ٶمىربايان
بىرەۋگە ٴبىر ٴسات كوڭىل بولگەنىڭ ونىڭ بۇكىل ومىرىنە اسەر ەتەتىنىن ٴتۇسىندىم
انام، مەن جانە قارىنداسىم پەت، 1948-جىل
«انگليكان شىركەۋىندە شىندىق جوق، ونى باسقا جاقتان ىزدەڭدەر». شىركەۋگە بارىپ جۇرگەن اجەمنىڭ وسى سوزدەرىنەن كەيىن انام اقيقات ٴدىندى ىزدەي باستادى. بىراق كانادانىڭ تورونتو قالاسىندا ۇيىمىزگە ەحوبا كۋاگەرلەرى كەلگەندە، انام ولارمەن سويلەسكىسى كەلمەدى، ال ماعان تىعىلىپ قال دەدى. الايدا 1950-جىلى ناعاشى اپكەم كۋاگەرلەرمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستاعاندا، انام وعان قوسىلىپ، ەكەۋى سونىڭ ۇيىندە زەرتتەيتىن. كەيىن ولار شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتى.
اكەم كانادانىڭ بىرىككەن شىركەۋىندە قىزمەت ەتەتىن. ول قارىنداسىم ەكەۋمىزدى جەكسەنبى سايىن شىركەۋدىڭ بالالارعا ارنالعان ساباقتارىنا اپاراتىن. سوسىن، ساعات 00:11 دە اكەمە شىركەۋگە باراتىنبىز. ال تۇستەن كەيىن انام ٴبىزدى پاتشالىق سارايىنا اپاراتىن. ەكى ٴدىننىڭ ايىرماشىلىعىن سول كەزدە انىق كورەتىنبىز.
«قۇدايدىڭ ەركى» دەپ اتالاتىن حالىقارالىق كونگرەستە حاتچەسوندار وتباسىمەن ٴجۇرمىن، 1958-جىل
انام كيەلى كىتاپتان بىلگەندەرىن بوب پەن مەريون دەگەن بۇرىننان كەلە جاتقان دوستارىمەن ٴبولىستى. وسىلاي حاتچەسوندار وتباسى دا شىندىقتى قابىلدادى. 1958-جىلى ولار مەنى ٷش ۇلىنا ٴتورتىنشى قىلىپ قوسىپ، نيۋ-يوركتە وتكەن «قۇدايدىڭ ەركى» دەپ اتالاتىن حالىقارالىق كونگرەسكە الىپ كەتتى. قازىر ويلاپ وتىرسام، حاتچەسوندار وتباسى سەگىز كۇندىك سول كونگرەسكە مەنى دە اپارىپ، ۇلكەن ەرلىك جاساعان ەكەن. سولاردىڭ ارقاسىندا سول كونگرەسس ومىرىمدەگى ەلەۋلى وقيعالاردىڭ ٴبىرى بولىپ ەستە قالدى.
ماعان كوڭىل ٴبولىپ، جولىمدى باعىتتاعاندار
جاسوسپىرىم كەزىمدە فەرمادا تۇردىق. سوندا ٷي جانۋارلارىنا قاراپ، ولاردى كۇتىپ-باققاندى جاقسى كورەتىنمىن. سودان مال دارىگەرى بولۋ جايلى شىنداپ ويلانا باستادىم. وسى ويىم جايلى انام قاۋىمداعى ٴبىر اقساقالعا ايتىپ ەدى، ول «سوڭعى كۇندەرى» ٶمىر ٴسۇرىپ جاتقانىمىزدى جۇمساقتىقپەن ەسكە سالدى دا: «بىرنەشە جىل بويى جوعارى وقۋ ورنىندا جۇرگەنىڭ ەحوبامەن دوستىعىڭا قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟»— دەپ سۇرادى (ٴتىم. 2-ح. 3:1). وسى اڭگىمەدەن كەيىن جوعارى وقۋ ورنىنا تۇسپەيمىن دەپ شەشتىم.
مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن نەمەن اينالىسارىمدى بىلمەي ٴجۇردىم. دەمالىس كۇندەرى قىزمەتكە شىققانمەن، قۋانىش المايتىنمىن، ٸزاشار بولۋعا دا ىنتام بولمادى. سول ۋاقىتتارى اكەمنىڭ ٸنىسى تورونتونىڭ ٸرى ساقتاندىرۋ كومپانياسىندا لاۋازىمدى قىزمەت اتقاراتىن. اكەم ەكەۋى سول كومپانيادا تولىق ۋاقىت جۇمىس ىستەۋگە تالپىندىرعاندا، مەن كەلىستىم.
تورونتودا جۇمىسقا كوپ ۋاقىتىم كەتەتىن. اينالامداعىلاردىڭ ٴبارى كۋاگەر ەمەس ادامدار بولعاندىقتان، رۋحاني ىستەردەن بىرتە-بىرتە قول ۇزە باستادىم. مەن اتاممەن بىرگە تۇراتىنمىن، ول كىسى شىندىقتا ەمەس ەدى. اتام قايتىس بولعاننان كەيىن، تۇراتىن باسقا جەر تابۋ كەرەك بولدى.
1958-جىلعى حالىقارالىق كونگرەسكە اپارعان حاتچەسوندار وتباسى ماعان ٶز وتباسىمداي بولىپ كەتكەن ەدى. ولار مەنى ۇيلەرىنە شاقىرىپ، بىرگە تۇرۋدى ۇسىندى. بۇل وتباسى مەنى رۋحاني جاعىنان قاتايتتى. سودان، 1960-جىلى ۇلدارى دجونمەن بىرگە شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتىم. دجون ىزاشارلىق قىزمەتتى باستاپ، مەنى دە قىزمەتكە بەلسەندى قاتىسۋعا تالپىندىردى. رۋحاني جاقسى ٶسىپ جاتقانىمدى قاۋىمداعى ەر باۋىرلاستار بايقاپ، تەوكراتيالىق قىزمەت مەكتەبىنىڭ قىزمەتشىسى ەتىپ تاعايىندادى a.
قوساعىمدى تاۋىپ، جاڭا قىزمەتكە كىرىسۋىم
ۇيلەنگەن كۇنىمىز، 1966-جىل
1966-جىلى رەندي بەرگ دەگەن قۇلشىنىستى ٸزاشار باۋىرلاسپەن وتاۋ قۇردىم. رەندي جاريالاۋشىلار جەتىسپەيتىن ايماقتا قىزمەت ەتكىسى كەلەتىن. ٴبىر ارالاۋشى باقىلاۋشى ەكەۋىمىزگە جەكە كوڭىل ٴبولىپ، اڭگىمەسىندە ونتاريو پروۆينسياسىنىڭ وريلليا قالاسىنداعى قاۋىمعا كومەك كەرەك ەكەنىن ايتتى. ٴسۇيتىپ، ايەلىم ەكەۋىمىز بۋىنىپ-ٴتۇيىنىپ، وريللياعا جول تارتتىق.
جاڭا قالاعا كەلىسىمەن-اق تۇراقتى ىزاشارلىق قىزمەتكە كىرىستىم. ٴسۇيتىپ، رەندي سياقتى مەنىڭ دە قۇلشىنىسىم جالىنداپ شىعا كەلدى. ىزاشارلىق قىزمەتكە شىنداپ كىرىسكەندىكتەن، كيەلى كىتاپتى قولدانۋدان، ادامداردىڭ شىندىقتى قالاي قابىلداپ جاتقانىنان قۋانىش الا باستادىم. ٴبىر ەرلى-زايىپتىعا ومىرلەرىن وزگەرتىپ، ەحوبانىڭ قىزمەتشىسى بولۋعا كومەكتەسكەنىمىز مەن ٷشىن ۇلكەن باتا بولدى!
ٴتىلىم دە، وي قالپىم دا وزگەرىپ كەتتى
تورونتوعا بارعانىمدا، بەتەلدە جەتەكشىلىك ەتەتىن ەر باۋىرلاستاردىڭ بىرەۋىن كەزدەستىردىم. بۇل ارنولد ماكنامارا باۋىرلاس بولاتىن. ول بىزدەن: «ارنايى ٸزاشار بولۋعا قالاي قارايسىڭدار؟»— دەپ سۇرادى. سوندا مەن: «وتە جاقسى قارايمىز. تەك كۆەبەككە جىبەرمەسەڭدەر بولدى»،— دەدىم. ماعان اعىلشىن ٴتىلدى كانادالىقتاردىڭ كۆەبەك پروۆينسياسىنداعى فرانسۋز ٴتىلدى كانادالىقتار جايلى ايتقان تەرىس پىكىرلەرى اسەر ەتىپ كەتسە كەرەك. سەبەبى سول كەزدە كۆەبەكتە كوتەرىلىستەر بولىپ، ادامدار كانادادان تاۋەلسىزدىك الۋعا ارەكەتتەنىپ جاتقان بولاتىن.
ارنولد باۋىرلاس: «بەتەل قازىر ارنايى ٸزاشارلاردى تەك قانا كۆەبەككە جىبەرىپ جاتىر»،— دەدى. سوندا مەن بىردەن كەلىستىم. رەندي دە سول جەردە باياعىدان قىزمەت ەتكىسى كەلەتىن. كۆەبەككە بارعانىمىز دۇرىس شەشىم بولعانىنا كەيىن كوزىم جەتتى.
فرانسۋز ٴتىلىن ۇيرەتەتىن كۋرسقا بەس اپتا قاتىسقاننان كەيىن، رەندي ەكەۋمىز ٴبىر ەرلى-زايىپتىمەن بىرگە ريمۋسكي قالاسىنا كەلدىك. بۇل مونرەال قالاسىنىڭ سولتۇستىك-شىعىسىندا، 540 شاقىرىم جەردە جاتقان قالا. فرانسۋز ٴتىلىن ٵلى جاقسى مەڭگەرمەگەنىم ٴبىر كەزدەسۋدە ٴبىلىنىپ قالدى. حابارلاندىرۋدا الداعى كونگرەستە كوپ دەلەگاتتار قابىلداۋ كەرەكتىگىن ايتىپ جاتقاندا، «اۆستريالىقتار كەلەدى» دەۋدىڭ ورنىنا «تۇيەقۇستار كەلەدى» دەپ ايتىپ جىبەرىپپىن.
ريمۋسكيدەگى «اق ٷي»
ريمۋسكيدە تورتەۋمىزدەن باسقا تاعى ٴتورت قۇلشىنىستى قىز باۋىرلاس جانە ەكى قىزى بار يۋبەردولار وتباسى بولدى. يۋبەردولار وتباسى ٸزاشارلارعا جەتى بولمەلى ۇلكەن ۇيلەرىن جالعا بەرەتىن. ونىڭ سىرتى دا، باعانالارى دا اپپاق بولعاندىقتان، ٴبىز ونى «اق ٷي» دەپ اتاپ كەتتىك. ول ۇيدە 12-14 ادامعا دەيىن تۇرا بەرەتىنبىز. رەندي ەكەۋىمىز ارنايى ٸزاشار بولعاندىقتان، تاڭەرتەڭ دە، تۇستە دە، كەشكە دە قىزمەتكە شىعاتىنبىز. كۇننىڭ قاي مەزگىلىندە شىقساق تا، ٴتىپتى قىستىڭ قاقاعان كەشتەرىندە دە، سەرىك تابىلاتىنىنا وتە ريزا ەدىك.
سول ادال ىزاشارلارمەن ٴبىز ٴبىر ٷيدىڭ بالالارىنداي بولىپ كەتتىك. كەيبىر كەشتەرى دالاعا شىعىپ، وت جاعىپ وتىراتىنبىز. ال كەيدە «ۆارەنيك كۇنىن» جاساپ، ىشىنە ٵرتۇرلى نارسەلەر سالىپ، ۆارەنيك ٴپىسىرىپ جەيتىنبىز. ارامىزداعى ٴبىر ەر باۋىرلاس مۋزىكانت بولعاندىقتان، سەنبى كۇندەرى كەشكە ٵن ايتىپ، بي بيلەيتىنبىز.
ريمۋسكيدە ٴبىز وڭدەگەن تاناپ جەمىس اكەلە باستاعاندا، قۋانىشىمىزدا شەك بولمادى! بەس جىلدىڭ ىشىندە كيەلى كىتاپتى زەرتتەگەن ادامداردىڭ ٴبىرازى شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتى. ٴسۇيتىپ، قاۋىمداعى جاريالاۋشىلاردىڭ سانى 35 كە جەتتى.
كۆەبەكتە ٴبىز ۋاعىزداۋشىلار رەتىندە ابدەن شىڭدالدىق. ەحوبا قىزمەتىمىزدى جارىلقاپ قانا قويماي، تۇرمىستىق جاعىنان دا قامدادى. سونداي-اق ٴبىز فرانسۋزشا سويلەيتىن ادامداردىڭ ٴتىلىن دە، مادەنيەتىن دە جاقسى كورىپ كەتتىك. وسىنىڭ ارقاسىندا وزگە مادەنيەتتەر دە ۇناي باستادى (قور. 2-ح. 6:13).
كۇتپەگەن جەردەن فيليال بىزگە نيۋ-برانسۋيك پروۆينسياسىنىڭ شىعىس جاعالاۋىنداعى تراكادي قالاسىنا كوشۋدى ايتتى. سول كەزدە باسىمىزعا جاي تۇسكەندەي بولدى، ويتكەنى الدىندا عانا جالعا ٷي الۋ جانە ٴبىر مەكتەپتە اپتاسىنا بىرنەشە ساعات ساباق بەرۋ تۋرالى كەلىسىمشارتقا قول قويىپ قويعان ەدىم. ونىڭ ۇستىنە، زەرتتەۋشىلەرىمىزدىڭ كەيبىرى كەشە عانا جاريالاۋشى بولعان ەدى جانە سوعىپ جاتقان پاتشالىق سارايىمىزدى ورتاسىنا دەيىن كوتەرىپ تاستاعان ەدىك.
سودان نە كەرەك، دەمالىس كۇندەرى جاتپاي-تۇرماي دۇعا ەتۋمەن بولدىق. سوسىن، تراكادي قالاسىن كورىپ كەلدىك. ول جەر ريمۋسكيدەن مۇلدەم وزگەشە ەكەن. الايدا ەحوبا ٴبىزدىڭ سول جەردە بولعانىمىزدى قالاسا، وندا بارامىز دەپ شەشتىك. وسىلاي ەحوبانى سىناپ كورىپ ەدىك، ول كەدەرگىلەردىڭ ٴبارىن الىپ تاستادى (مالح. 3:10). جۇكتەردىڭ ٴبارىن جيناپ، كوشۋىمىز دە جەڭىل ٶتتى. بۇل رەنديدىڭ جاقسى رۋحاني كۇيىنىڭ، جانقيارلىعىنىڭ جانە ازىلكەشتىگىنىڭ ارقاسى.
بۇل جەردەگى قاۋىمدا روبەرت روسس دەگەن ٴبىر عانا اقساقال بار ەكەن. ول ايەلى ليندا ەكەۋى وسىندا ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتىپتى. كەيىن ۇلدارى دۇنيەگە كەلگەندە دە، ولار وسىندا قالا بەرۋدى شەشكەن ەكەن. كىشكەنتاي سابيلەرى بولسا دا، روبەرت پەن ليندا ٴبىزدى كەرەمەت قابىلدادى. ولاردىڭ قۇلشىنىستارى، بەرىكتىگى رەندي ەكەۋىمىزدى جىگەرلەندىرىپ تاستادى.
جەر تاڭداماي قىزمەت ەتۋدىڭ باتالارى
العاشقى ارالاۋشىلىق قىزمەتىمىزدەگى قىس
تراكاديدە ەكى جىل ٸزاشار بولعاننان كەيىن ٴبىز تاعى ٴبىر توسىن سي الدىق. بۇل ارالاۋشى باقىلاۋشى بولىپ قىزمەت ەتۋ تۋرالى حات بولاتىن. سودان، اعىلشىن ٴتىلدى تاناپتا جەتى جىل قىزمەت ەتتىك. كەيىن كۆەبەكتەگى فرانسۋز ٴتىلدى تاناپقا قايتا تاعايىندالدىق. كۆەبەكتەگى وبلىستىق باقىلاۋشىمىز لەونس كرەپو مەنىڭ باياندامالارىمدى ماقتاپ تۇراتىن. بىراق كەيىن ول: «بايانداماڭنىڭ پراكتيكالىق جاعىن قالاي جاقسارتساڭ بولادى؟»— دەپ سۇرايتىن بولدى b. ونىڭ ماعان وسىلاي كوڭىل ٴبولىپ، كومەكتەسكەنىنىڭ ارقاسىندا ٴتيىمدى ٵرى قاراپايىم تۇردە ٴتالىم بەرەتىن بولدىم.
1978-جىلى مونرەالدا وتكەن «سەنىم جەڭىسى» دەگەن حالىقارالىق كونگرەستە اتقارعان تاپسىرمام قاتتى ەسىمدە قالىپ كەتتى. مەن تاماق ۇلەستىرۋ بولىمىندە قىزمەت ەتتىم. بىزگە 80000 ادامدى كۇتۋ كەرەك ەدى. بۇل جولعى كونگرەستە ٴبارى — اس ٴمازىرى بولسىن، قۇرال-جابدىقتار مەن تاماق دايىنداۋ ٵدىسى بولسىن — جاڭاشا بولدى. تاڭعى استى دايىنداۋ ٷشىن پەشتەردى تاڭ اتپاي تۇرىپ قوساتىنبىز. 20 شاقتى ۇلكەن-ۇلكەن توڭازىتقىش-فۋرگوندارىن الدىرتىپ ەدىك، كەيدە ولار ىستەمەي قالىپ جاتتى. دايىندىقتىڭ ٴبىرىنشى كۇنى ستاديوندا ٴبىر سپورتتىق شارا ٶتىپ، ٴتۇننىڭ ٴبىر جارىمىنا دەيىن كىرە الماي جۇردىك. ارينە، ٴبىز قاتتى شارشادىق، بىراق قاسىمداعى تولىسقان، ەڭبەكقور ٵرى ٵزىلقوي ەرىكتى قىزمەتشىلەردەن كوپ نارسە ۇيرەندىم. سول باۋىرلاستارمەن ٴبىز ٵلى كۇنگە دەيىن دوسپىز. 1940—1950-جىلدار ارالىعىندا كۋاگەرلەردى اياۋسىز قۋعىنداعان كۆەبەك پروۆينسياسىندا وسىنداي ۇلكەن رۋحاني توي وتكەنىن مەن ەشقاشان ۇمىتپاسپىن!
مونرەالدا كونگرەسكە دايىندىق ٴجۇرىپ جاتقان كەز، رەندي ەكەۋمىز، 1985-جىل
مونرەالدا وتكەن ۇلكەن كونگرەستەردە ٶزىم سياقتى ارالاۋشى باقىلاۋشىلاردان كوپ نارسە ٴتۇيدىم. سول كونگرەستەردىڭ بىرىندە دەيۆيد سپلەين باۋىرلاس (قازىر ول باسقارۋشى كەڭەستە قىزمەت ەتەدى) كونگرەستىڭ وتۋىنە جاۋاپتى بولدى. ال جوعارىدا ايتىپ كەتكەن كونگرەستە مەن تاماق ۇلەستىرۋگە تاعايىندالعاندا، دەيۆيد باۋىرلاس ماعان كوپ قولعابىس ەتتى.
2011-جىلى ارالاۋشى باقىلاۋشى بولىپ جۇرگەنىمە 36 جىل بولعاندا، مەنى قاۋىم اقساقالدارىنا ارنالعان مەكتەپتە وقىتۋشى بولۋعا شاقىردى. سودان، رەندي ەكەۋمىز ەكى جىلدىڭ ىشىندە 75 ٴتۇرلى جەردە تۇنەپ شىقتىق. بىراق بۇل مەكتەپ كەز كەلگەن قۇرباندىققا تاتيتىن. اپتانىڭ سوڭىندا اقساقالدار باسقارۋشى كەڭەس ولاردىڭ رۋحاني كۇيىن قاتتى ويلايتىنىنا ريزا بولىپ، جىلى لەبىزدەرىن ٴبىلدىرىپ جاتاتىن.
كەيىن مەن پاتشالىقتى جاريالاۋشىلارعا ارنالعان مەكتەپتە ساباق بەردىم. كەستەلەرى وتە تىعىز بولعاندىقتان، ولار كۇندە سىنىپتا 7 ساعاتتان وتىراتىن، كۇنىگە كەشكە 3 ساعاتتان ٷي جۇمىسىن جاسايتىن جانە اپتاسىنا 4-5 تاپسىرمادان ورىندايتىن. بىراق ەحوبانىڭ كومەگىنسىز بۇنىڭ ەشقايسىسىن دا اتقارا المايتىندارىن قاسىمداعى وقىتۋشى ەكەۋمىز ولارعا ايتىپ تۇسىندىرەتىنبىز. وقۋشىلار ەحوباعا ارقا سۇيەگەندە، وزدەرى ويلاعاننان الدەقايدا كوپ نارسە ىستەي العاندارىنا تاڭعالىپ قالاتىن.
بىرەۋگە كوڭىل ٴبولۋدىڭ مول پايداسى
انام جەكە كوڭىل بولگەننىڭ ارقاسىندا زەرتتەۋشىلەرى رۋحاني وسە باستادى، ٴتىپتى اكەم دە شىندىققا جاقسى قارايتىن بولدى. انام قايتىس بولعاننان كەيىن ٷشىنشى كۇنى پاتشالىق سارايىنا كوپشىلىككە ارنالعان بايانداماعا اكەم كىرىپ كەلگەندە، تاڭعالىپ قالدىق! وسىدان كەيىن 26 جىل بويى اكەم قاۋىم كەزدەسۋلەرىن قالدىرمادى. بىراق ول سول كۇيى شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتپەدى. الايدا اقساقالدار ماعان: «كەزدەسۋگە ەرتە كەلەتىندەردىڭ ٴبىرى سەنىڭ اكەڭ ەدى»،— دەپ ايتاتىن.
انامنىڭ كورسەتكەن ۇلگىسى تەككە كەتپەدى. بۇگىندە ٷش قارىنداسىم مەن ولاردىڭ جۇبايلارى ەحوباعا ادال قىزمەت ەتىپ ٴجۇر. قارىنداستارىمنىڭ ەكەۋى پورتۋگالياداعى فيليالدا، ال بىرەۋى گايتيدەگى فيليالدا قىزمەت ەتەدى.
قازىر ونتاريو پروۆينسياسىنىڭ گاميلتون قالاسىندا ارنايى ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتەمىز. ارالاۋشى باقىلاۋشى كەزىمدە باسقا باۋىرلاستاردىڭ قايتا بارۋلارى مەن زەرتتەۋ ساباقتارىنا باراتىن ەدىك، ال ەندى ٶز زەرتتەۋشىلەرىمىزدىڭ رۋحاني ٶسىپ جاتقانىن كورىپ قۋانامىز. جاڭا قاۋىمداعى باۋىرلاستارمەن جاقىن ارالاسىپ، ەحوبا ولاردى ٶمىردىڭ اشتى-تۇشىسىندا قالاي قولداعانىن ٴبىلىپ، جىگەرلەنىپ جاتىرمىز.
ومىرىمە كوز تاستاسام، بىزگە كوپ ادام كوڭىل ٴبولىپ، كومەكتەسىپتى. ٴبىز دە باسقا باۋىرلاستارعا كوڭىل ٴبولىپ، ەحوباعا بارلارىن بەرۋگە تالپىندىردىق (قور. 2-ح. 7:6، 7). وسى رەتتە ٴبىر جاعدايدى ايتىپ بەرەيىن. ٴبىر ەر باۋىرلاستىڭ ايەلى، ۇلى مەن قىزى تولىق ۋاقىتتى قىزمەت ەتەتىن. مەن سول ەر باۋىرلاسقا: «ٸزاشار بولعىڭ كەلمەي مە؟— دەپ ەدىم، ول: —مەن ۇيىمدەگى ٷش ٸزاشاردى اسىراپ وتىرمىن عوي»،— دەدى. سوندا مەن: «ولاردى كىم جاقسىراق اسىرايدى، سەن بە، ەحوبا ما؟»— دەدىم. مەن ونى ىزاشارلىق قىزمەتتىڭ ٴدامىن تاتىپ، ٶزىنىڭ وتباسى سەزىنىپ جۇرگەن قۋانىشتى سەزىنىپ كورسە ەكەن دەدىم. ٴسۇيتىپ، التى ايدىڭ ىشىندە ول باۋىرلاس تا ٸزاشار بولدى.
رەندي ەكەۋىمىز ەحوبانىڭ كەرەمەت ىستەرىن «كەلەر ۇرپاققا» جاريالاي بەرەمىز. ٴبىز سەزىنگەن قۋانىشتى ولار دا سەزىنەتىنىنە سەنىمدىمىز (ٴزاب. 71:17، 18).
a قازىر «ماسىحشىلىك ٶمىرىمىز بەن قىزمەتىمىز» كەزدەسۋىنىڭ باقىلاۋشىسى.
b لەونس كرەپو باۋىرلاستىڭ ٶمىربايانىن 2020-جىلدىڭ اقپان ايىنداعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 26—30-بەتتەرىنەن تابا الاسىز.
