مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

12-‏زەرتتەۋ ماقالاسى

وزگەنىڭ سەزىمىنە سەزىمتال بولايىق

وزگەنىڭ سەزىمىنە سەزىمتال بولايىق

‏«قايعىعا ورتاقتاس.‏.‏.‏ بولىڭدار» (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 3:‏8‏)‏.‏

90-‏ٵن ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىمىزدى جىگەرلەندىرەيىك

اڭداتپا *

1.‏ پەتىردىڭ 1-‏حاتى 3:‏8 گە ساي،‏ سەزىمدەرىمىزدى ايالاپ،‏ قامىمىزدى ويلايتىن ادامداردىڭ اراسىندا بولۋ بىزگە نەلىكتەن ۇنايدى؟‏

سەزىمدەرىمىزدى ايالاپ،‏ قامىمىزدى ويلايتىن ادامداردىڭ اراسىندا بولعانعا نە جەتسىن!‏ ونداي ادامدار وزدەرىن وزگەنىڭ ورنىنا قويىپ،‏ ولاردىڭ نە ويلاپ،‏ نە سەزىنەتىنىن تۇسىنۋگە تىرىسادى.‏ مۇڭ-‏مۇقتاجىمىزدى سەزىپ قويىپ،‏ ايتقىزباي-‏اق قول ۇشىن سوزادى.‏ سان ٴ‌تۇرلى سەزىمدەرىمىزگە ورتاقتاساتىن * مۇنداي جاندارعا جانىمىز ريزا ‏(‏پەتىردىڭ 1-‏حاتى 3:‏8 وقىڭىز)‏‏.‏

2.‏ جاناشىرلىق تانىتۋ ٷشىن نەگە ٴ‌بىراز تەر توگۋ قاجەت؟‏

2 ٴ‌ماسىحشى بولعاندىقتان،‏ ٴ‌بارىمىز جاناشىرلىق تانىتقىمىز-‏اق كەلەدى.‏ الايدا بۇل وڭايلىقپەن بولا قويمايدى.‏ نەگە؟‏ ونىڭ ٴ‌بىر سەبەبى —‏ ٴ‌بىز كەمەلسىزبىز (‏ريم.‏ 3:‏23‏)‏.‏ سوندىقتان وزگەدەن گورى ٶزىمىزدى ويلاۋعا ٴ‌بىر تابان جاقىنبىز.‏ ٴ‌تۋابىتتى وسى بەيىمدىلىكتەن ارىلۋ ٷشىن ٴ‌بىراز تەر توگۋ كەرەك.‏ جاناشىرلىقتان الىستاتاتىن تاعى ٴ‌بىر جايت —‏ ٴ‌بىزدىڭ تاربيەمىز بەن ومىرلىك جاعدايلارىمىز.‏ اينالامىزداعى ادامداردىڭ كەرى اسەرى دە جوق ەمەس.‏ سوڭعى كۇندەرى بىرەۋ بىرەۋدىڭ سەزىمىمەن ساناسا بەرمەيدى.‏ «ادامدار تەك قارا باسىن ويلايتىن» بولىپ كەتكەن (‏ٴ‌تىم.‏ 2-‏ح.‏ 3:‏1،‏ 2‏)‏.‏ جاناشىرلىق تانىتۋدى تەجەپ تۇراتىن وسى سەبەپتەردەن قالاي ارىلۋعا بولادى؟‏

3.‏ ا)‏ وزگەلەردىڭ سەزىمىنە ورتاقتاسۋدى قالاي ۇشتاساق بولادى؟‏ ٵ)‏ بۇل ماقالادا نە قاراستىرامىز؟‏

3 سەزىمدەرگە ورتاقتاسىپ،‏ تۇسىنە بىلەتىن ەحوبا مەن يساعا ەلىكتەسەك،‏ ٶزىمىز دە بۇل جاعىنان جاقسارا تۇسەمىز.‏ ەحوبا —‏ سۇيىسپەنشىلىكتىڭ قۇدايى.‏ ول وزگەلەردىڭ قامىن ويلاۋدىڭ ەڭ ۇزدىك ۇلگىسىن كورسەتەدى (‏جوح.‏ 1-‏ح.‏ 4:‏8‏)‏.‏ يسا بولسا اكەسىنىڭ بولمىس-‏بىتىمىنە ٴ‌مىنسىز تۇردە ەلىكتەگەن (‏جوح.‏ 14:‏9‏)‏.‏ ول جەردە جۇرگەندە،‏ ادام بالاسى قانشالىقتى جاناشىر بولا الاتىنىن پاش ەتتى.‏ بۇل ماقالادا ەحوبا مەن يسا وزگەلەردىڭ مۇڭ-‏مۇقتاجىن قالاي سەزىنگەنىن بىلەمىز.‏ سوسىن وسى ەكى جاناشىر تۇلعاعا قالاي ەلىكتەي الاتىنىمىزدى قاراستىرامىز.‏

ەحوبانىڭ جۇرەگى سەزىمتال

4.‏ ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىنىڭ سەزىمدەرىن ويلايتىنى يشايا 63:‏7—‏9 تارماقتاردان قالاي كورىنەدى؟‏

4 كيەلى كىتاپتا ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىنىڭ سەزىمدەرىن ويلايتىنى جازىلعان.‏ مىسالى،‏ ەجەلدە قيىن جاعدايدا قالعان يسرايلدىكتەردى كورگەندە،‏ ەحوبانىڭ قانداي كۇي كەشكەنىن قاراستىرايىقشى.‏ كيەلى كىتاپتا:‏ «ولار ازاپ شەككەندە،‏ بۇل ونىڭ جانىنا باتتى»،‏—‏ دەلىنگەن ‏(‏يشايا 63:‏7—‏9 وقىڭىز)‏‏.‏ ال كەيىنىرەك ەحوبا الدەكىم حالقىنا قيانات جاساسا،‏ وزىنە جاسالعانداي سەزىنەتىنىن ايتتى.‏ «كىم ساعان تيىسسە،‏ سول مەنىڭ كوزىمنىڭ قاراشىعىنا تيىسكەنى»،‏—‏ دەدى ول (‏زاك.‏ 2:‏8‏)‏.‏ ەحوبانىڭ ٶز حالقىنا دەگەن قامقورلىعىن بۇدان ارتىق سۋرەتتەۋ م‍ۇمكىن ەمەس شىعار!‏

ەحوبانىڭ يسرايلدىكتەرگە جانى اشىعاندىقتان،‏ مىسىرداعى قۇلدىقتان بوساتتى (‏5-‏ابزاستى قاراڭىز)‏

5.‏ جاپا شەككەن قىزمەتشىلەرىنە ەحوبا قالاي كومەكتەسكەنىن ايتىپ بەرىڭىز.‏

5 ەحوبانىڭ جاپا شەككەندەرگە قۇر جانى اشىپ قانا قويماعان.‏ ولاردىڭ اۋىر جاعدايلارىن جەڭىلدەتۋ ٷشىن ول ارەكەت ەتكەن‏.‏ مىسالى،‏ يسرايلدىكتەر مىسىردا قۇلدىقتىڭ تاۋقىمەتىن تارتىپ جۇرگەندە،‏ ەحوبا ولاردىڭ جان قينالىسىن ٴ‌تۇسىنىپ،‏ سودان ارىلتقىسى كەلدى.‏ ول مۇساعا بىلاي دەدى:‏ «مەن مىسىرداعى حالقىمنىڭ تارتقان قاسىرەتىن كوردىم،‏.‏.‏ زار يلەگەن داۋىستارىن ەستىدىم.‏ سونداي-‏اق ولاردىڭ قانداي ازاپ شەگىپ جاتقانىن جاقسى بىلەمىن.‏ سوندىقتان ولاردى مىسىرلىقتاردىڭ قولىنان قۇتقارۋ ٷشىن تومەن تۇسەمىن» (‏مۇس.‏ 2-‏ج.‏ 3:‏7،‏ 8‏)‏.‏ ٶز حالقىنا جانى اشىعاندىقتان،‏ ەحوبا ولاردى قۇلدىقتان قۇتقاردى.‏ عاسىرلار وتكەن سوڭ ۋادە ەتىلگەن جەردەگى يسرايلدىكتەرگە جاۋلار شاپقىنشىلىق جاساپ وتىردى.‏ سونى كورگەن ەحوبانىڭ كۇيى قانداي بولدى؟‏ «حالقى قاناۋشىلارىنان جاپا شەگىپ،‏ جابىرلەۋشىلەرىنىڭ كەسىرىنەن كۇڭىرەنگەندە،‏ ەحوبانىڭ ولارعا جانى اشيتىن».‏ سول كەزدە دە ەحوبانىڭ اياۋشىلىعى حالقىنا جاردەم بەرۋگە تۇرتكى سالدى.‏ ول يسرايلدىكتەردى جاۋ قولىنان قۇتقارۋ ٷشىن بيلەردى جىبەردى (‏بي.‏ 2:‏16،‏ 18‏)‏.‏

6.‏ ەحوبا ويى دۇرىس بولماعان قىزمەتشىلەرىنىڭ سەزىمدەرىن ەلەپ وتىراتىنى قاي وقيعادان كورىنەدى؟‏

6 ەحوبا ويى تەرىس بولعان قىزمەتشىلەرىنىڭ دە سەزىمدەرىن ەلەپ وتىرادى.‏ سونىڭ ٴ‌بىر مىسالى —‏ ٴ‌جۇنىس.‏ قۇداي ونى نينەۆيا تۇرعىندارىنا ۇكىم حابارىن جاريالاۋعا جىبەردى.‏ سوندا حالىق جامان جولىنان قايتىپ،‏ ەحوبا ولاردى جويماۋدى شەشتى.‏ الايدا جۇنىسكە بۇل شەشىم ۇناعان جوق.‏ ونىڭ جاريالاعان پايعامبارلىعى ورىندالماعاندىقتان،‏ ول «رەنجىپ،‏ قاتتى اشۋلاندى».‏ ٴ‌بىراق ەحوبا وعان شىداممەن قاراپ،‏ ويىن تۇزەتۋگە كومەكتەستى (‏ٴ‌جۇنىس 3:‏10—‏4:‏11‏)‏.‏ ۋاقىتى كەلگەندە ٴ‌جۇنىس ەحوبانىڭ نە ۇيرەتپەك بولعانىن ٴ‌تۇسىندى.‏ ەحوبا ٴ‌تىپتى وسى جاعدايدى جۇنىسكە جازدىرتىپ،‏ بىزگە ساباق بولسىن دەدى (‏ريم.‏ 15:‏4‏)‏ *‏.‏

7.‏ ەحوبانىڭ ٶز حالقىنا جاناشىرلىقپەن قاراعانى بىزگە قانداي سەنىمدىلىك بەرەدى؟‏

7 ەحوبا ەجەلدە حالقىنا قالاي جاناشىرلىقپەن قاراسا،‏ بۇگىندە دە سولاي قارايتىنىنا ەش كۇمان جوق.‏ ول اربىرىمىزدىڭ كۇرسىنىسىمىز بەن قينالىسىمىزدى بىلەدى.‏ «ٵر ادامنىڭ جۇرەگىندە نە بارى» وعان ايان (‏شەج.‏ 2-‏ج.‏ 6:‏30‏)‏.‏ ەحوبا جان بالاسىنا كورىنبەيتىن جاسىرىن ويلارىمىزدى كورىپ،‏ جۇرەك تۇبىندەگى سەزىمدەرىمىزدى سەزىپ،‏ شاما-‏شارقىمىزدىڭ شەگىن بىلەدى.‏ ول «شامادان تىس سىنالۋىمىزعا جول بەرمەيدى» (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 10:‏13‏)‏.‏ بۇل ۋادەسى جانعا سايا،‏ كوڭىلگە قۋات ەمەس پە؟‏!‏

يسانىڭ جۇرەگى سەزىمتال

8—‏10.‏ وزگەلەردىڭ سەزىمىن ويلاۋعا يساعا قانداي جاعدايلار اسەر ەتتى؟‏

8 جەردە ٶمىر سۇرگەن كەزدە يسا وزگە جاندار ٷشىن قاتتى قام جەگەن.‏ ونىڭ مۇنداي قالپىنا،‏ كەم دەگەندە،‏ ٷش سەبەپ بار.‏ ٴ‌بىرىنشىسى —‏ جوعارىدا ايتىپ وتكەنىمىزدەي،‏ يسا كوكتەگى اكەسىنىڭ بولمىس-‏ٴ‌بىتىمىن اينى قاتەسىز تانىتقان‏.‏ اكەسى سياقتى ول دا ادامداردى سۇيگەن.‏ ەحوباعا جاراتۋ ىسىندە قولعابىس بولىپ،‏ شىققان ٵر تۋىندىعا قۋانسا دا،‏ اسىرەسە «ادام بالاسىن ەرەكشە جاقسى كوردى» (‏ناق.‏ س.‏ 8:‏31‏)‏.‏ وسىلاي جاقسى كورگەنى وعان وزگەلەردىڭ سەزىمىن ويلاۋعا سەبەپ بولدى.‏

9 ەكىنشىسى —‏ ەحوبا سياقتى يسا دا ادام جۇرەگىندە نە بارىن كورە العان‏.‏ ادامنىڭ نيەتىن،‏ نە سەزىنىپ تۇرعانىن بىلە العان (‏مات.‏ 9:‏4؛‏ جوح.‏ 13:‏10،‏ 11‏)‏.‏ ول ادامداردىڭ جۇرەگى جارالى ەكەنىن كورسە،‏ جانى اشىپ،‏ جۇباتۋعا دايىن تۇراتىن (‏يشايا 61:‏1،‏ 2؛‏ لۇقا 4:‏17—‏21‏)‏.‏

10 ٷشىنشى سەبەپ —‏ ادامدار كەزىگەتىن كەي قيىندىقتارعا يسانىڭ ٶزى دە كەزىككەن‏.‏ ول كەدەي وتباسىندا ٶستى.‏ وگەي اكەسى جۇسىپپەن بىرگە ٴ‌جۇرىپ،‏ قارا جۇمىستىڭ دامىن تاتتى (‏مات.‏ 13:‏55؛‏ مار.‏ 6:‏3‏)‏.‏ ٴ‌جۇسىپ يسانىڭ قىزمەتى باستالماي تۇرعان ۋاقىتتا دۇنيەدەن وتسە كەرەك.‏ دەمەك،‏ يسا جاقىن ادامدى جوعالتۋدىڭ قانشالىقتى اۋىر ەكەنىن جاقسى بىلگەن.‏ ٴ‌دىني بولىنگەن وتباسىندا ٶمىر ٴ‌سۇرۋ دە وعان بەيتانىس بولماعان (‏جوح.‏ 7:‏5‏)‏.‏ وسى جانە باسقا دا جايتتار ادامداردىڭ نەندەي قيىندىقتارعا كەزىگىپ،‏ نەندەي سەزىم كەشەتىندەرىن تۇسىنۋگە تۇرتكى بولدى.‏

يسا ساڭىراۋ كىسىنى جۇرتتان بىلايىراق الىپ شىعىپ،‏ ساۋىقتىرىپ جاتىر (‏11-‏ابزاستى قاراڭىز)‏

11.‏ يسانىڭ جاناشىرلىعى قاي كەزدە ەرەكشە بايقالدى؟‏ (‏مۇقاباداعى سۋرەتتى قاراڭىز.‏)‏

11 يسانىڭ جاناشىرلىعى كەرەمەتتەر جاساعان كەزدە ەرەكشە بايقالدى.‏ ول ٶزىن مىندەت ساناعاندىقتان ەمەس،‏ قايعىرعان جانداردى «اياپ كەتكەندىكتەن» كەرەمەت جاساعان (‏مات.‏ 20:‏29—‏34؛‏ مار.‏ 1:‏40—‏42‏)‏.‏ مىسالى،‏ ساڭىراۋ كىسىنى جۇرت اراسىنان بولەك الىپ شىعىپ،‏ ونىڭ قۇلاعىن اشۋعا نەمەسە ٴ‌بىر جەسىر ايەلدىڭ جار دەگەندە جالعىز ۇلىن تىرىلتۋگە قانداي سەزىمدەر قوزعاۋ بولعانىن ويلاپ كورىڭىزشى (‏مار.‏ 7:‏32—‏35؛‏ لۇقا 7:‏12—‏15‏)‏.‏ ولاردىڭ قايعىسىن ٶز قايعىسىنداي سەزىنگەندىكتەن،‏ يسا ولارعا كومەككە كەلدى.‏

12.‏ يسانىڭ مارتا مەن ماريامنىڭ قايعىسىنا ورتاق ەكەنى جوحان 11:‏32—‏35 تارماقتاردان قالاي كورىندى؟‏

12 يسا مارتا مەن ماريامنىڭ قايعىسىنا ورتاقتاستى.‏ ىنىلەرى ەلازار قايتىس بولىپ،‏ قاناتتارى قايىرىلعان اپكەلەرى زار يلەپ جىلاعاندا،‏ «يسا كوزىنە جاس الدى» ‏(‏جوحان 11:‏32—‏35 وقىڭىز)‏‏.‏ ول جاقىن دوسىمنان ايىرىلىپ قالدىم-‏اۋ دەپ جوقتاپ جىلاعان جوق.‏ سەبەبى ەلازاردى تىرىلتەمىن دەپ كەلدى عوي.‏ ونىڭ كوزىنە جاس تولتىرعان —‏ وزىنە ىستىق بولعان دوستارىنىڭ قايعى-‏مۇڭى ەدى.‏

13.‏ يسانىڭ جاناشىر ەكەنىن ٴ‌بىلۋ نەگە رۋحىمىزدى كوتەرەدى؟‏

13 يسانىڭ جاناشىر ەكەنىن بىلگەنىمىز رۋحىمىزدى كوتەرىپ تاستايدى.‏ ٴ‌بىز ونىڭ وزگەلەرگە قالاي قاراعانىنا ٴ‌تانتى بولىپ،‏ وسى ٷشىن ونى جاقسى كورەمىز (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 1:‏8‏)‏.‏ قازىر يسانىڭ قۇداي پاتشالىعىنىڭ تاعىندا پاتشا بولىپ وتىرعانىنا وتە قۋانىشتىمىز.‏ جۋىردا ول قايعى-‏قاسىرەت اتاۋلىنى جوق قىلادى.‏ ٶزى دە كەزىندە ادام بولىپ جەر باسىپ جۇرگەندىكتەن،‏ ادامزاتتى شايتاننىڭ بيلىگى سالعان جارالاردان ايىقتىرا الاتىن ەڭ ٴ‌بىرىنشى جاناشىرىمىز —‏ سول.‏ السىزدىكتەرىمىزگە جانى اشيتىن وسىنداي بيلەۋشىمىز بار ەكەنى نەتكەن باتا دەسەڭىزشى!‏ (‏ەۆر.‏ 2:‏17،‏ 18؛‏ 4:‏15،‏ 16‏)‏.‏

ەحوبا مەن يسانى ۇلگى ەتىڭىز

14.‏ ەفەستىكتەرگە 5:‏1،‏ 2 ٴ‌بىزدى نە نارسەگە تالپىندىرادى؟‏

14 ەحوبا مەن يسانىڭ ۇلگىسى جايىندا ويلانساق،‏ باسقالاردىڭ سەزىمىن ايالاپ،‏ ورتاقتاس بولۋعا تالپىنامىز ‏(‏ەفەستىكتەرگە 5:‏1،‏ 2 وقىڭىز)‏‏.‏ ارينە،‏ ٴ‌بىز ەحوبا مەن يسا سياقتى كەمەلدى ەمەسپىز،‏ ادامنىڭ جۇرەگىندە نە بارىن كورە المايمىز.‏ ٴ‌بىراق وزگەنىڭ سەزىمدەرى مەن مۇڭ-‏مۇقتاجىن تۇسىنۋگە كۇش سالۋ قولىمىزدان كەلەدى (‏قور.‏ 2-‏ح.‏ 11:‏29‏)‏.‏ ٶزىمشىل ادامدار اراسىندا ٶمىر سۇرسەك تە،‏ «تەك ٶز م‍ۇددەمىزدى ەمەس،‏ باسقالاردىڭ دا م‍ۇددەسىن ويلاۋعا» تالپىنامىز (‏ٴ‌فىلىپ.‏ 2:‏4‏)‏.‏

‏(‏15—‏19 ابزاستاردى قاراڭىز)‏ *

15.‏ اسىرەسە كىمدەر جاناشىر بولۋ كەرەك؟‏

15 اسىرەسە قاۋىم اقساقالدارىنىڭ جاناشىرلىق تانىتقانى ماڭىزدى.‏ ولار وزدەرىنە سەنىپ تاپسىرىلعان قويلارعا قامقور بولۋعا جاۋاپتى ەكەندەرىن بىلەدى (‏ەۆر.‏ 13:‏17‏)‏.‏ ٴ‌بىر سەنىمدەگى جاندارعا كومەك ۇسىنا الۋ ٷشىن،‏ اقساقالدارعا سەزىمتال جۇرەك كەرەك.‏ وزگەنىڭ سەزىمىنە ورتاقتاس ەكەنىن ولار قالاي كورسەتە الادى؟‏

16.‏ جاناشىر اقساقال قانداي بولادى جانە بۇنداي بولعان نە ٷشىن ماڭىزدى؟‏

16 جاناشىر اقساقال باۋىرلاستارىنا ۋاقىت تابادى.‏ ول سۇراقتار قويىپ،‏ سوسىن مۇقيات ٵرى شىداممەن تىڭدايدى.‏ قۇدايدىڭ اياۋلى وتارىنداعى قويلاردىڭ ٴ‌بىرى ىشىندەگىسىن اقتارعىسى كەلىپ،‏ ٴ‌بىراق ويىن دۇرىس جەتكىزە الماي جاتسا،‏ سول قاسيەتتەر اسا ماڭىزدى (‏ناق.‏ س.‏ 20:‏5‏)‏.‏ اقساقال ۋاقىت بولۋگە ىقىلاستى بولسا،‏ باۋىرلاستارمەن دوستىعى،‏ ٴ‌بىر-‏بىرىنە دەگەن سەنىم مەن سۇيىسپەنشىلىكتەرى نىعايادى (‏ەل.‏ ٸس.‏ 20:‏37‏)‏.‏

17.‏ كوپ باۋىرلاس ٷشىن اقساقالداردىڭ بويىنداعى ەڭ باعالى قاسيەت قانداي؟‏ مىسال كەلتىرىڭىز.‏

17 كوپ باۋىرلاستىڭ ايتۋىنشا،‏ ولار ٷشىن اقساقالداردىڭ بويىنداعى ەڭ باعالى قاسيەت —‏ ولاردىڭ بىرگە جىلاپ،‏ بىرگە كۇلەتىنى.‏ ادەلايدا باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «سەن ولارعا قىسىلماي جاقىنداپ،‏ وڭاي سويلەسە الاسىڭ.‏ ويتكەنى مول تۇسىنىكپەن قارايتىنىن بىلەسىڭ.‏ ولاردىڭ ساعان بەرگەن جاۋابىنان سەنىڭ سەزىمدەرىڭدى تۇسىنەتىنىن بىردەن اڭعارۋعا بولادى».‏ اقساقالدارعا ريزاشىلىعى مول ٴ‌بىر ەر باۋىرلاس بىلاي دەدى:‏ «ٶز جاعدايىمدى ايتىپ بەرىپ جاتقاندا،‏ ٴ‌بىر اقساقالدىڭ كوزىنەن جاس اقتى.‏ بۇل كورىنىس ماڭگىلىككە كوز الدىمدا قالىپ كەتتى» (‏ريم.‏ 12:‏15‏)‏.‏

18.‏ باۋىرلاستاردىڭ سەزىمدەرىن ويلاۋدى قالاي ۇيرەنە الامىز؟‏

18 ارينە،‏ باۋىرلاستارعا جاناشىرلىق تانىتىپ،‏ سەزىمدەرىن ويلاۋ تەك اقساقالداردىڭ عانا مىندەتى ەمەس.‏ بۇل قاسيەتتى بويىمىزدا ٴ‌بارىمىز دە قالىپتاستىرا الامىز.‏ قالاي؟‏ ۇيدەگى جاقىنىڭىز،‏ تۇزدەگى باۋىرلاسىڭىز قانداي قيىندىقتا جۇرگەنىن ٴ‌تۇسىنىپ كورىڭىز.‏ قاۋىمداعى جاسوسپىرىمدەرگە،‏ ناۋقاس،‏ اق شاشتى قاريالار مەن جاقىنىن جوعالتقان جاندارعا قامقورلىق كورسەتىڭىز.‏ ولاردىڭ ٴ‌حالىن سۇراڭىز.‏ جاۋاپتارىن دەن قويىپ تىڭداڭىز.‏ جاعدايلارىن شىنىمەن-‏اق تۇسىنەتىنىڭىز سەزىلىپ تۇرسىن.‏ شاماڭىزعا قاراي كومەك قولىن ۇسىنىڭىز.‏ وسىلايشا ٴ‌سوز جۇزىندە عانا ەمەس،‏ سۇيىسپەنشىلىگىڭىزدى ٸس جۇزىندە دە كورسەتەسىز (‏جوح.‏ 1-‏ح.‏ 3:‏18‏)‏.‏

19.‏ وزگەلەرگە كومەكتەسكەندە نەگە يكەمدەلە بىلگەن ٴ‌جون؟‏

19 وزگەلەرگە كومەكتەسكەندە،‏ يكەمدەلە بىلگەنىمىز ٴ‌جون.‏ ويتكەنى ادامدار قيىندىقتى ٵرتۇرلى كوتەرەدى.‏ بىرەۋلەر سەزىمدەرىن سويلەپ شىعارادى،‏ بىرەۋلەر ٷنسىز قايعىرادى.‏ وسىنى ەسكەرىپ،‏ ادامدى ىڭعايسىز جاعدايعا قالدىراتىن سۇراقتار قويماعانىمىز ابزال (‏سال.‏ 1-‏ح.‏ 4:‏11‏)‏.‏ ولار بىزگە اشىلىپ سويلەگەندە،‏ ايتقاندارىمەن ىشتەي كەلىسپەيتىن شىعارمىز.‏ الايدا ادامنىڭ سەزىمىمەن ساناسۋ كەرەك.‏ ٴ‌بىز تىڭداۋعا جۇيرىك،‏ سويلەۋگە باياۋ بولۋعا ۇمتىلامىز (‏مات.‏ 7:‏1؛‏ جاق.‏ 1:‏19‏)‏.‏

20.‏ كەلەسى ماقالا نە جايىندا؟‏

20 قاۋىمدا جاناشىرلىق تانىتۋعا قالاي اسىقساق،‏ ۋاعىز قىزمەتىندە دە وسى اسىل قاسيەتتى تانىتۋعا سولاي اسىقپىز.‏ شاكىرت دايىنداعاندا جاناشىرلىقتى قالاي تانىتا الامىز؟‏ كەلەسى ماقالا وسى جايىندا بولماق.‏

130-‏ٵن كەشىرىمدى بولايىق

^ ‏ 5-‏ابزاس ەحوبا مەن يسا وزگەلەردىڭ سەزىمدەرىنە بەيجايلىقپەن قاراماعان.‏ ولاردىڭ ۇلگىسى بىزگە قاي جاعىنان پايدالى بولاتىنى وسى ماقالادا قاراستىرىلادى.‏ سونداي-‏اق وزگەلەردىڭ سەزىمدەرىن نەلىكتەن ەلەپ-‏ەسكەرۋىمىز كەرەكتىگىن جانە مۇنى ىسكە اسىرۋدىڭ جولدارىن بىلەتىن بولامىز.‏

^ ‏ 1-‏ابزاس ٴ‌سوز ٴ‌مانى:‏ وزگەنىڭ سەزىمىنە ورتاقتاسۋ دەگەن سول ادامنىڭ سەزىمدەرىن ٴ‌تۇسىنۋدى،‏ ىشتەي ونىڭ كۇيىن كەشۋدى بىلدىرەدى (‏ريم.‏ 12:‏15‏)‏.‏

^ ‏ 6-‏ابزاس ەحوبا كوڭىلى قۇلازىعان،‏ قورقىنىشقا بوي الدىرعان باسقا دا ادال قىزمەتشىلەرىنە جاناشىرلىق تانىتقان.‏ ولار حاننا (‏سام.‏ 1-‏ج.‏ 1:‏10—‏20‏)‏،‏ ٸلياس (‏پات.‏ 1-‏ج.‏ 19:‏1—‏18‏)‏،‏ ابدىمالىك (‏ەرم.‏ 38:‏7—‏13؛‏ 39:‏15—‏18‏)‏.‏

^ ‏ 65-‏ابزاس سۋرەتتەر سيپاتتاماسى:‏ قاۋىم كەزدەسۋلەرىندە باۋىرلاستارعا جىلى سەزىمدەر سيلاۋعا جاقسى م‍ۇمكىندىك تۋادى.‏ 1)‏ اقساقال جاس جاريالاۋشى مەن اناسىنا مەيىرىممەن سويلەپ جاتىر؛‏ 2)‏ اكەسى مەن قىزى قارت باۋىرلاستى كولىككە وتىرعىزىپ جاتىر؛‏ 3)‏ ەكى اقساقال كەڭەس ىزدەپ كەلگەن باۋىرلاستى مۇقيات تىڭداپ وتىر.‏