37-زەرتتەۋ ماقالاسى
سامسوننان ۇلگى الىپ، ەحوباعا سەنىم ارتىڭىز
«الەمنىڭ ٵمىرشىسى ەحوبا، وتىنەمىن، مەنى ەسىڭە الىپ،.. كۇش بەرە كورشى» (بي. 16:28).
30-ٵن ەحوبا، قۇدايىمسىڭ، ادال دوسىم
اڭداتپا a
1، 2. نەلىكتەن سامسوننىڭ ۇلگىسىن قاراستىرعان بىزگە پايدالى؟
سامسون دەگەن ەسىمدى ەستىگەندە كىمدى ەلەستەتەسىز؟ كوبىسى ەرەكشە كۇشكە يە باتىردى ەلەستەتىپ جاتادى. بىراق سامسون ٴبىر جەردەن قاتتى قاتەلەسىپ، سونىڭ اۋىر سالدارىن تارتقان ادام دا بولعان. دەسە دە ەحوبا ونىڭ قاتەلىگىنە ەمەس، سەنىمگە تولى ىستەرىنە نازار اۋدارعان ٵرى بىزگە ۇلگى بولسىن دەپ كيەلى كىتاپقا جازدىرعان.
2 ەحوبا ٶزىنىڭ تاڭداۋلى يسرايل حالقىنا كومەكتەسۋ ٷشىن سامسون ارقىلى تاڭعاجايىپ ىستەر جاساعان. ال عاسىرلار وتە ەلشى پاۋىل ەحوبانىڭ قوزعاۋ سالۋىمەن سامسوندى سەنىمى مىقتى ادامداردىڭ قاتارىنا جاتقىزعان (ەۆر. 11:32—34). ول قيىن جاعدايدا دا ەحوباعا ارقا سۇيەي بىلگەن. ەندەشە، سامسوننان نە ۇيرەنەتىنىمىزدى، ودان قانداي جىگەر الاتىنىمىزدى قاراستىرىپ وتەيىك.
سامسون ەحوباعا سەنىم ارتقان
3. سامسونعا قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
3 سامسون تۋىلعاندا، ٴيسرايلدى فىلىستىرلەر بيلەپ-توستەپ، حالىقتى قاناپ جاتتى (بي. 13:1). ولاردىڭ ەزگىسىنەن يسرايلدىكتەر قاتتى قينالىپ ٴجۇردى. سوندىقتان ولاردى «فىلىستىرلەردەن قۇتقارۋ» ٷشىن ەحوبا سامسوندى تاڭداپ الدى (بي. 13:5). بۇل وتە قيىن تاپسىرما بولعاندىقتان، سامسون ونى تەك قۇدايدىڭ كومەگىمەن ورىنداي الار ەدى!
سامسون ەحوباعا سەنىم ارتتى ٵرى بەيىمدەلگىش بولدى. قولىندا نە بار، سونىمەن ەحوبانىڭ ەركىن ورىندادى. (4، 5-ابزاستاردى قاراڭىز)
4. ەحوبا سامسوندى فىلىستىرلەردىڭ قولىنان قالاي قۇتقاردى؟ (بيلەر 15:14—16)
4 قازىر سامسوننىڭ ەحوباعا قالاي سەنىم ارتىپ، قالاي ونىڭ كومەگىن كورگەنىن قاراستىرايىق. بىردە ٴفىلىستىر اسكەرى سامسوندى ۇستاۋ ٷشىن لەحي دەگەن جەرگە كەلەدى (بۇل ياھۋدا ٶڭىرى بولسا كەرەك). ياھۋدا ادامدارى ولاردان قورقىپ كەتىپ، سامسوندى جاۋ قولىنا بەرە سالايىق دەپ ۇيعارادى. ٴسۇيتىپ، ٶز حالقى ونى ەكى جاڭا ارقانمەن مىقتاپ بايلاپ، فىلىستىرلەرگە اپارادى (بي. 15:9—13). بىراق «ەحوبانىڭ رۋحى وعان كۇش دارىتادى دا»، ول ارقانداردى وپ-وڭاي ٷزىپ جىبەرەدى. كەيىن «ەسەكتىڭ جاق سۇيەگىن تاۋىپ الىپ»، سونىمەن ٴفىلىستىردىڭ 1000 ساربازىن سۇلاتىپ سالادى! (بيلەر 15:14—16 وقىڭىز).
5. سامسوننىڭ ەسەكتىڭ جاق سۇيەگىن العانى نەگە ونىڭ ەحوباعا سەنىم ارتقانىن كورسەتتى؟
5 و زامان دا، بۇ زامان، ادام ەسەكتىڭ جاق سۇيەگىمەن شايقاسا ما ەكەن؟! سامسون نەگە بۇلاي ەتتى؟ ول قولىنا قانداي قارۋ الماسىن، جەڭىستى ەحوبا بەرەتىنىنە كامىل سەنگەن! سوندىقتان ەحوبانىڭ ەركىن ورىنداۋ ٷشىن قولدا نە بار، سونى پايدالاندى. قۇدايعا سەنىم ارتىپ، ارقا سۇيەگەنى ٷشىن سامسون جەڭىسكە جەتتى!
6. ەحوبانىڭ ۇيىمىنداعى تاپسىرمالاردى اتقارۋعا كەلگەندە، سامسوننان نە ۇيرەنسەك بولادى؟
6 كەيدە بىزگە بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىنداۋ قولىمىزدان كەلمەيتىندەي كورىنۋى مۇمكىن. بىراق ەحوبا سامسونعا بەرگەنىندەي، بىزگە دە كۇش بەرەدى. ٴتىپتى «بۇل ٸستى مەن قالاي اتقاردىم!؟» دەپ، ٶزىمىز تاڭعالۋىمىز مۇمكىن. سوندىقتان سامسونعا كۇش بەرگەن ەحوباعا سەنىم ارتىڭىز. وعان ارقا سۇيەسەڭىز، ول ەركىن ورىنداۋىڭىزعا مىندەتتى تۇردە كومەكتەسەدى (ناق. س. 16:3).
7. ەحوبانىڭ باسشىلىعىن ىزدەۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتەتىن قانداي مىسال بار؟
7 تەوكراتيالىق قۇرىلىس جوبالارىنا قاتىساتىن كوپتەگەن باۋىرلاس ەحوباعا سەنىم ارتاتىنىن كورسەتىپ ٴجۇر. قالاي؟ باۋىرلاستار بۇرىن پاتشالىق سارايىن نە باسقا عيبادات ورنىن وزدەرى جوبالاپ، باسىنان تۇرعىزاتىن. ال كەيىن قۇدايدىڭ حالقىنىڭ سانى ارتقان سايىن، بۇل ٵدىستى دە وزگەرتۋ كەرەك بولدى. سوندىقتان جاۋاپتى باۋىرلاستار ەحوبانىڭ باسشىلىعىن ىزدەپ، باسقا ٴبىر ٵدىستى قاراستىردى. ەندى ٴبىزدىڭ ۇيىم دايىن عيماراتتى ساتىپ الىپ، ٸشىن جوندەپ، وزگەرتىپ الاتىن بولدى. بۇكىل الەم بويىنشا كوپتەگەن قۇرىلىس جوبالارىنا قاتىسقان روبەرت باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «بۇل ادىسكە ۇيرەنۋ العاشىندا كەيبىر باۋىرلاستارعا قيىن بولدى، ويتكەنى ولار جىلدار بويى باسقاشا ىستەپ ۇيرەنىپ قالعان ەدى. سوندا دا باۋىرلاستار بۇل جاڭاشىلدىققا بەيىمدەلۋگە دايىن بولدى، ەحوبانىڭ دا بۇل ادىسكە باتاسىن بەرىپ جاتقانى ايقىن كورىندى». بۇل — ەحوبا حالقىنا ٶزىنىڭ ەركىن ورىنداۋعا كومەكتەسۋ ٷشىن باعىت-باعدار بەرىپ جاتقانىنا مىڭنان ٴبىر دالەل. ەندەشە اراگىدىك بىلاي دەپ ويلانايىق: «مەن ەحوباعا بارىنشا ساپالى قىزمەت ەتۋ ٷشىن ونىڭ باسشىلىعىن ىزدەپ، سوعان ساي وزگەرىستەر جاساپ ٴجۇرمىن بە؟»
سامسون ەحوبانىڭ بەرگەنىن پايدالاندى
8. قاتتى شولدەگەندە سامسون نە ىستەدى؟
8 كيەلى كىتاپتا سامسوننىڭ باسقا دا تاڭعالارلىق ىستەرى جازىلعان. ماسەلەن، جالاڭ قولىمەن ارىستاندى قاق ايىرعانى، اشكەلوندا 30 ٴفىلىستىردى قىرىپ سالعانى (بي. 14:5، 6، 19). بىراق سامسون وسىنىڭ ٴبارىن ٴبىر ەحوبانىڭ كومەگىمەن ىستەپ جۇرگەنىن تۇسىنگەن. ونى قايدان بىلەمىز؟ 1000 ٴفىلىستىردى سۇلاتىپ سالعاننان كەيىن، ول قاتتى شولدەگەندە نە ىستەگەن؟ وزىنە سەنىپ سۋ ىزدەپ كەتپەي، ەحوباعا جالبارىنىپ كومەك سۇراعان (بي. 15:18).
9. ەحوبا سامسوننىڭ وتىنىشىنە قالاي جاۋاپ بەردى؟ (بيلەر 15:19)
9 ەحوبا سامسوننىڭ جالبارىنعان ٷنىن ەستىپ، كەرەمەت جاساپ، بۇلاق كوزىن اشتى. سامسون سول سۋدان ىشكەندە، «بويىنا قايتا كۇش ٴبىتتى» (بيلەر 15:19 وقىڭىز). جىلدار وتە سامۋيل پايعامبار بيلەر كىتابىن جازىپ جاتقاندا، سول بۇلاق ٵلى دە بولعان كورىنەدى. بۇل بۇلاق كومەك سۇراپ جالبارىنعان ادال قىزمەتشىلەرىن ەحوبا ەشقاشان كومەكسىز قالدىرمايتىنىن يسرايلدىكتەردىڭ ەسىنە سالىپ تۇرعان.
ەحوبا بەرگەن سۋدان ىشكەندە، سامسوننىڭ بويىنا قۋات ٴبىتتى. ٴبىز دە رۋحاني كۇش الۋ ٷشىن ەحوبا جاساپ جاتقان شارالاردىڭ يگىلىگىن كورگەنىمىز ٴجون. (10-ابزاستى قاراڭىز)
10. ەحوبانىڭ كومەگىن الۋىمىز ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ (سۋرەتتى دە قاراڭىز.)
10 قانشالىقتى قابىلەتتى، دارىندى بولساق تا، ەحوبانىڭ ۇيىمىندا قانداي كوپ ٸس اتقارساق تا، ٴبىز ٵردايىم ەحوبانىڭ كومەگىنە جۇگىنە بەرۋىمىز كەرەك. ٴبىز قاراپايىم بولىپ، ەحوباعا سەنىم ارتساق قانا ناعىز جەتىستىككە جەتەتىنىمىزدى مويىنداۋىمىز كەرەك. سامسون ەحوبا بەرگەن سۋدان ىشكەندە، بويىنا قايتا كۇش دارىدى. تۋرا سول سياقتى ٴبىز دە ەحوبا قامداپ وتىرعان رۋحاني شارالاردىڭ يگىلىگىن كورەر بولساق، بويىمىزعا كۇش بىتەدى (مات. 11:28).
11. ەحوبا بەرىپ جاتقان شارالاردىڭ تولىق يگىلىگىن كورۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
11 رەسەيدە قاتتى قۋعىن كورىپ جۇرگەن الەكسەي باۋىرلاستى الايىقشى. وعان اۋىر سىناقتا تايسالماي تۇرۋعا نە كومەكتەسىپ جاتىر؟ ول ايەلى ەكەۋى رۋحاني ىستەردى داعدىعا اينالدىرعان. الەكسەيدىڭ ٶزى بىلاي دەيدى: «مەن ٴبىر كۇن قالدىرماي كيەلى كىتاپتى وقىپ، ۇنەمى جەكە زەرتتەۋگە تىرىسامىن. سونداي-اق ايەلىم ەكەۋمىز ٵربىر كۇنىمىزدى كۇندەلىكتى تارماقتى تالقىلاپ، دۇعا ەتۋدەن باستايمىز». ولاردىڭ ۇلگىسىنەن ٴبىز وزىمىزگە سەنىپ كەتپەي، ەحوباعا ارقا سۇيەۋىمىز كەرەكتىگىن ۇيرەنەمىز. ال ەحوباعا ارقا سۇيەۋ دەگەنىمىز — ۇنەمى كيەلى كىتاپتى وقىپ، رۋحاني ىستەردەن قول ۇزبەي، سەنىمىمىزدى نىعايتىپ وتىرۋ. سوندا ەحوبا ٴبىزدىڭ كۇش سالىپ جاتقانىمىزدى كورىپ، مولىنان باتاسىن بەرەدى. سامسون ٷشىن كۇش-قۋاتتىڭ قاينارى بولعانىنداي، ٴبىزدى دە نىعايتادى.
سامسون مويىعان جوق
12. سامسون قانداي قاتەلىك جىبەردى جانە بۇل جاعداي وسىعان دەيىنگىلەردەن نەسىمەن ايرىقشالاندى؟
12 سامسون دا ٴبىز سياقتى پەندە بولعاندىقتان، قاتەلىكتەر جىبەرگەن. بىردە ول بۇرىس ارەكەتىنىڭ اشتى سالدارىن تارتتى. بي بولىپ جۇرگەنىنە ٴبىراز ۋاقىت بولعاندا، ول «سورەك اڭعارىندا تۇراتىن دەليلا ەسىمدى ايەلگە عاشىق بولدى» (بي. 16:4). نەگە بۇنىسى قاتەلىك بولدى؟ مىسالى، بۇعان دەيىن ول ٴفىلىستىردىڭ ٴبىر قىزىنا ۇيلەنگىسى كەلگەن ەدى. بىراق بۇل «فىلىستىرلەردەن ٶش الۋ» ٷشىن «ەحوبانىڭ باسشىلىعىمەن» بولعان ەدى. ال كەيىنىرەك ول گازاداعى ٴبىر جەزوكشە ايەلدىڭ ۇيىنە توقتادى. سول كەزدە سامسون ەحوبانىڭ كۇشىمەن قالا قاقپاسىن جۇلىپ الىپ، باسقا ٴبىر جاققا اپارىپ تاستايدى. ٴسۇيتىپ، قالا قورعانسىز بولىپ قالادى (بي. 14:1—4؛ 16:1—3). ال دەليلاعا كەلەر بولساق، ول ٴفىلىستىر ەمەس، يسرايلدىك قىز ەدى. بۇل قارىم-قاتىناستىڭ ەحوبانىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋمەن ەش بايلانىسى بولعان جوق.
13. دەليلا قالاي سامسوننىڭ باسىن اينالدىرىپ، ورعا ٴتۇسىردى؟
13 دەليلا قوماقتى اقشاعا سامسوندى فىلىستىرلەرگە ۇستاپ بەرۋگە كەلىسەدى. سودان ول «كۇشىڭنىڭ قۇپياسىن ايتشى» دەپ، سامسوننىڭ جانىن قويماي سۇراي بەرەدى. سوندا سامسوننىڭ دەليلاعا ەس-ٴتۇسسىز عاشىق بولعانى سونشا — كوزى تۇماندانىپ، ونىڭ ارام پيعىلىن بايقاماعانى ما؟! قالاي بولعان كۇندە دە، ول دەليلاعا بار سىرىن اشىپ قويدى. وسىلاي سامسون ساۋ باسىنا ساقينا تىلەپ، ٴبىراز ۋاقىتقا كۇشىنەن دە، ەحوبانىڭ ىقىلاسىنان دا ايىرىلىپ قالدى (بي. 16:16—20).
14. سامسون دەليلاعا سەنىپ قالعانىنىڭ قانداي زاردابىن تارتتى؟
14 سامسون ەحوباعا ەمەس، دەليلاعا سەنىپ قالعانى ٷشىن وڭباي وپىق جەدى. فىلىستىرلەر ونى تۇتقىنداپ، ەكى كوزىن ويىپ الدى. ٴسۇيتىپ، كەزىندە ٶزى ماسقارا قىلعان گازا قالاسىنداعى تۇرمەدەن ٴبىر-اق شىعىپ، ديىرمەن تاسىن اينالدىرۋعا جەگىلدى. كەيىن فىلىستىرلەر توي تويلاۋ ٷشىن باس قوستى. ولار سامسوندى قولىمىزعا ٴتۇسىرىپ بەرگەن — داگون قۇدايى دەپ، وعان كوپ قۇرباندىق شالىپ جاتتى. سول تويدا «كوڭىلىمىزدى كوتەرسىن»، مازاق قىلايىق دەپ سامسوندى ورتاعا شىعاردى (بي. 16:21—25).
فىلىستىرلەردى جازالاۋ ٷشىن ەحوبا سامسونعا كۇش بەردى (15-ابزاستى قاراڭىز)
15. سامسون ەحوباعا قالاي قايتادان ارقا سۇيەدى؟ (بيلەر 16:28—30) (مۇقاباداعى سۋرەتتى قاراڭىز.)
15 سامسون وماقاسا قاتەلەسسە دە، ەش مويىعان جوق. ول ەحوبانىڭ فىلىستىرلەرگە قاتىستى تاپسىرماسىن اتقارۋدىڭ ٴساتىن باقتى (بيلەر 16:28—30 وقىڭىز). ٴسۇيتىپ، ەحوباعا: «فىلىستىرلەردەن كەك الايىنشى»،— دەپ جالبارىندى. ەحوبا ونىڭ جانايقايىن ەستىپ، بويىنا عاجايىپ كۇشىن قايتا دارىتتى. سول كەزدە ول بۇرىن-سوڭدى بولماعانداي كوپ ٴفىلىستىردىڭ كوزىن قۇرتتى.
16. سامسوننان نە ۇيرەنەمىز؟
16 سامسون قاتەلىگىنىڭ اشتى زاردابىن تارتسا دا، ەحوبانىڭ ەركىن ٵرى قاراي ورىنداي بەردى. ٴسىز دە قاتەلىگىڭىزدىڭ كەسىرىنەن تۇزەتىلىپ جاتساڭىز يا جاۋاپكەرشىلىگىڭىزدەن ايىرىلىپ قالساڭىز، ەش بەرىلمەڭىز. ەحوبا سىزدەن كۇدەر ۇزبەيدى (ٴزاب. 103:8—10). ٴسۇرىنىپ قالساڭىز دا، ٴسىز سامسون سياقتى ەحوبانىڭ ەركىن ورىنداۋعا جارامدى بولا الاسىز.
سامسون قاتەلەسىپ قالعانىنا جامان بولسا دا، مويىعان جوق. ٴبىز دە ەش مويىمايىق. (17، 18-ابزاستاردى قاراڭىز)
17، 18. مايكلدىڭ وقيعاسى سىزگە نەسىمەن جىگەر بەردى؟ (سۋرەتتى دە قاراڭىز.)
17 مايكل ەسىمدى جاس ەر باۋىرلاسپەن بولعان جاعدايدى قاراستىرايىق. ول قىزمەت كومەكشىسى ٵرى تۇراقتى ٸزاشار بولىپ قاۋىمدا بىلەك سىبانا قىزمەت ەتىپ جۇرەدى. كەيىن ٴبىر قاتەلىك جاساپ قويادى دا، بۇكىل جاۋاپكەرشىلىگىنەن ايىرىلىپ قالادى. «قىزمەتىمنىڭ قىزىپ تۇرعان شاعىندا، تابان استىنان تۇككە جارامسىز بولىپ، تىعىرىققا تىرىلگەندەي بولدىم. ارينە، ەحوبا مەنى تاستاپ كەتتى دەگەن وي بولعان جوق. بىراق ەندى وعان بۇرىنعىشا جاقىن بولا الامىن با، قاۋىمدا بارىمدى سالىپ قىزمەت ەتە الامىن با دەپ ۋايىمدادىم»،— دەيدى ول.
18 بىراق مايكل كەرتارتپا ويلارعا بەرىلىپ قالمادى. ول بىلاي دەدى: «مەن بار كۇشىمدى ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىمدى جاقسارتۋعا جۇمساپ، شىن جۇرەكتەن دۇعا ايتىپ، زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، وي جۇگىرتىپ ٴجۇردىم». ۋاقىت وتە كەلە ول قايتادان قاۋىمدا جاقساتقا يە بولدى. قازىر ول — اقساقال ٵرى تۇراقتى ٸزاشار. «باۋىرلاستار، اسىرەسە اقساقالدار، مەنى قولداپ، جىگەرىمدى قايراعاننىڭ ارقاسىندا ەحوبا مەنى ٵلى دە جاقسى كورەتىنىن سەزىندىم. ەندى مەن ەحوباعا قايتادان تازا ار-ۇجدانمەن قىزمەت ەتە الامىن. باستان كەشىرگەن جاعدايدان تۇسىنگەنىم: ەحوبا شىن وكىنگەن ادامنىڭ قاي-قايسىسىن دا كەشىرەدى»،— دەيدى مايكل. ەندەشە، مىناعان سەنىمدى بولايىق: قاتەلىك جاساپ قويساق تا، بارىنشا تۇزەلىپ، ەحوباعا ارقا سۇيەي بەرسەك، ول ٴبىزدى ٵرى قاراي دا ٶز ىسىنە جاراتىپ، جارىلقاي بەرەدى (ٴزاب. 86:5؛ ناق. س. 28:13).
19. سامسوننىڭ وقيعاسى ٴسىزدى قالاي نىعايتتى؟
19 سونىمەن، ٴبىز سامسوننىڭ ومىرىندە بولعان تاڭعاجايىپ وقيعالاردى شولىپ وتتىك. ول ۇلكەن قاتەلىك جىبەرىپ قويسا دا، ەش قايتپاستان ەحوباعا قىزمەت ەتە بەردى. ەحوبا دا ودان تەرىس اينالعان جوق. ونى تاعى ٴبىر رەت قولدانىپ، قۇدىرەتتى ٸس جاسادى. ەحوبا ونى سەنىمىن سەرىك ەتكەن جان رەتىندە باعالاپ، ەۆرەيلەرگە 11 تاراۋداعى ادال كىسىلەردىڭ قاتارىنان ورىن بەردى. وسىنداي مەيىرىمدى قۇدايعا قىزمەت ەتەتىنىمىز نەتكەن باقىت! السىرەگەندە، ول بىزگە كۇش بەرۋگە اسىق. ەندەشە، ەحوباعا سامسون سياقتى: «مەنى ەسىڭە الىپ، كۇش بەرە كورشى»،— دەپ جالبارىنا بەرەيىك (بي. 16:28).
3-ٵن سەن بىزگە كۇش بەردىڭ، زور ٷمىت بەردىڭ
a سامسون تۋرالى كيەلى كىتاپتى ونشا بىلمەيتىن ادامداردىڭ دا ەستۋى بار. ونىڭ وقيعاسى جايلى فيلمدەر، قويىلىمدار، ٴتىپتى اندەر دە كەزدەسەدى. بىراق سامسوننىڭ ٶمىرى انشەيىن قىزىقتاپ وقيتىن ەرتەگى ەمەس. سەنىمى زور بۇل كىسىدەن ٴبىزدىڭ الار ونەگەمىز كوپ.
