33-زەرتتەۋ ماقالاسى
جاستار، دانيالدان ۇيرەنىڭدەر
«سەن اسا باعالى جانسىڭ» (دان. 9:23).
73-ٵن باتىلدىق دارىتا كور
اڭداتپا a
1. نەلىكتەن دانيال بابىلدىقتاردىڭ كوزىنە بىردەن ىلىكتى؟
بابىل اسكەرى دانيالدى بوزبالا شاعىندا تۇتقىنداپ، ۇيىنەن الىپ كەتكەن. «ەش كەمتارلىعى جوق، كەلبەتتى» ٶزى اقسۇيەكتەردىڭ تۇقىمىنان شىققان بۇل جاس جىگىت بابىلدىقتاردىڭ كوزىنە بىردەن ىلىكتى (سام. 1-ج. 16:7). ٴسۇيتىپ، ولار دانيالدى ۇيرەتىپ، ودان قوعامنىڭ بەتكەۇستار ازاماتىن جاساماق بولدى (دان. 1:3، 4، 6).
2. ەحوبا دانيالعا قالاي قاراعان؟ (ەزەكيەل 14:14)
2 ەحوبا دانيالدى سىرت كەلبەتى ٷشىن دە، قوعامداعى دارەجەسى ٷشىن دە ەمەس، ٵدىل ادام بولۋدى تاڭداعانى ٷشىن جاقسى كورگەن. ەحوبا ونى جاسى نەبارى جيىرمالارىندا-اق نۇحپەن جانە ايۇپپەن، ياعني تالاي جىلدار ادال قىزمەت ەتىپ، جاقساتقا يە بولعان جاندارمەن تەڭ كورگەن (مۇس. 1-ج. 5:32؛ 6:9، 10؛ ٵيۇپ 42:16، 17؛ ەزەكيەل 14:14 وقى). ەحوبا دانيالدى ٶمىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن جاقسى كورىپ ٶتتى (دان. 10:11، 19).
3. بۇل ماقالادا نە قاراستىرامىز؟
3 بۇل ماقالادا دانيالدى ەحوبانىڭ الدىندا اسا باعالى ەتكەن ەكى قاسيەتكە توقتالامىز. الدىمەن، وسى ەكى قاسيەتتى جەكە-جەكە تالدايمىز، سوسىن دانيال ولاردى قانداي جاعدايلاردا تانىتقانىن بىلەمىز. كەيىن ول بۇل قاسيەتتەردى بويىندا قالاي جەتىلدىرگەنىن جانە وعان قالاي ەلىكتەي الاتىنىمىزدى قاراستىرامىز. بۇل ماقالا جاستارعا ارنالعانمەن، دانيالدىڭ ۇلگىسىنەن ٴبارىمىز دە ۇيرەنە الامىز.
دانيال سياقتى باتىل بول
4. دانيال قانداي جاعدايدا باتىلدىق تانىتتى؟ مىسال كەلتىر.
4 باتىلدىق — قورىقپاۋدى ەمەس، قورىقساڭ دا، دۇرىس ارەكەت ەتۋدى بىلدىرەدى. دانيال وسىنداي باتىل، قايمىقپاس جىگىت بولعان. يەرۋساليمنىڭ كۇيرەگەنىنەن شامامەن ەكى جىلدان كەيىن بولعان ٴبىر جاعدايدى الايىق. بابىل پاتشاسى ناۆۋحودونوسور تۇسىندە عالاماتتاي ۇلكەن ٴبىر ٴمۇسىندى كورەدى. ٴسۇيتىپ، دانىشپاندارىنىڭ بارلىعىنا، سونىڭ ىشىندە دانيال دا بار، تۇسىندە نە كورگەنىن جانە ول نەنى بىلدىرەتىنىن ايتىپ بەرۋدى بۇيىرادى. ايتپەسە ٴبارىن ولتىرەتىنىن ايتادى (دان. 2:3—5). دانيال شۇعىل ارەكەت ەتپەسە، كوپ ادام قىرىلايىن دەپ تۇردى. سودان ول «پاتشاعا بارىپ، ودان ٴتۇسىنىڭ ٴمانىن ايتۋ ٷشىن ۋاقىت بەرۋدى سۇرايدى» (دان. 2:16). بۇعان دەيىن دانيال ەشقاشان ٴتۇس جورىپ كورمەسە كەرەك. دەسە دە ول سەنىم مەن باتىلدىق تانىتتى. سودان دانيال بابىلدىقتار شادىراق، ميساق، ابدىنەگو دەپ اتاپ كەتكەن دوستارىنا بارىپ: «كوكتەگى قۇدايدان راقىم ەتىپ، وسى قۇپيانى اشىپ بەرۋىن سۇراڭدار»،— دەپ تاپسىرادى (دان. 2:18). ەحوبا ولاردىڭ دۇعالارىنا جاۋاپ بەرىپ، دانيال ناۆۋحودونوسوردىڭ ٴتۇسىن جورىپ بەرەدى. وسىلاي ٶزىنىڭ دە، دوستارىنىڭ دا جانى امان قالادى.
5. تاعى قانداي جاعدايدا دانيال باتىلدىق تانىتتى؟
5 دانيالعا باتىلدىق قاجەت بولعان تاعى ٴبىر جاعدايدى الايىق. ناۆۋحودونوسور پاتشا تاعى دا ٴبىر قورقىنىشتى ٴتۇس كورەدى. بۇل جولى ٴتۇسى الىپ ٴبىر اعاش تۋرالى بولادى. دانيال پاتشانىڭ ەسىنەن اداساتىنىن جانە ٴبىراز جىلعا استىنداعى تاعىنان دا ايىرىلىپ قالاتىنىن جورىپ بەرەدى (دان. 4:25). مۇنداي حابار ٷشىن ناۆۋحودونوسور «سەن پاتشاعا قارسى باس كوتەردىڭ» دەپ، ونى ويلانباستان مەرت قىلۋى مۇمكىن ەدى. بىراق دانيال باتىلدىق تانىتىپ، ٴتۇستىڭ ٴمانىن بۇكپەي ايتىپ بەردى.
6. دانيالعا باتىلدىق قايدان بىتكەن؟
6 دانيالعا ٶمىر بويى باتىل بولۋعا نە كومەكتەستى؟ بالا كەزىندە وعان اتا-اناسى جاقسى ۇلگى بولعانى ٴسوزسىز. ولار ەحوبانىڭ اتا-انالارعا بەرگەن نۇسقاۋىنا مويىنسۇنىپ، قۇداي زاڭىن دانيالدىڭ قۇلاعىنا قۇيعانى داۋسىز (مۇس. 5-ج. 6:6—9). ول نەگىزگى ون زاڭدى عانا ەمەس، مۇسا زاڭىن قىر-سىرىنا دەيىن، مىسالى نەنى جەۋگە بولاتىن-بولمايتىنىنا دەيىن بىلگەن b (مۇس. 3-ج. 11:4—8؛ دان. 1:8، 11—13). سونداي-اق قۇداي حالقىنىڭ تاريحىن، اسىرەسە ولار ٴتىلازار بولعاندا نەگە ۇشىراعاندارىن جاقسى بىلگەن (دان. 9:10، 11). ٶزىنىڭ ومىرىنەن دە ول ەحوبانىڭ جانە ونىڭ قۇدىرەتتى پەرىشتەلەرىنىڭ قولداپ-دەمەيتىنىنە انىق كوزى جەتكەن (دان. 2:19—24؛ 10:12، 18، 19).
7. دانيالعا باتىل بولۋعا تاعى نە كومەكتەستى؟ (سۋرەتتى دە قارا.)
7 دانيال ەحوبانىڭ ەرەميا سياقتى پايعامبارلارىنىڭ جازبالارىن زەرتتەگەن. سونىڭ ارقاسىندا ول بابىلدا ۇزاقتان بەرى تۇتقىندا جۇرگەن ياھۋديلەردىڭ جاقىندا ازات بولاتىنىن ٴتۇسىندى (دان. 9:2). پايعامبارلىقتار كوز الدىندا قالاي ورىندالعانىن كورگەندە، دانيالدىڭ ەحوباعا دەگەن سەنىمى كۇشەيىپ كەتتى. ال ەحوباعا سەنىم ارتقان سايىن ول باتىلدانا ٴتۇستى (ريمدىكتەرگە 8:31، 32، 37—39 سالىستىر). ونىڭ باتىلدىعىنا سەبەپشى بولعان وتە ٴبىر ماڭىزدى نارسە — دانيال ەحوباعا ٴجيى-ٴجيى دۇعا ايتاتىن (دان. 6:10). دۇعادا ول ٶز كۇنالارىن مويىنداپ، سەزىمدەرىن اشىق ايتاتىن، ەحوبادان جالبارىنىپ كومەك سۇرايتىن (دان. 9:4، 5، 19). ٴيا، دانيال تۋمىسىنان باتىل بولعان جوق، ول دا ٴدال ٴبىز سياقتى پەندە بولعان. بىراق زەرتتەۋ جۇرگىزۋدىڭ، دۇعا ەتۋدىڭ جانە ەحوباعا سەنىم ارتۋدىڭ ارقاسىندا ول بويىندا باتىلدىق دامىتتى.
8. باتىل بولۋدى قالاي ۇيرەنسەك بولادى؟
8 ال ٴبىز باتىلدىقتى قالاي دامىتا الامىز؟ اتا-انامىز ٴبىزدى باتىل بولۋعا تالپىندىرا الادى، بىراق وزىندەگى باتىلدىقتى بىزگە بەرە المايدى. سوندىقتان كەز كەلگەن جاڭا نارسەنى ىستەپ ۇيرەنەتىنىمىزدەي، باتىل بولۋدى دا ۇيرەنۋ كەرەك. مىسالى، ٴبىر ٸستى مەڭگەرۋ ٷشىن ٴبىز ۇستازدىڭ قالاي ىستەيتىنىن مۇقيات باقىلاپ، كەيىن سونى قايتالاپ كورەمىز. تۋرا سولاي، وزگەلەر قالاي باتىلدىق تانىتاتىنىنا قاراپ، كەيىن ومىرىمىزدە سونى قايتالاساق بولادى. ەندەشە، دانيالدان نە ۇيرەندىك؟ ول سياقتى باتىل بولۋ ٷشىن ٴبىز دە قۇداي ٴسوزىن جاقسى ٴبىلۋىمىز كەرەك. سونداي-اق ەحوباعا ٴجيى-ٴجيى دۇعا ايتىپ، سەزىمدەرىمىزدى ەمىن-ەركىن ٴبولىسىپ، وعان جاقىنداي ٴتۇسۋىمىز قاجەت. بۇعان قوسا، ەحوبانىڭ تىرەك بولاتىنىنا كۇماندانباي، وعان سەنىم ارتقانىمىز ٴجون. سوندا باسىمىزعا قانداي سىناق تۇسسە دە، باتىل بولا الامىز.
9. باتىل بولساق، قانداي جەمىسىن كورەمىز؟
9 باتىل بولساق، مۇنىڭ كوپ جەمىسىن كورەمىز. گەرمانيادا تۇراتىن بەن باۋىرلاسپەن سولاي بولعان. ونىڭ مەكتەبىندە ٴبارى ەۆوليۋسياعا سەنەدى جانە تىرشىلىكتى قۇداي جاراتتى دەگەندى جاي عانا اڭىز-اڭگىمە دەپ ويلايدى ەكەن. بىراق ٴبىر جولى ورايى تۋىپ، بەن بۇكىل سىنىپتىڭ الدىندا تىرشىلىكتى قۇداي جاراتقانىنا نە ٷشىن سەنەتىنىن باتىل ايتىپ بەرەدى. ول بىلاي دەيدى: «ٴمۇعالىم مەنى مۇقيات تىڭدادى دا، ماتەريالدارىمدى باسىپ شىعارىپ، بارلىق وقۋشىلارعا ٴبىر-بىردەن تاراتىپ بەردى». ال سىنىپتاستارى بۇنى قالاي قابىلدادى؟ «كوبى مەنى جاقسى تىڭداپ، ساعان ريزا بولدىق دەپ ايتتى»،— دەيدى بەن. بۇل جاعدايدان نە تۇسىنەمىز؟ باتىل بولساق، ادامدار ٴبىزدى قۇرمەتتەيتىن بولادى. سونداي-اق اقجۇرەك ادامداردىڭ ەحوباعا جاقىنداۋىنا تۇرتكى بولۋىمىز مۇمكىن. شىنىندا دا، نەگە باتىلدىققا ۇيرەنىپ، وسىنداي جەمىسىن كورمەسكە؟!
دانيال سياقتى ادال بول
10. ادالدىق دەگەن نە؟
10 كيەلى كىتاپتاعى «ادالدىق» يا «اينىماس سۇيىسپەنشىلىك» دەپ اۋدارىلعان ەۆرەي ٴسوزى ٴجيى ەحوبانىڭ ٶز قىزمەتشىلەرىن جاقسى كورەتىنىن سيپاتتاۋ ٷشىن قولدانىلعان. ول بىرەۋدى جانىنا جاقىن تارتىپ، قاتتى باۋىر باسۋدى بىلدىرەدى. بۇل ٴسوز ونىڭ قىزمەتشىلەرىنىڭ اراسىنداعى سۇيىسپەنشىلىكتى دە سيپاتتاۋعا قولدانىلا بەرەدى (سام. 2-ج. 9:6، 7). قازىر دانيالدىڭ ۇلگىسىنە قاراپ، ەحوباعا دەگەن ادالدىعىمىزدى ۋاقىت وتكەن سايىن قالاي كۇشەيتە الاتىنىمىزدى كورەيىك.
11. قارتايعان شاعىندا دانيالدىڭ ادالدىعى قالاي سىنالدى؟ (مۇقاباداعى سۋرەتتى قارا.)
11 دانيالدىڭ ادالدىعى قارتايعان شاعىنا دەيىن كوپ رەت سىنالدى. سولاردىڭ ەڭ اۋىرى توقسان جاس شاماسىندا بولدى. بۇل — ميديالىقتار مەن پارسىلار بابىلدى جاۋلاپ الىپ، ٴدارييدىڭ پاتشا بولىپ وتىرعان كەزى. پاتشا سارايىنداعى قىزمەتكەرلەر دانيالدى جەك كورەتىن، ونىڭ قۇدايىن دا مەنسىنبەيتىن. ٴسۇيتىپ، ولار دانيالدىڭ كوزىن قۇرتۋ ٷشىن ٴبىر جوسپار ويلاستىرادى. ولار ونىڭ كىمگە ادال بولاتىنىن — قۇدايىنا ما، الدە پاتشاعا ما — سىناۋ ٷشىن ٴبىر جارلىق شىعارىپ، پاتشاعا قول قويدىرىپ الادى. دانيال ەلدەن ەرەكشەلەنبەي-اق، بار بولعانى 30 كۇنگە ەحوباعا سيىنۋىن دوعارا تۇرعاندا، پاتشاعا دەگەن ادالدىعىن كورسەتەر ەدى. بىراق ول ٴبىر ساتكە دە ەحوبانى ساتپادى، سول ٷشىن ارىستانداردىڭ ورىنا تاستالدى. بىراق ەحوبا ونى جىرتقىشقا جەم بولۋدان ساقتاپ، ادالدىعى ٷشىن جارىلقادى (دان. 6:12—15، 20—22). ٴبىز دە دانيال سياقتى ادالدىعىمىزدا بەرىك تۇرۋ ٷشىن نە ىستەسەك بولادى؟
12. دانيال بەرىك ادالدىققا قالاي يە بولدى؟
12 ەحوباعا ادال بولۋ ٷشىن ونى قاتتى ٴسۇيۋىمىز كەرەك. دانيال كوكتەگى اكەسىن قاتتى جاقسى كورگەندىكتەن دە ادالدىعىنان ەش تايماعان. ال ونى وسىلاي جاقسى كورۋ ٷشىن دانيال ەحوبانىڭ قاسيەتتەرى جايلى، ونى قالاي تانىتاتىنى جايلى ويلانىپ-تولعانعان (دان. 9:4). سونداي-اق ەحوبانىڭ وعان جانە حالقىنا جاساعان جاقسىلىقتارىنا ريزا بولىپ، سول جايلى وي جۇگىرتكەن (دان. 2:20—23؛ 9:15، 16).
13. ا) جاستاردىڭ ادالدىعى قالاي سىنالۋى مۇمكىن؟ مىسال كەلتىر. (سۋرەتتى دە قارا.) ٵ) سەنەن «ەحوبا كۋاگەرلەرى ٴبىر جىنىستى جۇپتارعا قالاي قارايدى؟» دەپ سۇراسا، نە دەپ جاۋاپ بەرەسىڭ؟ (jw.org تور بەكەتىنەن «شىنايى تۋرالىقتىڭ ناتيجەسى — تىنىشتىق» دەگەن ۆيدەونى قارا.)
13 دانيالدىڭ كەزىندەگىدەي، بۇگىنگى جاس ماسىحشىلەردىڭ اينالاسىنداعى ادامدار دا ەحوباعا جانە ونىڭ نورمالارىنا نەمكەتتى قارايدى. ولار قۇدايعا قىزمەت ەتەتىندەردى دە جاقتىرمايدى، ٴتىپتى ادالدىقتارىنان تايدىرۋ ٷشىن ٴتيىسىپ، قىسپاققا الادى. اۆستراليادا تۇراتىن گرەم جوعارعى سىنىپتا وقىپ جۇرگەندە ادالدىعى قالاي سىنالعانىن كورەيىكشى. اپايلارى: «ٴبىر دوسىڭ سەندەرگە سىرىن اشىپ، گوموسەكسۋال ەكەنىن ايتسا، نە ىستەيسىڭدەر؟»— دەپ سۇرايدى. ٴسۇيتىپ: «گوموسەكسۋالداردى قولدايتىندار ٴبىر جاققا، قولدامايتىندار ٴبىر جاققا شىقسىن»،— دەيدى. «بۇكىل سىنىپ قولدايتىنداردىڭ جاعىنا شىقتى دا، كۋاگەر سىنىپتاسىم ەكەۋىمىز-اق ٴبىر جاقتا قالدىق»،— دەيدى گرەم. سول كەزدە گرەمنىڭ ادالدىعى قاتتى سىنالدى. ويتكەنى سودان كەيىن ٴبىر ساعات بويى سىنىپتاستارى، ٴتىپتى اپايى دا ولارعا ۇرسىپ، مازاقتادى. «بارىنشا سابىر ساقتاپ، سەنىمىمدى تۇسىندىرۋگە تىرىسسام دا، ولار بىردە-ٴبىر ٴسوزىمدى قۇلاعىنا ىلمەدى»،— دەيدى گرەم. مۇنداي سىناقتان كەيىن ول ٶزىن قالاي سەزىندى؟ «ٴبارى سەنى ورتاعا الىپ، جابىلعانى، ارينە، ونشا ەمەس. بىراق سەنىمىمدى قورعاپ، سىناقتان سىنباي وتكەنىمە قاتتى قۋاندىم»،— دەيدى ول.
14. ادالدىعىمىزدى بەرىك ەتۋدىڭ تاعى ٴبىر جولى قانداي؟
14 ادالدىعىمىز دانيالدىكىندەي بەرىك بولۋ ٷشىن، ٴبىز دە ەحوباعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى كۇشەيتە بەرۋىمىز كەرەك. ال سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى كۇشەيتۋ ٷشىن ەحوبانىڭ قاسيەتتەرى تۋرالى ٴبىلىم قورجىنىمىزدى تولتىرا بەرۋىمىز قاجەت. مىسالى، ونىڭ جاراتقان نارسەلەرىن زەرتتەسەك بولادى (ريم. 1:20). «جاراتىلىس عاجايىپتارى» دەگەن اتاۋمەن شىعاتىن بەينەروليكتەر مەن ماقالالار قۇدايىمىزعا دەگەن قۇرمەتىمىز بەن سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى وسىرەدى. «تىرشىلىك وزدىگىنەن پايدا بولدى ما؟»، «تىرشىلىكتىڭ باستاۋى. بەس ماڭىزدى سۇراق» دەگەن كىتاپشالارىمىز تاعى بار. دانياداعى ەستەر ەسىمدى قىز بىلاي دەيدى: «بۇل كىتاپشالاردىڭ وي جەلىسى وتە كەرەمەت. ولار ساعان نە نارسەگە سەنۋ كەرەكتىگىن ايتپايدى، جاي عانا ايعاقتار كەلتىرەدى. ال تۇجىرىمدى ٶزىڭ جاسايسىڭ». جوعارىدا ايتىلىپ كەتكەن بەن بولسا: «ولار سەنىمدى كادىمگىدەي نىعايتىپ تاستادى، ٴبارىن قۇداي جاراتقانىنا تولىق كوزىم جەتتى»،— دەيدى. وسى مالىمەتتەردى زەرتتەگەن سوڭ، مىنا سوزدەر سەنىڭ دە جۇرەگىڭنەن شىعاتىنى ٴسوزسىز: «قۇدايىمىز ەحوبا، سەن داڭققا، قۇرمەت پەن كۇش-قۇدىرەتكە يە بولۋعا لايىقسىڭ! ويتكەنى ٴبارىن جاراتقان — ٶزىڭسىڭ» (ايان 4:11) c.
15. ەحوباعا جاقىنداي ٴتۇسۋدىڭ تاعى ٴبىر جولى قانداي؟
15 ەحوباعا ىستىق سۇيىسپەنشىلىك دامىتۋدىڭ تاعى ٴبىر جولى — يسانىڭ ٶمىرىن جاقسىلاپ زەرتتەۋ. گەرمانيادا تۇراتىن ساميرا دەگەن قىز باۋىرلاس سولاي ەتكەن. ول بالا كەزىندە ەحوبانى سەزىمدەرى بار تۇلعا دەپ ەلەستەتە الماعان ەكەن. بىراق يسانىڭ قانداي بولعانىن ول جاقسى تۇسىنگەن. سونىڭ ارقاسىندا ول ەحوبانى تانىپ، وعان جاقىنداي تۇسكەن. «يسانىڭ مەيىربان، بالاجان بولعانى ماعان قاتتى ۇنادى. سويتسەم، ول اكەسى قانداي بولسا، تۋرا سونداي بولعان ەكەن. ەكەۋى ٴبىر-بىرىنە قاتتى ۇقسايتىنىن مەن بىرتە-بىرتە تۇسىنە باستادىم. ەحوبا يسانى جەرگە جىبەرگەنىنىڭ ٴبىر سەبەبى — يسا ارقىلى ونى جاقىننان تانىعانىمىزدى قالاعان ەكەن عوي!»— دەيدى ساميرا (جوح. 14:9). سەن دە ۋاقىتىڭدى اياماي، يسانىڭ قانداي بولعانىن جان-جاقتى زەرتتەسەڭ، ەحوباعا جاقىنداي تۇسەسىڭ. سوندا ونى ودان سايىن جاقسى كورىپ، وعان ادال بولۋعا بەكىنەسىڭ.
16. ادال بولۋدىڭ پايداسى قانداي؟ (ٴزابۇر 18:25؛ ميحا 6:8)
16 ادالدىقتىڭ ٴبىر پايداسى — دوستارىڭ دا ساعان ادال بولادى ٵرى دوستىقتارىڭ ۇزاققا جالعاسادى (رۋت 1:14—17). ال ەحوباعا ادال بولساق، جان دۇنيەمىزدە ارقاشان دا تىنىشتىق پەن سەنىمدىلىك بولادى. ويتكەنى ەحوبا وزىنە ادال ادامدارعا ادال بولامىن دەپ ۋادە ەتكەن (ٴزابۇر 18:25؛ ميحا 6:8 وقى). ويلاپ كورشى، بۇكىل الەمدى جاراتقان قۇدىرەتتى قۇداي اينىماس دوسىڭ بولىپ، سەنى ارقاشان جاقسى كورەمىن دەيدى! ەشبىر قيىندىق تا، قارسىلاستار دا، ٴتىپتى ٶلىم دە ونىمەن دوستىعىمىزدى ۇزە المايدى (دان. 12:13؛ لۇقا 20:37، 38؛ ريم. 8:38، 39). سوندىقتان دانيالعا ەلىكتەپ، ەحوباعا ادالدىق ساقتاعانىمىز نەتكەن ماڭىزدى!
دانيالدان ۇيرەنە بەر
17، 18. كەلەسى ماقالادا نە تالقىلايمىز؟
17 بۇل ماقالادا ٴبىز دانيالدىڭ ەكى قاسيەتىن عانا قاراستىردىق. بىراق ودان ۇيرەنەرىمىز بۇدان دا كوپ. مىسالى، ەحوبا دانيالعا پايعامبارلىق ٴمانى بار اياندار مەن تۇستەر كورسەتكەن جانە ونىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرۋگە قابىلەت بەرگەن. ولاردىڭ كوبىسى ورىندالىپ قويدى. ال كەيبىرىندە جۋىردا ورىندالاتىن ٵرى بۇكىل ادامزاتقا قاتىستى پايعامبارلىقتار بار.
18 سوندىقتان كەلەسى ماقالادا ٴبىز دانيال ايتقان ەكى پايعامبارلىققا كوڭىل بولەمىز. ولاردىڭ ٴمانىن تۇسىنگەندە، جاسىمىز دا، ۇلكەنىمىز دە قازىردەن باستاپ دانالىقپەن شەشىمدەر قابىلداۋعا بەكىنەمىز. سونىمەن قاتار ولار باتىلدىعىمىز بەن ادالدىعىمىزدى قايراپ، الداعى سىناقتارعا دايىندايدى.
119-ٵن سەنىمىمىز بەرىك بولعاي
a بۇگىندە ەحوبانىڭ جاس قىزمەتشىلەرىنە باتىل بولۋ جانە ادالدىق ساقتاۋ وڭاي ەمەس. مىسالى، تىرشىلىكتى قۇداي جاراتقانىنا سەنەتىندەرى ٷشىن ولاردى سىنىپتاستارى مازاقتاۋى مۇمكىن. باسقا جاستار ولاردىڭ قۇدايعا قىزمەت ەتىپ، ونىڭ تالاپتارىمەن ٶمىر سۇرەتىندەرىن ٴبىرتۇرلى كورەتىن شىعار. بىراق وسى ماقالادا دانيال پايعامبار سياقتى باتىل بولاتىن جانە ەحوباعا ادالدىق ساقتايتىن جاستار ناعىز دانا ەكەنىن كورەمىز.
b دانيال بابىلدىقتاردىڭ بەرگەن تاماعىن ارام دەپ جەمەي قويعانىنا مىنا ٷش جايت سەبەپ بولۋى مۇمكىن: 1) ول مۇسا زاڭى بويىنشا جەۋگە تيىم سالىنعان جانۋاردىڭ ەتى بولعان (مۇس. 5-ج. 14:7، 8)؛ 2) ول جانۋاردىڭ قانى دۇرىستاپ اعىزىلماعان (مۇس. 3-ج. 17:10—12)؛ 3) ول تاماقتى جەۋ جالعان قۇدايعا تابىنۋمەن بايلانىستى بولعان (مۇسانىڭ 3-جازباسى 7:15 مەن قورىنتتىقتارعا 1-حات 10:18، 21، 22 سالىستىر).
c قۇدايعا سۇيىسپەنشىلىگىڭدى كۇشەيتۋگە «ەحوباعا جاقىندا» كىتابى دا كومەكتەسەدى. ودان ەحوبا مەن ونىڭ قاسيەتتەرىن تەرەڭىنەن تانيسىڭ.