30-زەرتتەۋ ماقالاسى
ەحوبانىڭ وتباسىنداعى ورنىڭىزدى باعالاڭىز
«سەن ونى پەرىشتەلەردەن ٴسال تومەن قويدىڭ، ۇلىلىق پەن سالتاناتتى ٴتاج ەتىپ كيگىزدىڭ» (ٴزاب. 8:5).
123-ٵن قۇداي ورناتقان تارتىپكە باعىنايىق
اڭداتپا *
1. ەحوبانىڭ جاراتىلىستارى تۋرالى ويلاعاندا بىزدە قانداي سۇراقتار تۋىندايدى؟
ەحوبا جاراتقان شەكسىز-شەتسىز عالام جايىندا ويلانعاندا، سانامىزدا داۋىتتىكىندەي سۇراقتار تۋاتىن شىعار. ول دۇعاسىندا بىلاي دەگەن: «مەن كوككە، سەنىڭ قولىڭنان شىققان تۋىندىلارعا، ٶزىڭ جاراتقان اي مەن جۇلدىزدارعا كوز سالعانىمدا، مىناداي سۇراقتار تۋادى ويىمدا: سەن ۇمىتپايتىنداي پەندە كىم سونشا؟ قامىن ويلايتىنداي ادام بالاسى كىم؟» (ٴزاب. 8:3، 4). ٴبىز دە ۇلكەن عالاممەن سالىستىرعاندا نەبارى شاڭ-توزاڭبىز عوي، قالايشا ەحوبا بىزگە كوڭىل بولەدى دەپ تاڭعالاتىن شىعارمىز. ٴبىراق وسى ماقالادا ەحوبا العاشقى ەكى ادامعا، ياعني ادام مەن حاۋاعا كوڭىل ٴبولىپ قانا قويماي، ولاردى ٶز وتباسىنىڭ مۇشەسى ەتكەنىن دە بىلەمىز.
2. جەردەگى العاشقى بالالارىنا قاتىستى ەحوبانىڭ نيەتى قانداي ەدى؟
2 ادام مەن حاۋا ەحوبانىڭ جەردەگى تۇڭعىش ۇلى مەن قىزى بولدى. ال ەحوبا ولارعا قامقور اكە بولدى. ول ادام مەن حاۋاعا: «ٶسىپ-ٶنىپ كوبەيىڭدەر، ۇرپاقتارىڭ جايىلىپ، جەر بەتىن تولتىرىڭدار، ٵرى ونى وڭدەڭدەر»،— دەپ اينالىساتىن جۇمىس تاپسىردى (مۇس. 1-ج. 1:28). ەگەر ولار بالالى-شاعالى بولىپ، جەر بەتىن كۇتىپ-باپتاپ، ەحوبانىڭ نيەتىنە ساي ارەكەت ەتكەندە، ماڭگىلىككە ونىڭ وتباسى بولىپ قالار ەدى.
3. ەحوبا ادام مەن حاۋاعا ٶزىنىڭ وتباسىنان قانداي ورىن بەردى؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
3 ەحوبا ادام مەن حاۋاعا ٶزىنىڭ وتباسىنان سيلى ورىن بەرگەن ەدى. وسى جايىندا ٴداۋىت ٴزابۇر 8:5 تە بىلاي دەدى: «سەن ونى پەرىشتەلەردەن ٴسال تومەن قويدىڭ، ۇلىلىق پەن سالتاناتتى ٴتاج ەتىپ كيگىزدىڭ». ادامداردا پەرىشتەلەردىكىندەي كۇش، اقىل مەن قابىلەت جوق ەكەنى راس (ٴزاب. 103:20). دەسە دە ولار سول قۇدىرەتتى پەرىشتەلەردەن ٴسال-اق تومەن تۇرادى. شىنىندا دا، ەحوبا ٴبىزدىڭ ٴتۇپ اتا-انامىزعا كەرەمەت باستاما بەرگەن.
4. ادام مەن حاۋا نەدەن ايىرىلدى جانە بۇل ماقالادا نە تۋرالى قاراستىرامىز؟
4 وكىنىشكە قاراي، ادام مەن حاۋا ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ مۇشەسى بولۋ مارتەبەسىنەن ايىرىلىپ قالدى. بۇنىڭ اۋىر زاردابىن ولاردىڭ ۇرپاقتارى دا تارتتى. ٴبىراق ەحوبانىڭ نيەتى وزگەرگەن جوق. ول مويىنسۇنعىش ادامداردى ماڭگىلىككە بالالارى ەتكىسى كەلەدى. بۇل ماقالادان ەحوبا ٴبىزدى قالاي قۇرمەتكە بولەگەنى جايىندا بىلەمىز. سونداي-اق ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ مۇشەسى بولعىمىز كەلسە، نە ىستەۋىمىز كەرەكتىگىن قاراستىرامىز. ال سوڭىندا ەحوبانىڭ جەردەگى بالالارى ماڭگىلىك بويى قانداي باتالارعا كەنەلەتىنىن بىلەمىز.
ەحوبا ادامداردى قۇرمەتكە بولەدى
ەحوبا ادامداردى قانداي قۇرمەتكە بولەدى؟ (5—11-ابزاستاردى قاراڭىز) *
5. قۇدايعا ۇقساس جاراتىلعانىمىز ٷشىن ونى قالاي داڭقتاي الامىز؟
5 ەحوبا ٴبىزدى وزىنە ۇقساس ەتىپ جاراتۋىمەن قۇرمەتكە بولەدى (مۇس. 1-ج. 1:26، 27). قۇدايعا ۇقساس ەتىپ جاراتىلعاندىقتان، ٴبىز ونىڭ سۇيىسپەنشىلىك، جاناشىرلىق، ادالدىق، ادىلدىك سياقتى كوپ قاسيەتتەرىن بويىمىزدا دامىتىپ، ولاردى ومىردە تانىتا الامىز (ٴزاب. 86:15؛ 145:17). وسى تاماشا قاسيەتتەردى جەتىلدىرسەك، كوكتەگى اكەمىزدى داڭققا بولەيمىز جانە وعان ريزا ەكەنىمىزدى كورسەتەمىز (پەت. 1-ح. 1:14—16). وعان ۇنامدى ادام بولعانىمىز ٶزىمىزدى دە باقىتتى ەتەدى. سونداي-اق بويىمىزدا ەحوبانىكىندەي قاسيەتتەر بولعاندىقتان، ونىڭ وتباسىنا قابىلدانۋعا لايىق بولا الامىز.
6. ەحوبا جەردى دايىنداعاندا ادامزاتتى قالاي قۇرمەتكە بولەدى؟
6 ەحوبا بىزگە ادەمى مەكەن دايىندادى. ەحوبا ادامدى جاراتپاس بۇرىن، الدىمەن جەردى دايىنداپ الدى (ٵيۇپ 38:4—6؛ ەرم. 10:12). مەيىرىمدى ٵرى جومارت بولعاندىقتان، ول ٴبىزدى باقىتقا بولەيتىن كوپ نارسە جاراتتى (ٴزاب. 104:14، 15، 24). ول وسى جاراتقاندارىنا قاراپ «جاقسى ەكەنىن كوردى» (مۇس. 1-ج. 1:10، 12، 31). ەحوبا جەر بەتىندەگى عاجاپ جاراتىلىستارىنىڭ ٴبارىن ادامداردىڭ «بيلىگىنە تاپسىرىپ»، ولاردى قۇرمەتكە بولەدى (ٴزاب. 8:6). ەحوبانىڭ ادامزاتقا قاتىستى نيەتى بار. ول كەمەلدى ادامداردىڭ ماڭگىلىك بويى ونىڭ جاراتىلىستارىنا قامقور بولىپ، سودان قۋانىش العاندارىن قالايدى. ٴسىز ەحوبانىڭ وسى كەرەمەت نيەتى ٷشىن ٴجيى راقمەت ايتاسىز با؟
7. ادامنىڭ تاڭداۋ ەركىندىگى بار ەكەنى ەشۋا 24:15 تەن قالاي كورىنەدى؟
7 ەحوبا بىزگە تاڭداۋ ەركىندىگىن بەردى. ٴبىز ٶمىرىمىزدى نەگە ارنايتىنىمىزدى ٶزىمىز شەشەمىز (ەشۋا 24:15 وقىڭىز). ەگەر ٶمىرىمىزدى ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە ارناساق، ٴسۇيۋشى اكەمىز قاتتى قۋانادى (ٴزاب. 84:11؛ ناق. س. 27:11). تاڭداۋ ەركىندىگىمىزدى باسقا دا كوپتەگەن ىستەردە دۇرىس پايدالانساق بولادى. وسى ورايدا يسا بىزگە قانداي ۇلگى كورسەتكەن؟
8. يسا تاڭداۋ ەركىندىگىن قالاي قولداندى؟
8 بىردە يسا مەن ەلشىلەرى ابدەن شارشاپ، وڭاشا جەرگە بارىپ تىنىعىپ الۋدى قالايدى. ٴبىراق قالىڭ جۇرت ولاردى تاۋىپ الىپ، يسادان ٴتالىم العىلارى كەلەدى. سول كەزدە يسا نە ىستەدى؟ حالىققا اشۋلانىپ كەتتى مە؟ جوق، كەرىسىنشە، اياپ كەتتى. «ٴسۇيتىپ، ولاردى كوپ نارسەگە ۇيرەتە باستادى» (مار. 6:30—34). ٴبىز دە يساعا ەلىكتەپ، وزگەلەردىڭ مۇددەسىن وزىمىزدەن جوعارى قويۋدى تاڭداي الامىز. ەگەر وزگەلەرگە كومەكتەسۋ ٷشىن ۋاقىتىمىز بەن كۇشىمىزدى ايامايتىن بولساق، كوكتەگى اكەمىزدى داڭقتايمىز (مات. 5:14—16). سونداي-اق ەحوبانىڭ وتباسىندا بولعىمىز كەلەتىنىن كورسەتەمىز.
9. اتا-انالار نەنى ەستە ۇستاۋ كەرەك؟
9 ەحوبا ادامدارعا بالالى بولۋ قابىلەتىن سيلادى جانە بالالارىنا ونى ٴسۇيۋدى، وعان قىزمەت ەتۋدى ۇيرەتۋدى تاپسىردى. ەحوبا پەرىشتەلەرگە عاجايىپ قابىلەتتەر دارىتقانمەن، ولارعا ادامدار سياقتى بالالى بولۋ سيىن بەرمەدى. ەگەر ٴسىز اتا-انا بولساڭىز، وسى سيدى باعالايسىز با؟ اتا-انالارعا قاسيەتتى پارىز جۇكتەلگەن، ياعني بالالارىن «ەحوبا ايتقانداي تاربيەلەپ، ونىڭ اقىل-كەڭەسىن بەرىپ ٶسىرۋ» جاۋاپكەرشىلىگى بەرىلگەن (ەفەس. 6:4؛ مۇس. 5-ج. 6:5—7؛ ٴزاب. 127:3). اتا-انالارعا كومەك بولسىن دەپ قۇدايدىڭ ۇيىمى كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن ادەبيەتتەردى، ۆيدەولاردى، اندەردى، سايتتاعى ماقالالاردى كوپتەپ شىعارىپ وتىر. ويتكەنى كوكتەگى اكەمىز ەحوبا مەن ونىڭ ۇلى يسا بالالاردى قاتتى جاقسى كورەدى (لۇقا 18:15—17). اتا-انالار بالا تاربيەلەگەندە ەحوبانىڭ اقىلىنا جۇگىنسە جانە ولارعا بارىنشا قامقور بولسا، ەحوبانى قاتتى قۋانتادى. وسىلاي اتا-انالار بالالارىنا ماڭگىلىككە ەحوبانىڭ وتباسىندا بولۋعا جول اشادى.
10، 11. ەحوبا تولەم قۇرباندىعىن بەرگەننىڭ ارقاسىندا ٴبىز ٷشىن قانداي مۇمكىندىك اشىلدى؟
10 ٴبىز قايتادان ەحوبانىڭ وتباسى بولا الۋىمىز ٷشىن، ول سۇيىكتى ۇلىن قيدى. 4-ابزاستا ايتىلعانداي، ادام مەن حاۋا ەحوبانىڭ بالالارى بولۋ مارتەبەسىنەن ايىرىلىپ قالدى جانە ۇرپاقتارىن دا بۇدان ايىردى (ريم. 5:12). ولار ەحوباعا سانالى تۇردە مويىنسۇنباعاندىقتان، ەحوبا ولاردى ٶز وتباسىنان شەتتەتتى. ٴبىراق ولاردىڭ ۇرپاقتارىمەن نە بولماق ەدى؟ ەحوبا ادامزاتتى جاقسى كورگەندىكتەن، ولاردى قايتادان بالالارى ەتۋدىڭ قامىن جاسادى. بۇل ٷشىن ول جالعىز سۇيىكتى ۇلى يسا ٴماسىحتى ٴبىز ٷشىن قۇربان ەتتى (جوح. 3:16؛ ريم. 5:19). يسانىڭ قۇرباندىعىنىڭ ارقاسىندا ەحوبا مىنسىزدىك ساقتاپ جۇرگەن 144000 ادامدى ٶزىنىڭ بالالارى ەتتى (ريم. 8:15—17؛ ايان 14:1).
11 بۇگىندە قۇدايدىڭ ەركىن ورىنداپ جۇرگەن ميلليونداعان ادال ادام دا مىڭجىلدىق بيلىكتىڭ سوڭىندا قۇدايدىڭ وتباسىنا قوسىلىپ، ونىڭ بالالارى بولا الادى (ٴزاب. 25:14؛ ريم. 8:20، 21). سول ۇمىتتەرىنە ساي، ولار قازىردىڭ وزىندە جاراتۋشىلارى ەحوبانى «اكە» دەپ اتايدى (مات. 6:9). بولاشاقتا تىرىلەتىن ادامدار دا قۇدايدىڭ وتباسىنا قوسىلا الادى. ٴبىراق ولار، الدىمەن، قۇدايدىڭ تالاپتارى جايىندا ٴبىلىم الىپ، كەيىن سوعان ساي ٶمىر سۇرۋلەرى كەرەك.
12. ٵرى قاراي قانداي سۇراقتى تالقىلايمىز؟
12 جوعارىدا كورگەنىمىزدەي، ەحوبا ادامداردى ٴتۇرلى قۇرمەتكە بولەدى. مىسالى، ول مايلانعان ماسىحشىلەردى بالالارى ەتتى، ال «ۇلى جاماعاتقا» جاڭا دۇنيەدە ونىڭ ۇل-قىزدارى بولۋ ٷمىتىن سيلادى (ايان 7:9). ولاي بولسا، ەحوبانىڭ وتباسىندا ماڭگى بولعىمىز كەلەتىنىن قالاي كورسەتسەك بولادى؟
ەحوبانىڭ وتباسىندا بولعىڭىز كەلەتىنىن دالەلدەڭىز
13. ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ مۇشەسى بولۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ (مارقا 12:30)
13 ەحوباعا بار جۇرەكپەن قىزمەت ەتىپ، ونى سۇيەتىنىڭىزدى كورسەتىڭىز (مارقا 12:30 وقىڭىز). ەحوبا بەرگەن سيلاردىڭ ەڭ كەرەمەتى — وعان عيبادات ەتە الاتىنىمىز. ەحوبانىڭ «وسيەتتەرىن ورىنداعاندا»، ونى سۇيەتىنىمىزدى كورسەتەمىز (جوح. 1-ح. 5:3). سول وسيەتتەردىڭ ٴبىرىن يسا ايتىپ كەتكەن. ول بىزگە شاكىرتتەر دايىنداپ، ولاردى شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكىزۋدى تاپسىردى (مات. 28:19). سونداي-اق ول ٴبىر-ٴبىرىمىزدى ٴسۇيۋدى وسيەت ەتتى (جوح. 13:35). وسيەتتەرىنە مويىنسۇناتىن جانداردى ەحوبا ٶزىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك وتباسىنا قۋانا قابىلدايدى (ٴزاب. 15:1، 2).
14. وزگەلەردى سۇيەتىنىمىزدى قالاي كورسەتە الامىز؟ (ماتاي 9:36—38؛ ريمدىكتەرگە 12:10)
14 وزگەلەردى ٴسۇيىڭىز. سۇيىسپەنشىلىك — ەحوبانىڭ ەڭ باستى قاسيەتى (جوح. 1-ح. 4:8). ٴبىز ونى تانىماي تۇرعاندا-اق، ول ٴبىزدى سۇيەتىنىن كورسەتتى (جوح. 1-ح. 4:9، 10). ٴبىز دە ەحوباعا ەلىكتەپ، باسقالارعا سۇيىسپەنشىلىك تانىتا الامىز (ەفەس. 5:1). بۇنىڭ جاقسى ٴبىر جولى — ٵلى دە مۇمكىندىك باردا ادامدارعا ەحوبا تۋرالى ٴبىلىم بەرۋ (ماتاي 9:36—38 وقىڭىز). سوندا ولار دا ەحوبانىڭ وتباسىنا قابىلدانۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن بىلە الادى. ادام شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەننەن كەيىن دە وعان سۇيىسپەنشىلىك پەن قۇرمەت تانىتا بەرۋىمىز كەرەك (جوح. 1-ح. 4:20، 21). مىسالى، ونىڭ كەيبىر ارەكەتتەرىن تۇسىنبەي جاتساق، ول تۋرالى بىردەن جامان ويلاپ قالمايىق. قايتا، باۋىرلاسىمىزدى وزىمىزدەن جوعارى قويىپ، وعان قۇرمەت كورسەتەيىك (ريمدىكتەرگە 12:10 وقىڭىز؛ ٴفىلىپ. 2:3).
15. ٴبىز كىمدەرگە مەيىرىمدى بولۋىمىز كەرەك؟
15 بارلىق ادامدارعا مەيىرىمدى بولىڭىز. ەحوبا ماڭگىلىككە ٴبىزدىڭ اكەمىز بولسىن دەسەك، ونىڭ سوزىنە ساي ٶمىر ٴسۇرۋىمىز كەرەك. مىسالى، قۇدايدىڭ سوزىندە يسا بارلىق ادامعا، ٴتىپتى جاۋلارىمىزعا دا مەيىرىمدى بولۋىمىز كەرەكتىگىن ايتقان (لۇقا 6:32—36). بۇلاي ەتۋ ٵردايىم وڭاي بولمايتىندىقتان، ٴبىز يسا سياقتى ويلانىپ، يسا سياقتى ارەكەت ەتۋدى ۇيرەنۋىمىز كەرەك. وعان ەلىكتەۋ ٷشىن جانە ەحوباعا مويىنسۇنۋ ٷشىن بارىمىزدى سالساق، ماڭگىلىككە كوكتەگى اكەمىزدىڭ وتباسىندا بولعىمىز كەلەتىنىن كورسەتەمىز.
16. ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ ابىرويىن قالاي ساقتاي الامىز؟
16 ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ ابىرويىن ساقتاڭىز. الدىڭعى دوڭگەلەك قايدا جۇرسە، سوڭعىسى سوندا جۇرەدى دەمەكشى، وتباسىندا ۇلكەن بالالار نە ىستەسە، كىشىلەرى دە سونى قايتالاپ جاتادى. مىسالى، اعاسى كيەلى كىتاپتىڭ پرينسيپتەرىمەن ٶمىر سۇرسە، ٸنىسى دە سولاي ەتۋگە تىرىسادى. ال جامان جولعا تۇسسە، ٸنىسى دە سونى قايتالاۋى مۇمكىن. ەحوبانىڭ وتباسىندا دا سولاي. كەزىندە ادال ٴماسىحشى بولعان ادام جولدانتايۋشىلارعا قوسىلسا نەمەسە ازعىن ٶمىر سۇرە باستاسا، وعان باسقالارى دا ەرۋى مۇمكىن. مۇنداي ادامدار ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ ابىرويىن توگەدى (سال. 1-ح. 4:3—8). سوندىقتان ٴبىز جامان ۇلگىگە ەلىكتەمەي، كوكتەگى اكەمىزبەن قارىم-قاتىناسىمىزدى بارىنشا ساقتايىق.
17. ٴبىز قانداي كوزقاراستان اۋلاق بولۋىمىز كەرەك جانە نەگە؟
17 بايلىققا ەمەس، ەحوباعا ارقا سۇيەڭىز. قۇداي پاتشالىعىن ٴبىرىنشى ورىنعا قويار بولساق جانە ەحوبانىڭ ٵدىل تالاپتارىنا ساي ٶمىر سۇرسەك، ول ٴبىزدى ىشەر اس، كيەر كيىم جانە باسپانامەن قامدايتىنىن ايتقان (ٴزاب. 55:22؛ مات. 6:33). سوندىقتان ٴبىز قورعانىش پەن شىن باقىتتى بايلىقتان، اقشادان ىزدەمەيمىز. ويتكەنى ٴبىز شىنايى تىنىشتىققا ەحوبانىڭ ەركىن ورىنداعاندا عانا كەنەلەتىنىمىزدى بىلەمىز (ٴفىلىپ. 4:6، 7). ٴتىپتى كوپ زات ساتىپ الۋعا مۇمكىندىگىمىز بولسا دا، ولاردى قولدانۋعا، كۇتىپ-ۇستاۋعا ۋاقىتىمىز بەن كۇشىمىز كوپ كەتىپ قالماي ما؟ دۇنيە-مۇلكىمىزدى قاتتى جاقسى كورىپ، وعان بايلانىپ قالمايمىز با؟ ەحوبا ٵرقايسىسىمىزعا ٶز وتباسىندا اتقاراتىن ٸس تاپسىرعان. ول سول ٸستى الاڭداماي اتقارعانىمىزدى قالايدى. ٴبىز جەردەگى بايلىعىنا بايلانىپ، ەحوباعا قىزمەت ەتۋ مەن ونىڭ بالاسى بولۋ مارتەبەسىنەن ايىرىلىپ قالعان جىگىتكە ۇقساعىمىز كەلمەيدى (مار. 10:17—22).
ەحوبانىڭ ۇل-قىزدارىن كۇتىپ تۇرعان ماڭگىلىك باتا
18. بولاشاقتا مويىنسۇنعىش ادامدار قانداي قۇرمەتكە بولەنەدى جانە ولاردى قانداي باتالار كۇتىپ تۇر؟
18 مويىنسۇنعىش ادامدار ماڭگى باقي سۇيىكتى قۇدايلارى ەحوباعا عيبادات ەتەتىن بولادى. وسىلاي بۇرىن-سوڭدى بولماعان قۇرمەتكە بولەنەدى! سونداي-اق ەحوبانىڭ ادامزات ٷشىن جاراتىپ بەرگەن ادەمى جەر بەتىن كۇتىپ-باپتاپ، سودان راقات الاتىن بولادى. قۇداي پاتشالىعى وتە جاقىندا جەر بەتىن جاڭارتادى. ادام مەن حاۋا قۇدايدىڭ وتباسىن تاستاپ كەتكەندىكتەن تۋعان بارلىق زالالدىڭ ورنىن يسا تولتىرادى. ەحوبا ميلليونداعان ادامدى ٴتىرىلتىپ، ولارعا جۇماقتا مىقتى دەنساۋلىقپەن ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى (لۇقا 23:42، 43). ەحوبانىڭ وتباسىنىڭ جەردەگى بولىگى كەمەلدىلىككە جەتكەندە، سول وتباسىنىڭ ٵربىر مۇشەسى «ۇلىلىق پەن سالتاناتقا» يە بولادى (ٴزاب. 8:5).
19. نەنى ويدا ۇستاۋىمىز كەرەك؟
19 ٴسىز «ۇلى جاماعاتقا» جاتساڭىز، سىزدە كەرەمەت ٷمىت بار. قۇداي ٴسىزدى سۇيەدى. ول ٴسىزدى ٶز وتباسىنا قابىلداعىسى كەلەدى. سوندىقتان ونىڭ جۇرەگىن قۋانتىڭىز. ٵربىر كۇنىڭىزدى قۇدايدىڭ ۋادەلەرىن ويدا ۇستاپ وتكىزىڭىز. سونداي-اق كوكتەگى اكەڭىزگە عيبادات ەتۋ جانە ونى ماڭگى باقي داڭقتاۋ مارتەبەسىن باعالاڭىز!
107-ٵن ٴسۇيۋدىڭ كەمەلدى ۇلگىسى
^ 5-ابزاس وتباسى باقىتتى بولۋ ٷشىن، ونىڭ ٵربىر مۇشەسى ٶزىنىڭ ٴرولىن ٴبىلۋى كەرەك جانە ولار ٴبىر-بىرىنە كومەكتەسۋلەرى كەرەك. مىسالى، اكەسى وتاعالىق مىندەتىن اتقارسا، ال ايەلى وعان قولداۋ كورسەتسە جانە بالالارى ولارعا مويىنسۇنسا، وتباسىلارى جۇمىلعان جۇدىرىقتاي بولادى. ەحوبانىڭ وتباسىندا دا سولاي. ونىڭ بىزگە قاتىستى نيەتى بار. سول نيەتىنە ساي ٶمىر سۇرسەك، ٴبىز ماڭگىلىككە ونىڭ بالالارى بولا الامىز.
^ 55-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: قۇدايعا ۇقساس ەتىپ جاراتىلعاندىقتان، ايەلى مەن كۇيەۋى ٴبىر-بىرىنە جانە ۇلدارىنا سۇيىسپەنشىلىك پەن جاناشىرلىق تانىتا الادى. ولار ەحوبانى سۇيەدى ٵرى دۇنيەگە بالا اكەلۋ مارتەبەسىن قۇرمەتتەيدى. سوندىقتان بالالارىن ەحوبانى جاقسى كورۋگە، وعان قىزمەت ەتۋگە تاربيەلەيدى. ولار بالالارىنا ۆيدەو كورسەتىپ، ەحوبا يسانى نە ٷشىن قۇربان ەتكەنىن ٴتۇسىندىرىپ جاتىر. سونداي-اق جۇماقتا ماڭگىلىك بويى جەردى كۇتىپ-باپتاپ، جانۋارلارعا قامقورلىق كورسەتەتىنىمىزدى ايتىپ جاتىر.
