17-زەرتتەۋ ماقالاسى
«سەندەردى دوستارىم دەپ اتايمىن»
«مەن سەندەردى دوستارىم دەپ اتايمىن، سەبەبى اكەمنەن ەستىگەندەرىمنىڭ ٴبارىن سەندەرگە ٴبىلدىردىم» (جوح. 15:15).
13-ٵن ٴماسىحتى ۇلگى تۇتايىق
اڭداتپا *
1. بىرەۋمەن قالاي دوس بولاسىز؟
بىرەۋمەن دوس بولعىڭىز كەلسە، الدىمەن سول اداممەن ۋاقىت وتكىزۋىڭىز كەرەك. ٴبىر-بىرىڭىزگە ويلارىڭىز بەن سەزىمدەرىڭىزدى ايتقاندا جاقىن بولىپ كەتەسىزدەر. ال يسامەن دوس بولۋعا كەلسەك، كەيبىر قيىندىقتار بار. ولار قانداي؟
2. ٴبىرىنشى قيىندىق قانداي؟
2 ٴبىرىنشى قيىندىق — ٴبىز يسانى ٶز كوزىمىزبەن كورگەن جوقپىز. ٴبىرىنشى عاسىرداعى كوپتەگەن ماسىحشىلەر دە يسانى ٶز كوزدەرىمەن كورمەگەن. سوندا دا ەلشى پەتىر بىلاي دەگەن: «سەندەر ونى ەشقاشان كورمەسەڭدەر دە، سۇيەسىڭدەر. قازىر دە كورىپ جۇرگەن جوقسىڭدار، سوندا دا وعان سەنەسىڭدەر» (پەت. 1-ح. 1:8). دەمەك، يسانى ٶز كوزىمىزبەن كورمەسەك تە، ونىمەن جاقىن دوس بولا الامىز.
3. ەكىنشى قيىندىق قانداي؟
3 ەكىنشى قيىندىق — ٴبىز يسامەن سويلەسە المايمىز. ٴبىز دۇعا ەتكەندە، تىكەلەي ەحوبامەن تىلدەسەمىز. راس، ٴبىز يسا ارقىلى دۇعا ەتەمىز، ٴبىراق ونىمەن تىكەلەي سويلەسپەيمىز. يسانىڭ ٶزى دە ٴبىزدىڭ وعان دۇعا ەتكەنىمىزدى قالامايدى. نەلىكتەن؟ ويتكەنى دۇعا — عيباداتتىڭ ٴبىر ٴتۇرى، ال عيبادات ەتۋگە تەك ەحوبا عانا لايىق (مات. 4:10). دەسە دە ٴبىز يسانى جاقسى كورەتىنىمىزدى كورسەتە الامىز.
4. ٷشىنشى قيىندىق قانداي جانە بۇل ماقالادا نە قاراستىرامىز؟
4 ٷشىنشى قيىندىق — يسا كوكتە ٶمىر سۇرەتىندىكتەن، ٴبىز ونىمەن ۋاقىت وتكىزە المايمىز. ٴبىراق ونىڭ قاسىندا بولماي-اق، ول تۋرالى كوپ نارسە بىلۋگە بولادى. قازىر يسامەن دوستىعىمىزدى نىعايتۋعا كومەكتەسەتىن ٴتورت جايتتى قاراستىرايىق. الدىمەن يسامەن جاقىن دوس بولۋ نەلىكتەن وتە ماڭىزدى ەكەنىن بىلەيىك.
نەگە يسامەن دوس بولۋىمىز كەرەك؟
5. نەگە يسامەن دوس بولۋىمىز كەرەك؟ (« يسامەن دوستىعىمىز ەحوبامەن دوستىعىمىزعا ۇلاسادى» جانە « يساعا قاتىستى بايىپتى كوزقاراس» دەگەن قورشاۋدى دا قاراڭىز.)
5 ەحوبامەن جاقىن قارىم-قاتىناستا بولۋ ٷشىن، يسامەن دوس بولۋىمىز قاجەت. نەلىكتەن؟ بۇنىڭ ەكى سەبەبىن قاراستىرايىق. بىرىنشىدەن، يسا شاكىرتتەرىنە: «اكەمنىڭ ٶزى سەندەردى جاقسى كورەدى، ويتكەنى سەندەر مەنى جاقسى كورەسىڭدەر»،— دەگەن (جوح. 16:27). سونداي-اق ول: «مەن ارقىلى بولماسا، ەشكىم دە اكەگە كەلە المايدى»،— دەگەن (جوح. 14:6). يسامەن دوس بولماي جاتىپ، ەحوبامەن دوس بولۋعا تىرىسۋ — ەسىكتى اشپاي، عيماراتقا كىرۋگە تىرىسقانمەن تەڭ. يسا دا وسىنداي مىسال كەلتىرىپ ٶزىن «قويلار كىرەتىن ەسىككە» تەڭەگەن (جوح. 10:7). ەكىنشىدەن، يسا اكەسىنىڭ قاسيەتتەرىن اينا قاتەسىز كورسەتتى. ول شاكىرتتەرىنە: «مەنى كورگەن ادامنىڭ اكەنى دە كورگەنى»،— دەگەن (جوح. 14:9). دەمەك، ەحوبانى تانىپ-ٴبىلۋدىڭ ماڭىزدى جولى — يسانىڭ ٶمىرىن زەرتتەۋ. يسا تۋرالى بىلگەن سايىن، وعان دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىز دە ارتا تۇسەدى. ال ونىمەن دوستىعىمىز بەكەمدەلگەن سايىن، ونىڭ اكەسىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىز دە ەسەلەنەدى.
6. تاعى قانداي سەبەپپەن يسامەن دوس بولۋىمىز كەرەك؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
جوح. 14:13). دۇعالاردى تىڭداپ، جاۋاپ بەرەتىن ەحوبانىڭ ٶزى بولسا دا، ول شەشىمدەرىن جۇزەگە اسىرۋ ٷشىن يساعا بيلىك بەرگەن (مات. 28:18). قۇداي دۇعالارىمىزعا جاۋاپ بەرمەس بۇرىن، يسانىڭ كەڭەسىنە قۇلاق اسامىز با، جوق پا — سوعان قارايدى. مىسالى، يسا بىلاي دەگەن: «ەگەر ادامداردىڭ كۇنالارىن كەشىرسەڭدەر، كوكتەگى اكەلەرىڭ دە سەندەردى كەشىرەدى. ال باسقالاردىڭ كۇنالارىن كەشىرمەسەڭدەر، اكەلەرىڭ دە سەندەردىڭ كۇنالارىڭدى كەشىرمەيدى» (مات. 6:14، 15). ەحوبا مەن يسا بىزگە قالاي قاراسا، ٴبىزدىڭ دە وزگەلەرگە ٴدال سولاي قاراعانىمىز قانشالىقتى ماڭىزدى دەسەڭىزشى!
6 دۇعالارىمىزعا جاۋاپ الۋ ٷشىن يسامەن جاقسى قارىم-قاتىناستا بولۋىمىز كەرەك. بۇل دۇعامىزدىڭ سوڭىندا «يسا ارقىلى» دەپ ايتۋدان دا كوپ نارسە ىستەۋدى بىلدىرەدى. دۇعالارىمىزعا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن ەحوبانىڭ يسانى قالاي قولداناتىنىن ٴتۇسىنۋىمىز كەرەك. يسا ەلشىلەرىنە: «مەنىڭ اتىمنان اكەدەن نە سۇراساڭدار دا، ورىندايمىن»،— دەگەن (7. يسانىڭ تولەم قۇرباندىعىنىڭ يگىلىگىن كىمدەر كورەدى؟
7 يسانىڭ جاقىن دوستارى عانا تولەم قۇرباندىعىنىڭ يگىلىگىن كورە الادى. ونى قايدان بىلەمىز؟ يسا «دوستارى ٷشىن جانىن قياتىنىن» ايتقان (جوح. 15:13). يسا جەرگە كەلگەنگە دەيىن ٶمىر سۇرگەن ادال قىزمەتشىلەر دە ول تۋرالى ٴبىلىپ، ونى جاقسى كورۋلەرى ٴتيىس. ەحوباعا ادال بولعان ىبىرايىم، سارا، مۇسا، راحاب سياقتى ەرلەر مەن ايەلدەردىڭ ٶزى دە قايتا تىرىلگەننەن كەيىن ماڭگىلىك ومىرگە يە بولۋ ٷشىن يسامەن دوستاسۋلارى كەرەك (جوح. 17:3؛ ەل. ٸس. 24:15؛ ەۆر. 11:8—12، 24—26، 31).
8، 9. يسامەن دوس بولعاننىڭ ارقاسىندا نە ىستەي الامىز جانە جوحان 15:4، 5 تە تۇسىندىرىلگەندەي، بۇل نەگە ماڭىزدى؟
8 ٴبىز يسامەن بىرگە پاتشالىق جايلى ىزگى حاباردى قۋانا ۋاعىزداپ، ٴتالىم بەرىپ ٴجۇرمىز. يسا جەردە ٶمىر سۇرگەندە ۇستاز بولعان. ال كوككە ورالعاننان بەرى، ول قاۋىمنىڭ باسى رەتىندە ۋاعىزداۋ مەن ٴتالىم بەرۋ ىسىندە جەتەكشىلىك ەتىپ كەلەدى. سوندىقتان ول ٴسىزدىڭ قولىڭىزدان كەلگەنشە وزگەلەرگە ول تۋرالى جانە ونىڭ اكەسى تۋرالى ايتۋعا كۇش سالىپ جاتقانىڭىزدى كورەدى جانە باعالايدى. بۇل ٸستى ٴبىز تەك ەحوبا مەن يسانىڭ قولداۋىمەن عانا اتقارا الامىز (جوحان 15:4، 5 وقىڭىز).
9 قۇداي سوزىندە ەحوباعا ۇنامدى بولۋ ٷشىن يساعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك دامىتىپ جانە ونى سۋىتپاۋىمىز كەرەكتىگى انىق ايتىلعان. قازىر يسامەن دوس بولۋدىڭ ٴتورت قادامىن بىلەيىك.
يسامەن قالاي دوس بولا الامىز؟
1) يسانى جاقسى تانۋ ارقىلى، 2) ول سياقتى ويلانىپ، ارەكەت ەتۋ ارقىلى، 3) ٴماسىحتىڭ باۋىرلارىن قولداۋ ارقىلى، 4) قاۋىمنىڭ شارالارىنا قولداۋ كورسەتۋ ارقىلى يسانىڭ دوسى بولا الاسىز (10—14 ابزاستاردى قاراڭىز) *
10. يسامەن دوس بولۋدىڭ العاشقى قادامى قانداي؟
10 1) يسانى تانىپ-ٴبىلىڭىز. يسا جايلى كيەلى جازبالارداعى ماتاي، مارقا، لۇقا، جوحان كىتاپتارىنان بىلە الامىز. كيەلى كىتاپتان يسانىڭ ٶمىرى جايلى وقىپ، وي جۇگىرتسەك، ونىڭ ادامدارعا مەيىرىمدى بولعانىن ٴبىلىپ، وعان دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىز بەن قۇرمەتىمىز ارتا تۇسەدى. مىسالى، يسا شاكىرتتەرىنە قوجايىن بولسا دا، ولارعا قۇل سياقتى قاراماعان. كەرىسىنشە، ولارعا ىشكى ويلارى مەن سەزىمدەرىن ايتقان (جوح. 15:15). يسا ولاردىڭ جان ازابىن سەزىنىپ، بىرگە جىلاعان (جوح. 11:32—36). يسانىڭ ٶزى ايتىپ جۇرگەن حابارعا قۇلاق اساتىندارمەن دوس ەكەنىن ٴتىپتى قارسىلاستارى دا بايقاعان (مات. 11:19). يسانىڭ شاكىرتتەرىنە قالاي قاراعانىنان ۇلگى الساق، وزگەلەرمەن اراقاتىناسىمىز جاقسارادى. سونداي-اق ٶزىمىزدى باقىتتىراق سەزىنەمىز جانە ماسىحكە دەگەن ريزاشىلىعىمىز ارتادى.
11. يسامەن دوس بولۋدىڭ ەكىنشى قادامى قانداي جانە نەگە بۇل ماڭىزدى قادام؟
11 2) يسا سياقتى ويلانىپ، ارەكەت ەتىڭىز. ول تۋرالى كوبىرەك ٴبىلىپ، ونىڭ قالاي ويلاناتىنىن ۇلگى ەتسەك، ونىمەن دوستىعىمىز نىعايا تۇسەدى (قور. 1-ح. 2:16). يساعا قالاي ەلىكتەي الامىز؟ بۇعان ٴبىر مىسال كەلتىرەيىك. يسا ٶزى جايلى ەمەس، وزگەلەرگە كومەكتەسۋ جايلى كوبىرەك ويلاعان (مات. 20:28؛ ريم. 15:1—3). سوندىقتان ول جانقيار ٵرى كەشىرىمشىل بولدى. ول ادامداردىڭ ٶزى تۋرالى ايتقان سوزدەرىن كوڭىلىنە الا بەرمەيتىن (جوح. 1:46، 47). سونداي-اق ادامنىڭ بۇرىن جاساعان قاتەلىكتەرى ونىڭ سول ادامعا قاتىستى كوزقاراسىنا اسەر ەتپەيتىن (ٴتىم. 1-ح. 1:12—14). يسا: «مەنىڭ شاكىرتتەرىم ەكەندەرىڭدى جۇرتتىڭ ٴبارى ٶزارا سۇيىسپەنشىلىكتەرىڭنەن بىلەتىن بولادى»،— دەگەن (جوح. 13:35). ولاي بولسا، «باۋىرلاستارىممەن تاتۋ بولۋ ٷشىن يساعا ەلىكتەپ، قولىمنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەپ ٴجۇرمىن بە؟» دەپ ويلانىپ كورەيىك.
12. يسامەن دوس بولۋدىڭ ٷشىنشى قادامى قانداي جانە بۇل قادامدى قالاي جاساي الامىز؟
12 3) ٴماسىحتىڭ باۋىرلارىنا قولداۋ كورسەتىڭىز. يسا ٴبىزدىڭ مايلانعان باۋىرلارىنا جاساعان ىستەرىمىزدى وزىنە جاساعانداي قابىلدايدى (مات. 25:34—40). مايلانعاندارعا قولداۋ كورسەتۋدىڭ ەڭ ماڭىزدى جولى — يسانىڭ تاپسىرعان ىسىنە، ياعني پاتشالىق جايلى ۋاعىزداۋ مەن شاكىرت دايىنداۋ ىسىنە تولىقتاي اتسالىسۋ (مات. 28:19، 20؛ ەل. ٸس. 10:42). دۇنيەجۇزى بويىنشا ٴجۇرىپ جاتقان ۋاعىز ٸسىن ٴماسىحتىڭ باۋىرلارى تەك «باسقا قويلاردىڭ» كومەگىمەن اتقارىپ جاتىر (جوح. 10:16). ەگەر باسقا قويلارعا جاتساڭىز، ۋاعىز ىسىنە قاتىسقان سايىن، ٴماسىحتىڭ باۋىرلارىنا عانا ەمەس، يسانىڭ وزىنە دە سۇيىسپەنشىلىك تانىتاسىز.
13. لۇقا 16:9 داعى يسانىڭ كەڭەسىن قالاي قولدانا الامىز؟
13 سونىمەن قاتار ەحوبا مەن يسا جەتەكشىلىك ەتىپ وتىرعان ىسكە قارجىلاي قولداۋ كورسەتۋ ارقىلى دا ولارمەن دوس بولا الامىز (لۇقا 16:9 وقىڭىز). مىسالى، دۇنيەجۇزىلىك ىسكە ساداقا بەرسەك بولادى. دۇنيەجۇزىلىك ىسكە شالعاي جەرلەردەگى ىزگى حاباردى قارجىلاندىرۋ، تازا عيباداتقا ارنالعان عيماراتتاردى سوعۋ مەن كۇتىپ ۇستاۋ، تابيعي اپاتتان نە باسقا دا جاعدايلاردان زارداپ شەككەندەرگە جاردەم بەرۋ جاتادى. سونداي-اق ٶزىمىزدىڭ قاۋىمىمىزدىڭ شىعىندارىن جابۋ ٷشىن دە ساداقا جاساي الامىز جانە ٶزىمىز بىلەتىن كومەككە مۇقتاج ادامدارعا قول ۇشىن بەرە الامىز (ناق. س. 19:17). وسىلاي ٴماسىحتىڭ باۋىرلارىن قولدايمىز.
14. ەفەستىكتەرگە 4:15، 16 دان بايقاعانىمىزداي، يسانىڭ دوسى بولۋدىڭ ٴتورتىنشى جولى قانداي؟
14 4) ماسىحشىلەر قاۋىمىنداعى شارالارعا قولداۋ كورسەتىڭىز. بىزگە قامقورلىق ەتۋگە تاعايىندالعان باۋىرلاستارمەن بىرلەسە ارەكەت ەتۋ ارقىلى قاۋىمنىڭ باسى يسامەن دوستىعىمىزدى نىعايتامىز (ەفەستىكتەرگە 4:15، 16 وقىڭىز). مىسالى، ٴبىز پاتشالىق سارايلارىنىڭ تولىققاندى قولدانىلۋى ٷشىن ٴبارىن جاساپ جاتىرمىز. سول ٷشىن كەي قاۋىمدار بىرىكتىرىلىپ، قاۋىمنىڭ اۋماقتارىنا وزگەرىستەر جاسالدى. وسىلايشا ۇيىم ەرىكتى ساداقالاردىڭ كوپ بولىگىن ۇنەمدەي الدى. ٴبىراق وسىنىڭ سەبەبىنەن كەي جاريالاۋشىلارعا جاڭا جاعدايلارعا بەيىمدەلۋگە تۋرا كەلدى. وسى ادال جاريالاۋشىلار جىلدار بويى ٴبىر قاۋىمدا قىزمەت ەتىپ، ونداعى باۋىرلاستارعا باۋىر باسىپ قالعان شىعار. ەندى ولارعا باسقا قاۋىمعا اۋىسۋ كەرەك. ادال شاكىرتتەرىنىڭ وسىنداي شارانى قولداپ جاتقانىن كورگەندە، يسا قاتتى قۋانادى!
يسامەن دوستىعىمىز ماڭگىلىك
15. بولاشاقتا يسامەن دوستىعىمىز قالاي نىعايادى؟
15 كيەلى رۋحپەن مايلانعانداردا كوكتە يسامەن ماڭگى بىرگە بولۋ، ونىمەن بىرگە قۇداي پاتشالىعىنىڭ مۇراگەرلەرى بولۋ ۇمىتتەرى بار. ولار تىكەلەي ماعىنادا يسامەن بىرگە بولادى، ونى ٶز كوزدەرىمەن كورەدى، سويلەسەدى، بىرگە ۋاقىت وتكىزەدى (جوح. 14:2، 3). جەردە ٶمىر سۇرۋگە ٷمىتى بارلار دا يسانىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن ىقىلاسىنا يە بولادى. ولار يسانى كورمەسە دە، ونىمەن جاقىن قارىم-قاتىناستا بولىپ، ەحوبا مەن يسانىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزگەن ٶمىردىڭ راقاتىن كورەدى (يشايا 9:6، 7).
16. يسامەن دوس بولساق، قانداي باتالارعا كەنەلەمىز؟
16 يسانىڭ شاقىرۋىن قابىل الىپ، ونىمەن دوس بولساق، كوپتەگەن باتاعا كەنەلەمىز. مىسالى، قازىردىڭ وزىندە ونىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن قولداۋىنا يە بولامىز. بىزدە ماڭگى ٶمىر ٴسۇرۋ مۇمكىندىگى بار. ەڭ ماڭىزدىسى، يسامەن دوستىعىمىز الەمدەگى ەڭ كەرەمەت دوستىققا ۇلاسادى: يسانىڭ ارقاسىندا ونىڭ اكەسى ەحوبامەن تىعىز قارىم-قاتىناستا بولا الامىز. يسانىڭ دوسى دەپ اتالۋ نەتكەن مارتەبە دەسەڭىزشى!
17-ٵن «قالايمىن»
^ 5-ابزاس ەلشىلەر بىرنەشە جىل بويى يسامەن ارالاسىپ، ونىمەن بىرگە ەڭبەكتەندى، وسىلاي ولار دوس بولىپ كەتتى. يسا ٴبىزدىڭ دە ونىمەن دوس بولعانىمىزدى قالايدى. الايدا بىزدە ەلشىلەردە بولماعان قيىندىقتار بار. بۇل ماقالادا سول قيىندىقتار جايلى ٴسوز قوزعالادى. سونداي-اق يسامەن قالاي جاقىن دوس بولا الاتىنىمىزعا قاتىستى كەڭەستەر بەرىلەدى.
^ 55-ابزاس سۋرەتتەر سيپاتتاماسى: 1) وتباسىلىق عيبادات وتكىزگەندە يسانىڭ ٶمىرى مەن قىزمەتىن زەرتتەسەك بولادى. 2) قاۋىمدا باۋىرلاستارمەن تاتۋ بولۋ ٷشىن بارىمىزدى سالۋىمىز كەرەك. 3) قىزمەتكە تولىقتاي اتسالىسۋ ارقىلى ٴماسىحتىڭ باۋىرلارىنا قولداۋ كورسەتەمىز. 4) قاۋىمدار بىرىكتىرىلگەن كەزدە اقساقالداردىڭ شەشىمدەرىن قولدايمىز.