وقىرمان ساۋالدارى
شايتان حاۋاعا «جاقسىلىق پەن جاماندىقتى تانىتاتىن اعاشتىڭ جەمىسىن جەسەڭ، ولمەيسىڭ» دەگەندە، بۇگىندە كەڭ تارالعان «جان ولمەيدى» دەگەن ٸلىم جايلى ايتقان با؟
ولاي دەي المايمىز. شايتان حاۋاعا: «قۇداي تيىم سالعان جەمىستى جەسەڭ، ٴتانىڭ ٶلىپ، ال جانىڭ باسقا ٴبىر جەردە ٶمىر سۇرەدى»،— دەپ ايتقان جوق. ول جىلان ارقىلى حاۋاعا سول اعاشتىڭ جەمىسىن جەسە، مۇلدەم ولمەيتىنىن ايتتى. بىلايشا ايتقاندا، ول حاۋاعا: «قۇدايدان تاۋەلسىز ومىردىڭ راقاتىن كورىپ، جەر بەتىندە ٵرى قاراي دا ٶمىر سۇرە بەرەسىڭ»،— دەدى (مۇس. 1-ج. 2:17؛ 3:3—5).
«جان ولمەيدى» دەگەن ٸلىم ەدەم باعىندا پايدا بولماسا، وندا ول قايدان شىققان؟ بۇنى كەسىپ ايتا المايمىز. ٴبىر بىلەتىنىمىز، نۇحتىڭ زامانىندا بولعان توپان سۋدا جالعان عيباداتتىڭ بارلىعى جويىلىپ كەتتى، بارلىق جالعان ىلىمدەر دە جويىلدى. ويتكەنى توپان سۋدا تەك شىنايى عيباداتتى ۇستاناتىندار — نۇح پەن ونىڭ وتباسى — امان قالدى.
دەمەك، «جان ولمەيدى» دەگەن ٸلىم توپان سۋدان كەيىن پايدا بولعان. قۇداي بابىلداعى تىلدەردى شاتاستىرعاندا، ادامدار «بۇكىل جەر بەتىنە بىتىراپ» كەتتى. سول كەزدە ولار «جان ولمەيدى» دەگەن ٸلىمدى تاراتقانعا ۇقسايدى (مۇس. 1-ج. 11:8، 9). بۇل جالعان ٸلىم قايدان شىقپاسىن، ونىڭ پايدا بولۋىنا ىقپال ەتكەن — «وتىرىكتىڭ اكەسى» شايتان ٸبىلىس ەكەنى ٵرى بۇل ٸلىمنىڭ كەڭ تاراعانى وعان مايداي جاققانى داۋسىز (جوح. 8:44).