مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

جاستار،‏ جاراتۋشى سەندەرگە باقىت تىلەيدى

جاستار،‏ جاراتۋشى سەندەرگە باقىت تىلەيدى

‏«[ول] بۇكىل عۇمىرىمدى يگىلىككە تولتىرادى» (‏ٴ‌زابۇر 103:‏5‏)‏.‏

اندەر:‏ 135،‏ 39

1،‏ 2.‏ بولاشاق ومىرىڭە قاتىستى شەشىم الدىندا تۇرعاندا،‏ نەگە جاراتۋشىنى تىڭداعانىڭ دۇرىس؟‏ (‏ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتەردى قارا.‏)‏

سەن جاس بولساڭ،‏ ەرتەڭگى كۇنىڭە بايلانىستى تالاي كەڭەستى تالاي ادامنان ەستىپ جاتقان شىعارسىڭ.‏ ۇستازدارىڭ،‏ تۋىستارىڭ بولاشاقتا كۇرەكتەپ اقشا تابۋىڭ ٷشىن ساعان «جوعارى وقۋعا ٴ‌تۇس تە ٴ‌تۇس» دەپ جاتقان بولار.‏ ٴ‌بىراق ەحوبانىڭ ساعان بەرەر كەڭەسى باسقا.‏ ارينە،‏ ەرتەڭگى كۇنى ٶزىڭدى اسىراۋ ٷشىن مەكتەپتە جاقسى وقىعانىڭدى ول قالامايدى ەمەس،‏ قالايدى (‏قولوستىقتارعا 3:‏23‏)‏.‏ ٴ‌بىراق ول بولاشاعىڭا ىقپال ەتەتىن ماڭىزدى شەشىمدەر قابىلداۋ كەرەكتىگىڭدى دە جاقسى بىلەدى.‏ سوندىقتان سەنى جەتەلەيتىن پرينسيپتەر بەرىپ،‏ وسى سوڭعى كۇندەرى وعان ۇنايتىنداي ٶمىر سۇرۋىڭە جاردەم بەرىپ جاتىر (‏ماتاي 24:‏14‏)‏.‏

2 ەحوبانىڭ ٴ‌بارىن كورەتىنىن ۇمىتپا.‏ ول وسى دۇنيەنى نە كۇتىپ تۇرعانىن جانە ونىڭ سوڭى قانشالىقتى جاقىنداپ قالعانىن دا بىلەدى (‏يشايا 46:‏10؛‏ ماتاي 24:‏3،‏ 36‏)‏.‏ ەحوبا سەنى دە،‏ سەنى نە قۋانتىپ،‏ نە مۇڭايتاتىنىن دا جاقسى بىلەدى.‏ ارينە،‏ ادامداردىڭ كەڭەستەرى ادەمى شىعار،‏ ٴ‌بىراق ايتقاندارى قۇداي سوزىمەن ۇيلەسپەسە،‏ بۇلارىن دانالىق دەۋ قيىن (‏ناقىل سوزدەر 19:‏21‏)‏.‏

دانالىقتىڭ باستاۋى —‏ تەك ەحوبا

3،‏ 4.‏ جامان كەڭەستى تىڭداعان ادام مەن حاۋا وزدەرىن جانە بالالارىن نە نارسەگە دۋشار ەتتى؟‏

3 جامان كەڭەستەردىڭ تاريحى سوناۋ تەرەڭنەن باستاۋ الادى.‏ شايتان —‏ العاشقى جامان كەڭەسشى.‏ ول حاۋا انا مەن ادام اتاعا قالاي ٶمىر سۇرەتىندەرىن وزدەرى شەشەتىن بولسا،‏ الدەقايدا باقىتتى بولاتىنىن ايتتى (‏مۇسانىڭ 1-‏جازباسى 3:‏1—‏6‏)‏.‏ شىندىعىندا،‏ شايتاننىڭ كوكسەگەنى باسقا ەدى.‏ ول ادام مەن حاۋا،‏ ولاردىڭ تۋىلاتىن بالالارى ەحوباعا ەمەس،‏ وعان تابىنعانىن قالادى.‏ نە دەگەن وزىمشىلدىك!‏ ونىڭ ادامزات ٷشىن جاساعان دانەمەسى دە جوق ەدى!‏ ولارعا ٴ‌بارىن بەرگەن ەحوبا بولاتىن.‏ مىسالى،‏ ەكەۋىن ٴ‌بىر-‏بىرىنە سەرىك ەتتى،‏ تۇراتىن ادەمى باق بەردى،‏ ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە جارالعان كەمەلدى ٴ‌تان سيلادى.‏

4 ەڭ وكىنىشتىسى —‏ ادام مەن حاۋا قۇدايدى تىڭداماي،‏ ٶمىر بەرۋشىدەن وزدەرىن اجىراتىپ تاستادى.‏ ونىڭ سالدارى ۋداي اشى بولدى.‏ تامىرىنان اجىراعان گ‍ۇل سياقتى ولار دا بىرتە-‏بىرتە قارتتىقتان سولىپ،‏ اقىرىندا ٶلدى.‏ كۇنانىڭ كەسىرى بالالارىنا دا،‏ بىزگە دە ٴ‌تيدى (‏ريمدىكتەرگە 5:‏12‏)‏.‏ بۇگىندە باسىم كوپشىلىك قۇدايدى ەلەمەي،‏ ٶز دەگەندەرىمەن ٴ‌جۇر (‏ەفەستىكتەرگە 2:‏1—‏3‏)‏.‏ ٴ‌يا،‏ كيەلى كىتاپتا ايتىلعانداي،‏ ەحوباعا قارسى شىعاتىن ادامدا دانالىق جوق (‏ناقىل سوزدەر 21:‏30‏)‏.‏

5.‏ ادامدارعا قاتىستى قۇدايدا قانداي سەنىم بولدى؟‏ ونىڭ سەنىمى اقتالدى ما؟‏

5 ەحوبا ادام مەن حاۋانىڭ ۇرپاقتارىنىڭ ىشىنەن ول تۋرالى ٴ‌بىلىپ،‏ وعان قىزمەت ەتۋدى قالايتىن ادامدار شىعاتىنىنا سەنىمدى بولدى.‏ بۇلاردىڭ ىشىندە جاستار دا بولماق ەدى (‏ٴ‌زابۇر 103:‏17،‏ 18؛‏ 110:‏3‏)‏.‏ جاستار ەحوبا ٷشىن التىنداي باعالى!‏ سەن دە جاستىق شاعىڭدا قۇدايدىڭ يگىلىگىنە مولىنان كەنەلىپ،‏ باقىتتى ٶمىر ٴ‌سۇرىپ جۇرگەن بولارسىڭ (‏ٴ‌زابۇر 103:‏5 وقى؛‏ ناقىل سوزدەر 10:‏22‏)‏.‏ سول يگىلىكتەرگە مىنالار دا كىرەدى:‏ رۋحاني اس-‏سۋ،‏ جاقسى دوستار،‏ ٴ‌ماندى ماقساتتار مەن شىنايى ەركىندىك.‏ قازىر سولارعا توقتالىپ وتەمىز.‏

رۋحاني اس-‏سۋ

6.‏ نەگە رۋحاني مۇقتاجدىعىڭدى ويلاعانىڭ دۇرىس جانە بۇل ورايدا ەحوبا قانداي كومەك ۇسىنىپ وتىر؟‏

6 رۋحاني ازىقتى قاجەت ەتپەيتىن جانۋارلاردان ەرەكشەلىگىمىز —‏ ٴ‌بىز جاراتۋشىمىز جايىندا بىلۋگە ٴ‌زارۋمىز (‏ماتاي 4:‏4‏)‏.‏ ٴ‌بىز قۇدايدى تىڭداساق،‏ تۇسىنىككە،‏ دانالىققا،‏ باقىتقا يە بولامىز.‏ يسا:‏ «قۇدايدى تانىپ-‏بىلگىسى كەلەتىندەر باقىتتى»،‏—‏ دەگەن (‏ماتاي 5:‏3‏)‏.‏ ەحوبا بىزگە كيەلى كىتاپتى بەردى،‏ سەنىمىمىزدى قايراي تۇسەتىن ادەبيەتتەرمەن قامتاماسىز ەتىپ جاتقان «ادال دا اقىلدى قۇلدى» تاعايىندادى (‏ماتاي 24:‏45‏)‏.‏ بۇل ادەبيەتتەر سەنىمىمىزگە ٴ‌نار بەرىپ،‏ ەحوباعا جاقىنداتا تۇسەتىندىكتەن،‏ ولاردى «رۋحاني اس-‏سۋ» دەپ اتايمىز.‏ رۋحاني اس-‏سۋ بىزدە كول-‏كوسىر!‏ (‏يشايا 65:‏13،‏ 14‏)‏.‏

7.‏ قۇداي بەرىپ وتىرعان رۋحاني اس-‏سۋدىڭ سەن ٷشىن قانداي پايداسى بار؟‏

7 رۋحاني اس-‏سۋدىڭ ارقاسىندا دانا بولاسىڭ،‏ كوپ جاعدايدا سەنى قورعاپ قالاتىن سانالىلىققا يە بولاسىڭ ‏(‏ناقىل سوزدەر 2:‏10—‏14 وقى‏)‏‏.‏ وسى قاسيەتتەر جاراتۋشى قۇداي جوق دەگەن نەمەسە باقىتتىڭ كوزى اقشا مەن بايلىقتا دەگەن وتىرىككە ەرىپ كەتپەۋگە كومەكتەسەدى.‏ سونداي-‏اق وزىڭە كەيىن تاياق بولىپ تيەتىن قالاۋلار مەن ادەتتەرگە بوي الدىرماۋعا دا ەرىك-‏جىگەر بەرەدى.‏ ەندەشە،‏ دانالىق پەن سانالىلىققا يە بولۋ ٷشىن بار كۇشىڭدى سالا بەر.‏ سوندا ەحوبا سەنى جاقسى كورەتىنىنە،‏ ساعان ەڭ جاقسىنى تىلەيتىنىنە كوزىڭ جەتەدى (‏ٴ‌زابۇر 34:‏8؛‏ يشايا 48:‏17،‏ 18‏)‏.‏

8.‏ نەلىكتەن قازىر قۇدايعا جاقىنداي بەرگەنىڭ ٴ‌جون؟‏ مۇنىڭ بولاشاقتا قانداي پايداسى تيەدى؟‏

8 جاقىندا شايتان بيلەگەن مىنا دۇنيە تولىعىمەن جويىلادى.‏ سول ۋاقىتتا ەحوبا عانا ٴ‌بىزدى قورعاپ،‏ قاجەتىمىزدى بەرەدى،‏ بۇل ٴ‌تىپتى جەيتىن نانىمىزدى دا قامتۋى مۇمكىن (‏اباقۇق 3:‏2،‏ 12—‏19‏)‏.‏ سول ٷشىن قازىردەن ەش مۇمكىندىكتى جىبەرمەي،‏ قۇدايعا جاقىنداپ،‏ وعان كوبىرەك سەنىم ارتۋدى ۇيرەنۋ قاجەت (‏پەتىردىڭ 2-‏حاتى 2:‏9‏)‏.‏ سوندا باسىڭا قانداي كۇن تۋماسىن،‏ ٴ‌داۋىت سياقتى:‏ «ەحوبانى ٵردايىم ويىمدا ۇستايمىن.‏ ول مەنىڭ وڭ جاعىمدا،‏ مەن نىق تۇرىپ،‏ ەش شايقالمايمىن»،‏—‏ دەيتىن بولاسىڭ (‏ٴ‌زابۇر 16:‏8‏)‏.‏

ەڭ جاقسى دوستار

9.‏ ا)‏ جوحان 6:‏44 كە ساي،‏ ەحوبا نە ىستەيدى؟‏ ٵ)‏ باسقا كۋاگەرلەردى كەزىكتىرگەندە،‏ قانداي عاجاپ نارسە بولادى؟‏

9 شىندىقتى بىلمەيتىن بەيتانىس ٴ‌بىر ادامدى كەزىكتىردىڭ دەلىك.‏ سەن ول تۋرالى نە ايتا الاسىڭ؟‏ بالكىم،‏ ونىڭ ەسىمىن ايتىپ،‏ ٴ‌تۇر-‏كەلبەتىن عانا سيپاتتاپ بەرەرسىڭ.‏ ال ەگەر ول كىسى شىندىقتى بىلەتىن بولسا،‏ وندا جاعداي مۇلدەم باسقا بولار ەدى!‏ سەن ونىڭ ەحوبانى سۇيەتىنىن،‏ ەحوبا ودان ٴ‌بىر جاقسىلىقتى بايقاپ،‏ ٶز وتباسىنا شاقىرعانىن بىلەسىڭ ‏(‏جوحان 6:‏44 وقى‏)‏‏.‏ ول قانداي ورتادان شىقپاسىن،‏ قانداي تاربيە كورىپ وسپەسىن،‏ وعان قاتىستى كوپ جايت ساعان ايقىن.‏ ول دا سەن جايىندا ٴ‌دال سولاي كوپ بىلەتىنىندە ٴ‌سوز جوق!‏

ەحوبا سەنىڭ ادال دوستارىڭنىڭ بولعانىن جانە ٴ‌ماندى ماقساتتار قويعانىڭدى قالايدى (‏9—‏12 ابزاستاردى قارا)‏

10،‏ 11.‏ ەحوبانىڭ حالقىندا ورتاق نە بار؟‏ بۇنىڭ ٴ‌بىز ٷشىن قانداي پايداسى بار؟‏

10 كۋاگەرمەن كەزدەسە سالىسىمەن-‏اق،‏ سەندەردى بايلانىستىراتىن ٴ‌بىر نارسە بار ەكەنىن بىلەسىڭ:‏ انا تىلدەرىڭ بولەك بولسا دا،‏ ەكەۋىڭ ورتاق تىلدە —‏ شىندىقتىڭ «تازا تىلىندە» سويلەيسىڭدەر (‏سافونيا 3:‏9‏)‏.‏ بۇل دەگەنىمىز —‏ ەكەۋىڭ دە قۇدايعا سەنىپ،‏ ورتاق ونەگەلىلىك تالاپتاردى ورىندايسىڭدار،‏ بولاشاققا دەگەن ۇمىتتەرىڭ دە ٴ‌بىر.‏ وسى جايتتار ٴ‌بىر-‏بىرىڭە سەنىم ارتۋعا ٵرى ماڭگىلىككە ۇلاساتىن دوستىقتى باستاۋعا نەگىز بولادى.‏

11 ەحوباعا عيبادات ەتكەندە،‏ سەن ناعىز دوستاردى تاباسىڭ دەسەك،‏ ارتىق ايتقاندىق ەمەس.‏ كۇللى جەر جۇزىندە سەن تانىمايتىن قانشاما دوستارىڭ بار ەكەنىن سەن ٴ‌تىپتى بىلمەيسىڭ دە!‏ وسى سيدىڭ جەمىسىن بىزدەن باسقا كورىپ جۇرگەن كىم بار؟‏!‏

ٴ‌ماندى ماقساتتار

12.‏ الدىڭا قانداي ٴ‌ماندى ماقساتتار قويساڭ بولادى؟‏

12 ۋاعىزداۋشى 11:‏9—‏12:‏1 وقى‏.‏ قول جەتكىزگىڭ كەلەتىن قانداي ماقساتتارىڭ بار؟‏ مۇمكىن،‏ كيەلى كىتاپتى كۇن سايىن وقيمىن دەپ،‏ قاۋىمدا تۇسىنىكتەمەلەرىم مەن تاپسىرمالارىمدى جاقسارتامىن دەپ ماقسات قويعان شىعارسىڭ.‏ يا بولماسا قىزمەتتە كيەلى كىتاپتى تيىمدىرەك قولدانۋعا تىرىسىپ جۇرگەن بولارسىڭ.‏ جاقسارعانىڭدى وزىڭ بايقاپ يا وزگەلەر ايتقاندا،‏ بويىڭدى قانداي سەزىم بيلەيدى؟‏ ارينە،‏ قۋانىش سەزىمى،‏ ٵرى بۇل ورىندى دا.‏ نەگە؟‏ ويتكەنى سەن ٴ‌دال يسا سياقتى وزىڭنىڭ ەمەس،‏ ەحوبانىڭ قالاۋىن ىستەدىڭ (‏ٴ‌زابۇر 40:‏8؛‏ ناقىل سوزدەر 27:‏11‏)‏.‏

13.‏ قۇدايعا قىزمەت ەتۋ وسى دۇنيەدەگى ماقساتتاردان نە سەبەپتى ارتىق؟‏

13 بار نازارىڭدى ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە بۇر.‏ بۇل ومىرىڭە ٴ‌مان-‏ماعىنا بەرىپ،‏ سەنى باقىتتى ەتەدى.‏ ەلشى پاۋىل:‏ «بەرىك بولىڭدار،‏ مىزعىماي تۇرىڭدار،‏ يەمىزدىڭ ىسىندە ٵرقاشان كوپ ەڭبەكتەنىڭدەر.‏ سەبەبى يەمىزدىڭ جولىنداعى ەڭبەكتەرىڭنىڭ بەكەر ەمەس ەكەنىن بىلەسىڭدەر»،‏—‏ دەپ جازعان (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 15:‏58‏)‏.‏ ال ادامدار اقشا تابۋ،‏ اتاقتى بولۋ سياقتى ماقساتتارعا ۇمتىلعاندا،‏ باقىتسىز كۇي كەشەدى.‏ ٴ‌تىپتى وركەندەپ تۇرسا دا،‏ جان دۇنيەلەرى تونالعانداي بوس بولىپ جاتادى (‏لۇقا 9:‏25‏)‏.‏ سۇلەيمەن پاتشا —‏ وسىنىڭ ٴ‌بىر دالەلى (‏ريمدىكتەرگە 15:‏4‏)‏.‏

14.‏ سۇلەيمەننىڭ وقيعاسىنان نە بىلە الاسىڭ؟‏

14 تاريحتاعى ەڭ باي،‏ ەڭ بەدەلدى بولعان سۇلەيمەن ٴ‌بىر سىناق وتكىزبەكشى بولادى.‏ ول:‏ «كانە،‏ ٴ‌لاززات-‏ەرمەككە بەرىلىپ،‏ ونىڭ نە جاقسىلىعى بار ەكەنىن كورەيىن»،‏—‏ دەدى (‏ۋاعىزداۋشى 2:‏1—‏10‏)‏.‏ ٴ‌سۇيتىپ،‏ ول ٴ‌زاۋلىم ۇيلەر سوعىپ،‏ كوزدىڭ جاۋىن الاتىن باۋ-‏باقشالار مەن ساياباقتار جاسادى.‏ نە كەرەك،‏ كوڭىلى قالاعاندى ىستەدى.‏ سونىڭ ٴ‌بارى ونى باقىتتى ەتتى مە؟‏ سودان قاناعات تاپتى ما؟‏ ىستەگەن بار ىسىنە قاراپ:‏ «ٴ‌بارى دە.‏.‏.‏ بوس اۋرەشىلىك ەكەنىن كوردىم»،‏—‏ دەدى ول.‏ سوسىن:‏ «ناعىز قۇنى بار ەشتەڭە جوق ەكەن»،‏—‏ دەپ تۇيىندەدى (‏ۋاعىزداۋشى 2:‏11‏)‏.‏ سۇلەيمەننىڭ وقيعاسىنان سەن دە سونى تۇسىندىڭ بە؟‏

ەحوباعا مويىنسۇنعانىمىز وزىمىزگە يگى ٵرى شىنايى ەركىندىك اكەلەدى

15.‏ سەنىم ساعان نە ٷشىن قاجەت جانە ٴ‌زابۇر 32:‏8 دەن وقىعانىمىزداي،‏ ونىڭ قانداي پايداسى بار؟‏

15 كەيبىر ادامدار شەكەسىنە ٴ‌تيىپ بارىپ قانا ومىردەن ساباق الادى.‏ ٴ‌بىراق ەحوبا سەنىڭ ولاي ۇيرەنگەنىڭدى قالامايدى.‏ ونىڭ بار قالايتىنى —‏ ٴ‌تىلىن الىپ،‏ مويىنسۇنعانىڭ.‏ بۇلاي ەتۋ ٷشىن سەنىم قاجەت.‏ ال سەنىمىڭە سۇيەنىپ قابىلداعان شەشىمدەرىڭە ەشقاشان وكىنبەيسىڭ.‏ ەحوبا ەشقاشان ‏«ەسىمىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىڭدى ۇمىتپايدى» (‏ەۆرەيلەرگە 6:‏10‏)‏.‏ سوندىقتان سەنىمىڭە سەنىم قوسۋ ٷشىن بارىڭدى سال.‏ سوندا ومىردە دۇرىس شەشىمدەر قابىلدايسىڭ جانە كوكتەگى اكەڭنىڭ ساعان ەڭ جاقسىنى تىلەيتىنىنە كوز جەتكىزەسىڭ ‏(‏ٴ‌زابۇر 32:‏8 وقى‏)‏‏.‏

شىنايى ەركىندىك

16.‏ ەركىندىكتى نە ٷشىن باعالاپ،‏ نە ٷشىن اقىلمەن پايدالانۋ قاجەت؟‏

16 پاۋىل:‏ «ەحوبانىڭ رۋحى بار جەردە ازاتتىق بار»،‏—‏ دەپ جازعان (‏قورىنتتىقتارعا 2-‏حات 3:‏17‏)‏.‏ ەحوبا ەركىندىكتى جاقسى كورەدى.‏ ول سەنى ەركىندىكتى قالايتىنداي ەتىپ جاراتقان.‏ ٴ‌بىراق ەركىندىگىڭدى اقىلمەن پايدالانسا ەكەن دەيدى.‏ سوندا بۇل سەنى قورعايدى.‏ مۇمكىن،‏ سەنىڭ جاسىڭداعىلار پورنوگرافياعا اۋەستەنىپ،‏ ازعىن ٶمىر كەشەتىن شىعار نەمەسە جانكەشتى سپورت تۇرلەرىمەن اينالىساتىن بولار.‏ نە بولماسا ىشىمدىك ٸشىپ،‏ ەسىرتكى قابىلدايتىن شىعار.‏ باسىندا وسى نارسەلەر قىزىقتى دا اسەرلى بولىپ كورىنۋى مۇمكىن،‏ ٴ‌بىراق تۇبىندە اۋرۋعا،‏ تاۋەلدىلىككە،‏ ٴ‌تىپتى ولىمگە اكەپ سوقتىرادى (‏عالاتتىقتارعا 6:‏7،‏ 8‏)‏.‏ سونداي جاستار وزدەرىن ەركىنمىن دەپ ويلايتىن شىعار،‏ ٴ‌بىراق بۇل —‏ ولاردىڭ ويى عانا (‏تيتكە 3:‏3‏)‏.‏

17،‏ 18.‏ ا)‏ نەلىكتەن ەحوباعا مويىنسۇنۋ شىنايى ەركىندىككە جەتكىزەدى دەي الامىز؟‏ ٵ)‏ نەلىكتەن ادام مەن حاۋا بۇگىنگى ادامدارعا قاراعاندا الدەقايدا ەركىن بولعان؟‏

17 ەحوباعا مويىنسۇنعانىمىز وزىمىزگە يگى.‏ سولاي ەتكەنىمىز دەنساۋلىعىمىزعا جاقسى ٵرى بىزگە شىنايى ەركىندىك اكەلەدى (‏ٴ‌زابۇر 19:‏7—‏11‏)‏.‏ ەركىندىگىڭدى اقىلمەن پايدالانعاندا،‏ ياعني قۇدايدىڭ كىرشىكسىز زاڭدارى مەن پرينسيپتەرىنە مويىنسۇنعانىڭدا،‏ قۇداي دا،‏ اتا-‏اناڭ دا سەنىڭ جاۋاپتى ادام ەكەنىڭدى كورەدى.‏ كەلە-‏كەلە اتا-‏اناڭ ساعان كوبىرەك سەنىم ارتىپ،‏ كوبىرەك ەركىندىك بەرەدى.‏ ەحوبا وزىنىڭ ادال قىزمەتشىلەرىنە جاقىندا ٴ‌مىنسىز ەركىندىك سىيلايدى.‏ كيەلى كىتاپتا بۇل «قۇداي بالالارىنىڭ سالتاناتتى بوستاندىعى» دەپ اتالادى (‏ريمدىكتەرگە 8:‏21‏)‏.‏

18 ادام مەن حاۋادا ٴ‌دال وسىنداي بوستاندىق بولعان.‏ ەدەم باعىندا ەحوبا ولارعا تەك ٴ‌بىر عانا شەكتەۋ قويدى:‏ ولار ٴ‌بىر عانا اعاشتىڭ جەمىسىن جەمەۋ كەرەك ەدى (‏مۇسانىڭ 1-‏جازباسى 2:‏9،‏ 17‏)‏.‏ قالاي ويلايسىڭ،‏ بۇل زاڭ ادىلەتسىز نە تىم قاتال بولدى ما؟‏ جوق،‏ ارينە!‏ ويلاپ كورشى،‏ ادامدار نەشە ٴ‌تۇرلى زاڭدار شىعارىپ،‏ ولارعا باعىنۋدى تالاپ ەتەدى.‏ ال ەحوبا ادام مەن حاۋاعا ٴ‌بىر-‏اق زاڭ بەردى.‏

19.‏ ەحوبا مەن يسا ۇيرەتىپ جاتقان نە نارسە ٴ‌بىزدى بوستاندىققا جەتكىزەدى؟‏

19 ەحوبا —‏ وتە دانا قۇداي.‏ ول بىزگە ٴ‌تۇرلى زاڭداردى ٷيىپ بەرۋدىڭ ورنىنا،‏ سۇيىسپەنشىلىك زاڭىنا مويىنسۇنۋدى شىدامدىلىقپەن ۇيرەتەدى.‏ پرينسيپتەرى بويىنشا ٶمىر سۇرۋگە،‏ جاماندىقتان جيرەنۋگە باۋليدى (‏ريمدىكتەرگە 12:‏9‏)‏.‏ ونىڭ ۇلى يسا تاۋداعى ۋاعىزىندا جامان ىستەردىڭ قايدان باستالاتىنى تۋرالى ايتقان (‏ماتاي 5:‏27،‏ 28‏)‏.‏ جاماندىق پەن جاقسىلىقتى ٶزى سياقتى اجىراتا الۋدى يسا قۇداي پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى رەتىندە جاڭا دۇنيەدە دە ۇيرەتە بەرمەك (‏ەۆرەيلەرگە 1:‏9‏)‏.‏ ول ٴ‌بىزدىڭ وي-‏سانامىز بەن دەنساۋلىعىمىزدى دا مىنسىزدىككە جەتكىزەدى.‏ ەلەستەتىپ كورشى،‏ جامان ٸس جاساۋعا ٴ‌بىزدى ەشتەڭە تارتپايتىن بولادى،‏ كەمەلسىزدىكتىڭ كەسىرىنەن ەندى قينالمايمىز!‏ ال سوڭىندا ەحوبا ۋادە ەتكەن «سالتاناتتى بوستاندىققا» يە بولامىز!‏

20.‏ ا)‏ ەحوبا وزىنىڭ ەركىندىگىن قالاي پايدالانادى؟‏ ٵ)‏ سەن وعان قالاي ەلىكتەي الاسىڭ؟‏

20 دەگەنمەن جاڭا دۇنيەدە ەركىندىگىمىز شەكتەۋلى بولادى.‏ سوندا ونى نە شەكتەمەك؟‏ ٴ‌بىز بارلىق كەزدە قۇدايعا جانە ادامدارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتىڭ جەتەگىندە جۇرۋگە ٴ‌تيىس بولامىز.‏ سۇيىسپەنشىلىكتىڭ دەگەنىمەن جۇرسەك،‏ ەحوباعا ەلىكتەيمىز.‏ ەحوبا شەكسىز ەركىندىككە يە بولا تۇرا،‏ ٵربىر ٸسىن سۇيىسپەنشىلىكپەن ىستەيدى.‏ مىسالى،‏ بىزگە سۇيىسپەنشىلىكپەن قارايدى (‏جوحاننىڭ 1-‏حاتى 4:‏7،‏ 8‏)‏.‏ بۇدان شىعاتىن ٴ‌تۇيىن —‏ ەحوباعا ەلىكتەسەك قانا،‏ شىنايى ەركىندىككە جەتە الامىز.‏

21.‏ ا)‏ داۋىت ەحوباعا قاتىستى نە سەزىنگەن؟‏ ٵ)‏ كەلەسى ماقالا نە تۋرالى بولادى؟‏

21 ساعان سيلاعان بارلىق يگىلىكتەرى ٷشىن ەحوباعا ريزاسىڭ با؟‏ ول رۋحاني اس-‏سۋدى،‏ ەڭ جاقسى دوستار مەن ٴ‌ماندى ماقساتتاردى،‏ بولاشاقتا ٴ‌مىنسىز ەركىندىككە يە بولۋ ٷمىتىن جانە تاعى دا باسقا كەرەمەت سيلاردى بەردى (‏ٴ‌زابۇر 103:‏5‏)‏.‏ بالكىم،‏ سەن ٴ‌زابۇر 16:‏11 دەگى‏:‏ «سەن ماعان ٶمىر جولىن ٴ‌بىلدىردىڭ،‏ الدىڭدا زور قۋانىشقا كەنەلتتىڭ.‏ وڭ جاعىڭدا بولۋ ماڭگىلىك باقىتقا بولەيدى»،‏—‏ دەگەن ٴ‌داۋىتتىڭ سوزدەرىمەن كەلىسەتىن شىعارسىڭ.‏ كەلەسى ماقالادا ٴ‌بىز ٴ‌زابۇردىڭ 16-‏تاراۋىنداعى باسقا دا قۇندى شىندىقتار تۋرالى ٴ‌سوز قوزعايمىز.‏ بۇل ساعان ەڭ كەرەمەت ومىرگە اياق باسۋعا كومەك بولادى.‏