وقىرمان ساۋالدارى
نەگە «پالەنشە» دەگەن كىسى رۋتقا ۇيلەنسە، مۇراسىنا «نۇقسان» كەلەتىنىن ايتقان؟ (رۋت 4:1، 6)
كيەلى كىتاپ جازىلعان زاماندا ۇيلەنگەن ەر ادام ۇرپاق قالدىرماي ٶلىپ كەتسە، ونىڭ مەنشىگىندەگى جەر ەندى كىمگە قالادى جانە ونىڭ اۋلەتىنىڭ اتى ٶشىپ كەتە مە دەگەن ماسەلەلەر كوتەرىلەتىن. بۇل سۇراقتار، ادەتتە، مۇسا زاڭىمەن شەشىلەتىن.
كوز جۇمعان مارقۇمنىڭ جەرى ونىڭ باۋىرىنا يا جاقىن تۋىسىنا قالاتىن. ال ەگەر يسرايلدىك ەر كىسى جوقشىلىققا ۇشىراپ، جەرىن ساتىپ جىبەرگەن بولسا، باۋىرى يا جاقىن تۋىسى ونى قايتا ساتىپ الىپ بەرە الاتىن. وسىلاي جەر الگى كىسىنىڭ وتباسىنىڭ مەنشىگىندە قالاتىن (مۇس. 3-ج. 25:23—28؛ مۇس. 4-ج. 27:8—11).
ال مارقۇمنىڭ اۋلەتىنىڭ اتى قالاي ساقتالعان؟ رۋتتىڭ جاعدايىنداعىداي، امەڭگەرلىك جولمەن. مارقۇمنىڭ باۋىرى ونىڭ جەسىر قالعان ايەلىنە ۇيلەنىپ، ەكەۋىنەن تۋىلعان ۇرپاققا مارقۇمنىڭ اتى مەن مەنشىگى بەرىلگەن. امەڭگەرلىكتىڭ ارقاسىندا مارقۇمنىڭ جەسىرىنە دە قامقورلىق كورسەتىلگەن (مۇس. 5-ج. 25:5—7؛ مات. 22:23—28).
بۇعان مىسال — ناعيمانىڭ جاعدايى. كۇيەۋى ەليمەلەك تە، ەكى ۇلى دا قايتىس بولعان سوڭ، ول اسىراۋشىسىز قالادى (رۋت 1:1—5). سودان، كەلىنى رۋتپەن ياھۋداعا قايتادى. ناعيما ەليمەلەكتىڭ باعوز دەگەن جاقىن تۋىسىنا رۋتتى جىبەرەدى دە، ودان ەليمەلەكتىڭ جەرىن قايتا ساتىپ الىپ، تۋىسقاندىق مىندەتىن ورىنداۋدى سۇرايدى (رۋت 2:1، 19، 20؛ 3:1—4). ٴبىراق باعوز وزىنەن دە جاقىن ٴبىر تۋىستىڭ بار ەكەنىن ايتادى، كيەلى كىتاپتا ول «پالەنشە» دەپ اتالعان. دەمەك، تۋىسقاندىق مىندەتتى اتقاراتىن-اتقارمايتىنىن الدىمەن سول كىسى شەشۋى كەرەك ەدى (رۋت 3:9، 12، 13).
باسىندا پالەنشە بۇل مىندەتتى ٶز موينىنا الۋعا كەلىسىپ-اق تۇردى (رۋت 4:1—4). مارقۇمنىڭ جەرىن ساتىپ الۋ ٷشىن ٴبىراز شىعىندالۋ كەرەك بولسا دا، ول مۇنىڭ ۇتىمدى جاعىن كورسە كەرەك: ناعيمانىڭ جاسى كەلىپ قالعاندىقتان، ودان مۇراگەر بولاتىن بالا تۋىلماس ەدى. دەمەك، ەليمەلەكتىڭ جەرى پالەنشەنىڭ وزىنە قالماق-تىن.
ٴبىراق كەيىن پالەنشە امەڭگەر بولىپ رۋتقا ۇيلەنۋ كەرەكتىگىن تۇسىنگەندە، ويىن وزگەرتىپ شىعا كەلدى. ول: «وندا مەن ساتىپ الا المايمىن، ٶز مۇراما نۇقسان كەلتىرىپ الارمىن»،— دەدى (رۋت 4:5، 6). ول نەگە بۇلاي ايتتى؟
پالەنشە (نە وزگە تۋىسى) رۋتقا ۇيلەنسە، ودان تۋعان ۇل ەليمەلەكتىڭ جەرىن يەمدەنەتىن. سوندا بۇل پالەنشەنىڭ مۇراسىنا قالاي «نۇقسان» كەلتىرمەك ەدى؟ كيەلى كىتاپتا بۇل تۋرالى ايتىلمايدى، ٴبىراق كەلەسىدەي بولجامدار بار:
1. ول «ەليمەلەكتىڭ جەرىن قايتا ساتىپ الۋ ٷشىن تولەگەن اقشام دالاعا كەتەر» دەپ ويلاسا كەرەك. ويتكەنى جەر وعان ەمەس، رۋتتان تۋعان ۇلعا قالار ەدى.
2. وعان ناعيمانى دا، رۋتتى دا اسىراۋ كەرەك بولار ەدى.
3. ەگەر پالەنشە مەن رۋتتان باسقا دا بالالار تۋىلسا ٵرى پالەنشەنىڭ ٶز بالالارى بولعان بولسا، رۋتتان تۋعان بالالارى پالەنشەنىڭ ٶز بالالارىمەن ەنشىلەس بولماق ەدى.
4. ال ەگەر پالەنشەنىڭ ٶز بالالارى بولماي، رۋت ەكەۋىنەن ۇل تۋىلسا، ەليمەلەكتىڭ جەرىمەن قوسا پالەنشەنىڭ دە جەرى سول ۇلعا وتەر ەدى. وسىلايشا ونىڭ جەرى ٶزىنىڭ ەمەس، ەليمەلەكتىڭ اتىن العان ۇلدىكى بولار ەدى. دەمەك، پالەنشە «ٶز مۇرامنان ايىرىلىپ قالار جايىم جوق» دەگەن ويمەن ناعيماعا قول ۇشىن سوزعىسى كەلمەگەن. ٴسۇيتىپ، ول جولىن باعوزعا بەرە سالدى. باعوز بولسا «مارقۇمنىڭ مۇراسى ٶز اتىندا قالا بەرسىن» دەگەن نيەتپەن تۋىسقاندىق مىندەتتى ٶز موينىنا الدى (رۋت 4:10).
پالەنشە بارىنەن بۇرىن ٶز اتى مەن مۇراسىن ساقتاۋدى كوكسەسە كەرەك. ول وزىمشىلدىككە بوي الدىرىپ كەتتى. الايدا اتىن ساقتايمىن دەپ ٴجۇرىپ، پالەنشەنىڭ ەسىمى، كەرىسىنشە، تاريحتان ٶشىپ كەتتى. ودان قالسا، ول كەرەمەت مارتەبەدەن دە ايىرىلىپ قالدى. بۇعان باعوز يە بولدى. ونىڭ اتى يسا ٴماسىحتىڭ شىققان تەگىنەن ويىپ ورىن الدى! ٶزىنىڭ قارا باسىن ويلاپ، مۇقتاج جانعا كومەكتەسۋدەن باس تارتقان پالەنشەنىڭ وقيعاسى وسىلاي اياقتالعانى قانداي وكىنىشتى! (مات. 1:5؛ لۇقا 3:23، 32).
