ٶمىربايان
قىزمەتىم توسىن سيعا دا، ومىرلىك ساباققا دا تولى بولدى
بالا كەزىمدە توبەمنەن ۇشىپ بارا جاتقان ۇشاقتى كورگەندە، مەن دە مۇلدەم باسقا ٴبىر ەلگە بارسام عوي دەپ ويلايتىنمىن. بىراق ول ورىندالماس ارمانداي كورىنۋشى ەدى.
اتا-انام ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە ەستونيانى تاستاپ، گەرمانياعا كوشىپ كەلگەن. مەن سول جەردە تۋىلدىم. سول كەزدە ولار كاناداعا كەتەمىز دەپ شەشىپ، ۇشەۋىمىز وتتاۆا قالاسىنا كوشىپ كەلدىك. كەدەي تۇرعانىمىز سونشا — تاۋىقحانانىڭ اكتەلگەن ٴبىر بۇرىشىن پانالاپ، ٶمىر سۇردىك. باسقا تاماق بولماسا دا، ايتەۋىر تاڭعى اسقا جۇمىرتقا تابىلاتىن.
ٴبىر كۇنى اناما ەحوبا كۋاگەرلەرى كەلىپ، ايان 21:3، 4 ٴتى وقىپ بەردى. سوندا انام قۋانعانىنان جىلاپ جىبەردى. اتا-انام رۋحاني تەز-اق ٶسىپ، كوپ ۇزاماي-اق شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتى.
اعىلشىن ٴتىلىن جاقسى بىلمەسە دە، اتا-انام ەحوباعا قۇلشىنا قىزمەت ەتەتىن. اكەم ونتاريو پروۆينسياسىنىڭ سادبەري قالاسىنداعى نيكەل بالقىتۋ زاۋىتىندا ىستەيتىن. ول تۇنىمەن جۇمىس ىستەپ شىقسا دا، ٵر سەنبى سايىن قارىنداسىم سيلۆيا ەكەۋىمىزدى قىزمەتكە الىپ شىعاتىن. «كۇزەت مۇناراسىن» اپتا سايىن بۇكىل وتباسىمىزبەن زەرتتەيتىنبىز. وسىلاي اكە-شەشەم جۇرەگىمە ەحوباعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك ۇيالاتتى. سودان 1956-جىلى ون جاسىمدا ٶزىمدى ەحوباعا باعىشتادىم. ەحوباعا ٶمىر بويى تالماي قىزمەت ەتۋگە قوزعاۋ بولعان — اتا-انامنىڭ ەحوبانى بار جانىمەن سۇيگەندەرى دەپ سەنىممەن ايتا الامىن.
مەكتەپتى بىتىرگەن سوڭ، باسقا نارسەگە الاڭداپ كەتكەن كەزىم بولدى. ٸزاشارلىقتى باستاسام، كوپ اقشا تاۋىپ، ۇشاقپەن الەمدى شارلايمىن دەگەن ارمانىما جەتە الماي قالامىن با دەپ قورىقتىم. سودان ٴبىر جەرگىلىكتى راديوستانسياعا جۇمىسقا تۇرىپ، ديدجەي بولىپ ىستەدىم. جۇمىسىم وزىمە قاتتى ۇناپ كەتتى. كەشكى ۋاقىتتا جۇمىس ىستەگەندىكتەن، قاۋىمنان قالىپ ٴجۇردىم. ونىڭ ۇستىنە، قۇدايدى سۇيمەيتىن ادامدارمەن ارالاسا باستادىم. بىراق كيەلى كىتاپ بويىنشا تاربيەلەنگەن ار-ۇجدانىم مەنىڭ ەسىمدى جيعىزدى.
مەن وشاۆا قالاسىنا كوشىپ باردىم. ول جەردە رەي نورمان، ونىڭ قارىنداسى لەسلي جانە باسقا دا ىزاشارلارمەن تانىستىم. ولار مەنى قۇشاق جايا قارسى الدى. ولاردىڭ باقىتتى بولىپ جۇرگەندەرىنە قاراپ، ٶز ٶمىرىم جايلى ويلانا باستادىم. ولار مەنى ٸزاشار بولۋعا تالپىندىردى. ٴسۇيتىپ، 1966-جىلى قىركۇيەك ايىندا ٸزاشارلىقتى باستاپ، قۋانىشپەن قىزمەت ەتىپ ٴجۇردىم. بىراق الدا ٶمىرىم اياقاستىنان وزگەرىپ كەتەتىنىن كىم بىلگەن.
ٴدامىن تاتپاي، جوق دەمە
جوعارى سىنىپتا وقىپ جۇرگەنىمدە، تورونتوداعى بەتەلگە ٶتىنىش تولتىرعان بولاتىنمىن. ال كەيىن ٸزاشار بولىپ جۇرگەنىمدە، مەنى بەتەلدە ٴتورت جىل قىزمەت ەتۋگە شاقىردى. ماعان شەشىم قابىلداۋ قيىن بولدى، ويتكەنى لەسليدى قاتتى ۇناتىپ قالعان ەدىم. بەتەلگە كەتسەم، ونى سول بويى كورمەي كەتەمىن عوي دەپ ۋايىمدادىم. ەحوباعا ۇزاعىنان جالبارىنىپ دۇعا ەتكەن سوڭ، بەتەلگە بارۋدى شەشىپ، قيماسىم لەسليمەن قوشتاسۋعا تۋرا كەلدى.
مەن بەتەلدىڭ كىر جۋاتىن بولىمىندە ىستەدىم، ال كەيىن حاتشى بولدىم. لەسلي بولسا كۆەبەك پروۆينسياسىنىڭ گاتينو قالاسىنا ارنايى ٸزاشار بولىپ تاعايىندالدى. ونى ٴجيى ەسىمە الىپ، ول نە ىستەپ ٴجۇر ەكەن، مەن وسى دۇرىس شەشىم قابىلدادىم با دەپ ويلاناتىنمىن. بىراق ٴبىر كۇنى توبەمدى كوككە جەتكىزگەن توسىن سي بولدى. لەسليدىڭ اعاسى رەي بەتەلگە شاقىرىلىپ، مەنىمەن بىرگە تۇراتىن بولدى! وسىنىڭ ارقاسىندا لەسلي ەكەۋىمىزدىڭ دوستىعىمىز قايتا جالعاستى. ٴسۇيتىپ، 1971-جىلدىڭ 27-اقپانىندا ەكەۋىمىز ۇيلەندىك. بۇل كۇن بەتەلدەگى ٴتورت جىلدىق قىزمەتىمنىڭ سوڭعى كۇنى ەدى.
1975-جىلى اۋداندىق قىزمەتكە كىرىسكەن كەزىمىز
ۇيلەنگەن سوڭ لەسلي ەكەۋىمىز كۆەبەكتەگى فرانسۋز ٴتىلدى قاۋىمعا تاعايىندالدىق. بىرنەشە جىل وتە ماعان اۋداندىق باقىلاۋشى بولۋدى ۇسىندى. سول كەزدە تاڭعالىپ قالدىم، ويتكەنى نەبارى جيىرما سەگىزدەمىن عوي، تىم جاس ەمەسپىن بە، تاجىريبەم دە جەتكىلىكسىز دەپ ويلادىم. سول كەزدە بويىما جىگەر قۇيعان تارماق ەرەميا 1:7، 8 بولدى. ال لەسليگە كەلسەك، بىرنەشە رەت جول اپاتىنا ۇشىراعاندىقتان، ونىڭ ٴتۇن ۇيقىسى ناشار بولاتىن. وسىنى دا ويلاعاندىقتان، اۋداندىق قىزمەتتى اتقارا الامىز با دەپ ۋايىمدادىق. بىراق لەسلي: «ەحوبانىڭ ٶزى بىزگە ايتىپ تۇرسا، ونى نەگە ىستەپ كورمەسكە؟»— دەدى. ٴسۇيتىپ، بۇل قىزمەتتىڭ ٴدامىن تاتىپ، اقىرى ونى 17 جىل بويى اتقاردىق.
اۋداندىق قىزمەتتە ۋاقىتىم تىعىز بولعاندىقتان، لەسليگە كوڭىل بولمەي قالاتىنمىن. بىراق ٴبىر جاعداي ماعان جاقسى ساباق بولدى. دۇيسەنبى كۇنى تاڭەرتەڭ ەسىكتىڭ قوڭىراۋى شىرىلدادى. قاراسام، بىرەۋ سەبەت قالدىرىپ كەتىپتى. ىشىنە داستارقان، جەمىس-جيدەك، نان، ىرىمشىك، ٴبىر بوتەلكە شاراپ پەن بوكالدار سالىپ قويىپتى. ٴبىر جاپىراق قاعازعا «ايەلىڭدى تابيعاتقا الىپ شىق» دەپ جازىپتى. سول كۇنى اۋا رايى جايما شۋاق، تاماشا بولىپ تۇردى. بىراق مەن لەسليگە: «بارا المايمىن، بايانداما دايىنداۋىم كەرەك»،— دەدىم. ول كەلىسسە دە، ٴسال مۇڭايىپ قالعانداي بولدى. ۇستەلىمە جايعاسقان سوڭ، ار-ۇجدانىم مازالاي باستادى. ەفەستىكتەرگە 5:25، 28-تارماقتار جايلى ويلاندىم. ەحوبا ماعان «جارىڭنىڭ كوڭىلىنە قاراپ، سەزىمدەرىن ەسكەر» دەپ جاتقانداي بولدى. ٴسۇيتىپ، دۇعا ەتىپ الىپ، لەسليگە: «كەتتىك»،— دەدىم. ول قاتتى قۋانىپ كەتتى. ەكەۋىمىز وزەننىڭ بويىنداعى ادەمى ٴبىر جەرگە بارىپ، داستارقان جايىپ، كەرەمەت ۋاقىت وتكىزدىك. ارتىنان باياندامامدى دا دايىنداپ ۇلگەردىم.
ٴبىزدىڭ اۋداندىق قىزمەتىمىز وتە قىزىقتى بولدى. كانادانىڭ و شەتىنەن بۇ شەتىنە دەيىن، سوناۋ بريتان كولۋمبياسىنان نيۋفاۋندلەندكە دەيىن وتە كوپ اۋدانداردى ارالادىق. وسىلاي بالا كەزىمدەگى ساياحاتتايمىن دەگەن ارمانىم جۇزەگە استى. عالاقات مەكتەبىنە بارعىم-اق كەلدى، بىراق شەت ەلدە ميسسيونەر بولىپ قىزمەت ەتكىم كەلمەيتىن. ميسسيونەر بولىپ ەكىنىڭ ٴبىرى ەمەس، تەك ەرەكشە ادامدار تاعايىندالادى، ال مەن وعان لايىقسىزبىن دەپ ويلايتىنمىن. ونىڭ ۇستىنە، سوعىس بولىپ جاتقان نەمەسە ىندەت جايلاعان افريكاداعى ٴبىر ەلگە تاعايىنداپ جىبەرسە شە دەپ قورىقتىم. ال كانادادا اتقارىپ جۇرگەن قىزمەتىم وزىمە ۇنايتىن.
كۇتپەگەن جەردەن ەستونيا مەن بالتىق ەلدەرىنە تاعايىندالۋىم
بالتىق ەلدەرىن ارالاۋ
1992-جىلى كسرو-نىڭ قۇرامىندا بولعان ەلدەرگە ۋاعىزداۋدىڭ جولدارى اشىلا باستادى. سول كەزدە باۋىرلاستار بىزگە: «ەستونياعا كوشىپ بارىپ، ميسسيونەر رەتىندە قىزمەت ەتۋگە قالاي قارايسىڭدار؟»— دەدى. باسىندا ٴبىز اڭ-تاڭ بولىپ ابدىراپ قالدىق تا، كەيىن دۇعا ەتتىك. ٴبىز قايتادان: «ەحوبا ۇسىنىپ تۇرسا، نەگە ٴدامىن تاتىپ كورمەسكە؟»— دەپ ويلادىق. ايتەۋىر افريكا ەمەس قوي دەپ قۋاندىم مەن. ٴسۇيتىپ، ٴبىز كەلىستىك.
ٴبىز بىردەن ەستون ٴتىلىن ۇيرەنۋگە كىرىستىك. سول جاقتا جۇرگەنىمىزگە ەكى اي بولعاندا باۋىرلاستار بىزدەن اۋداندىق قىزمەتتى اتقارۋدى ٶتىندى. ٴبىزدىڭ اۋماعىمىزعا بالتىق ەلدەرى مەن رەسەيدىڭ كالينينگراد ٶڭىرى قارايتىن. وندا بارلىعى 46 قاۋىم مەن توپتار بار ەدى. سوندىقتان بىزگە ەستون تىلىنەن بولەك، لاتىش، ليتۆا جانە ورىس ٴتىلىن ۇيرەنۋ كەرەك بولدى. بۇل قيىن بولدى، ارينە. بىراق باۋىرلاستار ٴبىزدىڭ تىرىسىپ جاتقانىمىزعا ريزا بولىپ، كومەكتەرىن ەش ايامايتىن. 1999-جىلى ەستونيادا فيليال اشىلىپ، مەنى سوندا فيليال كوميتەتىنە تاعايىندادى. كوميتەتتە توماس ەدۋر، لەمبيت رايلي جانە توممي كاۋكو باۋىرلاستارمەن قىزمەت ەتتىم.
وڭ جاقتا: ليتۆاداعى كونگرەستە بايانداما ايتىپ تۇرمىن
سول جاقتا: ەستونيانىڭ 1999-جىلى قۇرىلعان فيليال كوميتەتى
ٴبىز كەزىندە سىبىرگە ايدالعان كوپتەگەن باۋىرلاسپەن تانىستىق. ٴبىر تاڭعالعانىمىز، وتباسىنان اجىراتىپ اكەتىپ، تۇرمەدە قانشا قورلىق كورسەتسە دە، ولار ىزالانىپ، وشىگىپ كەتپەپتى. قۇلشىنىستارى مەن قۋانىشتارى ەش ورتايماي، تاباندىلىقپەن قىزمەت ەتىپ ٴجۇردى. ولارعا قاراپ، قيىن جاعدايدا دا تاباندىلىقپەن ٵرى قۋانىشپەن قىزمەت ەتە الاتىنىمىزدى تۇسىندىك.
ٴبىز سونشاما جىلدار بويى تالماي قىزمەت ەتىپ، از دەمالعاندىقتان، لەسلي قاتتى شارشاي باستادى. ول فيبروميالگيا دەگەن اۋرۋدىڭ سالدارىنان وسىلاي شارشاپ جۇرگەنىن ٴبىز كەيىن بىلدىك. بىزگە ەندى كاناداعا قايتۋ كەرەك دەپ ويلاپ جۇردىك. پاتتەرسون قالاسىنداعى كوميتەت مۇشەلەرىنە ارنالعان مەكتەپكە شاقىرىلعاندا، ٴبىز بارا المايمىز-اۋ دەپ ويلادىم. بىراق ىنتى-شىنتىمىزبەن بىرنەشە رەت دۇعا ەتكەن سوڭ، ٴبىز بارامىز دەپ شەشتىك. ەحوبا بۇعان باتاسىن بەردى. ويتكەنى مەكتەپتە وقىپ جۇرگەن ۋاقىتتا لەسلي دارىگەرگە كورىنىپ، ەمدەلىپ الدى. كەيىن كۇن تارتىبىمىزدەگى قالىپتى ىستەرىمىزگە ورالىپ، قىزمەتىمىزدى جالعاستىرا الدىق.
جاڭا قۇرلىق
ەستونيادا جۇرگەنىمىزدە، 2008-جىلدىڭ ٴبىر كەشىندە، ماعان دۇنيەجۇزىلىك باس باسقارمادان قوڭىراۋ شالدى. ولار ٴبىزدى كونگو ەلىنە تاعايىنداماقشى ەكەن. مەن نە ايتارىمدى بىلمەي تاڭعالىپ قالدىم. ونىڭ ۇستىنە، جاۋابىن ەرتەڭنەن قالدىرماي بەرۋ كەرەك ەكەن. باسىندا لەسليگە بۇنى ايتقىم كەلمەدى. ايتپەسە ول ٴتۇنى بويى كوز ىلمەي شىعار ەدى. افريكا جايلى تۇنىمەن دۇعا ەتىپ شىققاندىقتان، كوز ىلمەگەن ادام مەن بولدىم.
كەلەسى كۇنى لەسلي ەكەۋىمىز سويلەسىپ، بىلاي وي جۇگىرتتىك: «ەحوبا ٴبىزدى ەندى افريكاعا شاقىرىپ جاتىر. ول جەردە قىزمەت ەتىپ كورمەسەك، بۇل ٴبىزدىڭ قولىمىزدان كەلە مە، كەلمەي مە، بىزگە ۇناي ما، ۇناماي ما — قايدان بىلەمىز؟!» ٴسۇيتىپ، 16 جىل قىزمەت ەتكەن ەستونيادان شىعىپ، كونگونىڭ كينشاسا قالاسىنا ۇشىپ كەتتىك. كونگونىڭ بەتەلى اسەم باعى مەن كوگالى بار، تىنىش جەردە ورنالاسقان ەكەن. بولمەمىزگە كىرە سالا، لەسلي سوناۋ كانادادان كەتكەلى بەرى ساقتاپ جۇرگەن اشىقحاتتى شىعارىپ قويدى. وندا «قاي جەرگە بارساڭ دا، تاستاي باتىپ، سۋداي ٴسىڭ» دەپ جازىلعان ەدى. جەرگىلىكتى باۋىرلاستارمەن تانىسىپ، زەرتتەۋ ساباقتارىن وتكىزىپ، ميسسيونەرلىك قىزمەتتىڭ ٴدامىن تاتقاندا، ٴبىزدىڭ قۋانىشىمىز ەسەلەنە ٴتۇستى. ٴبىراز ۋاقىت وتە كەلە ٴبىز كەرەمەت مارتەبەگە يە بولىپ، افريكانىڭ 13 ەلىندەگى فيليالدارعا ساپارمەن باردىق. سول كەزدە كەرەمەت باۋىرلاستارمەن تانىسىپ، ولاردىڭ سان الۋاندىعىنا تامساندىق. مەنىڭ باستاپقىداعى قورىققاندارىمنىڭ ٴبارى ۇمىتىلىپ، ايەلىم ەكەۋىمىز افريكادا قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىمىزگە ەحوباعا مىڭ العىس ايتتىق.
كونگودا بىزگە تاڭسىق بولعان ٴتۇرلى تاعامداردى كوردىك. ولار ٴتىپتى شىبىن-شىركەيدى دە جەيدى ەكەن. ٴبىز ونى ەشقاشان اۋزىمىزعا المايتىن شىعارمىز دەپ ويلادىق. بىراق باۋىرلاستاردىڭ ٴسۇيسىنىپ جەگەنىن كورگەندە، ٴدامىن تاتىپ كورىپ ەدىك، بىزگە ۇناپ قالدى.
ٴبىر كەزدەرى كونگونىڭ شىعىس جاعىندا پارتيزان توپتار اۋىلدارعا شابۋىل جاساپ، ايەلدەر مەن بالالارعا ٴجابىر كورسەتە باستادى. ٴبىز سول جەرگە رۋحاني ٵرى گۋمانيتارلىق كومەك كورسەتۋگە باردىق. باۋىرلاستاردىڭ باسىم كوپشىلىگى وتە كەدەي تۇرادى ەكەن. سوعان قاراماستان ولاردىڭ قايتا تىرىلۋگە دەگەن ۇمىتتەرى، ەحوباعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرى بەرىك ەدى. وسىنى جانە ۇيىمعا دەگەن ادالدىقتارىن كورگەندە، جۇرەگىمىز قاتتى ەلجىرەپ كەتتى. ولارعا قاراپ، ٶزىمىزدىڭ سەنىمىمىزدى دە ٴبىر تەكسەرىپ، نىعايتۋعا ساباق الدىق. كەيبىر باۋىرلاستار بولسا ۇيىنەن، ازىقتىڭ كوزى بولىپ وتىرعان باۋ-باقشاسىنان ايىرىلىپ قالدى. سوندا مەن دۇنيە-مۇلىكتىڭ ٴبىر ساتتە-اق جوق بولىپ كەتەتىنىن جانە رۋحاني بايلىققا ۇمتىلۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن ٴتۇسىندىم. قاتتى قينالىپ جۇرسە دە، باۋىرلاستار نارازىلىق بىلدىرە بەرمەيتىن. ولاردىڭ وسىنداي كوزقاراسىن ۇلگى تۇتىپ، ٴبىز دە دەنساۋلىق ماسەلەسى بولسىن، باسقا دا قيىندىقتار بولسىن — بارىنە تايسالماي توتەپ بەرۋدى ۇيرەندىك.
وڭ جاقتا: ب. بوسقىندارعا بايانداما ايتىپ وتىرمىن
سول جاقتا: كونگونىڭ دۋنگۋ قالاسىنا گۋمانيتارلىق كومەك پەن ٴدارى-دارمەك جەتكىزۋ
ازيانىڭ ٴدامىن تاتۋ
توسىن سيلار بۇنىمەن بىتكەن جوق، ارينە. بۇل جولى باۋىرلاستار بىزدەن گونكونگتاعى فيليالعا كوشۋدى سۇرادى. ازيادا تۇرۋ ٷش ۇيىقتاساق تا تۇسىمىزگە كىرمەپتى! بىراق بۇعان دەيىن ەحوبانىڭ قامقورلىعىنا تالاي رەت كۋا بولعاندىقتان، ٴبىز كەلىسە كەتتىك. سودان 2013-جىلى اياۋلى دوستارىمىزبەن جانە افريكانىڭ سۇلۋلىعىمەن قيماي قوشتاسىپ، الدا نە كۇتىپ تۇرعانىن بىلمەسەك تە، ازياعا جول تارتتىق.
بىزگە حالقى ىعى-جىعى، جەردىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن ادامدار تۇراتىن گونكونگ قالاسىنا ۇيرەنۋ قاجەت بولدى. قىتاي ٴتىلىن ۇيرەنۋ دە وڭاي بولعان جوق. بىراق جەرگىلىكتى تاعامدار بىزگە ۇنادى ٵرى باۋىرلاستار دا ٴبىزدى جىلى قارسى الدى. مۇنداعى پاتشالىق ٸسى قارقىن العاندىقتان، فيليالدىڭ اۋماعىن كەڭەيتۋ قاجەت بولدى. بىراق ول كەزدە جىلجىمايتىن مۇلىكتىڭ باعاسى شارىقتاپ تۇرعان ەدى. سودان باسقارۋشى كەڭەس مىناداي ٴبىر جاقسى شەشىمگە كەلدى: ولار گونكونگتاعى فيليالدىڭ كوپ بولىگىن ساتىپ جىبەردى دە، ونداعى كەيبىر جۇمىستاردىڭ باسقا جاقتا اتقارىلۋىن ويلاستىردى. سودان 2015-جىلى ٴبىز وڭتۇستىك كورەياعا تاعايىندالدىق. قازىرگى كۇنى دە سول جاقتا قىزمەت ەتىپ ٴجۇرمىز. مۇندا ٴبىز ٷشىن تاعى ٴبىر ۇلكەن بەلەس — كورەي ٴتىلىن ۇيرەنۋ. ونشا جاقسى سويلەمەسەك تە، باۋىرلاستار ٴتىلدى مەڭگەرىپ كەلە جاتقانىمىزدى ايتىپ، رۋحىمىزدى كوتەرىپ قويادى.
وڭ جاقتا: جاڭا ٶمىر باستاۋ
سول جاقتا: ونكونگتا گوڭتۇستىك كورەياداعى فيليال
العان ساباقتارىم
ارينە، مۇلدەم تانىمايتىن ادامدارمەن بىردەن دوستاسىپ كەتۋ وڭاي ەمەس. بىراق ٶزىمىز نيەت ٴبىلدىرىپ، ولاردى قوناققا شاقىرساق، جاقىننان تانىپ بىلۋگە بولادى. تاعى بايقاعانىمىز، باۋىرلاستار ٵرتۇرلى بولسا دا، نەگىزىنەن، بارلىعىمىز ۇقساس ەكەنبىز. ەحوبانىڭ بىزگە دارىتقان قابىلەتىنە — جۇرەگىمىزدى ايقارا اشىپ، وعان سونشاما كوپ دوستاردى سيعىزا الاتىنىمىزعا تاڭعالدىق (قور. 2-ح. 6:11).
ٴبىز ادامدارعا ەحوبا سياقتى قاراپ، ولاردى قالاي بار، سولاي قابىلداۋدى ۇيرەندىك. ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن، بەرىپ وتىرعان باعىت-باعدارىن بايقاي ٴبىلۋ كەرەكتىگىن دە تۇسىندىك. جابىرقاعاندا، يا بولماسا باۋىرلاستار ٴبىزدى ٶز ورتالارىنا قابىلدادى ما ەكەن دەپ ۋايىمداعاندا، دوستارىمىزدىڭ جازعان جىلى سوزدەرى مەن حاتتارىن وقىپ تۇراتىنبىز. ٴبىز ەحوبانىڭ دۇعامىزعا بەرگەن جاۋابىنا تالاي رەت كۋا بولدىق. ول ٴبىزدى سۇيەتىنىن ٴدايىم دالەلدەپ، كۇش بەرىپ، دەمەپ كەلەدى.
وسىنشاما جىلدار بويى لەسليمەن تۇسىنگەنىمىز، تىرلىك باستان اسسا دا، ٴبىر-بىرىمىزگە ٵردايىم ۋاقىت تابۋ كەرەك ەكەن. سونداي-اق قاتەلەسكەندە، اسىرەسە جاڭا ٴتىل ۇيرەنگەندە، ٶز-وزىڭىزگە كۇلە ٴبىلۋ كەرەك ەكەن. تاعى، لەسلي ەكەۋىمىز كۇندە كەشكە ەحوباعا نە ٷشىن راقمەت ايتقىمىز كەلەتىنىن ويلانۋدى ادەتكە اينالدىردىق.
شىنىمدى ايتسام، مەن ەشقاشان ميسسيونەر بولىپ، شەت ەلدە تۇرا المايتىن شىعارمىن دەپ ويلاعانمىن. بىراق ەحوبانىڭ كومەگىمەن بارلىعى دا مۇمكىن ەكەن. وسى رەتتە ەرەميا سياقتى «سەن مەنى الدادىڭ، ۋا، ەحوبا» دەگىم كەلەدى (ەرم. 20:7). ەحوبا بىزگە كوپتەگەن توسىن سي جاساپ، ويلاماعان باتالارعا كەنەلتتى. ٴتىپتى ۇشاقپەن ۇشامىن دەگەن ارمانىما دەيىن ورىندادى. بەس ٴتۇرلى قۇرلىقتاعى بەتەلدەرگە ساپارمەن بارىپ، وسىنشاما ەلدە بولۋ مەنىڭ بالا كۇنگى قيالىمدا دا بولمادى. قانداي قىزمەت تاپسىرماسىن، مەنى ارقاشان قولداۋعا دايىن بولعان جان جارىم لەسليگە العىسىم شەكسىز.
ٴبىز نە ىستەمەيىك، ونى كىم ٷشىن جانە نە ٷشىن ىستەپ جاتقانىمىزدى ٵردايىم ەستە ۇستايمىز. بۇگىنگى باتالار كەلەشەكتەگى ماڭگىلىك ٶمىردىڭ بەرگى جاعى عانا. ول كەزدە ەحوبا «الاقانىن اشىپ، بارشا تىرشىلىك يەلەرىنىڭ قاجەتىن بەرەدى» (ٴزاب. 145:16).
