38-زەرتتەۋ ماقالاسى
جاستار، الداعى ومىرلەرىڭ قانداي بولادى؟
«پارىقتىلىق سەنى قورعايدى» (ناق. س. 2:11).
135-ٵن ەحوبانىڭ شاقىرۋى: «اقىلدى بول، بالام»
اڭداتپا a
1. جوعاس، ۇزياح، جوسيانىڭ قانداي ورتاق قيىندىعى بولدى؟
ەلەستەتىپ كورشى، سەن — جاس بالاسىڭ، سەنى بۇكىل قۇداي حالقىنا پاتشا ەتىپ قويدى! قولىڭداعى كۇش پەن بيلىكتى قالاي قولداناسىڭ؟ ەجەلدە كەيبىر ەر كىسىلەر بوزبالا شاعىندا ياھۋدا ەلىنە پاتشا بولىپ تاعايىندالعان. مىسالى، جوعاس نەبارى 7 جاسىندا، ۇزياح 16 جاسىندا، ال جوسيا 8 جاسىندا پاتشا بولدى. ولار بۇل ٸستى قالاي اتقارامىن دەپ قاتتى ۋايىمداعان شىعار! بىراق ەحوبا مەن قاسىنداعى ادامدار ولاردى كومەكسىز قالدىرعان جوق.
2. جوعاس، ۇزياح، جوسيانىڭ مىسالدارىن نەگە قاراستىرعالى جاتىرمىز؟
2 ٴبىز وسى ۇشەۋى سياقتى پاتشا نە پاتشايىم بولماساق تا، ولاردىڭ ومىرىنەن قۇندى ساباق الا الامىز. ولار دۇرىس تا، بۇرىس تا شەشىمدەر قابىلداعان. سولاردىڭ ٶمىرىن قاراستىرا وتىرىپ، ٴبىز جاقسى ورتانىڭ، كىشىپەيىل بولىپ قالۋدىڭ جانە ەحوبانى ىزدەي بەرۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن بىلەمىز.
جاقسى دوستار تاپ
جاقسى دوستاردىڭ اقىلىن تىڭداپ، جوعاستىڭ جاقسىسىنان ۇيرەنە الاسىڭ (3، 7-ابزاستاردى قارا) c
3. جوعاس ەحودايدىڭ ٴتالىم-تاربيەسىن قالاي قابىلدادى؟
3 جوعاستىڭ جاقسىسىنان ۇيرەن. جوعاس پاتشا جاس كەزىندە جاقسى شەشىمدەر قابىلداعان. ٶزىنىڭ اكەسى جوق بولسا دا، ول باس ٴدىني قىزمەتكەر ەحودايدىڭ ٴتالىم-تاربيەسىن تىڭداپ وسكەن. ەحوداي جوعاسقا ٶز بالاسىنداي قاراپ، ەحوبا تۋرالى ۇيرەتكەن. سونىڭ ارقاسىندا جوعاس تازا عيباداتتى العا جىلجىتىپ، ەحوباعا قىزمەت ەتكەن. ول ٴتىپتى ەحوبانىڭ عيباداتحاناسىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋدى قولعا العان (شەج. 2-ج. 24:1، 2، 4، 13، 14).
4. ەحوبانىڭ وسيەتتەرىن قازىناداي باعالاساق، قانداي پايداسىن كورەمىز؟ (ناقىل سوزدەر 2:1، 10—12)
4 ەگەر اتا-اناڭ نە باسقا بىرەۋ ساعان ەحوبا جايلى، ونىڭ وسيەتتەرى جايلى ۇيرەتىپ جۇرسە، بۇنى باعالاعانىڭ ٴجون، ويتكەنى بۇل — قىمبات سي (ناقىل سوزدەر 2:1، 10—12 وقى). اتا-اناڭ ساعان ٵرتۇرلى جولمەن ٴتالىم بەرۋى مۇمكىن. مىسالى، كاتيانىڭ اكەسى مەكتەپكە بارار جولدا قىزىمەن كۇندەلىكتى تارماقتى تالقىلايدى ەكەن. كاتيا بىلاي دەيدى: «وسىلاي اڭگىمەلەسكەننىڭ ارقاسىندا مەن سول كۇنى تۋىنداعان جاعدايلاردا دۇرىس ارەكەت ەتە الامىن». ال ەگەر اتا-اناڭنىڭ كيەلى كىتاپقا نەگىزدەپ قويعان تالاپتارى ەركىندىگىڭدى شەكتەپ جاتقانداي كورىنسە شە؟ اتا-اناڭنىڭ ٴتىلىن الۋعا نە كومەك بولۋى مۇمكىن؟ مىسالى، اناستاسيانىڭ اتا-اناسى ەرەجەلەردى نە ٷشىن ورناتقانىن ٴتۇسىندىرىپ بەرەدى ەكەن. «مەن اتا-انام قاتال بولعاندىقتان ەمەس، مەنى سۇيگەندىكتەن، قورعاعىسى كەلگەندىكتەن شەكتەۋلەر قوياتىنىن ٴتۇسىندىم»،— دەيدى ول.
5. سەنىڭ ارەكەتتەرىڭ اتا-اناڭ مەن ەحوباعا قالاي اسەر ەتەدى؟ (ناقىل سوزدەر 22:6؛ 23:15، 24، 25)
5 جازبالاردان بەرگەن كەڭەسىن قولدانار بولساڭ، اتا-اناڭدى قۋانتاسىڭ. ال ەڭ باستىسى، ەحوبانى قۋانتاسىڭ جانە ونىمەن دوستىعىڭ نىعايا بەرەدى (ناقىل سوزدەر 22:6؛ 23:15، 24، 25 وقى). جوعاستىڭ جاس كەزىنەن ۇلگى العانىڭ ساعان بارلىق جاعىنان پايدالى ەكەنىمەن كەلىسەسىڭ بە؟
6. جوعاس كىمدەردى تىڭداپ كەتتى جانە بۇل نەگە اكەپ سوقتى؟ (شەجىرەلەر 2-جازبا 24:17، 18)
6 جوعاستىڭ جامانىنان جيرەن. ەحوداي كوز جۇمعان سوڭ، جوعاس جامان ورتامەن ارالاسىپ، ەحوبانى سۇيمەيتىن ياھۋدا بەكزادالارىنا ەرىپ كەتتى (شەجىرەلەر 2-جازبا 24:17، 18 وقى). باسىن پالەگە ۇشىراتاتىن سول كىسىلەردەن اۋلاق بولۋدىڭ ورنىنا، سولاردىڭ ايتقانىمەن ٴجۇردى (ناق. س. 1:10). ال ٶزىنىڭ جاقىن تۋىسى زاكاريا كەلىپ جونگە سالعاندا، جوعاس ونى تىڭداۋدىڭ ورنىنا ٶلتىرتىپ تاستادى (شەج. 2-ج. 24:20، 21؛ مات. 23:35). نەتكەن سوراقىلىق، نەتكەن ەسسىزدىك! جوعاس جاستايىنان ٶمىرىن ٴتاپ-ٴتاۋىر باستاپ كەلە جاتقان ەدى. بىراق كەيىن ەحوبانىڭ جولىنان تايىپ كەتتى، ٴتىپتى قولىن قانعا مالىدى! اقىر اياعىندا ول ٶز قىزمەتشىلەرىنىڭ قولىنان ٶلدى (شەج. 2-ج. 24:22—25). اتتەڭ، ول ەحوبا مەن ونى سۇيەتىن ادامداردى تىڭداعاندا عوي، ٶمىرى بۇلاي اياقتالماس ەدى! جوعاستىڭ قاتەلىگىن قايتالاماس ٷشىن نە ىستەسەڭ بولادى؟
7. دوستاردى قالاي تاڭداۋ كەرەك؟ (سۋرەتتى دە قارا.)
7 جوعاستىڭ وقيعاسىنان نە تۇيدىك؟ ٴبىز وزىمىزگە جاقسى ىقپال ەتەتىن ادامدارمەن دوستاسۋىمىز كەرەك، ياعني ەحوبانى جاقسى كورەتىن، ونىڭ كوڭىلىنەن شىققىسى كەلەتىن ادامدارمەن. بىراق دوستى تەك ٶز قاتارلاستارىمىزدان ىزدەۋىمىز كەرەك دەپ ويلامايىق. ماسەلەن، جوعاستىڭ دوسى ەحوداي ودان اناعۇرلىم ۇلكەن بولعان. دوستارىڭ جايلى بىلاي دەپ ويلانىپ كورسەڭ بولادى: «ولارمەن ارالاسقاندا ەحوباعا دەگەن سەنىمىم وسە مە؟ ولار مەنى ەحوبانىڭ نورمالارىمەن ٶمىر سۇرۋگە تالپىندىرا ما؟ ەحوبا جايلى جانە ونىڭ كەرەمەت شىندىقتارى جايلى ايتا ما؟ قۇدايدىڭ نورمالارىن قۇرمەتتەپ، ۇستانا ما؟ قاتە باعىت الىپ بارا جاتسام، قۇلاعىما جاعاتىن ٴسوزدى ايتا ما، الدە باتىل تۇزەتە مە؟» (ناق. س. 27:5، 6، 17). تۋراسىن ايتار بولساق، ەحوبانى سۇيمەيتىن دوستاردىڭ ساعان كەرەگى جوق. ال ەحوبانى سۇيەتىن دوستارىڭنان ەش ايىرىلما، ويتكەنى ولاردىڭ ساعان بەرەرى مول (ناق. س. 13:20).
8. الەۋمەتتىك جەلىنى پايدالانعاندا، نەنى ەسكەرگەن ٴجون؟
8 الەۋمەتتىك جەلى — وتباسـىـمـىـزدان، دوستارىمىزدان حابار الىپ تۇرۋعا تاپتىرماس قۇرال. بىراق بۇگىندە ونى كوبىسى نە ساتىپ العانىن، نە ىستەپ، نە قويعانىن كورسەتىپ، جۇرتتى تاڭعالدىرۋ ٷشىن پايدالانادى. سەن دە الەۋمەتتىك جەلىنى پايدالانساڭ، بىلاي ويلانىپ كور: «مەن وزگەلەرگە ٶزىمدى كورسەتىپ، تاڭعالدىرعىم كەلە مە؟ سۋرەت نە ۆيدەو سالعانداعى ماقساتىم وزگەلەردى جىگەرلەندىرۋ مە، الدە وزىمە نازار اۋدارۋ ما؟ جەلىدەگى ادامداردىڭ كوزقاراسى، سويلەۋ مانەرى، ٴجۇرىس-تۇرىسى ماعان كەرى ىقپال ەتىپ جاتقان جوق پا؟» باسقارۋشى كەڭەستىڭ مۇشەسى بولعان نەيتان نورردىڭ ايتقان جاقسى ٴبىر كەڭەسى بار: «جۇرتقا جاعامىن دەپ اۋرە بولماي-اق قوي. تۇبىندە ٴبارىبىر ەشكىمگە جاقپايسىڭ. قايتا، ەحوباعا جاعۋعا تىرىس. سوندا ونى جاقسى كورەتىن ادامداردىڭ دا كوڭىلىنەن شىعاسىڭ».
كىشىپەيىلدىلىكتەن اينىما
9. ەحوبانىڭ قولداۋىمەن ۇزياح نە ىستەدى؟ (شەجىرەلەر 2-جازبا 26:1—5)
9 ۇزياحتىڭ جاقسىسىنان ۇيرەن. ۇزياح جاس كەزىندە كىشىپەيىل بولعان. ول «شىنايى قۇدايدان قورقۋدى ۇيرەنگەن». 68 جىلدىق ٶمىرىنىڭ باسىم بولىگىندە ەحوبا وعان جار بولىپ ٴجۇردى (شەجىرەلەر 2-جازبا 26:1—5 وقىڭىز). ۇزياح كوپ دۇشپاندارىن ويسىراتا جەڭىپ، ٴيسرايلدىڭ قورعانىس كۇشىن نىعايتتى (شەج. 2-ج. 26:6—15). ەحوبانىڭ قولداۋىمەن ول وسىنشاما كوپ ٸس اتقارعانىنا قۋانسا كەرەك (ۋاع. 3:12، 13).
10. ۇزياحتىڭ ٶمىرى قالاي اياقتالدى؟
10 ۇزياحتىڭ جامانىنان جيرەن. ۇزياح قول استىنداعىلار ايتقانىن ەكى ەتپەي ورىندايتىنىنا ۇيرەنىپ قالعان ەدى. سوندىقتان ول «ماعان قالاعانىمنىڭ ٴبارىن ىستەۋگە بولادى» دەپ ويلاپ كەتكەن شىعار. ٴسۇيتىپ، ول پاتشالارعا رۇقسات ەتىلمەسە دە، ەركىنسىپ عيباداتحاناعا كىرىپ، حوش ٴيىستى زاتتى تۇتەتپەك بولدى (شەج. 2-ج. 26:16—18). جوعارعى ٴدىني قىزمەتكەر ازارياح ونى توقتاتپاق بولعاندا، ول اشۋلانىپ، ىزاعا بۋلىقتى. وكىنىشكە قاراي، ول قاسىقتاپ جيناعان ابىرويىن شەلەكتەپ توگىپ، ادالدىعىنان اتتاپ كەتتى. ەحوبا ونى جازالاپ، الاپەسكە شالدىقتىردى (شەج. 2-ج. 26:19—21). ول كىشىپەيىل بولىپ قالا بەرگەندە عوي، وسىنداي مۇشكىل حالگە دۋشار بولماس ەدى!
جەتىستىكتەرىمىزگە ماقتانباي، ەحوباعا ريزاشىلىق بىلدىرەيىك (11-ابزاستى قارا) d
11. ٴبىزدىڭ كىشىپەيىلدىلىگىمىز نەدەن كورىنەدى؟ (سۋرەتتى دە قارا.)
11 ۇزياح دۇركىرەپ تۇرعان شاعىندا، بارلىق جەتىستىگى ەحوبادان ەكەنىن ۇمىتىپ كەتتى. وسىدان ساباق الىپ، ومىرىمىزدە نە قىزمەتىمىزدە العان باتالاردىڭ بارلىعى ەحوبانىڭ ارقاسىندا ەكەنىن ەستەن شىعارمايىق. جەتىستىكتەرىمىزگە ماقتانباي، ەحوباعا ريزاشىلىق بىلدىرەيىك b (قور. 1-ح. 4:7). ٴبىز كىشىپەيىل بولىپ، كەمەلسىز ەكەنىمىزدى، قاتەلىكتەر جىبەرەتىنىمىزدى مويىنداۋىمىز قاجەت. جاسى 60 تارداعى ٴبىر ەر باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەن الدەقانداي بولىپ، ٶزىم تۋرالى كوپ ويلاماۋدى ۇيرەندىم. وزگەلەر قاتەلىگىمدى بايقاپ، تۇزەتىپ جاتسا، كوڭىلىمە المايمىن. قايتا، جاقسارىپ، العا ۇمتىلا بەرەمىن». راسىمەن دە، ەحوبانىڭ الدىندا قاستەرلى قورقىنىشىمىز بولسا جانە ٶزىمىزدى كىشى تۇتساق، ٶمىرىمىز كوركەيە تۇسەدى (ناق. س. 22:4).
ەحوبانى ىزدەي بەر
12. جوسيا جاس كەزىندە ەحوبانى قالاي ىزدەدى؟ (شەجىرەلەر 2-جازبا 34:1—3)
12 جوسيانىڭ جاقسىسىنان ۇيرەن. جوسيا جاسوسپىرىم شاعىندا ەحوبانى ىزدەي باستادى. ول ەحوبا جايلى ٴبىلىم الىپ، ەركىن ورىنداعىسى كەلدى. بىراق بۇل وعان وڭاي بولعان جوق: ٶزى جاپ-جاس پاتشا ەدى، ال ەلدە جالعان عيبادات كۇشىنە ٴمىنىپ تۇردى. بىراق ول تازا عيبادات ٷشىن باتىل كۇرەستى! 20 عا تولماي جاتىپ-اق ول ەلدەگى پۇتقا تابىنۋشىلىقتى جويا باستادى (شەجىرەلەر 2-جازبا 34:1—3 وقىڭىز).
13. ەحوباعا باعىشتالعانىڭ ومىرىڭە قالاي اسەر ەتەدى؟
13 ۋىلجىعان جاس بولساڭ دا، جوسيا سياقتى سەن دە ەحوبانى ىزدەپ، ونىڭ كوركەم قاسيەتتەرى جايلى بىلە الاسىڭ. بۇل سەنى ۇلكەن قادام جاساپ، ەحوباعا باعىشتالۋعا تالپىندىرادى. باعىشتالعان سوڭ ٶمىرىڭ قالاي وزگەرەدى؟ 14 جاسىندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن لۋكا بىلاي دەيدى: «ەندى مەنىڭ ومىردەگى باستى ماقساتىم — ەحوباعا قىزمەت ەتۋ جانە ونى قۋانتۋ» (مار. 12:30). سەن دە وسىلاي ەتۋدى قالاساڭ، الدا سەنى زور باتالار كۇتىپ تۇر!
14. جوسياعا ەلىكتەپ جۇرگەن جاستاردى مىسالعا كەلتىر.
14 ەحوبانىڭ جاس قىزمەتشىلەرىنىڭ ادالدىعى قالاي سىنالىپ جاتىر؟ 12 جاسىندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن يوحاندى الايىق. سىنىپتاستارى وعان ۆەيپتى، ياعني ەلەكتروندى تەمەكىنى «شەگىپ كور» دەپ قويماي ۇسىنا بەرەدى ەكەن. ولارعا بەرىلىپ قالماس ٷشىن يوحان نە ىستەيدى؟ ول ۆەيپتى شەكسەم، دەنساۋلىعىمدى قۇرتامىن، ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىم دا بۇزىلادى دەپ ويلانادى ەكەن. 14 جاسىندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن راحيلا دا مەكتەپتەگى قيىندىقتارعا قالاي توتەپ بەرەتىنىن ايتىپ بەردى. «مەن كەز كەلگەن نارسەنى رۋحاني تاقىرىپپەن بايلانىستىرۋعا تىرىسامىن. مىسالى، تاريح ٴپانىن وقىعاندا كيەلى كىتاپتاعى وقيعالاردى، پايعامبارلىقتاردى ەسىمە الامىن. مەكتەپتە بىرەۋمەن سويلەسىپ قالسام، وعان قانداي تارماق وقىپ بەرسەم ەكەن دەپ ويلانامىن»،— دەيدى ول. اياۋلى جاستار، سەندەردىڭ جاعدايلارىڭ جوسيانىكىنەن وزگەشە بولسا دا، ونىڭ دانالىعى مەن ادالدىعىنا ەلىكتەي الاسىڭدار. جاستايلارىڭنان قيىندىقتان ٶتىپ ۇيرەنسەڭدەر، ەرەسەك ومىرگە دايىن بولاسىڭدار.
15. جوسياعا ەحوباعا ادال قىزمەت ەتۋگە نە كومەكتەستى؟ (شەجىرەلەر 2-جازبا 34:14، 18—21)
15 ەسەيگەن سوڭ جوسيا پاتشا عيباداتحاناعا جوندەۋ جۇمىستارىن جاساتتى. سول جۇمىستاردىڭ بارىسىندا «مۇسا ارقىلى بەرىلگەن ەحوبانىڭ زاڭ كىتابى» تابىلدى. جوسيا پاتشا سونداعى سوزدەردى ەستىگەندە، بىردەن ارەكەتكە كىرىستى (شەجىرەلەر 2-جازبا 34:14، 18—21 وقىڭىز). ال سەن شە، كيەلى كىتاپتى كۇندە-كۇندە وقىعىڭ كەلە مە؟ سوعان تىرىسىپ جۇرگەن بولساڭ، قالاي بولىپ جاتىر؟ وزىڭە پايدالى بولاتىن تارماقتاردى ٴبىر جەرگە جيناپ ٴجۇرسىڭ بە؟ باعانا ٴسوزى كەلتىرىلگەن لۋكا ٴبىر داپتەر ارناپ، قىزىقتى ويلاردى جازىپ جۇرەدى ەكەن. سەن دە وزىڭە ۇنايتىن تارماقتار مەن ويلاردى ٴتۇرتىپ الىپ جۇرسەڭ، كەيىن ونى ەسىڭە ٴتۇسىرۋ وڭاي بولادى. كيەلى كىتاپتى تەرەڭىرەك ٴبىلىپ، ٴسۇيىپ وقىعان سايىن، ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە دەگەن ىقىلاسىڭ ارتا تۇسەدى. كيەلى جازبالار جوسيانى تالپىندىرعانىنداي، سەنى دە ارەكەتكە تالپىندىرسىن.
16. جوسيا نەدەن ٴمۇلت كەتتى جانە ٴبىز ونىڭ قاتەلىگىنەن قانداي ساباق الامىز؟
16 جوسيانىڭ جامانىنان جيرەن. 39 عا كەلگەندە جوسيا ەحوبادان اقىل سۇراماي، ٶز بەتىنشە ارەكەت ەتتى. وسىنىڭ كەسىرىنەن ٴتىپتى ومىرىنەن ايىرىلىپ قالدى (شەج. 2-ج. 35:20—25). بۇدان ماڭىزدى ساباق الامىز: قانشا جاستا بولساق تا، كيەلى كىتاپتى قاشاننان بەرى زەرتتەپ جۇرسەك تە، ەحوبانى ٵرى قاراي دا ىزدەي بەرۋىمىز كەرەك. ال ەحوبانى ىزدەۋ دەگەن ونىڭ اقىل-كەڭەسىنە جۇگىنىپ، ٴسوزىن زەرتتەپ، تولىسقان باۋىرلاستاردىڭ ايتقانىن تىڭداۋدى بىلدىرەدى. سوندا سان سوقتىراتىن قاتەلىكتەردەن اۋلاق بولىپ، قۋانىشتى ٶمىر كەشەمىز (جاق. 1:25).
بولاشاعىڭنىڭ جارقىن بولۋى ٶز قولىڭدا
17. ٷش پاتشانىڭ وقيعاسىنان قانداي ٴتۇيىن جاسايمىز؟
17 جاستىق شاق — كەرەمەت مۇمكىندىكتەرگە تولى كەز. جوعاس، ۇزياح، جوسيا پاتشالاردىڭ وقيعالارىنان جاستار دۇرىس شەشىم قابىلداپ، ەحوباعا ۇنامدى جولمەن جۇرە الاتىندارىن كوردىك. راس، بۇل پاتشالار كەيىننەن قاتەلەسىپ، سونىڭ زاردابىن تارتتى. بىراق جاستار ولاردىڭ تەك جاقسىسىنان ۇيرەنىپ، قاتەلىكتەرىن قايتالاماسا، باقىتتى عۇمىر كەشە الادى.
ٴداۋىت جاستايىنان ەحوباعا جاقىندادى. وسىلاي ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا بولەنىپ، جاقسى ٶمىر كەشتى (18-ابزاستى قارا)
18. باقىتتى عۇمىر كەشە الاتىنىڭا كيەلى كىتاپتا قانداي مىسالدار بار؟ (سۋرەتتى دە قارا.)
18 جازبالاردا جاس كەزىندە ەحوبامەن دوستاسىپ، ىقىلاسىنا بولەنىپ، ٶمىر بويى باياندى عۇمىر كەشكەن جاستاردىڭ ۇلگىلەرى دە بار. سولاردىڭ ٴبىرى — ٴداۋىت. ول بوزبالا شاعىنان ەحوبامەن دوس بولىپ، كەيىن ادال پاتشا بولدى. راس، ونىڭ قاتەلەسكەن كەزدەرى دە بولدى. بىراق ەحوبا ونى، جالپى العاندا، وزىنە ادال ادام دەپ تاپتى (پات. 1-ج. 3:6؛ 9:4، 5؛ 14:8). ونىڭ ٶمىرىن، قالدىرعان ونەگەسىن زەرتتەسەڭ، بۇل ساعان ەحوباعا ادال بولۋعا تالپىنىس بەرەدى. مارقا، تىموتە جايلى دا زەرتتەۋدى ماقسات ەتسەڭ بولادى. ولار جاستايىنان ەحوباعا قىزمەت ەتىپ، سوڭىنا دەيىن ادالدىقتارىنان تايماعان. وسىلاي وزدەرىن دە، ەحوبانى دا قۋانىشقا بولەگەن.
19. سەن قانداي ٶمىر كەشەسىڭ؟
19 بولاشاعىڭنىڭ قانداي بولاتىنى قازىر نە ىستەپ جاتقانىڭا بايلانىستى. ەگەر ٶز اقىلىڭا ەمەس، ەحوباعا سەنىم ارتساڭ، ول سەنى ٵردايىم دۇرىس جولعا باعىتتايدى (ناق. س. 20:24). سوندا الداعى ٶمىرىڭ ناعىز باقىتتى ٶمىر بولادى. ەسىڭدە بولسىن، ەحوبا ٷشىن ىستەپ جاتقاندارىڭدى ول قاتتى باعالايدى. وسىنداي مەيىرىمدى اكەمىزگە قىزمەت ەتۋدەن ارتىق ٶمىر جولى بار ما؟!
144-ٵن زور سيعا نازار تىگەيىك
a جاستار، ەحوبا سەندەرگە دۇرىس ارەكەت ەتىپ، ونىمەن دوستىقتارىڭدى ساقتاپ قالۋ كەيدە قيىن ەكەنىن بىلەدى. وعان ۇنامدى شەشىم قابىلداۋدى قالاي ۇيرەنسەڭدەر بولادى؟ بۇل ٷشىن بوزبالا شاعىندا تاققا وتىرعان ٷش ياھۋدا پاتشاسى جايلى جانە ولاردان قانداي ساباق الاتىنىمىزدى قاراستىرامىز.
b jw.org تور بەكەتىندەگى «الەۋمەتتىك جەلىدە تانىمال بولۋ سونشالىقتى ماڭىزدى ما؟» (حانزۇشا) دەگەن ماقالادان «بىلدىرتپەي ماقتانۋ» اتتى قورشاۋدى قارا.
