ەسكى بولمىسىمىزدى شەشىپ تاستاپ، قايتىپ كيمەيىك
«ەسكى بولمىستارىڭدى ٸس-ارەكەتتەرىمەن قوسا شەشىپ تاستاڭدار» (قولوستىقتارعا 3:9 سىلتەمە).
اندەر: 83، 54
1، 2. ادامدار ەحوبا كۋاگەرلەرىنەن نەنى بايقاپ جاتادى؟
كوپ ادام ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ ەرەكشە ەكەنىن تىلگە تيەك ەتىپ جاتادى. ماسەلەن، انتون جيلل ەسىمدى جازۋشى كۋاگەرلەردى ناسيستىك گەرمانيادا جاقسى قاسيەتتەر تانىتقانى ٷشىن ماقتاعان. ول بىلاي دەپ جازدى: «ناسيستەر اسىرەسە ەحوبا كۋاگەرلەرىنە وشىككەن ەدى... 1939-جىلى ولاردىڭ 6000 عا جۋىعى [كونسلاگەرگە] ٴتۇستى». ول كۋاگەرلەردىڭ ادام توزگىسىز ازاپ كورسە دە، سەنىمدى بولۋلارىمەن، قىسپاققا الىنعاندا سابىر ساقتاۋلارىمەن، قۇدايلارىنا ادال بولىپ، بىرلىكتە بولۋلارىمەن تانىلعانىن ايتىپ ٶتتى.
2 بەرتىن كەلە ەحوبا كۋاگەرلەرى وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىندا تاعى ٴبىر ەرەكشەلىگىمەن كوزگە ٴتۇستى. ٴبىر كەزدەرى ول جاقتا ٴتۇرلى ناسىلگە جاتاتىن ادامدارعا، سونىڭ ىشىندە كۋاگەرلەر دە بار، بىرگە باس قوسۋعا رۇقسات ەتىلمەيتىن. دەسە دە 2011-جىلدىڭ 18-جەلتوقسانىندا وڭتۇستىك افريكا مەن ماڭىنداعى ەلدەردەن كەلگەن ٴتۇرلى ٴناسىلدى 78000 نان اسا كۋاگەر يوحاننەسبۋرگتىڭ ەڭ ۇلكەن سپورت الاڭىندا ٴبىر ارنايى باعدارلاماعا جينالدى. سوندا سپورت الاڭىنىڭ ٴبىر مەڭگەرۋشىسى ولار جايلى بىلاي دەدى: «وسى
سپورت الاڭىندا بۇرىن-سوڭدى جينالعانداردىڭ ىشىندەگى ەڭ ۇلگىلىسى سىزدەر بولدىڭىزدار. ٴبارى دە تاپ-تۇيناقتاي كيىنگەن. سپورت الاڭىندى دا جاقسىلاپ تازالادىڭىزدار. ال، بارىنەن بۇرىن، ناعىز كوپ ٴناسىلدى ۇيىم ەكەنسىزدەر».3. ٴبىزدىڭ ۇيىم نەسىمەن ەرەكشە؟
3 ٴتىپتى كۋاگەر ەمەس ادامدار دا ٴبىزدىڭ حالىقارالىق ۇيىمىمىزدىڭ باسقا ۇيىمنان ەرەكشە ەكەنىنە كوز جەتكىزىپ جاتىر (پەتىردىڭ 1-حاتى 5:9). نەگە ٴبىز باسقا ۇيىمداردان قاتتى ەرەكشەلەنەمىز؟ ويتكەنى قۇداي ٴسوزى مەن كيەلى رۋحتىڭ كومەگىمەن ٴبىز بويىمىزداعى ەحوباعا ۇنامايتىن كەز كەلگەن نارسەدەن ارىلۋعا بارىنشا تىرىسامىز. ٴبىز «ەسكى بولمىستى شەشىپ تاستاپ»، «جاڭا بولمىستى» كيىپ الامىز (قولوستىقتارعا 3:9 سىلتەمە، 10).
ادام ٶز ٶمىرىن تۇبەگەيلى وزگەرتە الادى
4. وسى ماقالادا نەنى قاراستىرامىز جانە نەگە؟
4 ەسكى بولمىسىمىزدى شەشىپ تاستاعان سوڭ، ونى قايتىپ كيمەۋ قاجەت. وسى ماقالادا ٴبىز ەسكى بولمىسىمىزدان قالاي ارىلا الاتىنىمىزدى، ٵرى بۇلاي ەتۋدىڭ نەلىكتەن اسا ماڭىزدى ەكەنىن بىلەتىن بولامىز. سونداي-اق ادام بۇرىن جامان ىستەرگە بەلشەسىنەن باتىپ كەتكەن بولسا دا، ٶمىرىن تۇبەگەيلى وزگەرتە الاتىنىن بىلەمىز. سوسىن كوپ جىلدان بەرى شىندىقتا جۇرگەندەر ەسكى بولمىستارىن قايتىپ كيمەۋ ٷشىن نە ىستەي الاتىنىن دا تالقىلايمىز. بۇل نەگە قاجەت؟ وكىنىشكە قاراي، ٴبىر كەزدەرى ەحوباعا قىزمەت ەتكەندەر قىراعىلىقتارىن جوعالتىپ العان. ٴسويتىپ، ەحوبانى بىلگەنگە دەيىنگى ويلارى مەن ٸس-ارەكەتتەرىنە بوي الدىرا باستاعان. سوندىقتان ٵرقايسىسىمىز كەلەسى ەسكەرتۋگە دەن قويعانىمىز ٴجون: «كىم نىق تۇرمىن دەپ ويلاسا، قۇلاپ قالۋدان ساق بولسىن!» (قورىنتتىقتارعا 1-حات 10:12).
كەز كەلگەن ونەگەسىز جىنىستىق قالاۋدان ارىلايىق
5. ا) نەلىكتەن ەسكى بولمىستان تەز ارادا ارىلۋ قاجەت ەكەنىنە مىسال كەلتىرىڭىز. (ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتى قاراڭىز.) ٵ) قولوستىقتارعا 3:5—9 تارماقتاردا ەسكى بولمىسقا ٴتان قانداي ىستەر كەلتىرىلگەن؟
5 كيىمىمىزدىڭ لاس ەكەنىن ٵرى جاعىمسىز ٴيىسى شىعىپ تۇرعانىن سەزسەك، نە ىستەر ەدىك؟ ونى مۇمكىندىگىنشە تەزىرەك شەشىپ تاستاماس پا ەدىك؟! تاپ سولاي، ەحوبا جەك كورەتىن ىستەرمەن اينالىسىپ جۇرگەنىمىزدى تۇسىنسەك، تەز ارادا وزگەرىستەر جاساۋعا ٴتيىسپىز. پاۋىل جامان ارەكەتتەردى تىزبەكتەي كەلە، «[وسى] سياقتى نارسەنىڭ بارىنەن ارىلىڭدار» دەگەن. قازىر سولاردىڭ ەكەۋىنە، ازعىندىق پەن ارام ىستەرگە، توقتالىپ وتەيىك (قولوستىقتارعا 3:5—9 وقىڭىز).
6، 7. ا) پاۋىلدىڭ سوزدەرىنەن ەسكى بولمىستان ارىلۋ كۇش سالۋدى تالاپ ەتەتىنى قالاي كورىنەدى؟ ٵ) ساكۋرانىڭ ٶمىر سالتى قانداي بولدى؟ وزگەرۋگە ول كۇشتى قايدان تاپتى؟
6 ازعىندىق. كيەلى كىتاپقا ساي، «ازعىندىق» ٴسوزى زاڭدى نەكەدە تۇرماعانداردىڭ اراسىنداعى جىنىستىق قاتىناسقا نۇسقايدى. پاۋىل ماسىحشىلەردىڭ ازعىندىققا يتەرمەلەيتىن «دەنە مۇشەلەرىن» «ولتىرۋلەرى» قاجەت ەكەنىن ايتقان. بۇل — بۇرىس قالاۋلارىمىزدان ارىلۋ ٷشىن بارىنشا تىرمىسۋ كەرەك دەگەن ٴسوز. بۇلاي ەتۋ وڭايعا سوقپايدى، ٴبىراق بۇل قولىمىزدان كەلەدى!
* ەسىمدى ايەل باۋىرلاستىڭ مىسالىنان كورە الامىز. وسە كەلە ول ٴجيى ٶزىن جالعىز سەزىنىپ، كوڭىلى جابىرقايتىن. جالعىزدىق سەزىمىنەن ارىلۋ ٷشىن ول 15 جاسىنان باستاپ جىنىستىق قاتىناسقا تۇسە باستايدى. ول ٴتۇرلى ادامدارمەن جاقىنداسىپ، ٷش رەت تۇسىك جاساتادى. ساكۋرا بىلاي دەيدى: «العاشىندا، ازعىندىق جاساعاندا، ٶزىمدى قاجەت سەزىنىپ، بىرەۋدىڭ ماحابباتىنا بولەندىم دەپ ويلايتىنمىن. سودان بويىمداعى سەنىمسىزدىك پەن ىشكى ۇرەيدەن ارىلعانداي بولدىم. الايدا ونەگەسىز قاتىناسقا تۇسكەن سايىن، بۇل سەنىمسىزدىك پەن ۇرەي، كەرىسىنشە، ۇدەي ٴتۇستى». ساكۋرا 23 جاسقا دەيىن وسىلاي ٶمىر ٴسۇرىپ كەلدى. ال سوسىن ەحوبا كۋاگەرلەرىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستادى. بىلگەندەرى وعان قاتتى ۇنادى. ەحوبا ساكۋراعا ونەگەسىز ٶمىر سالتىن تاستاۋعا جانە ٶزىن جەگىدەي جەگەن كىنا مەن ۇيات سەزىمىنەن ارىلۋعا كومەكتەستى. بۇگىندە ساكۋرا تۇراقتى ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتەدى. ول ەندى ٶزىن جالعىز سەزىنبەيدى. «كۇن سايىن ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ نۇرىنا جىلىنىپ جۇرگەنىم ٷشىن سونداي باقىتتىمىن»،— دەيدى ول.
7 مۇنى جاپونيادا تۇراتىن ساكۋراارام ىستەردەن ارىلۋدىڭ جولدارى
8. قۇداي الدىندا ٴبىزدى ارامداتاتىن كەيبىر ىستەر قانداي؟
8 ارام ىستەر. كيەلى كىتاپتا «ارام ىستەردىڭ» ازعىندىقتان الدەقايدا كوپ نارسەنى قامتيتىنى جازىلعان. وعان تەمەكى شەگۋ نە تۇرپايى قالجىڭ ايتۋ سياقتى ىستەر جاتادى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 7:1؛ ەفەستىكتەرگە 5:3، 4). سونداي-اق ٴناپسىنى وياتاتىن كىتاپتار وقۋ نە ازعىن ماتەريال كورۋ سياقتى جەكە قالعاندا ىستەلىنەتىن جامان ىستەر دە كىرەدى. مۇنداي قىلىقتار قولمەن ٴلازاتتانۋ سياقتى تازا ەمەس ادەتكە اكەپ سوعۋى مۇمكىن (قولوستىقتارعا 3:5) *.
9. ادام تويىمسىز «ٴناپسىقۇمارلىقتى» دامىتسا، بۇل نەگە اكەپ سوعۋى مۇمكىن؟
9 ازعىن ماتەريالدى ۇنەمى كورەتىن ادام تويىمسىز «ٴناپسىقۇمارلىقتى» دامىتىپ، جىنىستىق قاتىناسقا تاۋەلدى بولىپ قالادى. زەرتتەۋشىلەر ازعىن ماتەريالعا دەگەن تاۋەلدىلىك پەن ىشىمدىككە نە ەسىرتكىگە دەگەن تاۋەلدىلىكتىڭ ۇقساستىعىن بايقاعان. سول سەبەپتى دە ازعىن ماتەريل كورۋ ادەتىنىڭ سالدارى سوراقى بولاتىنى ەش تاڭعالدىرمايدى. سولاردىڭ كەيبىرى — ۇيات سەزىمىنىڭ مازالاۋى، ەڭبەك ونىمدىلىگىنىڭ تومەندەۋى، وتباسى بەرەكەسىنىڭ قاشۋى نە اجىراسۋ، ٴتىپتى ادامنىڭ ٶز-وزىنە قول جۇمساۋى. ماسەلەن، ٴبىر جىل بويى ازعىن ماتەريال كورۋ اۋەستىگىمەن كۇرەسىپ، ودان ارىلعان ٴبىر كىسى قايتادان ٶز قادىرىن سەزىنە باستاعانىن ايتىپ كەتكەن.
10. ريبەيرو ازعىن ماتەريالدىڭ قۇرساۋىنان قالاي بوسادى؟
10 كوپ ادام ٷشىن ازعىن ماتەريلدىڭ قۇرساۋىنان بوساۋ قيىننىڭ قيىنى. ٴبىراق بۇل كۇرەستە جەڭىمپاز بولۋ ابدەن مۇمكىن. برازيليادا تۇراتىن ريبەيرونىڭ مىسالىن قاراستىرايىقشى. ٴجاسوسپىرىم كەزىندە ول ۇيىنەن كەتىپ قالادى دا، قاعاز وڭدەيتىن زاۆىتقا جۇمىسقا تۇرادى. جۇمىسىندا ول ازعىندىق تۋرالى جۋرنالدار كورە باستايدى. ول بىلاي دەيدى: «بىرتە-بىرتە مەن ابدەن وتباسى باقىتىنىڭ سىرى» دەپ اتالاتىن كىتاپقا كوزى تۇسەدى. كىتاپتى الىپ، وقىپ شىعادى. بۇدان كەيىن ەحوبا كۋاگەرلەرىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستايدى. ٴبىراق ازعىن ماتەريال كورۋ تاۋەلدىلىگىنەن ارىلۋعا ۇزاق ۋاقىت كەتەدى. ارىلۋعا وعان نە كومەكتەستى؟ ول بىلاي دەپ ٴتۇسىندىردى: «دۇعا ەتۋ، كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ مەن بىلگەنىمدى وي ەلەگىنەن وتكىزگەنىمنىڭ ارقاسىندا قۇدايدىڭ قاسيەتتەرىنە دەگەن ريزاشىلىعىم وسە بەردى. ناتيجەسىندە ەحوباعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىم ازعىن ماتەريال كورۋگە دەگەن قالاۋىمنان ۇستەم بولدى». كيەلى كىتاپ پەن كيەلى رۋحتىڭ كومەگىمەن ريبەيرو ٶمىر سالتىن وزگەرتىپ، شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتى. قازىر ول قاۋىم اقساقالى بولىپ قىزمەت ەتەدى.
اۋەستەنىپ كەتتىم. قۇنىعىپ كەتكەنىم سونشا، ازعىن كەسكەن كورۋ ٷشىن، بىرگە تۇرىپ جاتقان ايەلدى ۇيدەن قاشان كەتەدى ەكەن دەپ وتىراتىنمىن». كۇندەردىڭ كۇنىندە ريبەيرو جۇمىسىندا وڭدەلگەلى جاتقان ٴبىر بۋما كىتاپتاردىڭ اراسىنان «ەحوبانى قاتتى جاقسى كورىپ، جاماندىقتى جەك كورۋىمىز قاجەت
11. ازعىن ماتەريالدىڭ قۇرساۋىنان ازات بولۋعا نە كومەكتەسەدى؟
11 بايقاساق، ازعىن ماتەريالدان بويىن اۋلاق ۇستاۋ ٷشىن ريبەيرو تەك كيەلى كىتاپتى وقىپ قويا سالعان جوق. ول كيەلى كىتاپتان بىلگەنى جايلى تەرەڭ وي جۇگىرتىپ، جۇرەگىنە اسەر ەتكىزگەن. ەحوباعا دۇعا ەتىپ، كومەك سۇراپ جالىنعان. وسىلاردىڭ ارقاسىندا قۇدايعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ ارتقانى سونشا، ازعىن ماتەريالعا دەگەن قۇمارلىعىنان باسىم تۇسكەن. ازعىن ماتەريالدىڭ قۇرساۋىنان ازات بولۋ ٷشىن ٴبىز دە ەحوبانى قاتتى جاقسى كورۋىمىز جانە جاماندىقتى جەك كورۋىمىز قاجەت (ٴزابۇر 97:10 وقىڭىز).
اشۋ، قورلىق سوزدەر مەن وتىرىك ايتۋدان ارىلايىق
12. ستيۆەنگە اشۋ مەن قورلىق سوزدەردەن ارىلۋعا نە كومەكتەستى؟
12 كەيبىر ادامدار قيت ەتسە بولعانى، اشۋعا بۋلىعىپ، وزگەلەردىڭ جانىن جارالايتىن قورلىق سوزدەر ايتادى. بۇدان بۇكىل وتباسى زارداپ شەگەدى. اۆستراليادا تۇراتىن ستيۆەن ەسىمدى وتاعاسى بۇرىن بالاعات سوزدەردى كوپ ايتىپ، بولماشى نارسەگە اشۋ شاقىرا بەرەتىن. ول: «ايەلىم ەكەۋمىز ٷش رەت بولەك تۇرىپ، ەندى بولماعاندا اجىراسىپ كەتەر ەدىك»،— دەيدى. كەيىن ولار كۋاگەرلەرمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستايدى دا، ستيۆەن وقىپ-بىلگەنىن ٸس جۇزىندە قولدانۋعا تىرىسادى. ونىڭ ايتۋىنشا، ەحوبانى بىلمەي تۇرعاندا ٴبىر نارسە قيتىعىنا تيسە، ونى اشۋ قىساتىنى سونشا، ٶزىن تۋرا ٴبىر جارىلايىن دەپ تۇرعان بومبا سياقتى سەزىنەتىن بولعان. ٴبىراق كيەلى كىتاپتاعى اقىل-كەڭەستى قولدانا باستاعان سوڭ، جاعداي وڭالا باستادى. ول بىلاي دەيدى: «جانۇيامىز قۇلپىرىپ شىعا كەلدى. ەحوبانىڭ كومەگىمەن قازىر مەن تىنىشتىق پەن سابىرلىققا يە بولدىم». بۇگىندە ستيۆەن — قىزمەت كومەكشىسى، ال ايەلى بىرنەشە جىلدان بەرى تۇراقتى ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتەدى. قاۋىمىنداعى اقساقالدار ستيۆەن جايلى بىلاي
دەيدى: «ستيۆەن وتە سابىرلى، ەڭبەكقور ٵرى كىشىپەيىل باۋىرلاس». ولار ونىڭ اشۋلانعانىن ەشقاشان كورمەپتى. ستيۆەن بولمىسىن ٶز كۇشىممەن وزگەرتتىم دەپ سانامايدى. ول: «ەگەر ەحوبانىڭ بولمىسىمدى تۇبەگەيلى وزگەرتۋ ٷشىن بەرگەن كومەگىن قابىل الماعانىمدا، ومىرىمدەگى كەرەمەت باتالاردىڭ ەشبىرىن دە كورمەس ەدىم»،— دەيدى.13. نەگە اشۋ-ىزا قاۋىپتى؟ كيەلى كىتاپتا قانداي ەسكەرتۋ بار؟
13 كيەلى كىتاپ ٴبىزدى اشۋ-ىزانىڭ، قورلىق سوزدەر مەن ايقاي-شۋدىڭ قاۋپى جايلى ەسكەرتەدى (ەفەستىكتەرگە 4:31). بۇلار ادەتتە زورلىق-زومبىلىققا اكەپ سوقتىرادى. بۇگىندە كوپ ادام اشۋ - ىزا مەن قاتىگەزدىكتە تۇرعان ەشتەڭە جوق دەگەن ويدا. ٴبىراق مۇنداي ٴجۇرىس-تۇرىس، شىنداپ كەلگەندە، جاراتۋشىمىزدى قورلايدى. وسى ورايدا كوپتەگەن باۋىرلاستارعا ٴجۇرىس-تۇرىسىن وزگەرتۋگە تۋرا كەلگەن، وسىلايشا جاڭا بولمىسقا يە بولعان (ٴزابۇر 37:8—11 وقىڭىز).
14. وتە قاتىگەز ادامنىڭ مومىن ادامعا اينالۋى مۇمكىن بە؟
14 حانس ەسىمدى باۋىرلاس اۆسترياداعى قاۋىمداردىڭ بىرىندە اقساقال بولىپ قىزمەت ەتەدى. سول قاۋىمنىڭ اقساقالدار كەڭەسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى حانس جايلى: «ول قوي اۋزىنان ٴشوپ المايتىن سونداي مومىن باۋىرلاس»،— دەيدى. ٴبىراق بۇرىندارى بۇل قاسيەت وعان جات بولعان. ٴجاسوسپىرىم كەزىندە ول ىشكىلىككە سالىنىپ، قاتىگەز بولىپ كەتكەن. بىردە قاتتى ٸشىپ العان ول اشۋعا بۋلىققانى سونشا، كەزدەسىپ جۇرگەن قىزىن ٶلتىرىپ قويادى. سودان 20 جىلعا تۇرمەگە قامالادى، ٴبىراق تۇرمە ونىڭ بولمىسىن وزگەرتە المايدى. سوسىن ونىڭ اناسى ٴبىر اقساقالدان بالاسىنا بارۋىن وتىنەدى. سودان حانس كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستايدى. ول يشايا 55:7 دەگى: «زۇلىم ادام جولىنان قايتسىن»،— دەگەن سوزدەر جانە قورىنتتىقتارعا 1-حات 6:11 دەگى كۇناكار جولدارىن تاستاعان ادامدار جايلى: «كەزىندە كەيبىرەۋلەرىڭ سونداي بولدىڭدار»،— دەگەن سوزدەر ماعان تالپىنىس بەردى. كيەلى رۋحى ارقىلى جاڭا بولمىسقا يە بولۋىم ٷشىن، ەحوبا ماعان جىلدار بويى شىداممەن كومەكتەسىپ كەلدى». حانس تۇرمەدە وتىرعاندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتەدى. ون جەتى جارىم جىلدان كەيىن ول تۇرمەدەن بوساتىلادى. «ەحوبانىڭ شەكسىز مەيىرىمدىلىگى مەن كەشىرىمدىلىگى ٷشىن ٴدان ريزامىن»،— دەيدى ول.
بىلاي دەيدى: «ەسكى بولمىستان ارىلۋ مەن ٷشىن وتە قيىن بولدى.15. ەسكى بولمىستىڭ تاعى ٴبىر قىرى قانداي؟ بۇل جايلى كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعان؟
15 ەسكى بولمىسقا ٴتان ٸس-ارەكەتتەردىڭ ٴبىرى — وتىرىك ايتۋ. مىسالى، سالىقتان جالتارۋ ٷشىن نە قولمەن ىستەگەندەرىن موينىمەن كوتەرمەۋ ٷشىن كوپ ادام وتىرىك ايتىپ جاتادى. ٴبىراق ەحوبا — «شىندىقتىڭ قۇدايى» (ٴزابۇر 31:5 سىلتەمە). سوندىقتان ول ٶزىنىڭ قىزمەتشىلەرىنەن «وتىرىك ايتپاي»، «شىندىقتى ايتۋدى» تالاپ ەتەدى (ەفەستىكتەرگە 4:25؛ قولوستىقتارعا 3:9). ٴيا، ٴبىز ٴتىپتى ايتۋعا ۇيات نە قيىن بولعان كەزدە دە شىندىقتى ايتۋىمىز كەرەك (ناقىل سوزدەر 6:16—19).
ولار قالاي جەڭىسكە جەتتى؟
16. ەسكى بولمىستان ارىلۋعا بىزگە نە كومەكتەسەدى؟
16 ەسكى بولمىسىمىزدان ٶز كۇشىمىزبەن ارىلۋ مۇمكىن ەمەس. ساكۋرا، ريبەيرو، ستيۆەن مەن حانس ەسكى ٶمىر سالتتارىن وزگەرتۋ ٷشىن ايانباي كۇرەستى. ولارعا قۇداي ٴسوزىنىڭ كۇشى مەن كيەلى رۋح كومەكتەستى (لۇقا 11:13؛ ەۆرەيلەرگە 4:12). سول كۇشتىڭ پايداسىن كورۋ ٷشىن، كيەلى كىتاپتى كۇنىگە وقىپ، ول جايلى ويلانۋىمىز قاجەت. سونداي-اق بىلگەنىمىزدى ٸس جۇزىندە قولدانۋ ٷشىن دانالىق پەن كۇش سۇراپ ۇنەمى دۇعا ايتۋىمىز كەرەك (ەشۋا 1:8؛ ٴزابۇر 119:97؛ سالونيكالىقتارعا 1-حات 5:17). قاۋىم جينالىستارىنا دايىندالعانىمىز جانە سولارعا قاتىناسقانىمىزدا قۇداي ٴسوزى مەن كيەلى رۋحتىڭ اسەرىن سەزىنۋگە كومەكتەسەدى (ەۆرەيلەرگە 10:24، 25). بۇعان قوسا، ەحوبانىڭ ۇيىمى بەرىپ وتىرعان باسقا كوپتەگەن قۇرالداردى قولدانعانىمىز جاقسى، مىسالى جۋرنالدارىمىز، JW Broadcasting ارناسى، «JW Library» قوسىمشاسى مەن jw.org تور بەكەتى (لۇقا 12:42).
ەسكى بولمىسىمىزدان ارىلۋدىڭ جولدارى (16-ابزاستى قاراڭىز)
17. كەلەسى ماقالادا نە قاراستىرىلادى؟
17 ٴبىز بۇل ماقالادا قۇدايعا ۇنامدى بولۋ ٷشىن ارىلىپ، قايتادان جولاماۋ كەرەك جامان ىستەردىڭ كەيبىرىن تالقىلادىق. ٴبىراق بۇلاي ىستەگەنىمىز جەتكىلىكسىز. ٴبىز جاڭا بولمىستى كيىپ، ونى ٶمىرىمىزدىڭ اجىراماس بولىگى ەتۋىمىز كەرەك. كەلەسى ماقالادا مۇنى قالاي ىستەي الاتىنىمىزدى ٴسوز ەتەمىز.
^ 7-ابزاس بۇل ماقالاداعى كەيبىر ەسىمدەر وزگەرتىلگەن.
^ 8-ابزاس «جاستاردىڭ ساۋالدارى. پايدالى كەڭەستەر» (1-توم) (ور.) كىتابىنىڭ 25-تاراۋىن قاراڭىز. سونداي-اق «قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگى» كىتابىنىڭ 218، 219-بەتتەرىندەگى «سەن قولمەن ٴلازاتتانۋدان ارىلا الاسىڭ» قوسىمشاسىن وقىڭىز.