مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

ە‌جە‌لدە يسرايلدىكتە‌ر سوعىسقان عوي،‏ ٴ‌بىز نە‌گە سوعىسپايمىز؟‏

ە‌جە‌لدە يسرايلدىكتە‌ر سوعىسقان عوي،‏ ٴ‌بىز نە‌گە سوعىسپايمىز؟‏

‏«بىرە‌ۋىڭ بولسىن فرانسيا نە انگليامە‌ن سوعىسۋدان باس تارتساڭدار،‏ بارلىعىڭ ولە‌سىڭدە‌ر!‏» وسىلاي ە‌كىنشى دۇ‌نيە‌جۇ‌زىلىك سوعىس كە‌زىندە ٴ‌بىر ناسيستىك وفيسە‌ر ٴ‌بىر توپ ە‌حوبا كۋاگە‌رىنە ايقايلاعان ە‌دى.‏ جاقىن جە‌ردە سۋىق قارۋلانعان سس ساربازدارى تۇ‌رسا دا،‏ بىردە-‏ٴ‌بىر باۋىرلاس سوعىسۋعا كونبە‌دى.‏ ولاردىڭ قايتپاس قايسارلىقتارى كۇ‌للى ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىنىڭ قانداي ۇ‌ستانىممە‌ن ٶمىر سۇ‌رە‌تىنىن كورسە‌تتى.‏ ٴ‌بىز وسى دۇ‌نيە‌نىڭ سوعىستارىنا ە‌ش قاتىسپايمىز.‏ ٴ‌تىپتى:‏ «اتىپ تاستايمىز!‏»—‏ دە‌پ قورقىتسا دا،‏ ساياسي ماسە‌لە‌لە‌ردە بە‌يتاراپتىق ساقتايمىز.‏

بىراق ٶزىن ٴ‌ماسىحشى سانايتىن دىندە‌ردىڭ ٴ‌بارى بۇ‌نىمە‌ن كە‌لىسە بە‌رمە‌يدى.‏ ولاردىڭ كوبىسى «ٴ‌ماسىحشى ٶز ە‌لىن قورعاسا بولادى ٵرى قورعاۋى دا كە‌رە‌ك» دە‌پ سانايدى.‏ ولار:‏ «كە‌زىندە قۇ‌داي حالقى،‏ ياعني ە‌جە‌لگى يسرايلدىكتە‌ر سوعىسقان عوي.‏ ە‌ندە‌شە،‏ نە‌گە ماسىحشىلە‌ر سوعىسپاۋ كە‌رە‌ك؟‏!‏»—‏ دە‌پ ويلايدى.‏ بۇ‌ل سۇ‌راققا جاۋاپ بە‌رۋ ٷشىن ە‌جە‌لدە‌گى يسرايلدىكتە‌ردىڭ جاعدايى مە‌ن بۇ‌گىنگى كۇ‌ندە‌گى قۇ‌داي حالقىنىڭ جاعدايى نە‌سىمە‌ن ە‌رە‌كشە‌لە‌نە‌تىنىن ٴ‌تۇ‌سىنىپ الۋىمىز كە‌رە‌ك.‏ قازىر بە‌س ە‌رە‌كشە‌لىككە نازار اۋدارايىق.‏

1.‏ ە‌جە‌لدە قۇ‌داي حالقى تە‌ك ٴ‌بىر ۇ‌لتتان تۇ‌رعان

ە‌جە‌لدە ە‌حوبا ٶز حالقىن تە‌ك ٴ‌بىر عانا ۇ‌لتتان تاڭداعان،‏ ول يسرايل حالقى ە‌دى.‏ ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌ردى «بارلىق حالىقتاردىڭ ىشىندە ە‌رە‌كشە مە‌نشىگىم» دە‌پ اتاعان (‏مۇ‌س.‏ 2-‏ج.‏ 19:‏5‏)‏.‏ سونداي-‏اق ولارعا مە‌كە‌ندە‌يتىن ناقتى جە‌ر ٴ‌بولىپ بە‌ردى.‏ دە‌مە‌ك،‏ ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌رگە سوعىسۋدى بۇ‌يىرعاندا،‏ ولار ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تپە‌يتىن باسقا حالىقتارمە‌ن عانا سوعىساتىن a‏.‏

بۇ‌گىندە ە‌حوبانىڭ قىزمە‌تشىلە‌رى «ٵربىر ۇ‌لتتان،‏ رۋدان،‏ حالىقتان جانە تىلدە‌ن شىققان» (‏ايان 7:‏9‏)‏.‏ دە‌مە‌ك،‏ قۇ‌داي حالقى سوعىسقا اتتانسا،‏ ٶز باۋىرلاستارىمە‌ن سوعىسىپ،‏ ولاردى ولتىرگە‌ن بولار ە‌دى.‏

2.‏ يسرايلدىكتە‌رگە سوعىسۋدى ە‌حوبا بۇ‌يىرعان

ە‌جە‌لدە يسرايلدىكتە‌ر قاشان جانە نە ٷشىن سوعىساتىندارىن ە‌حوبا شە‌شىپ وتىرعان.‏ مىسالى،‏ يسرايلدىكتە‌ردىڭ قاناحاندىقتارعا قارسى سوعىسقانىن الايىق.‏ قاناحاندىقتار جىن-‏پە‌رىلە‌رگە تابىناتىن،‏ جىنىستىق ازعىندىقتىڭ شە‌كتە‌ن شىققان تۇ‌رلە‌رىمە‌ن اينالىساتىن جانە بالالارىن قۇ‌رباندىققا شالاتىن حالىق بولعاندىقتان،‏ ە‌حوبا ولارعا شىعارعان ۇ‌كىمىن يسرايلدىكتە‌ر ارقىلى جۇ‌زە‌گە اسىردى.‏ ۋادە ە‌تىلگە‌ن جە‌ردە ٶز حالقىن جامان ىقپالدان ساقتاۋ ٷشىن ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌رگە قاناحاندىقتاردى جويىپ تاستاۋدى بۇ‌يىردى (‏مۇ‌س.‏ 3-‏ج.‏ 18:‏24،‏ 25‏)‏.‏ يسرايلدىكتە‌ر ۋادە ە‌تىلگە‌ن جە‌رگە قونىس تە‌پكە‌ننە‌ن كە‌يىن دە جاۋلارىنان قورعانۋ ٷشىن،‏ ە‌حوبا ولارعا سوعىسۋعا رۇ‌قسات بە‌رگە‌ن (‏سام.‏ 2-‏ج.‏ 5:‏17—‏25‏)‏.‏ بىراق ە‌حوبا ولارعا ە‌شقاشان ٶز بە‌تتە‌رىنشە سوعىسۋعا رۇ‌قسات بە‌رمە‌گە‌ن.‏ بۇ‌لاي ە‌تكە‌ن جاعدايلاردا ولار ويران بولعان (‏مۇ‌س.‏ 4-‏ج.‏ 14:‏41—‏45؛‏ شە‌ج.‏ 2-‏ج.‏ 35:‏20—‏24‏)‏.‏

بۇ‌گىندە ە‌حوبا ادامزات بالاسىنا سوعىسۋعا قۇ‌زىر بە‌رمە‌گە‌ن.‏ قازىرگى سوعىستار قۇ‌دايدىڭ قالاۋىمە‌ن ە‌مە‌س،‏ ادامداردىڭ قالاۋىمە‌ن بولىپ جاتىر.‏ قازىر حالىقتار جە‌رگە تالاسىپ،‏ ە‌كونوميكالىق پايدا كوزدە‌پ نە قانداي دا ٴ‌بىر ساياسي مۇ‌ددە‌لە‌رىن ويلاپ سوعىسادى.‏ ال «ٴ‌دىنىمىزدى قورعايمىز،‏ قۇ‌دايدىڭ جاۋلارىن قۇ‌رتامىز» دە‌پ «قۇ‌دايدىڭ اتىنان سوعىسىپ جاتىرمىز» دە‌يتىندە‌ر جايلى نە دە‌ۋگە بولادى؟‏ تازا عيبادات ە‌تە‌تىندە‌ردى قورعاۋ ٷشىن جانە جاۋلارىن جويۋ ٷشىن ە‌حوبا بولاشاقتا ارماگە‌ددون شايقاسىندا ٶزى سوعىسادى (‏ايان 16:‏14،‏ 16‏)‏.‏ سول سوعىسقا ە‌حوبانىڭ جە‌ردە‌گى قىزمە‌تشىلە‌رى ە‌مە‌س،‏ كوكتە‌گى رۋحاني اسكە‌رى قاتىسادى (‏ايان 19:‏11—‏15‏)‏.‏

3.‏ يسرايلدىكتە‌ر ە‌حوباعا سە‌نگە‌ندە‌ردى ولتىرمە‌گە‌ن

ە‌جە‌لدە ە‌حوبانىڭ يە‌ريحونعا قارسى سوعىسىندا راحاب پە‌ن ونىڭ وتباسى امان قالعان.‏ ال بۇ‌گىندە‌گى سوعىستاردا قۇ‌دايعا سە‌نە‌تىن ادامدار امان قالىپ جاتىر ما؟‏

ە‌جە‌لدە يسرايل اسكە‌رى ە‌حوباعا سە‌نگە‌ن ادامدارعا راقىمدىلىق تانىتىپ،‏ تە‌ك قۇ‌داي جازاعا لايىق دە‌پ تاپقان ادامداردى عانا ولتىرگە‌ن.‏ كە‌لە‌سى ە‌كى جاعداي بۇ‌عان دالە‌ل.‏ ە‌حوبا يە‌ريحون قالاسىن جويۋدى بۇ‌يىرعانمە‌ن،‏ يسرايلدىكتە‌ر سول جە‌ردە تۇ‌راتىن راحاب پە‌ن ونىڭ وتباسىن امان الىپ قالادى،‏ ويتكە‌نى ولار ە‌حوباعا سە‌ندى (‏ە‌شۋا 2:‏9—‏16؛‏ 6:‏16،‏ 17‏)‏.‏ ە‌كىنشى جاعدايدا بۇ‌كىل گيبە‌ون قالاسى امان قالدى،‏ ويتكە‌نى ولار قۇ‌دايدان قورقاتىندارىن كورسە‌تكە‌ن ە‌دى (‏ە‌شۋا 9:‏3—‏9،‏ 17—‏19‏)‏.‏

بۇ‌گىندە حالىقتار سوعىسقاندا قۇ‌دايعا سە‌نە‌تىن ادامداردى دا ايامايدى.‏ وكىنىشكە وراي،‏ ە‌كى ورتادا ە‌ش جازىقسىز،‏ بە‌يكۇ‌نا ادامدار قازا بولىپ جاتادى.‏

4.‏ يسرايلدىكتە‌ر ە‌حوبانىڭ ە‌رە‌جە‌لە‌رىمە‌ن سوعىسقان

ە‌جە‌لدە يسرايل اسكە‌رى تە‌ك ە‌حوبانىڭ ە‌رە‌جە‌لە‌رىمە‌ن عانا سوعىساتىن.‏ مىسالى،‏ ولار قارسى اتتانعان كە‌يبىر قالالارعا «سوعىسسىز بە‌رىلۋدى ۇ‌سىنۋ» كە‌رە‌ك بولعان (‏مۇ‌س.‏ 5-‏ج.‏ 20:‏10‏)‏.‏ سونداي-‏اق ە‌حوبا ٴ‌يسرايلدىڭ ساربازدارىنا وزدە‌رىن دە،‏ قوستى دا تازا ۇ‌ستاۋدى جانە مورالدىق تازالىق ساقتاۋدى ايتقان (‏مۇ‌س.‏ 5-‏ج.‏ 23:‏9—‏14‏)‏.‏ ال اينالاسىنداعى حالىقتار بولسا جاۋلاپ العان ە‌لدە‌ردە‌گى ايە‌لدە‌ردى زورلايتىن.‏ ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌رگە بۇ‌لاي ە‌تۋگە تيىم سالعان.‏ ولار قانداي دا ٴ‌بىر قالانى جاۋلاپ العاندا،‏ تۇ‌تقىنعا الىنعان قىزعا ٴ‌بىر اي وتپە‌يىنشە ۇ‌يلە‌نە المايتىن (‏مۇ‌س.‏ 5-‏ج.‏ 21:‏10—‏13‏)‏.‏

بۇ‌گىندە كوپ ە‌لدە‌ر سوعىس جۇ‌رگىزۋگە بايلانىستى حالىقارالىق كە‌لىسىم شارتتارعا قول قويادى.‏ بۇ‌ل كە‌لىسىم شارتتار ازاماتتاردى قورعاۋ ماقساتىندا بە‌كىتىلگە‌نىمە‌ن،‏ ولار ٴ‌جيى اياقاستى ە‌تىلىپ جاتادى.‏

5.‏ ە‌حوبا ٶز حالقى ٷشىن سوعىسقان

قۇ‌داي يە‌ريحوندا يسرايل ٷشىن سوعىسقانىنداي،‏ بۇ‌گىندە دە قانداي دا ٴ‌بىر حالىق ٷشىن سوعىسا ما؟‏

ە‌جە‌لدە ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌ردى جە‌ڭىسكە جە‌تكىزۋ ٷشىن كە‌رە‌مە‌تتە‌ر جاساعان.‏ مىسالى،‏ ە‌حوبا يسرايلدىكتە‌رگە يە‌ريحون قالاسىن جاۋلاپ الۋعا قالاي كومە‌كتە‌سكە‌نىن الايىقشى.‏ ە‌حوبانىڭ نۇ‌سقاۋىمە‌ن يسرايلدىك «ساربازدار اتوي سالعاندا،‏.‏.‏.‏قالا قابىرعاسى جە‌رمە‌ن-‏جە‌كسە‌ن بولىپ قيراپ قالدى».‏ وسىلاي ولار يە‌ريحوندى وپ-‏وڭاي جاۋلاپ الدى (‏ە‌شۋا 6:‏20‏)‏.‏ ال ولار امورلىقتارمە‌ن قالاي شايقاستى؟‏ «ە‌حوبا اسپاننان ۇ‌لكە‌ن-‏ۇ‌لكە‌ن بۇ‌رشاق جاۋعىزىپ،‏.‏.‏.‏يسرايلدٸكتە‌ردٸڭ سە‌مسە‌رىنە‌ن گورى بۇ‌رشاق استىندا قالىپ ولگە‌ندە‌ر كوپ بولدى» (‏ە‌شۋا 10:‏6—‏11‏)‏.‏

بۇ‌گىندە ە‌حوبا ە‌شبىر حالىق ٷشىن سوعىسپايدى.‏ ونىڭ پاتشالىعى دا،‏ پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى يسا دا «وسى دۇ‌نيە‌لىك ە‌مە‌س» (‏جوح.‏ 18:‏36‏)‏.‏ ال جە‌ردە‌گى ۇ‌كىمە‌تتە‌ردىڭ بارلىعىن بيلە‌پ وتىرعان —‏ شايتان.‏ بولىپ جاتقان زۇ‌لمات سوعىستاردىڭ ارتىندا تۇ‌رعان —‏ سول (‏لۇ‌قا 4:‏5،‏ 6؛‏ جوح.‏ 1-‏ح.‏ 5:‏19‏)‏.‏

شىنايى ماسىحشىلە‌ر —‏ تاتۋلاستىرۋشىلار

كورگە‌نىمىزدە‌ي،‏ ە‌جە‌لگى يسرايلدىكتە‌ردىڭ جاعدايى مە‌ن بۇ‌گىنگى كۇ‌ندە‌گى ٴ‌بىزدىڭ جاعدايىمىزدىڭ اراسىندا ۇ‌لكە‌ن ايىرماشىلىق بار.‏ دە‌گە‌نمە‌ن سوعىسقا نە ٷشىن قاتىسپايتىنىمىزدىڭ سە‌بە‌پتە‌رى بۇ‌لار عانا ە‌مە‌س.‏ مىسالى،‏ قۇ‌داي سوڭعى كۇ‌ندە‌ردە‌گى قىزمە‌تشىلە‌رىنىڭ «سوعىسۋدى ۇ‌يرە‌نبە‌يتىندە‌رىن» ايتقان.‏ ال سوعىسۋدى ۇ‌يرە‌نبە‌سە،‏ ولار وعان البە‌تتە قاتىسپايدى (‏يشايا 2:‏2—‏4‏)‏.‏ ونىڭ ۇ‌ستىنە،‏ يسا ٴ‌ماسىح شاكىرتتە‌رىنىڭ «وسى دۇ‌نيە‌لىك ە‌مە‌س» ە‌كە‌ندە‌رىن ايتقان.‏ دە‌مە‌ك،‏ وسى دۇ‌نيە‌دە‌گى قاقتىعىستاردا ولار ە‌شكىمنىڭ جاعىنا شىقپايدى (‏جوح.‏ 15:‏19‏)‏.‏

يسا ٴ‌ماسىح شاكىرتتە‌رىن بۇ‌دان دا ماڭىزدى نارسە‌گە ۇ‌ندە‌گە‌ن.‏ ول ىزا-‏كە‌ككە،‏ اشۋعا،‏ سوعىسقا باستايتىن وي قالىپتان اۋلاق بولۋعا شاقىرعان (‏مات.‏ 5:‏21،‏ 22‏)‏.‏ سونداي-‏اق ول شاكىرتتە‌رىن «تاتۋلاستىرۋشى» بولۋعا،‏ ٴ‌تىپتى جاۋلارىن جاقسى كورۋگە ۇ‌يرە‌تكە‌ن (‏مات.‏ 5:‏9،‏ 44‏)‏.‏

ال جە‌كە ٵرقايسىسىمىز جايلى نە دە‌ۋگە بولادى؟‏ ٴ‌بىز سوعىسقا قاتىسپاعانىمىزبە‌ن،‏ بىرە‌ۋدى جە‌ك كورىپ،‏ قاۋىمدا ۇ‌رىس-‏كە‌رىس،‏ جىككە بولىنۋشىلىك تۋعىزىپ جۇ‌رگە‌ن جوقپىز با؟‏ بويىمىزداعى جامان سە‌زىمدە‌ردە‌ن تۇ‌پتامىرىمە‌ن ارىلۋ ٷشىن بارىنشا كۇ‌ش سالا بە‌رە‌يىك (‏جاق.‏ 4:‏1،‏ 11‏)‏.‏

حالىقتار اراسىنداعى قاقتىعىسقا قاتىسۋدىڭ ورنىنا ٴ‌بىز بار كۇ‌شىمىزدى ارامىزداعى تاتۋلىق پە‌ن سۇ‌يىسپە‌نشىلىگىمىزدى نىعايتۋعا جۇ‌مىلدىرامىز (‏جوح.‏ 13:‏34،‏ 35‏)‏.‏ ە‌حوبا سوعىستاردى ماڭگىگە توقتاتاتىن كە‌زدى كۇ‌تە ٴ‌جۇ‌رىپ،‏ بە‌يتاراپتىعىمىزدان ە‌ش اينىمايىق!‏ (‏ٴ‌زاب.‏ 46:‏9‏)‏.‏

a ە‌حوبا ماقۇ‌لداماسا دا،‏ يسرايل رۋلارىنىڭ ٴ‌بىر-‏بىرىنە قارسى سوعىسقان كە‌زدە‌رى بولعان (‏پات.‏ 1-‏ج.‏ 12:‏24‏)‏.‏ بىراق كە‌يبىر رۋلار ە‌حوباعا قارسى شىعىپ،‏ سوراقى كۇ‌نا جاساعاندا،‏ ە‌حوبا يسرايلدە‌گى باسقا رۋلاردىڭ سول رۋلارمە‌ن شايقاسۋىنا جول بە‌رگە‌ن (‏بي.‏ 20:‏3—‏35؛‏ شە‌ج.‏ 2-‏ج.‏ 13:‏3—‏18؛‏ 25:‏14—‏22؛‏ 28:‏1—‏8‏)‏.‏