19-زەرتتەۋ ماقالاسى
جاڭا دۇنيەنىڭ كەلەتىنىنە سەنىمىڭىزدى كۇشەيتە بەرىڭىز!
«[ەحوبا] نە ايتسا، سونى ورىنداماي ما؟!» (مۇس. 4-ج. 23:19).
142-ٵن ٷمىتىمىز جالىنداي بەرسىن
اڭداتپا a
1، 2. جاڭا دۇنيە كەلگەنشە نە ىستەي بەرۋىمىز قاجەت؟
ەحوبا مىنا زۇلىم دۇنيەنى جويىپ، ٶزىنىڭ ٵدىل جاڭا دۇنيەسىن ورناتامىن دەپ ۋادە ەتەدى (پەت. 2-ح. 3:13). بۇل ٴبىزدىڭ جانىمىزعا قىمبات، اسىل ٷمىتىمىز. ول ۋادەنىڭ قاشان ورىندالاتىنىن ناقتى بىلمەسەك تە، قازىرگى الەمدەگى احۋال سول ۋاقىتتىڭ كوپ كۇتتىرمەيتىنىن انىق كورسەتىپ وتىر (مات. 24:32—34، 36؛ ەل. ٸس. 1:7).
2 ال ول ۋاقىت كەلگەنشە، شىندىقتا قانشا جىل جۇرمەيىك، سول ۋادەگە دەگەن سەنىمىمىزدى قاتايتا بەرگەنىمىز ٴجون. سەبەبى تاستاي بەرىك سەنىمنىڭ ٶزى بىرتە-بىرتە السىرەپ كەتۋى مۇمكىن. ال پاۋىل سەنىمنىڭ ازدىعىن «تەز شىرماپ الاتىن كۇناعا» تەڭەگەن (ەۆر. 12:1). سوندىقتان جاڭا دۇنيەنىڭ جاقىندا مىندەتتى تۇردە ورنايتىنىنىڭ ايعاقتارىن جۇيەلى تۇردە قاراستىرىپ وتىرعانىمىز دۇرىس (ەۆر. 11:1).
3. وسى ماقالادا نە قاراستىرامىز؟
3 وسى ماقالادا ەحوبانىڭ ۋادە ەتكەن جاڭا دۇنيەسى ورنايتىنىنا دەگەن سەنىمىمىزدى نىعايتۋدىڭ ٷش جولىن بىلەمىز. ولار: 1) تولەم جايلى ويلانىپ-تولعانۋ، 2) ەحوبانىڭ كۇشى جايلى وي جۇگىرتۋ، 3) رۋحاني ىستەرگە ۋاقىت ٴبولۋ. وعان قوسا، ەحوبانىڭ اباقۇق پايعامبارعا ايتقان قاي سوزدەرى بۇگىندە ٴبىزدىڭ سەنىمىمىزگە سەنىم قوساتىنىن دا بىلەمىز. ٴبىراق، الدىمەن، سول جاڭا دۇنيەگە دەگەن بەرىك سەنىم قازىردىڭ وزىندە قانداي جاعدايلاردا قاجەت بولاتىنىن تالقىلاپ وتەيىك.
بەرىك سەنىم تالاپ ەتەتىن جاعدايلار
4. قانداي شەشىمدەر قابىلداردا بەرىك سەنىم قاجەت؟
4 ٴبىز كۇن سايىن بەرىك سەنىمدى قاجەت ەتەتىن شەشىمدەر قابىلدايمىز. مىسالى، بۇعان ارالاساتىن ورتا، كوڭىل كوتەرۋ، ٴبىلىم الۋ، نەكە، بالا-شاعا جانە جۇمىسقا قاتىستى تاڭداۋلار جاتادى. وسى ورايدا ٶزىمىزدى بىلاي تەكسەرىپ كورسەك بولادى: «مەنىڭ شەشىمدەرىمنەن مىنا دۇنيەنىڭ ۋاقىتشا ەكەنىنە ٵرى جاقىندا جاڭا دۇنيە ورنايتىنىنا سەنەتىنىم كورىنە مە؟ الدە «اسارىمىزدى اساپ، جاسارىمىزدى جاساپ قالايىق، ەرتەڭ ٴبارىبىر ولەمىز» دەيتىن ادامدار سياقتى شەشىم قابىلدايمىن با؟» (مات. 6:19، 20؛ لۇقا 12:16—21). جاڭا دۇنيە ورناۋعا شاق قالعانىنا سەنىمىمىز مىقتى بولسا، ەڭ دۇرىس تاڭداۋلار جاسايمىز.
5، 6. قيىندىققا توتەپ بەرىپ جۇرگەنىمىزدە نەلىكتەن بىزگە بەرىك سەنىم قاجەت؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
5 باسىمىزعا سىناقتار تۇسكەندە دە بەرىك سەنىم قاجەت. بالكىم، قۋعىن-سۇرگىنگە، سوزىلمالى اۋرۋعا يا ەڭسەمىزدى تۇسىرەتىن باسقا ٴبىر قيىندىققا ۇشىرارمىز. العاشىندا ٴبىز بۇل قيىندىقتارعا توتەپ بەرە الاتىنداي سەزىنەمىز. ٴبىراق كوپ جاعدايدا ولار ۇزاققا سوزىلىپ جاتادى. سوندايدا مىزعىماس سەنىم بىزگە قيىندىققا ٴتوزىپ، ەحوباعا قۋانىشپەن قىزمەت ەتە بەرۋگە كۇش بەرەدى (ريم. 12:12؛ پەت. 1-ح. 1:6، 7).
6 قانداي دا ٴبىر قيىندىققا ٴتوزىپ جۇرگەندە، ەحوبانىڭ جاڭا دۇنيەسى ەشقاشان كەلمەيتىندەي كورىنۋى مۇمكىن. بۇل سەنىمىمىزدىڭ السىرەپ كەتكەنىنىڭ كورسەتكىشى مە؟ بىردەن ولاي دەۋگە بولمايدى. مىسالى، قاقاعان قىستىڭ ورتاسىندا توڭىپ وتىرعان كەزدە، كوكتەم ەشقاشان كەلمەيتىندەي كورىنىپ كەتەدى، سولاي ەمەس پە؟! ٴبىراق ول كەلمەي قالمايدى. تۋرا سولاي، قيىندىقتان ەڭسەمىز ەزىلىپ، ٴتۇڭىلىپ كەتكەن شاقتا جاڭا دۇنيە ەشقاشان كەلمەيتىندەي كورىنۋى مۇمكىن. ٴبىراق سەنىمى مىقتى ادام ەحوبانىڭ بارلىق ۋادەسى مىندەتتى تۇردە ورىندالاتىنىن بىلەدى (ٴزاب. 94:3، 14، 15؛ ەۆر. 6:17—19). بىزدە دە وسىنداي سەنىمدىلىك بولسا، ەش بەرىلمەي، ەحوباعا دەگەن عيباداتىمىزدى باستى نازاردا ۇستاي بەرەمىز.
7. ٴبىز قانداي كوزقاراستان اباي بولۋىمىز كەرەك؟
7 ٶمىرىمىزدىڭ تاعى ٴبىر سالاسى — ۋاعىزداۋ ىسىندە بىزگە بەرىك سەنىم قاجەت. نەگە؟ كوبىسى قۇدايدىڭ جاڭا دۇنيە ورناتاتىنى تۋرالى «ىزگى حاباردى» ەستىگەندە: «ولاي بولۋى مۇمكىن ەمەس»،— دەپ سەنبەيدى (مات. 24:14؛ ەزەك. 33:32). وسىنداي سىني كوزقاراستىڭ سانامىزعا كۇمان ۇيالاتۋىنا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. سول ٷشىن دە سەنىمىمىزدى ۇدايى قايراپ، قاتايتىپ وتىرعانىمىز ٴجون. مۇنى قالاي ىستەي الامىز؟ ٷش جولىن بىلەيىك.
تولەم جايلى ويلانىڭىز
8، 9. نەگە تولەم جايلى وي جۇگىرتكەندە سەنىمىمىز نىعايادى؟
8 سەنىمىمىزدى قاتايتۋدىڭ بىردەن-ٴبىر جولى — تولەم قۇرباندىعى جايلى ويلانىپ-تولعانۋ. سەبەبى تولەم قۇرباندىعى قۇدايدىڭ ۋادەلەرى ورىندالاتىنىنا كەپىل بولىپ تابىلادى. تولەمنىڭ نە ٷشىن بەرىلگەنى، ونىڭ ارتىندا قانداي قۇرباندىق جاتقانى جايلى جاقسىلاپ ويلانساق، قۇداي جاڭا دۇنيەدە بىزگە تاماشا، ماڭگىلىك ٶمىر سيلايتىنىنا سەنىمىمىز ەسەلەنە تۇسەدى. قالايشا؟
9 تولەمدى بەرۋ ٷشىن ەحوبا قانداي قۇرباندىققا باردى؟ ول ٶزىنىڭ سۇيىكتى تۇڭعىش ۇلىن، ەڭ جاقىن سەرىگىن كەمەلدى ادام بولىپ تۋىلۋ ٷشىن جەرگە جىبەردى. يسا جەردە نەشە ٴتۇرلى قيىنشىلىقتى باستان وتكەرىپ، اقىرىندا ازاپتالىپ، قينالىپ ٶلدى. ەندەشە، قالاي ويلايسىز، وسى تولەم ادامداردى قىسقا ۋاقىتقا عانا جاقسى ومىرگە جەتكىزەتىن بولسا، ەحوبا وسىنشالىقتى قۇرباندىققا بارار ما ەدى؟ ٴسۇيۋشى اكەمىز ەحوبا سول ٷشىن عانا ۇلىنىڭ ازاپتالىپ ولۋىنە جول بەرمەس ەدى عوي! (جوح. 3:16؛ پەت. 1-ح. 1:18، 19). وسىنشالىقتى قىمبات قۇن تولەپ، اسىل ۇلىن قۇربان ەتكەن بولسا، ەحوبا ٴبىزدى جاڭا دۇنيەدەگى ماڭگىلىك ومىرگە جەتكىزبەي قويمايدى.
ەحوبانىڭ كۇشى جايلى وي جۇگىرتىڭىز
10. ەفەستىكتەرگە 3:20 عا ساي، ەحوبا نە ىستەي الادى؟
10 سەنىمىمىزدى نىعايتۋدىڭ ەكىنشى جولى — ەحوبانىڭ قانداي قۇدىرەتتى قۇداي ەكەنىن ويلاۋ. ول قانداي ۋادە بەرمەسىن، ونى ورىنداۋعا كۇشى جەتەدى. ارينە، جاڭا دۇنيەدە تاۋسىلماس عۇمىر كەشەسىڭدەر دەگەن ۋادەسىنىڭ ورىندالۋى ادامي تۇرعىدان مۇمكىن ەمەس بولىپ كورىنەتىن شىعار. ٴبىراق ەحوبا قۇدىرەتى شەكسىز قۇداي عوي! سوندىقتان ونىڭ ۋادەلەرىنىڭ كوبى ادامدار ىسكە اسىرا المايتىن نارسەلەر (ٵيۇپ 42:2؛ مار. 10:27). ەندەشە، ول قاراپايىم ەمەس، تاڭعاجايىپ نارسەنى جۇزەگە اسىرامىن دەپ جاتسا، ٴبىز ەش تاڭعالمايمىز! (ەفەستىكتەرگە 3:20 وقىڭىز).
11. قۇدايدىڭ بەرگەن ادام سەنگىسىز ۋادەلەرىنىڭ ٴبىرىن مىسالعا كەلتىرىڭىز. (« ەحوبانىڭ تاڭعاجايىپ ۋادەلەرى ىسكە اسقان» دەگەن قورشاۋدى قاراڭىز.)
11 بۇرىندارى ەحوبا ٶزىنىڭ قىزمەتشىلەرىنە ٴبىر قاراعاندا شىندىققا جاناسپايتىنداي ۋادەلەر بەرگەن. سولاردى قاراستىرىپ وتەيىكشى. ول ىبىرايىم مەن ساراعا قارتايعان شاقتارىندا ۇلدى بولاتىندارىن ۋادە ەتتى (مۇس. 1-ج. 17:15—17). سونداي-اق ىبىرايىمنىڭ ۇرپاعى قاناحان جەرىن يەلەنەتىنىن دە ايتىپ كەتتى. الايدا ودان تاراعان يسرايل حالقى ۇزاق جىلدار بويى مىسىردا قۇل بولىپ جۇرگەندىكتەن، بۇل ۋادە ورىندالماس ارمان بولىپ كورىنگەن شىعار. ٴبىراق ٴبارى ٴدال ەحوبا ايتقانداي بولدى. ال كەيىنگى زاماندا ول جاسى ۇلعايعان ەلىزابەتكە بالالى بولاتىنىن ايتتى. سونىمەن قاتار ٴماريام ەسىمدى پاك قىزعا قۇرساق كوتەرىپ، ٶزىنىڭ ۇلى يسانى دۇنيەگە اكەلەتىنىن ايتادى. وسىلايشا ەحوبا سوناۋ مىڭداعان جىل بۇرىن ەدەم باعىندا بەرگەن ۋادەسىندە تۇردى! (مۇس. 1-ج. 3:15).
12. ەشۋا 23:14 پەن يشايا 55:10، 11 دەگى سوزدەر بىزگە قانداي سەنىمدىلىك بەرەدى؟
12 كەزىندە ەحوبانىڭ قانداي ۋادەلەر بەرىپ، ولاردى قالاي جۇزەگە اسىرعانى جايلى جاقسىلاپ وي جۇگىرتەيىك. وسىلاي ونىڭ قۇدىرەتىنە كوز جەتكىزىپ، جاڭا دۇنيەنى ورناتاتىنىنا دەگەن سەنىمدىلىگىمىز ارتا تۇسەدى (ەشۋا 23:14؛ يشايا 55:10، 11 وقىڭىز). سوندا ٴبىز وزگەلەرگە جاڭا دۇنيەنىڭ كەلۋى ەشقانداي دا قيال-عاجايىپ ەمەس، شىن ورىندالاتىن ۋادە ەكەنىن جاقسىراق تۇسىندىرە الامىز. ەحوبا جاڭا اسپان مەن جاڭا جەردى ورناتامىن دەگەن ۋادەسىن: «بۇل سوزدەر سەنۋگە تۇرارلىق ٵرى شىنايى»،— دەپ ٶزى بەكىتكەن (ايان 21:1، 5).
رۋحاني ىستەرمەن بەلسەنە اينالىسىڭىز
قاۋىم كەزدەسۋلەرى
وسى رۋحاني ىستەردىڭ ٴارقايسىسى ٴسىزدىڭ سەنىمىڭىزدى قالاي قاتايتادى؟ (13-ابزاستى قاراڭىز)
13. قاۋىم كەزدەسۋلەرى سەنىمىمىزدى قالاي قاتايتادى؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
13 سەنىمىمىزدى قاتايتۋدىڭ ٷشىنشى جولى — رۋحاني ىستەرمەن اينالىسۋ. مىسالى، قاۋىم كەزدەسۋلەرى سەنىمىمىزگە قالاي اسەر ەتەدى؟ ونداعان جىلدان بەرى تولىق ۋاقىتتى قىزمەتتىڭ ٴتۇر-ٴتۇرىن كورگەن اننا باۋىرلاس بىلاي دەدى b: «مەنىڭ سەنىمىمدى قاققان قازىقتاي ۇستاپ تۇرعان وسى قاۋىم كەزدەسۋلەرى. كەيدە بايانداماشى ٴتالىم بەرۋگە اسا شەبەر بولماۋى مۇمكىن يا ەشقانداي ٴبىر جاڭا مالىمەت ايتپاۋى مۇمكىن. ٴبىراق سونداي كەزدە دە كيەلى كىتاپتاعى شىندىقتى تەرەڭىنەن اشاتىن قانداي دا ٴبىر ويدى ەستىپ، سەنىمىم نىعايىپ قالادى». باۋىرلاستاردىڭ بەرگەن تۇسىنىكتەمەلەرىنىڭ سەنىمىمىزدى قايراپ تاستايتىنى تاعى بار (ريم. 1:11، 12؛ 10:17).
ۋاعىزداۋ
وسى رۋحاني ىستەردىڭ ٴارقايسىسى ٴسىزدىڭ سەنىمىڭىزدى قالاي قاتايتادى؟ (14-ابزاستى قاراڭىز)
14. ۋاعىزداۋ ٸسى سەنىمىمىزدى قالاي نىعايتادى؟
14 ۋاعىزداۋ قىزمەتىنە اتسالىسا ٴجۇرىپ تە سەنىمىمىز نىعايا بەرەدى (ەۆر. 10:23). ەحوباعا قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقانىنا 70 تەن اسا جىل بولعان باربارا باۋىرلاسىمىز: «ۋاعىزعا شىققان سايىن، سەنىمىم نىعايىپ قايتادى. ەحوبانىڭ تاماشا ۋادەلەرى جايلى نەعۇرلىم كوپ ايتسام، سوعۇرلىم سەنىمىم جاندانىپ، كۇشەيە تۇسەدى»،— دەيدى.
جەكە زەرتتەۋ
وسى رۋحاني ىستەردىڭ ٴارقايسىسى ٴسىزدىڭ سەنىمىڭىزدى قالاي قاتايتادى؟ (15-ابزاستى قاراڭىز)
15. جەكە زەرتتەۋ سەنىمىمىزدى قالاي مولايتادى؟ (سۋرەتتەردى دە قاراڭىز.)
15 سەنىمىمىزدى نىعايتاتىن تاعى ٴبىر رۋحاني ٸس — جەكە زەرتتەۋ. سيۋزان باۋىرلاس زەرتتەيتىن ۋاقىتتى الدىن الا جوسپارلاپ قويۋدىڭ پايداسىن كورگەن ەكەن. «جەكسەنبى كۇنى مەن كەلەسى اپتادا تالقىلاناتىن «كۇزەت مۇناراسىنا» دايىندالامىن. اپتا ىشىندەگى كەزدەسۋگە دۇيسەنبى جانە سەيسەنبى كۇندەرى دايىندالامىن. ال قالعان كۇندەردى باسقا تاقىرىپتاردى جەكە زەرتتەۋگە ٴبولىپ قويعانمىن»،— دەدى ول. وسى جوسپاردى ۇستانعاننىڭ ارقاسىندا سيۋزان سەنىمىن ۇزدىكسىز نىعايتىپ وتىرادى. دۇنيەجۇزىلىك باس باسقارمادا ونداعان جىلدان بەرى قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان ايرين باۋىرلاستىڭ ايتۋىنشا، كيەلى كىتاپ پايعامبارلىقتارىن زەرتتەگەنى سەنىمىن مولايتا تۇسكەن. «ەحوبانىڭ پايعامبارلىقتارى بۇگە-شىگەسىنە دەيىن ورىندالعانىنا قايران قالامىن»،— دەپ ٴبولىستى ول c.
«ول مىندەتتى تۇردە ورىندالادى»
16. نەلىكتەن ەحوبانىڭ اباقۇققا ايتقان سوزدەرى بىزگە دە قاتىستى؟ (ەۆرەيلەرگە 10:36، 37)
16 ەحوبانىڭ كەيبىر قىزمەتشىلەرىنىڭ وسى دۇنيەنىڭ سوڭىن كۇتىپ جۇرگەنىنە كوپ جىلدىڭ ٴجۇزى بولدى. سوندىقتان «جاڭا دۇنيەنىڭ كەلەتىن ۋاقىتى بولدى عوي، قاشان كەلەدى؟» دەگەن ويلار كەلۋى مۇمكىن. ەحوبا مۇنداي سەزىمدەرىمىزدى تۇسىنەدى. ول اباقۇققا بىلاي دەگەن بولاتىن: «بۇل اياننىڭ ورىندالاتىن ۋاقىتى بار، سول ۋاقىت جىلدام جاقىنداپ كەلەدى، ول وتىرىك بولىپ شىقپايدى. ٴتىپتى كىدىرگەندەي كورىنسە دە، ونى شىداممەن كۇت! ول مىندەتتى تۇردە ورىندالادى. ەش كەشىكپەيدى!» (ابق. 2:3 ٴسىلت.). بۇل سوزدەر تەك اباقۇققا ارناپ ايتىلعان با؟ الدە بىزگە دە قاتىسى بار ما؟ كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن ەلشى پاۋىل ٴدال وسى سوزدەردى جاڭا دۇنيەنى كۇتىپ جۇرگەن ماسىحشىلەرگە قاتىستىرىپ ايتقان (ەۆرەيلەرگە 10:36، 37 وقىڭىز). ەندەشە، ەحوبانىڭ ۋادەسى ورىندالاتىن ۋاقىت سوزىلىپ كەتكەندەي كورىنسە دە، ەش ٴشۇبالانبايىق. «ول مىندەتتى تۇردە ورىندالادى، ەش كەشىكپەيدى!»
17. ايەل باۋىرلاسىمىز ەحوبانىڭ اباقۇققا ايتقان كەڭەسىنە قالاي قۇلاق استى؟
17 كوپ باۋىرلاستار ەحوبانىڭ سوزىنە قۇلاق اسىپ، جاڭا دۇنيەنى جىلدار بويى «شىداممەن كۇتىپ» كەلەدى. مىسالى، 1939-جىلدان بەرى ەحوباعا قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان لۋيزا باۋىرلاستى الايىقشى. «سول جىلدارى مەن مەكتەپ بىتىرمەي جاتىپ-اق ارماگەددون كەلىپ قالادى دەپ ويلادىم، ٴبىراق كەلمەدى. سودان بەرى جىلدار بويى كيەلى كىتاپتان ەحوبانىڭ باتاسىن تالماي كۇتكەن كىسىلەر جايلى وقىپ، زەرتتەپ كەلەمىن. مەن ولاردى «كۇتۋدىڭ ۇلگىلەرى» دەپ اتايمىن. ولاردىڭ ىشىندە نۇح، ىبىرايىم، ٴجۇسىپ جانە تاعى باسقالارى بار. مەن دە، باسقا باۋىرلاستار دا جاڭا دۇنيەنى شىداممەن كۇتكەننىڭ ارقاسىندا ونىڭ جاقىنداپ قالعانىن ٵرى مىندەتتى تۇردە كەلەتىنىن ويدا ۇستايمىز»،— دەيدى ول. ەحوباعا ۇزاقتان بەرى قىزمەت ەتىپ جۇرگەن اياۋلى باۋىرلاستارىمىز لۋيزانىڭ سوزىنە تولىق قوسىلادى!
18. نەلىكتەن ٴبىز جاراتىلىسقا قاراپ، جاڭا دۇنيەنىڭ كەلەتىنىنە سەنىمدى بولا الامىز؟
18 راس، جاڭا دۇنيە ٵلى كەلگەن جوق. ٴبىراق جاراتىلىس الەمىنە قاراپ، جاڭا دۇنيەنىڭ كەلەتىنىنە سەنىمدى بولا الامىز. ٴبىز اينالامىزداعى جۇلدىزداردىڭ، اعاشتاردىڭ، حايۋاناتتار مەن ادامداردىڭ شىنايى ەكەنىنە ەش كۇماندانبايمىز عوي. ٴبىراق ٴبىر كەزدەرى ولار بۇل الەمدە بولماعان. ەحوبا جوقتان بار قىلىپ، ولاردى جاراتامىن دەدى، جاراتتى (مۇس. 1-ج. 1:1، 26، 27). ٴدال سولاي ەحوبا جاڭا دۇنيەنى ورناتامىن دەدى ٵرى سول نيەتىن ورىندايدى. سول جاڭا دۇنيەدە ادامدار ەش اۋىرماي-سىرقاماي، تاۋسىلماس ٶمىردىڭ راقاتىن كورەدى. قۇدايدىڭ بەلگىلەگەن ۋاقىتى كەلگەندە، قازىرگى مىنا قورشاعان الەمنىڭ شىنايى ەكەنىندەي، جاڭا دۇنيە دە شىنايى بولادى (يشايا 65:17؛ ايان 21:3، 4).
19. سەنىمىڭىزگە سەنىم قوسۋ ٷشىن نە ىستەي الاسىز؟
19 ال ازىرگە ٵربىر مۇمكىندىكتى قالت جىبەرمەي، سەنىمىڭىزدى كۇشەيتىپ وتىرىڭىز. تولەم قۇرباندىعىنا دەگەن ريزاشىلىعىڭىزدى ارتتىرىڭىز. ەحوبانىڭ قۇدىرەتى جايلى وي جۇگىرتىڭىز. رۋحاني ىستەرمەن بەلسەندى تۇردە اينالىسىڭىز. وسىلايشا «سەنىمى مەن شىدامدىلىعىنىڭ ارقاسىندا ۋادەلەردى مۇرا ەتكەندەردىڭ» قاتارىنان تابىلاسىز (ەۆر. 6:11، 12؛ ريم. 5:5).
139-ٵن جۇماقتا جۇرگەنىڭدى ەلەستەت
a بۇگىندە كوبىسىنە: «كيەلى كىتاپتا جاڭا دۇنيە ورنايتىنى ۋادە ەتىلگەن»،— دەسەڭ، سەنبەيدى. ويتكەنى بۇل ولارعا قيال-عاجايىپ ەرتەگى سياقتى ەستىلەدى. ٴبىراق ٴبىز ەحوبانىڭ بارلىق ۋادەسى ورىندالاتىنىنا سەنىمدىمىز. دەسە دە سول سەنىمىمىز ٴسونىپ قالماۋ ٷشىن ونى كۇشەيتىپ، جالىنداتىپ وتىرۋىمىز قاجەت. قالاي؟ وسى ماقالادا سول جايلى تالقىلايمىز.
b كەيبىر ەسىمدەر وزگەرتىلگەن.
c «ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ ىزدەنىس قۇرالىنداعى» «كيەلى كىتاپ» دەگەن تاقىرىپتىڭ «پايعامبارلىقتار» دەگەن بولىگىنەن پايعامبارلىقتار تۋرالى ماقالالاردى تابا الاسىز. مىسالى، «ەحوبانىڭ الدىن الا ايتقان ٴسوزى جۇزەگە اسادى» دەپ اتالاتىن ماقالانى كورسەڭىز بولادى (2008-جىل، 1-قاڭتارداعى «كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)).
