وقىرمان ساۋالدارى
«مەزگىلىنەن بۇرىن تۋىلعانداي بولدىم» دەپ ەلشى پاۋىل نەنى ايتقىسى كەلگەن؟ (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:8)
قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:8 دە پاۋىل: «سوڭىنان، مەزگىلىنەن بۇرىن تۋىلعانداي بولعان ماعان دا كورىندى»،— دەگەن. بۇعان دەيىن ٴبىز پاۋىل مۇندا يسانىڭ كوكتەگى سالتاناتىن ايان ارقىلى كورگەنى جايلى ايتسا كەرەك دەپ ٴتۇسىندىرىپ كەلدىك. بىلايشا ايتقاندا، پاۋىل كوكتەگى رۋحاني الەمگە مەزگىلىنەن بۇرىن قايتا تىرىلگەندەي بولدى، ويتكەنى مايلانعاندار ٷشىن كوككە قايتا تىرىلۋگە تەك عاسىرلار وتە جول اشىلعان ەدى دەپ تۇسىندىك. بىراق تارماقتى زەرتتەي كەلە، وسىعان قاتىستى تۇسىنىگىمىزدى وزگەرتۋ كەرەك دەپ شەشتىك.
بۇل تارماقتا پاۋىل ماسىحشىلىككە بەت بۇرعان كەزىنە نۇسقاپ تۇرعانى راس. ال »مەزگٸلٸنەن بۇرىن تۋىلعانداي بولدىم» دەگەنى نەنى ٴبىلدىرۋى مۇمكىن؟ قازىر كەيبىر ويلاردى كورەيىك.
پاۋىلدىڭ ماسىحشىلىككە بەت بۇرۋى كەنەتتەن بولدى ٵرى وعان اۋىر سوقتى. مەزگىلىنەن بۇرىن تۋىلۋ — كەنەتتەن بولاتىن جايت. ساۋل (كەيىن پاۋىل دەپ اتالدى) داماسكىدەگى ماسىحشىلەردى قۋدالايمىن دەپ بارا جاتقاندا، جولدا ايان الىپ، قايتا تىرىلگەن ٴماسىحتى كورەمىن دەپ ويلاعان جوق. پاۋىلدىڭ ماسىحشىلىككە بەت بۇرۋى وزىنە عانا ەمەس، داماسكىدەگى باۋىرلاستار ٷشىن دە كۇتپەگەن جاعداي بولدى. سونداي-اق ماسىحشىلىككە بەت بۇرۋ وعان اۋىر سوقتى، ٴتىپتى ٴبىراز ۋاقىتقا ونىڭ كوزى كورمەي قالدى (ەل. ٸس. 9:1—9، 17—19).
پاۋىلدىڭ ماسىحشىلىككە بەت بۇرۋى «بەيمەزگىل شاقتا» بولدى. «مەزگىلىنەن بۇرىن تۋىلۋ» دەگەن گرەك ٴسوزى «بەيمەزگىل ۋاقىتتا تۋىلۋ» دەپ تە اۋدارىلا بەرەدى. «يەرۋساليمدىك كيەلى كىتاپتا» بۇل تارماق بىلاي دەپ بەرىلگەن: «مەن ەشكىم ويلاماعان ۋاقىتتا تۋىلعانداي بولدىم» («The Jerusalem Bible»). پاۋىل ٴماسىحشى بولعان شاقتا يسا كوككە ورالىپ قويعان ەدى. ال وسى تارماقتىڭ الدىندا ايتىلىپ كەتكەن تارماقتارداعى ماسىحشىلەردىڭ بارلىعى قايتا تىرىلگەن يسانى كوككە كەتپەي تۇرىپ كورىپ قويعان ەدى (قور. 1-ح. 15:4—8). بىلايشا ايتقاندا، ەلشى پاۋىل قايتا تىرىلگەن يسانى ەل قاتارلى كورمەگەن ەدى. بىراق يسا وعان «بەيمەزگىل شاقتا»، ياعني ەشكىم ويلاماعان كەزدە كورىندى.
پاۋىل ٶزىن تومەن ساناعاندىقتان، وسىلاي دەسە كەرەك. كەيبىر زەرتتەۋشىلەردىڭ ايتۋىنشا، پاۋىل مۇندا وزىنە ٴمىن تاعىپ، تاپتاپ تۇرعانداي. بۇل راس بولسا، دەمەك، پاۋىل ٶزىن ەلشى بولۋعا لايىقسىز ساناعان. ونىڭ كەيىنگى تارماقتاردا ايتقان سوزدەرى وسى ويمەن ۇيلەسەدى. «مەن ەلشىلەردىڭ ەڭ كىشىسىمىن، ەلشى دەپ اتالۋعا دا تۇرمايمىن، سەبەبى قۇداي قاۋىمىن قۋدالادىم. بىراق قۇدايدىڭ راقىمىمەن وسىنداي دارەجەگە يە بولدىم»،— دەدى ول (قور. 1-ح. 15:9، 10).
قورىتىندىلاي كەتسەك، پاۋىل بۇل جەردە يسانىڭ وزىنە كەنەتتەن كورىنگەنىن، ەشكىم كۇتپەگەن شاقتا ماسىحشىلىككە بەت بۇرعانىن جانە وسى كەرەمەت اياندى الۋعا ٶزىن لايىقسىز ساناعانى جايلى ايتسا كەرەك. قاي ويعا مەڭزەسە دە، پاۋىل وزىمەن بولعان بۇل وقيعانى قىمبات ساناعان. سونىڭ ارقاسىندا يسانىڭ قايتا تىرىلگەنىنە ونىڭ تولىقتاي كوزى جەتكەن. ول يسانىڭ قايتا ٴتىرىلۋى جايلى ۋاعىزداعاندا وسى وقيعاعا كوپ رەت سۇيەنگەنىندە داۋ جوق (ەل. ٸس. 22:6—11؛ 26:13—18).