ٴسىز ايەل زاتىنا ەحوبا سياقتى قارايسىز با؟
ٴبىز اياۋلى ايەل باۋىرلاستارىمىزبەن بىرگە ەحوباعا قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىمىزگە قۋانامىز. بۇل ادال ٵرى ەڭبەكقور جانداردىڭ ٴارقايسىسىن جاقسى كورەمىز ٵرى باعالايمىز! سوندىقتان، ەر باۋىرلاستار، ايەل باۋىرلاستاردى رەنجىتپەي، تومەندەتپەي، قۇرمەتپەن قارايىق. ٴبىراق كەمەلسىزدىكتەن كەيدە بۇلاي ەتە الماي جاتامىز. بۇعان قوسا، كەيبىر ەر باۋىرلاستارىمىزعا وسكەن ورتاسى كەرى ىقپال ەتەدى.
كەيبىرەۋلەر ەرلەر ايەلدەردى كەم سانايتىن ورتادا وسكەن. بوليۆيادا تۇراتىن ٴبىر اۋداندىق باقىلاۋشىنىڭ ايتۋىنشا، «جەرگىلىكتى مادەنيەتتىڭ ىقپالىمەن كەيبىر ەر ادامدار وزدەرىن ەركەك بولعانى ٷشىن اسقاق سەزىنەدى، سوندىقتان ولار ايەل زاتىن وزدەرىنەن تومەن ساناپ، قۇرمەت كورسەتپەيدى». تايۆانداعى شەن سيان دەگەن اقساقال بىلاي دەيدى: «ٴبىزدىڭ جاقتا ەر كىسىلەردىڭ كوبىسى ايەل ەركەكتىڭ ىسىنە ارالاسپاۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى. ەگەر ەر ادام ايەلدىڭ اقىلىن تىڭدايتىن بولسا، وزگەلەردىڭ الدىندا ابىرويى تۇسەدى». ال كەيبىر ەر ادامدار بۇلاي ەتپەسە دە، ايەلدەردى الالايتىنى سوزدەرىنەن، ىستەرىنەن بايقالىپ قالادى. مىسالى، ولاردىڭ قادىرىن تۇسىرەتىن قالجىڭدار ايتادى.
قۋانىشقا وراي، ەر ادام قانداي تاربيە السا دا، قانداي ورتادا وسسە دە، وزگەرە الادى. ەركەك ايەلدەن ۇستەم دەگەن پىكىرىنەن ارىلا الادى (ەفەس. 4:22—24). بۇل ٷشىن ول ەحوبانىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەسە بولادى. وسى ماقالادا ٴبىز ەحوبانىڭ ايەلدەرگە قالاي قارايتىنىن، ەر باۋىرلاستار وعان ەلىكتەۋدى قالاي ۇيرەنە الاتىنىن جانە اقساقالدار ايەلدەردى قۇرمەتتەۋ جاعىنان وزگەلەرگە قالاي ۇلگى كورسەتە الاتىنىن بىلەمىز.
ەحوبا ايەل زاتىنا قالاي قارايدى؟
ايەلدەرگە دۇرىس قاراۋدىڭ ەڭ كەرەمەت ۇلگىسى — ەحوبا. مەيىربان اكە بولعاندىقتان، ول جەردەگى بالالارىنىڭ ٴبارىن بىردەي سۇيەدى (جوح. 3:16). سەنىمىن سەرىك ەتكەن ايەل باۋىرلاستاردى ول اياۋلى قىزدارىنداي كورەدى. ەحوبا ايەلدەر قاۋىمىن قادىرلەيتىنىن قالاي كورسەتەدى؟
ەحوبا ولاردى ٴبولىپ-جارمايدى. ول ەرلەردى دە، ايەلدەردى دە «وزىنە ۇقساس ەتىپ جاراتتى» (مۇس. 1-ج. 1:27). ول اقىل مەن دارىندى ايەلگە قاراعاندا ەر ادامعا كوبىرەك بەرگەن جوق. سونداي-اق ول ەرلەردى ايەلدەردەن ارتىق سانامايدى (شەج. 2-ج. 19:7). ەحوبا كيەلى كىتاپ شىندىقتارىن ٴتۇسىنۋ، ونىڭ كوركەم قاسيەتتەرىن تانىتۋ قابىلەتىن ەكەۋىنە تەڭدەي بەرگەن. ولاردى سەنىمى ٷشىن دە بىردەي جارىلقايدى: ەرلەر دە، ايەلدەر دە جەردە جۇماقتا ماڭگى ٶمىر سۇرە الادى نە كوكتە پاتشا ٵرى ٴدىني قىزمەتكەر بولا الادى (پەت. 2-ح. 1:1). كورىپ وتىرعانىمىزداي، ەحوبا ايەل زاتىنا ەشقانداي الالاۋشىلىق تانىتپايدى.
ەحوبا ولاردى تىڭدايدى. ول ايەلدەردىڭ سەزىمى مەن ۋايىمىنا بەي-جاي قارامايدى. مىسالى، راحيلا مەن حاننانىڭ دۇعالارىن تىڭداپ، تىلەكتەرىن ورىنداعان (مۇس. 1-ج. 30:22؛ سام. 1-ج. 1:10، 11، 19، 20). سونداي-اق ول ايەلدەردىڭ اقىلىن تىڭداعان ەر كىسىلەر جايلى كيەلى كىتاپقا جازدىرعان. ماسەلەن، ەحوبا ىبىرايىمعا ايەلىڭ سارانىڭ ايتقانىنا قۇلاق اس دەگەندە، ول سولاي ەتكەن (مۇس. 1-ج. 21:12—14). ٴداۋىت پاتشا دا ابيگەلدى تىڭداپ، ٴتىپتى «سەنى ماعان ەحوبا جىبەردى» دەگەن (سام. 1-ج. 25:32—35). ەحوباعا ناقپا-ناق ەلىكتەيتىن يسا دا اناسى ٴماريامنىڭ ٴتىلىن العان (جوح. 2:3—10). بۇل مىسالداردان تۇيەرىمىز، ەحوبا ايەلدەردى تىڭداۋىمەن ولارعا قۇرمەت كورسەتەدى.
ەحوبا ايەلدەرگە سەنىم ارتادى. بۇكىل جەر بەتىن وڭدەۋدى ەحوبا حاۋاعا دا سەنىپ تاپسىرعان (مۇس. 1-ج. 1:28). بۇدان ەحوبا حاۋانى كۇيەۋىنەن تومەن ەمەس، قايتا، ونى تولىقتىراتىن كومەكشىسى دەپ ساناعانىن كورەمىز. بۇعان قوسا، ەحوبا ولداما، دەبورا سياقتى پايعامبار ايەلدەرگە دە ٶز حالقىنا، ٴتىپتى بي مەن پاتشاعا، كەڭەس بەرۋدى سەنىپ تاپسىرعان (بي. 4:4—9؛ پات. 2-ج. 22:14—20). بۇگىندە دە ول ايەل باۋىرلاستارعا ٶزىنىڭ ٸسىن اتقارۋدى تاپسىرىپ وتىر. بۇل ادال ايەلدەر جاريالاۋشى، ٸزاشار، ميسسيونەر بولىپ قىزمەت ەتۋدە. سونداي-اق ولار پاتشالىق سارايلارى مەن فيليال عيماراتتارىن جوبالاۋ، سوعۋ، جوندەۋ جۇمىستارىنا اتسالىسادى. كەيبىرى بەتەلدە، وزگەلەرى قاشىقتاعى اۋدارما كەڭسەلەرىندە ەڭبەك ەتەدى. وسى ايەل باۋىرلاستاردان تۇراتىن قالىڭ قول ارقىلى ەحوبا قۇدايىمىز ٶز ەركىن ىسكە اسىرىپ جاتىر (ٴزاب. 68:11). دەمەك، ەحوبا ايەلدەرگە ٵلسىز يا قابىلەتسىز دەپ قارامايدى.
ەر باۋىرلاستار ايەلدەرگە ەحوبا سياقتى قاراۋدى قالاي ۇيرەنسە بولادى؟
ەر باۋىرلاستار، سىزدەر دە ايەلدەرگە ەحوبا سياقتى قارايسىزدار ما؟ بۇنى ٴبىلۋ ٷشىن قالاي ويلانىپ، قالاي ارەكەت ەتەتىنىڭىزدى جاقسىلاپ تەكسەرىپ كورىڭىز. تەكسەرۋ ٷشىن نە كەرەك؟ رەنتگەن اپپاراتى ادامنىڭ جۇرەك اۋرۋلارىن كورسەتەتىنى سياقتى، سەنىمدى دوسىڭىز بەن كيەلى كىتاپ جۇرەگىڭىزدىڭ تۇكپىرىندە ايەلدەرگە دەگەن بۇرىس كوزقاراس بار-جوعىن انىقتاۋعا كومەكتەسەدى. ەندەشە، وسى ەكى كومەكتى الۋ ٷشىن نە ىستەسەڭىز بولادى؟
سەنىمدى دوسىڭىزدان سۇراڭىز (ناق. س. 18:17). مەيىرىمدى ٵرى ٵدىل باعا بەرە الاتىن سەنىمدى دوسىڭىزدان بىلاي سۇراپ كورىڭىز: «سەنىڭشە، مەن ايەلدەرگە قالاي قارايمىن؟ ولار مەنەن قۇرمەت سەزە مە؟ ولارعا جاقسىراق قاراۋ ٷشىن نە ىستەسەم بولادى؟» ەگەر دوسىڭىز جاقساراتىن تۇستارىڭىزدى كورسەتسە، رەنجىپ نە اقتالىپ شىقپاڭىز. ونىڭ ورنىنا، وزگەرۋگە دايىن بولىڭىز.
قۇداي ٴسوزىن زەرتتەڭىز. ايەلدەرگە قالاي قاراپ جۇرگەنىمىزدى انىقتاۋدىڭ ەڭ دۇرىس جولى — كوزقاراسىمىز بەن ارەكەتتەرىمىزدى كيەلى كىتاپ بويىنشا تەكسەرۋ (ەۆر. 4:12). كيەلى كىتاپتى زەرتتەگەندە ٴبىز ايەلدەرگە جاقسى نە جامان قاراعان ەرلەر جايلى وقىپ بىلەمىز. سولاردىڭ ارەكەتىن ٶز ارەكەتىمىزبەن سالىستىرساق بولادى. بۇعان قوسا، كيەلى كىتاپتاعى كوپتەگەن تارماقتى ٴبىر-بىرىمەن سالىستىرىڭىز. سوندا ٴمانماتىندى ەسكەرمەي، ٴبىر عانا تارماققا سۇيەنىپ، ايەلدەرگە قاتىستى بۇرىس پىكىردى جاقتاۋدان اۋلاق بولاسىز. مىسالى، پەتىردىڭ 1-حاتى 3:7 دە كۇيەۋلەر ايەلدەرىنە «الدەقايدا نازىك [نەمەسە «ٵلسىز»] قۇتى» رەتىندە قۇرمەت كورسەتۋ كەرەكتىگى ايتىلعان a. بۇل ايەل ەر ادامنان تومەن، قابىلەتى مەن اقىلى ەر ادامدىكىنەن كەم دەگەندى بىلدىرە مە؟ جوق، مۇلدەم ولاي ەمەس! پەتىردىڭ ٴسوزىن پاۋىلدىڭ عالاتتىقتارعا 3:26—29 تارماقتارداعى سوزدەرىمەن سالىستىرايىقشى. مۇندا ەحوبا كوكتە يسامەن بيلىك ەتۋگە ەرلەرمەن قوسا ايەلدەردى دە تاڭداعانى ايتىلعان. سونىمەن، ايەل باۋىرلاستاردى تيىسىنشە قۇرمەتتەۋدى ۇيرەنۋ ٷشىن كيەلى كىتاپتى زەرتتەڭىز جانە ايەل نە ەر دوسىڭىزدان ايەلدەرگە قالاي قارايتىنىڭىز جايلى ويىن سۇراڭىز.
اقساقالدار ايەلدەردى قالاي قۇرمەتتەيدى؟
قاۋىمداعى ەر باۋىرلاستار ايەل باۋىرلاستاردى قۇرمەتتەۋدى قامقور اقساقالداردان ۇيرەنسە بولادى. بۇل جاعىنان اقساقالدار قالاي ۇلگى كورسەتەدى؟ ولار ايەلدەرگە قۇرمەت كورسەتۋ ٷشىن ناقتى قانداي ارەكەتتەر جاسايدى؟
ولار ايەل باۋىرلاستاردى ماقتايدى. ەلشى پاۋىل اقساقالدارعا جاقسى ۇلگى قالدىرعان. ول ريمدەگى قاۋىمعا جازعان حاتىندا بىرنەشە ايەل باۋىرلاستى ماقتاعان (ريم. 16:12). ونىڭ وسى حاتى بۇكىل قاۋىم الدىندا وقىلعاندا، الگى ايەل باۋىرلاستار قۋانىشتان توبەلەرى كوككە جەتكەن شىعار. بۇگىندە دە اقساقالدار ايەل باۋىرلاستاردى تاماشا قاسيەتتەرى ٷشىن، ەحوبانىڭ ىسىندە اتقارعان ەڭبەكتەرى ٷشىن اۋىز تولتىرىپ ماقتايدى. سوندا ايەل باۋىرلاستارىمىزدىڭ مەرەيى ٶسىپ، وزدەرىن باعالى سەزىنەدى. اقساقالدىڭ ايتقان جىگەرلى ٴسوزى ايەل باۋىرلاسىمىزعا ٴدال سول ۋاقىتتا اۋاداي قاجەت بولۋى مۇمكىن. بۇل وعان ەحوباعا ٵرى قاراي دا ادال بولۋعا سەرپىن بەرەدى (ناق. س. 15:23).
اقساقالدار ايەل باۋىرلاستاردى ماقتاعان كەزدە شىن جۇرەكتەن جانە ناقتى ٴبىر ٸسى ٷشىن ماقتاعانى جاقسى. بۇنىڭ سەبەبىن دجەسسيكا ەسىمدى باۋىرلاسىمىز بىلاي دەپ ٴتۇسىندىردى: «ەر باۋىرلاستاردىڭ ٴبىزدى «جارايسىڭ» دەپ ماقتاعانىنا قۋانامىز. ٴبىراق ناقتى نە ٷشىن ماقتاپ جاتقانىن ايتىپ كەتسە، مىسالى بالالارىمىزعا قاۋىمدا تىنىش وتىرۋدى ۇيرەتكەنىمىزدى نەمەسە زەرتتەۋشىنى قاۋىمعا اكەلۋگە بارىمىزدى سالعانىمىزدى ايتسا، بۇل بىزگە ودان دا كوپ جىگەر سيلايدى». اقساقالدار ايەل باۋىرلاستارىمىزدى ناقتى ٴبىر ارەكەتى ٷشىن ماقتاعاندا، ولار وزدەرىن قاۋىمعا كەرەك ٵرى باعالى سەزىنەدى.
ولار ايەل باۋىرلاستاردى تىڭدايدى. كىشىپەيىل اقساقالدار ەڭ جاقسى ۇسىنىستار مەن پىكىرلەر بىزدە عانا بولادى دەپ ويلامايدى. ولار ايەل باۋىرلاستاردان دا ويلارىن سۇراپ، قۇلاق قويىپ تىڭدايدى. وسىلاي ەتسەك، ولارعا دا قانات بىتىرەمىز، ٶزىمىز دە پايداسىن كورەمىز. بەتەلدە قىزمەت ەتەتىن گەراردو ەسىمدى اقساقال بىلاي دەيدى: «بايقاعانىم،
ايەل باۋىرلاستاردىڭ پىكىرىن ٴبىلىپ وتىرسام، بەتەلدىك قىزمەتىمدى اناعۇرلىم جاقسى اتقارادى ەكەنمىن. كوپ ەر باۋىرلاستارعا قاراعاندا ولار بۇل ٸستى بۇرىننان بەرى اتقارىپ كەلەدى». ال قاۋىمدا ايەل باۋىرلاستاردىڭ كوبىسى ٸزاشار بولعاندىقتان، جەرگىلىكتى تۇرعىندار جايلى بىلەتىندەرى كوپ. سوندىقتان برايان دەگەن اقساقال بىلاي دەيدى: «اياۋلى ايەل باۋىرلاستارىمىزدىڭ ۇيىمعا بەرەرى مول. ەندەشە، ولاردىڭ تاجىريبەسىن جەردە قالدىرمايىق!»ايەل باۋىرلاس ۇسىنىس ايتىپ جاتسا، ونى كەرەك قىلماي، بىردەن جوققا شىعارۋعا اسىقپاڭىز. نەلىكتەن؟ «ايەل باۋىرلاستىڭ تاجىريبەسى مەن ايتقان ويلارى جاعدايعا تەك ٴبىر قىرىنان عانا ەمەس، جان-جاقتى قاراۋعا كومەكتەسەدى. سونداي-اق ولاردىڭ پىكىرىن تىڭداۋ ارقىلى وزگەلەردىڭ سەزىمدەرىن ٴتۇسىنۋدى ۇيرەنەسىز»،— دەيدى ەدۆارد ەسىمدى اقساقال (ناق. س. 1:5). اقساقال ايەل باۋىرلاستىڭ ۇسىنىسىن قابىلداي الماعان جاعدايدا دا، بايقاعانىمەن جانە بىلگەن-تۇيگەنىمەن بولىسكەنى ٷشىن وعان راقمەت ايتسا بولادى.
ولار ايەل باۋىرلاستاردى ۇيرەتەدى. كورەگەن اقساقالدار ايەل باۋىرلاستاردى ۇيرەتۋدىڭ ورايىن جىبەرمەيدى. مىسالى، شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن ەر باۋىرلاس بولماي قالعان جاعدايدا ۋاعىزعا ارنالعان كەزدەسۋدى وتكىزۋدى ۇيرەتەدى. سونداي-اق ولارعا قۇرال-جابدىقتارمەن جانە تەحنيكامەن جۇمىس ىستەۋدى ۇيرەتىپ قويسا، ايەل باۋىرلاستار ۇيىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى مەن قۇرىلىس جوبالارىنا اتسالىسا الادى. بەتەلدەگى باقىلاۋشىلار دا ايەل باۋىرلاستاردى تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋگە، زاتتارعا تاپسىرىس بەرىپ، ساتىپ الۋعا، بۋحگالتەرلىك ىسكە، كومپيۋتەرلىك باعدارلامالاۋعا جانە باسقا دا كوپتەگەن ىستەرگە ۇيرەتەدى. وسىلاي اقساقالدار ايەل باۋىرلاستاردى ۇيرەتكەندە، ولاردى قابىلەتتى ٵرى سەنىمدى دەپ سانايتىندارىن كورسەتەدى.
اقساقالداردان ۇيرەنگەندەرىنىڭ ارقاسىندا كوپ ايەل باۋىرلاستار وزگەلەرگە كومەكتەسە الادى. مىسالى، كەيبىر ايەل باۋىرلاستار قۇرىلىستا مەڭگەرىپ العان قابىلەتىنىڭ ارقاسىندا اپات بولعان جەردەگى باۋىرلاستاردىڭ ۇيلەرىن جوندەۋگە جاردەمدەسكەن. ال وزگەلەرى كوپشىلىك ورىندارىندا ۋاعىزداۋدى ۇيرەنىپ، وسى شەبەرلىكتى وزگە ايەل باۋىرلاستارعا ۇيرەتكەن. ايەل باۋىرلاستار وزدەرىن ۇيرەتكەن اقساقالدار جايلى نە دەيدى؟ «پاتشالىق سارايىنىڭ قۇرىلىس جوباسىنا قاتىسىپ جۇرگەنىمدە جاۋاپتى باۋىرلاس ماعان ۋاقىت ٴبولىپ، نەنى قالاي ىستەۋ كەرەكتىگىن ۇيرەتتى. كەيىن ىستەگەن جۇمىسىمدى بايقاپ، ماقتادى. ونىمەن قىزمەتتەسكەن قاتتى ۇنادى. مەنى باعالاپ، سەنىم ارتقانىنا ريزا بولدىم»،— دەيدى دجەننيفەر.
ايەل باۋىرلاستارعا اپكە-قارىنداستاي قاراۋدىڭ جەمىسى
ٴبىز دە ادال ايەل باۋىرلاستارىمىزدى ەحوبا سياقتى جاقسى كورەمىز! ولارعا ٶز وتباسىمىزداي قارايمىز (ٴتىم. 1-ح. 5:1، 2). ولارمەن قاتار ٴجۇرىپ قىزمەت ەتۋ ٴبىز ٷشىن زور قۇرمەت ٵرى ماقتانىش. ولار ٴبىزدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىمىز بەن قولداۋىمىزدى سەزىنسە ەكەن دەيمىز. ۆانەسسا ەسىمدى ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «ەحوبانىڭ ۇيىمىندا رۋحىمىزدى كوتەرىپ، بويىمىزعا جىگەر قۇياتىن ەر باۋىرلاستار كوپ. وسىنداي ۇيىمدا جۇرگەنىمە وتە ريزامىن». ال تايۆاندا تۇراتىن ٴبىر ايەل باۋىرلاسىمىز بىلاي دەيدى: «ايەلدەردى ايالاپ، سەزىمدەرىن ەسكەرەتىنى ٷشىن ەحوبا مەن ونىڭ ۇيىمىنا العىسىم شەكسىز. وسىدان سەنىمىم ودان سايىن نىعايادى جانە ەحوبانىڭ ۇيىمىنداعى ورنىمدى باعالاي تۇسەمىن».
ەحوبا ايەلدەردى ول سياقتى قۇرمەتتەيتىن ادال ەر باۋىرلاستاردى ماقتان تۇتادى (ناق. س. 27:11). «وسى دۇنيەدە ٴجيى ايەلدەردىڭ قادىر-قاسيەتى تاپتالىپ جاتادى. سوندىقتان ايەل ادامدار پاتشالىق سارايىمىزعا كىرىپ كەلگەندە، ٴبىزدىڭ وسى دۇنيەدەن ايىرماشىلىعىمىزدى بىردەن سەزسە ەكەن دەيمىز»،— دەيدى شوتلانديادا تۇراتىن بەندجامين ەسىمدى اقساقال. ەندەشە، بارلىعىمىز دا ەحوباعا بارىنشا ەلىكتەپ، ارداقتى ايەل باۋىرلاستارىمىزعا سۇيىسپەنشىلىك پەن قۇرمەت تانىتا بەرەيىك. ولار بۇعان لايىق! (ريم. 12:10).
a «الدەقايدا نازىك قۇتى» دەگەن تىركەستىڭ تۇسىندىرمەسىن وقۋ ٷشىن 2005-جىلعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 1-ناۋرىزداعى سانىنان «ەرلى-زايىپتىلارعا ارنالعان دانا باسشىلىق» دەگەن ماقالانى جانە 2006-جىلعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 15-مامىرداعى سانىنان «سەننوست «بولەە سلابوگو سوسۋدا» (حانزۇشا) دەگەن ماقالانى قاراڭىز.