايتقانداي، ەحوبا وسى دۇنيە «مەنسىنبەي قارايتىنداردى» تاڭداپ الدى (قور. 1-ح. 1:26—29). ٴبىراق ول وسى ادال قىزمەتشىلەرىنىڭ ٵرقايسىسىن اسىلعا بالايدى.
6. يسا ماتاي 11:25، 26 دا نە دەگەن جانە ونىڭ كوزقاراسىن قالاي ۇلگى ەتسەك بولادى؟
6 سۇرىنبەۋ ٷشىن نە ىستەۋمىز كەرەك؟ (ماتاي 11:25، 26 وقىڭىز). كوپشىلىكتىڭ اعىمىنا ەرمەڭىز. ەحوبا ٶز ەركىن ورىنداۋ ٷشىن تەك كىشىپەيىل ادامدى قولداناتىنىن ۇمىتپاڭىز (ٴزاب. 138:6). ەحوبا وسى دۇنيە قاراپايىم، ٴبىلىمسىز دەپ ەسەپتەيتىن ادامداردىڭ كومەگىمەن قانداي جەتىستىكتەرگە جەتىپ جاتقانىن ويلاڭىز.
2) يسا جالعان ىلىمدەردى اشكەرەلەگەن
7. يسا پارىزشىلداردى نەگە ەكىجۇزدىلەر دەپ ايىپتادى جانە ولار بۇنى قالاي قابىلدادى؟
7 يسا ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ ەكىجۇزدىلىگىن باتىل اشكەرەلەگەن. مىسالى، پارىزشىلدار اتا-اناعا قامقورلىق كورسەتۋدەن گورى، قولدى قالاي جۋۋ كەرەكتىگىن كوبىرەك ويلايتىن (مات. 15:1—11). يسا ولاردىڭ وسى ىستەرىن بەتتەرىنە باسقاندا، شاكىرتتەرى وعان تاڭعالىپ قالسا كەرەك. سوندا ولار يساعا: «ايتقاندارىڭىزعا پارىزشىلداردىڭ رەنجىگەنىن بايقادىڭىز با؟»— دەيدى. يسا بولسا بىلاي جاۋاپ بەرەدى: «كوكتەگى اكەم ەكپەگەن ٵربىر وسىمدىك تۇبىمەن جۇلىنىپ تاستالادى. ولاردى ەلەمەڭدەر. ولار سوقىر جەتەكشىلەر. ەگەر سوقىردى سوقىر جەتەلەسە، ەكەۋى دە ورعا قۇلايدى» (مات. 15:12—14). پارىزشىلدارعا ۇناسىن-ۇناماسىن، يسا شىندىقتى ايتۋدان تارتىنبادى.
8. كەيبىر ٴدىني نانىمدار قۇدايعا ۇنامايتىنىن يسا قالاي ٴبىلدىردى؟
8 يسا جالعان نانىم-سەنىمدەردى دە اشكەرەلەدى. ول بارلىق ٴدىني نانىمدار قۇدايعا ۇنايدى دەپ ايتقان جوق. قايتا، جويىلۋعا اپاراتىن داڭعىل جولمەن كوپ ادام جۇرەتىنىن، ال ومىرگە اپاراتىن تار جولمەن از عانا ادام جۇرەتىنىن ايتتى (مات. 7:13، 14). سونداي-اق يسا قۇدايعا قىزمەت ەتىپ جۇرگەندەي سىڭاي تانىتاتىن ەكىجۇزدى ادامداردىڭ دا بولاتىنىن ەسكەرتتى. ول: «جالعان پايعامبارلاردان ساقتانىپ جۇرىڭدەر! ولار سەندەرگە قوي تەرىسىن جامىلىپ كەلەدى، ٴبىراق شىن مانىندە ولار اش قاسقىرلار. ولاردى جەمىستەرىنەن تانيسىڭدار»،— دەدى (مات. 7:15—20).
كوپ ادام جالعان نانىم-سەنىمدەر مەن ادەت-عۇرىپتاردى اشكەرەلەگەنىنە سۇرىنگەن. سول سياقتى بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە ٴسۇرىنۋى مۇمكىن؟ (9-ابزاستى قاراڭىز) *
9. يسا قانداي جالعان ىلىمدەردى اشكەرەلەدى؟
9 جازبالار نە دەيدى؟ كيەلى كىتاپتا ٴماسىحتىڭ بويىن ەحوبانىڭ ۇيىنە دەگەن قۇلشىنىس كەرنەيتىنى ايتىلىپ كەتكەن ەدى (ٴزاب. 69:9؛ جوح. 2:14—17). وسىنداي قۇلشىنىسپەن يسا جالعان نانىم-سەنىمدەر مەن ادەت-عۇرىپتاردى اشكەرەلەدى. مىسالى، پارىزشىلدار ادام ولگەن سوڭ جانى ٶمىر سۇرە بەرەدى دەپ سەنگەن. ال يسا ٶلىمدى ۇيقىعا تەڭەگەن (جوح. 11:11). ساددۋكەيلەر بولسا قايتا ٴتىرىلۋ جوق دەپ ەسەپتەگەن. يسا بولسا دوسى ەلازاردى تىرىلتكەن (جوح. 11:43، 44؛ ەل. ٸس. 23:8). پارىزشىلدار تاعدىرعا دا سەنگەن، ٴبارىن كوكتە قۇداي شەشىپ قويعان دەپ ۇيرەتكەن. ال يسا ادامنىڭ تاڭداۋ ەركىندىگى بار ەكەنىن ۇيرەتتى. مىسالى، يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرىپ، ونىڭ شاكىرتى بولۋدى ادام ٶزى تاڭدايتىن (مات. 11:28).
10. ەحوبا كۋاگەرلەرى ۇيرەتەتىن ىلىمدەرگە كوپ ادام نە ٷشىن سۇرىنەدى؟
10 بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە سۇرىنەدى؟ ويتكەنى ٴبىز ولاردىڭ سەنەتىن ىلىمدەرى كيەلى كىتاپقا قايشى ەكەنىن كورسەتەمىز. مىسالى، ٴدىني جەتەكشىلەر جامان ادامداردى قۇداي توزاقتا جازالايدى دەپ ۇيرەتەدى. وسىلاي سەنۋشىلەرىن ۋىستارىندا ۇستاپ وتىرعىلارى كەلەدى. ال ەحوبانىڭ قىزمەتشىلەرى قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مول ەكەنىن ايتىپ، بۇل وتىرىكتى اشكەرەلەيدى. ٴدىني جەتەكشىلەر ادام ولگەن سوڭ، ارۋاققا اينالادى دەپ تە ۇيرەتەدى. ٴبىز بۇل ٸلىمدى دە جوققا شىعارامىز. ويتكەنى ادامنىڭ جانى ولمەيتىن بولسا، ونى ٴتىرىلتۋدىڭ ەش ٴمانى بولماس ەدى. بۇعان قوسا كوپ دىندەر ادام ماڭدايىنا جازىلعانىن كورەدى دەيدى. ال ٴبىز ادامنىڭ تاڭداۋ ەركىندىگى بار ەكەنىن جانە قۇدايعا قىزمەت ەتۋ-ەتپەۋدى ٶزى شەشەتىنىن ايتامىز. جالعان ىلىمدەرىن وسىلاي اشكەرەلەگەنىمىز ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ كوبىسىنە ۇناي بەرمەيدى، ولار قاتتى اشۋلانادى.
11. جوحان 8:45—47-تارماقتارداعى يسانىڭ سوزدەرىنە ساي، قۇداي ٴوزىنىڭ حالقىنان نەنى تالاپ ەتەدى؟
11 سۇرىنبەۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ ٴبىز شىندىقتى سۇيسەك، قۇدايدىڭ ايتقاندارىنا مويىنسۇنامىز (جوحان 8:45—47 وقىڭىز). شايتان ٸبىلىس سياقتى شىندىقتان كەتىپ قالمايمىز جانە ەشقاشان سەنىمىمىزگە قايشى ارەكەت ەتپەيمىز (جوح. 8:44). قۇداي ٴبىزدىڭ يسا سياقتى «جاماندىقتان جيرەنىپ، ال جاقسىلىقتان اجىراماعانىمىزدى» قالايدى (ريم. 12:9؛ ەۆر. 1:9).
3) يسا قۋدالانعان
كوپ ادام باعانادا ولگەنىنە جانە سۇرىنگەن. سول سياقتى بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە ٴسۇرىنۋى مۇمكىن؟ (12-ابزاستى قاراڭىز) *
12. يسانىڭ باعانادا ولگەنى نەلىكتەن كوپ ياھۋديلەر ٷشىن سۇرىندىرەتىن تاس بولدى؟
12 يسانىڭ قالاي ولگەنى دە كەيبىر ياھۋديلەر ٷشىن سۇرىندىرەتىن تاس بولدى. پاۋىل: «ٴبىز باعاناعا ىلىنگەن ٴماسىح تۋرالى ۋاعىزدايمىز. بۇل — ياھۋديلەر ٷشىن سۇرىندىرەتىن تاس»،— دەگەن (قور. 1-ح. 1:23). نەگە بۇلاي بولدى؟ ويتكەنى ولار ٴماسىحتى قىلمىسكەر ٵرى كۇناكار ادامدار سياقتى باعانادا ولەدى دەپ كۇتپەدى (مۇس. 5-ج. 21:22، 23).
13. يساعا سەنبەگەندەر نەنى مويىنداعىلارى كەلمەدى؟
13 يسانىڭ باعانادا ولگەنىنە سۇرىنگەندەر ونىڭ ەش ايىپسىز ەكەنىن، جالا جابىلىپ، ادىلەتسىز سوتتالعانىن ەلەمەدى. ونى ولىمگە كەسكەن ادامدار ادىلدىكتى ابدەن اياقاستى ەتتى. مىسالى، ياھۋديلەردىڭ جوعارعى سوتى اياقاستىنان باس قوستى دا، زاڭ تالاپتارىن ىسىرىپ تاستاپ، سوتتى ٶز بىلگەندەرىنشە جۇرگىزدى (لۇقا 22:54؛ جوح. 18:24). يساعا تاعىلعان ايىپتاردىڭ راس-وتىرىگىنە كوز جەتكىزىپ، بەيتاراپ بولۋدىڭ ورنىنا تورەشىلەردىڭ وزدەرى ونى «ولىمگە كەسپەك بولىپ، وعان قارسى جالعان ايعاقتار ىزدەستىرىپ جاتتى». بۇلارىنان تۇك شىقپاعاندا، باس ٴدىني قىزمەتكەر يسانى سوزدەن ۇستاۋعا تىرىستى. بۇل ارەكەتى سوت تالاپتارىنا مۇلدەم قايشى ەدى (مات. 26:59؛ مار. 14:55—64). ال يسا قايتا تىرىلگەن سوڭ، زۇلىم تورەشىلەر ونىڭ قابىرىن كۇزەتكەن ريمدىك ساربازدارعا «كوپ كۇمىس اقشا بەرىپ»، ونىڭ ٴمايىتى ۇرلاندى دەگەن وتىرىك تاراتقىزدى (مات. 28:11—15).
14. جازبالاردا ٴماسىحتىڭ ولىمىنە قاتىستى قانداي پايعامبارلىق ايتىلعان؟
14 جازبالار نە دەيدى؟ I عاسىرداعى كوپ ياھۋديلەر ٴماسىحتى ولەدى دەپ ويلامادى. ٴبىراق جازبالاردا مىنانداي پايعامبارلىق جازىلعان ەدى: «ول ٶز جانىن ولىمگە قيدى، قىلمىسكەرلەردىڭ قاتارىندا سانالدى. كوپشىلىكتىڭ كۇناسىن ٶز موينىنا الدى، زاڭ بۇزۋشىلار ٷشىن اراشا ٴتۇستى» (يشايا 53:12). دەمەك، يسانىڭ كۇناكار رەتىندە ولىمگە كەسىلۋى ياھۋديلەردى سۇرىندىرمەۋى كەرەك ەدى.
15. كەيبىرەۋلەر ەحوبا كۋاگەرلەرىنە تاعىلعان قانداي ايىپتارعا سۇرىنەدى؟
15 بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە سۇرىنەدى؟ يسا سياقتى، كوپ ەحوبا كۋاگەرى ۇكىمەت پەن سوتتىڭ تاراپىنان كوپ ادىلەتسىزدىك كورگەن. 1930 بەن 1950-جىلدار ارالىعىندا قۇراما شتاتتاردا سەنىم بوستاندىعىمىزدى قورعاۋ ٷشىن كوپ سوتتار ٶتتى. كەيبىر سۋديالار ادىلدىكتەن اتتاپ، كۋاگەرلەردى قاتتى الالادى. ال كۆەبەكتە (كانادا) شىركەۋ مەن ۇكىمەت قوسىلىپ، ٸسىمىزدى توقتاتۋعا تىرىستى. جاي عانا قۇداي پاتشالىعى تۋرالى ايتقانى ٷشىن كوپ جاريالاۋشى تۇرمەگە جابىلدى. ال گەرمانيادا ناسيستىك رەجيم كەزىندە كوپتەگەن جاس ەر باۋىرلاس ولىمگە كەسىلدى. ال سوڭعى جىلدارى رەسەيدەگى باۋىرلاستار كيەلى كىتاپ جايلى ايتقاندارى ٷشىن «ەكسترەميستەر» دەپ تابىلىپ، تۇرمەگە قامالۋدا. ورىس تىلىندەگى «كيەلى جازبالار. جاڭا دۇنيە اۋدارماسى» بولسا ىشىندەگى «ەحوبا» دەگەن ەسىمگە بولا «ەكسترەميستىك كىتاپ» دەپ تابىلىپ، ەل بويىنشا تيىم سالىندى.
16. جوحاننىڭ 1-حاتى 4:1 دە ايتىلعانداي، ەحوبانىڭ حالقى جايلى وتىرىكتەرگە سەنىپ قالماس ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
16 سۇرىنبەۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ ايعاقتارعا كوز جەتكىزىڭىز. تاۋداعى ۋاعىزىندا يسا تىڭداۋشىلارىن: «جۇرت سەندەردى... ٴتۇرلى جالا جاۋىپ جاماندايدى»،— دەپ ەسكەرتكەن (مات. 5:11). بۇنداي جالالاردىڭ ارتىندا تۇرعان — شايتان. ول جاۋلارىمىزدى قولدانىپ، شىندىقتى سۇيەتىندەر جايلى سۇمدىق وتىرىكتەر تاراتادى (ايان 12:9، 10). ٴبىز ولاردى مۇلدەم تىڭداماۋىمىز كەرەك. بۇل وتىرىكتەردىڭ بويىمىزدا قورقىنىش ۇيالاتۋىنا نە سەنىمىمىزدى السىرەتۋىنە ەشقاشان جول بەرمەيىك! (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:1 وقىڭىز)
4) يسانى ساتىپ، تاستاپ كەتكەن
كوپ ادام ياھۋدا ونى ساتىپ كەتكەنىنە سۇرىنگەن. سول سياقتى بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە ٴسۇرىنۋى مۇمكىن؟ (17، 18-ابزاستى قاراڭىز) *
17. يسا ولمەس بۇرىن بولعان قانداي جاعدايلار ادامداردى سۇرىندىرگەن بولۋى مۇمكىن؟
17 يسانىڭ ولەتىن ۋاقىتى جاقىنداعاندا 12 ەلشىسىنىڭ ٴبىرى ونى ساتىپ كەتتى. تاعى ٴبىر ەلشىسى ودان ٷش رەت تاندى (مات. 26:14—16، 47، 56، 75). بارلىق ەلشىلەرى ونى تاستاپ كەتتى. ٴبىراق يسا بۇعان تاڭعالعان جوق. ويتكەنى وسىلاي بولاتىنى الدىن الا جازىلىپ كەتكەن ەدى (جوح. 6:64؛ 13:21، 26، 38؛ 16:32). يسانى ٶز ەلشىلەرى تاستاپ كەتكەنىن كورگەندە، كەيبىرەۋلەر «مەن مۇنداي توپتىڭ مۇشەسى بولعىم كەلمەيدى» دەپ ويلاعان شىعار.
18. يسانىڭ ولىمىنە دەيىن قانداي پايعامبارلىقتار ورىندالدى؟
18 جازبالار نە دەيدى؟ ەحوبا عاسىرلار بۇرىن ٴماسىحتىڭ 30 كۇمىس اقشاعا ساتىلاتىنىن ايان ەتكەن ەدى (زاك. 11:12، 13). ونى جاقىن دوسى ساتىپ كەتەتىنى دە پايعامبارلىق ەتىلگەن (ٴزاب. 41:9). سونىمەن قاتار زاكاريا پايعامبار: «باعۋشىنى ۇرىپ ٶلتىر، وتارداعى قويلارى بىتىراپ كەتسىن»،— دەپ جازعان (زاك. 13:7). بۇل جاعدايلار ادامداردى سۇرىندىرمەۋ كەرەك ەدى. كەرىسىنشە، يساعا قاتىستى پايعامبارلىقتاردىڭ ورىندالىپ جاتقانى سەنىمدەرىن نىعايتۋ كەرەك ەدى.
19. اقجۇرەك ادامدار نەنى تۇسىنەدى؟
19 بۇگىندە ادامدار نە نارسەگە سۇرىنەدى؟ ٴبىزدىڭ كەزىمىزدە كوپ باۋىرلاستارعا تانىمال كەيبىر كۋاگەرلەر جولدان تايىپ، وزدەرىمەن بىرگە وزگەلەردى دە الىپ كەتكىسى كەلگەن. ولار جاڭالىقتاردا جانە ينتەرنەتتە ەحوبا كۋاگەرلەرىن جامانداپ، وتىرىك-شىنى ارالاس اقپاراتتاردى نەمەسە قىپ-قىزىل وتىرىكتەردى تاراتادى. ٴبىراق اقجۇرەك ادامدار بۇندايعا سۇرىنبەيدى. قايتا، كيەلى كىتاپتا جازىلىپ كەتكەن پايعامبارلىقتاردىڭ ورىندالىپ جاتقانىن تۇسىنەدى (مات. 24:24؛ پەت. 2-ح. 2:18—22).
20. بىرەۋدىڭ شىندىقتان كەتكەنىنە سۇرىنبەۋ ٷشىن نە ىستەسەك بولادى؟ (تىموتەگە 2-حات 4:4، 5)
20 سۇرىنبەۋ ٷشىن نە ىستەۋمىز كەرەك؟ ٴبىز قۇداي ٴسوزىن جۇيەلى تۇردە زەرتتەۋ، ۇدايى دۇعا ەتۋ جانە ەحوبانىڭ بىزگە تاپسىرعان ىسىنە تولىقتاي اتسالىسۋ ارقىلى سەنىمىمىزدى قاتايتۋىمىز كەرەك (تىموتەگە 2-حات 4:4، 5 وقىڭىز). سوندا كۋاگەرلەر جايىندا جاعىمسىز سوزدەر ەستىگەندە ابىرجىپ، ابدىراپ قالمايمىز (يشايا 28:16). ٴبىز ەحوبانى، ونىڭ ٴسوزىن جانە باۋىرلاستاردى جاقسى كورسەك، بىرەۋ-مىرەۋ شىندىقتان كەتىپ قالعاندا ەش سۇرىنبەيمىز.
21. بۇگىندە كوپ ادام حابارىمىزعا قۇلاق اسپاسا دا، ٴبىز نە نارسەگە سەنىمدىمىز؟
21 ٴبىرىنشى عاسىردا كوپ ادام يسانىڭ ٴسوزى مەن ارەكەتىنە ٴسۇرىنىپ، ودان باس تارتقان. دەسە دە وعان سەنگەندەر دە از بولماعان. ولاردىڭ ىشىندە كەم دەگەندە جوعارعى كەڭەستىڭ ٴبىر مۇشەسى جانە كوپتەگەن ٴدىني قىزمەتكەرلەر بار (ەل. ٸس. 6:7؛ مات. 27:57—60؛ مار. 15:43). سول سياقتى بۇگىندە ميلليونداعان ادام يساعا سەنىپ، ونىڭ سوڭىنان ەرۋدە. ويتكەنى ولار جازبالارداعى شىندىقتاردى بىلەدى جانە سول شىندىقتاردى جاقسى كورەدى. قۇداي سوزىندە ايتىلعانداي: «زاڭىڭدى سۇيەتىندەر زور تىنىشتىققا كەنەلەدى، ەشتەڭەگە سۇرىنبەي، امان جۇرەدى» (ٴزاب. 119:165).
124-ٵن ٵردايىم ادالدىق تانىتايىق
^ 5-ابزاس الدىڭعى ماقالادا ادامدار يساعا نە ٷشىن سەنبەگەنىن جانە بۇگىندە ونىڭ ٸزباسارلارىنا نەگە كوبىسى سەنبەيتىنىن بىلدىك. وسى ماقالادا ادامدار تاعى قانداي ٴتورت نارسەگە سۇرىنەتىنىن جانە ەحوبانى سۇيەتىندەر نە ٷشىن ەشتەڭەگە سۇرىنبەيتىنىن بىلەمىز.
^ 60-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسا ماتايمەن جانە وزگە دە سالىقشىلارمەن بىرگە اس ٸشىپ وتىر.
^ 62-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسا ساتۋشىلاردى عيباداتحانادان قۋىپ جاتىر.
^ 64-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسا ازاپ باعاناسىن سۇيرەپ كەلە جاتىر.
^ 66-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: ياھۋدا يسانىڭ بەتىنەن ٴسۇيىپ، وعان ساتقىندىق جاساپ جاتىر.
