34-زەرتتەۋ ماقالاسى
ەحوبانىڭ قاۋىمىندا ٴسىزدىڭ ٶز ورنىڭىز بار!
«دەنە بىرەۋ، ٴبىراق كوپ مۇشەسى بار. مۇشەسى كوپ بولعانىمەن، ولاردىڭ ٴبارى — ٴبىر دەنە. ٴماسىحتىڭ دەنەسىمەن دە دال سولاي» (قور. 1-ح. 12:12).
101-ٵن بىرلەسە قىزمەت ەتەيىك
اڭداتپا *
1. بىزدە قانداي مارتەبە بار؟
ەحوبانىڭ قاۋىمىنىڭ ٴبىر بولىگى بولۋ — ٴبىز ٷشىن زور مارتەبە! ٴبىز تاتۋ دا باقىتتى ادامداردان تۇراتىن رۋحاني جۇماقتا ٴجۇرمىز. ال ٴسىزدىڭ قاۋىمداعى ورنىڭىز قانداي؟
2. ەلشى پاۋىل ٶزىنىڭ بىرنەشە حاتىندا قانداي مىسال قولدانعان؟
2 قاۋىمداعى ورنىمىز جايلى ەلشى پاۋىلدىڭ كەلتىرگەن مىسالىنان كورەمىز. بۇل مىسال ونىڭ كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازعان بىرنەشە حاتىندا كەزدەسەدى. پاۋىل ٶز مىسالىندا قاۋىمدى ادامنىڭ دەنەسىمەن سالىستىرعان، ال قاۋىمداعى ادامداردى دەنە مۇشەلەرىنە تەڭەگەن (ريم. 12:4—8؛ قور. 1-ح. 12:12—27؛ ەفەس. 4:16).
3. بۇل ماقالادا قانداي ٷش جايتتى قاراستىرامىز؟
3 بۇل ماقالادا پاۋىلدىڭ مىسالىنان ٴبىز ۇيرەنە الاتىن ٷش ماڭىزدى جايتتى قاراستىرامىز. بىرىنشىدەن، ەحوبانىڭ قاۋىمىندا ٵرقايسىسىمىزدىڭ ٶز ورنىمىز * بار ەكەنىن بىلەمىز. ەكىنشىدەن، قاۋىمداعى ورنىمىزدى انىق كورە الماعاندا نە ىستەي الاتىنىمىزدى قاراستىرامىز. ۇشىنشىدەن، قۇدايدىڭ قاۋىمىنداعى ٶز ٴرولىمىزدى نەلىكتەن اتقارا بەرۋىمىز قاجەت ەكەنىن تالقىلايمىز.
ەحوبانىڭ قاۋىمىندا اركىمنىڭ ٶز ٴرولى بار
4. ريمدىكتەرگە 12:4، 5 تەن نە بىلەمىز؟
4 پاۋىلدىڭ مىسالىنان ٴبىز بىلەتىن ٴبىرىنشى جايت — ەحوبانىڭ وتباسىندا ٵربىرىمىزدىڭ ورنىمىز بار. پاۋىل ٶزىنىڭ مىسالىن مىنا سوزدەرمەن باستاعان: «دەنەمىز كوپ مۇشەدەن تۇرادى، ٴبىراق ٵرقايسىسى ٵرتۇرلى قىزمەت اتقارادى. سول سياقتى، ٴبىز دە كوپ بولعانىمىزبەن، ماسىحپەن بىرلىكتەگى ٴبىر دەنەنى قۇرايمىز جانە ٶزارا بايلانىستاعى مۇشەلەرمىز» (ريم. 12:4، 5). مۇنىمەن پاۋىل نە ايتقىسى كەلدى؟ قاۋىمدا ٵرقايسىسىمىز ٵرتۇرلى ٴرول اتقارساق تا، ٴبارىمىز بىردەي باعالىمىز.
قاۋىمدا ٵرتۇرلى ٴرول اتقارساق تا، ٴبارىمىز بىردەي باعالىمىز (5—12 ابزاستاردى قاراڭىز) *
5. ەحوبا قاۋىمعا قانداي «سي» بەردى؟
5 ەحوبانىڭ ۇيىمىندا ٵرقايسىسىمىزدىڭ ٶز ورنىمىز بار. الدىمەن، باسشىلىقتى قولعا العانداردى الايىق (سال. 1-ح. 5:12؛ ەۆر. 13:17). ەحوبا ٴماسىح ارقىلى ٶز قاۋىمىنا «سي رەتىندە ادامدار بەردى» (ەفەس. 4:8). «سي رەتىندەگى ادامدار» دەپ باسقارۋشى كەڭەستىڭ مۇشەلەرىن، باسقارۋشى كەڭەستىڭ كومەكشىلەرىن، فيليال كوميتەتىنىڭ مۇشەلەرىن، اۋداندىق باقىلاۋشىلاردى، كيەلى كىتاپ مەكتەپتەرىندەگى وقىتۋشىلاردى، قاۋىم اقساقالدارىن جانە قىزمەت كومەكشىلەرىن ايتامىز. بۇل ەر باۋىرلاستاردىڭ ٴبارى ەحوبانىڭ باعالى قويلارىن قامقورلاپ، نىعايتۋ ٷشىن كيەلى رۋحپەن تاعايىندالعان (پەت. 1-ح. 5:2، 3).
6. سالونيكالىقتارعا 1-حات 2:6—8 تارماقتارعا ساي، تاعايىندالعان ەر باۋىرلاستار نە ىستەۋگە بارىن سالادى؟
6 كيەلى رۋحپەن تاعايىندالعان بۇل ەر باۋىرلاستار ٵرتۇرلى جاۋاپكەرشىلىكتەر اتقارادى. قول مەن اياق سياقتى دەنە مۇشەلەرى بۇكىل دەنەنىڭ يگىلىگى ٷشىن قىزمەت اتقاراتىنى سياقتى، تاعايىندالعان ەر باۋىرلاستار دا بۇكىل قاۋىمنىڭ يگىلىگى ٷشىن اۋىر ەڭبەكتەنەدى. ولار وزدەرىنە اتاق-داڭق ىزدەمەيدى، قايتا، باۋىرلاستارىن قامقورلاپ، نىعايتۋعا بارىن سالادى (سالونيكالىقتارعا 1-حات 2:6—8 وقىڭىز). وسىنداي جانقيار دا رۋحاني تولىسقان ەر باۋىرلاستار ٷشىن ەحوباعا العىسىمىز شەكسىز!
7. كوپتەگەن تولىق ۋاقىتتى قىزمەتشىلەر قانداي باتالارعا كەنەلىپ ٴجۇر؟
7 قاۋىمداعى كەيبىر باۋىرلاستار ميسسيونەر، ارنايى ٸزاشار، تۇراقتى ٸزاشار رەتىندە تاعايىندالۋى مۇمكىن. دۇنيەجۇزى بويىنشا كوپتەگەن باۋىرلاستار ۋاعىزداۋ مەن شاكىرت دايىنداۋ ىسىنە تولىق ۋاقىتتارىن ارناپ ٴجۇر. وسىلاي ولار كوپ ادامعا يسا ٴماسىحتىڭ شاكىرتى بولۋعا كومەكتەسىپ كەلەدى. تولىق ۋاقىتتى بۇل قىزمەتشىلەردىڭ اقشاسى كوپ بولماسا دا، ەحوبا ولاردىڭ ٶمىرىن باتاعا تولتىرعان (مار. 10:29، 30). بۇل اياۋلى باۋىرلاستارىمىزدى ٴبىز قاتتى باعالايمىز، ٵرى قاۋىمنىڭ ٴبىر بولىگى بولعاندارى ٷشىن ريزامىز!
8. نەگە قاۋىمداعى ٵربىر جاريالاۋشى ەحوبا ٷشىن باعالى؟
8 قاۋىمدا تەك تاعايىندالعان ەر باۋىرلاستار مەن تولىق ۋاقىتتى قىزمەتشىلەردىڭ عانا ورنى بار ما؟ مۇلدەم ولاي ەمەس! ىزگى حاباردى جاريالايتىن ٵربىر قىزمەتشى قۇداي ٷشىن دە، قاۋىم ٷشىن دە باعالى (ريم. 10:15؛ قور. 1-ح. 3:6—9). ويتكەنى قاۋىمنىڭ ەڭ باستى ماقساتتارىنىڭ ٴبىرى — يەمىز يسا ٴماسىحتىڭ شاكىرتتەرىن دايىنداۋ (مات. 28:19، 20؛ ٴتىم. 1-ح. 2:4). شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن نە وتپەگەن بولسىن، ۋاعىز ىسىنە قاتىساتىن ٵربىر جاريالاۋشى شاكىرت دايىنداۋ ٸسىن ومىرلەرىندە باستى ورىنعا قويۋعا تىرىسادى (مات. 24:14).
9. ٴبىز نەگە ٴماسىحشى ايەلدەردى باعالايمىز؟
9 ەحوبا ٶز قاۋىمىنان ٴماسىحشى ايەلدەرگە دە ەرەكشە ورىن بەرگەن. ول وزىنە ادال قىزمەت ەتىپ جۇرگەن اياۋلى جارلاردى، انالاردى، جەسىرلەر مەن سالتباستى قىز باۋىرلاستاردى باعالايدى. جازبالاردا قۇدايعا ۇنامدى بولعان ايەلدەردىڭ وقيعالارى كوپ. ولاردىڭ دانالىعى، سەنىمدەرى، قۇلشىنىسى، باتىلدىعى، جومارتتىعى مەن يگى ىستەرى ماقتاۋعا تۇرارلىق (لۇقا 8:2، 3؛ ەل. ٸس. 16:14، 15؛ ريم. 16:3، 6؛ ٴفىلىپ. 4:3؛ ەۆر. 11:11، 31، 35). قاۋىمىمىزداعى وسىنداي تاماشا قاسيەتتەر تانىتاتىن ايەلدەر ٷشىن ەحوباعا دان ريزامىز!
10. نەگە قارت باۋىرلاستار ٴبىز ٷشىن اسا باعالى؟
10 قاۋىمداعى قارت باۋىرلاستارىمىز دا ٴبىز ٷشىن زور باتا! ولاردىڭ اراسىندا ەحوباعا ٶمىر بويى ادالدىقپەن قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقاندارى دا، شىندىققا جاقىندا كەلگەندەرى دە بار. قارت باۋىرلاستارىمىزدىڭ كوبى كارىلىكپەن بايلانىستى كوپتەگەن دەرتپەن كۇرەسەدى. وسىنىڭ كەسىرىنەن ولار قاۋىمدا نە ۋاعىز ىسىندە كوپ نارسە ىستەي الماۋى مۇمكىن. دەسە دە بۇل باۋىرلاستارىمىز قولدان كەلگەنشە ۋاعىزعا قاتىسىپ، وزدەرىندەگى بار كۇش-قۋاتتى وزگەلەردى جىگەرلەندىرۋگە جانە ۇيرەتۋگە جۇمساپ ٴجۇر. ولاردىڭ تاجىريبەلەرىنىڭ قاۋىم ٷشىن پايداسى زور! ولار ەحوبا ٷشىن دە، ٴبىز ٷشىن دە اسەم! (ناق. س. 16:31).
11، 12. ٴسىز قاۋىمىڭىزداعى جاستاردان قانداي جىگەر الىپ ٴجۇرسىز؟
11 ەندى جاس ۇل-قىزدارىمىزعا كەلەيىك. شايتان ٸبىلىس باسقارعان جانە ونىڭ زىميان ٴپالساپالارى جايلاعان دۇنيەدە ٶسىپ جاتقاندىقتان، جاستارىمىز كوپتەگەن قيىندىقتارعا كەزىگۋدە (جوح. 1-ح. 5:19). سوعان قاراماستان ولاردىڭ قاۋىم كەزدەسۋلەرىندە تۇسىنىكتەمە بەرىپ، ۋاعىزعا شىعىپ، سەنىمدەرىن باتىلدىقپەن قورعاپ جۇرگەنى — ٴبىز ٷشىن كەرەمەت جىگەر! جاستار، سەندەردىڭ دە ەحوبانىڭ قاۋىمىندا ويىپ الار ٶز ورىندارىڭ بار! (ٴزاب. 8:2).
12 الايدا كەيبىر باۋىرلاستارىمىزعا قاۋىمدا ٶز ورىندارى بار ەكەنىنە سەنۋ قيىن بولىپ جاتادى. بۇعان سەنىمدى بولۋعا بىزگە نە كومەكتەسەدى؟ كەلىڭىز، كورەيىك.
قاۋىمداعى ٶز ورنىڭىزدى كورە ٴبىلىڭىز
13، 14. نەگە كەيبىر باۋىرلاستار قاۋىمداعى ٶز ورىندارىن باعالى دەپ ويلامايدى؟
13 ەندى پاۋىلدىڭ مىسالىنان ٴبىز بىلەتىن ەكىنشى جايتتى تالقىلايىق. ول بۇگىندە ٴجيى كەزدەسەتىن ٴبىر قيىندىققا نازار اۋدارعان. كوپ باۋىرلاستارعا قاۋىمدا ٶز ورىندارى بار ەكەنىنە سەنۋ قيىن. پاۋىل بىلاي دەپ جازعان: «اياق: «مەن قول ەمەسپىن، سوندىقتان دەنەگە جاتپايمىن»،— دەسە دە، ٴبارىبىر دەنەگە جاتادى ەمەس پە؟ قۇلاق: «مەن كوز ەمەسپىن، سوندىقتان دەنەگە جاتپايمىن»،— دەسە دە، ٴبارىبىر دەنەگە جاتادى ەمەس پە؟» (قور. 1-ح. 12:15، 16). مۇنىمەن پاۋىل نە ۇيرەتكىسى كەلدى؟
14 ەگەر ٴسىز ٶزىڭىزدى باسقالارمەن سالىستىرساڭىز، قاۋىمداعى ٶزىڭىزدىڭ باعالى ورنىڭىزدى كورمەي قالۋىڭىز مۇمكىن. قاۋىمداعى كەيبىر باۋىرلاستار تالىمگەر، ۇيىمداستىرۋشى نە باعۋشى رەتىندە وتە قابىلەتتى بولۋى مۇمكىن. بالكىم، ٴسىز «مەن ولار سياقتى سونشالىقتى قابىلەتتى ەمەسپىن» دەپ ويلايتىن شىعارسىز. بۇلاي ويلاعانىڭىز ٴسىزدىڭ كىشىپەيىل دە قاراپايىم ەكەنىڭىزدى كورسەتەدى (ٴفىلىپ. 2:3). ٴبىراق اباي بولىڭىز. ەگەر ٴسىز ۇنەمى ٶزىڭىزدى قابىلەتتى باۋىرلاستارمەن سالىستىرا بەرسەڭىز، ٶز-وزىڭىزدەن كوڭىلىڭىز قالىپ قالۋى مۇمكىن. ٴتىپتى «قاۋىمدا مەنىڭ ەشقانداي ورنىم جوق» دەپ ويلاپ كەتۋىڭىز دە عاجاپ ەمەس. بۇنداي ويلارمەن كۇرەسۋگە نە كومەكتەسەدى؟
15. قورىنتتىقتارعا 1-حات 12:4—11 تارماقتارعا ساي، العان سيلارىمىزعا قاتىستى نەنى ٴتۇسىنۋىمىز كەرەك؟
15 ٴبىرىنشى عاسىردا بولعان جاعدايدى الايىق. ەحوبا كەيبىر ماسىحشىلەرگە كيەلى رۋح ارقىلى كەرەمەت سيلار بەرگەن. ٴبىراق بارلىق ماسىحشىلەر بىردەي سي الماعان (قورىنتتىقتارعا 1-حات 12:4—11 وقىڭىز). ەحوبا ولارعا الۋان ٴتۇرلى سيلار مەن قابىلەتتەر بەرسە دە، ولاردىڭ ٴبارىن بىردەي باعالاعان. بۇگىندە ٴبىز كيەلى رۋح ارقىلى كەرەمەت سيلار المايمىز. دەسە دە بۇل تارماقتارداعى پرينسيپ بىزگە دە قاتىستى. ٴبىزدىڭ دارىن-قابىلەتتەرىمىز ٵرتۇرلى بولۋى مۇمكىن، ٴبىراق ەحوبا ٷشىن بارلىعىمىز باعالىمىز.
16. ٴبىز ەلشى پاۋىلدىڭ قانداي كەڭەسىنە قۇلاق اسۋىمىز كەرەك؟
16 ٶزىمىزدى وزگە ماسىحشىلەرمەن سالىستىرۋدىڭ ورنىنا، ەلشى پاۋىلدىڭ رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازعان مىنا كەڭەسىنە قۇلاق اسۋىمىز كەرەك: «اركىم ٶز ٸس-ارەكەتىن تەكسەرسىن، سوندا ٶزىن باسقالارمەن سالىستىرماي، ٶز ىستەرىنە قۋانادى» (عال. 6:4).
17. پاۋىلدىڭ كەڭەسىنە قۇلاق اسساق، بۇنىڭ قانداي پايداسىن كورەمىز؟
17 پاۋىلدىڭ كەڭەسىنە ساي ٶز ٸس-ارەكەتىمىزدى تەكسەرەتىن بولساق، بويىمىزدا وزگەلەردە جوق قابىلەت-دارىن بار ەكەنىن بايقاۋىمىز مۇمكىن. مىسالى، قانداي دا ٴبىر اقساقال باياندامانى ٴتۇبىن ٴتۇسىرىپ ايتپايتىن شىعار، ٴبىراق ول شاكىرت دايىنداۋ ٸسىنىڭ قاس شەبەرى بولۋى مۇمكىن. يا بولماسا ول وزگە اقساقالدار سياقتى وتە تياناقتى ەمەس شىعار، دەسە دە ول جاريالاۋشىلار كەڭەس سۇراپ، ەركىن جاقىنداي الاتىن قامقور باعۋشى بولۋى مۇمكىن. نەمەسە ول قوناقجايلىلىعىمەن تانىمال بولار (ەۆر. 13:2، 16). ٴبىز ٶزىمىزدىڭ مىقتى تۇستارىمىزدى انىق كورەتىن بولساق، قاۋىمعا تيگىزىپ جاتقان پايدامىزدان قاناعات سەزىنەتىن بولامىز. سونداي-اق بىزدىكىنەن وزگەشە قابىلەتتەرى بار باۋىرلاستارعا قىزعانىشپەن قارامايمىز.
18. ٴبىز ٶز قابىلەتتەرىمىزدى قالاي شىڭداي الامىز؟
18 قاۋىمداعى ورنىمىز قانداي بولماسىن، ٴبارىمىز قىزمەتىمىزدىڭ ساپاسىن ارتتىرىپ، قابىلەتتەرىمىزدى شىڭداي بەرۋگە ىقىلاستى بولۋىمىز كەرەك. وسى ورايدا بىزگە كومەكتەسۋ ٷشىن ەحوبا ۇيىمى ارقىلى كەرەمەت ٴتالىم بەرىپ جاتىر. مىسالى، اپتا ىشىندەگى كەزدەسۋدە ٴبىز قىزمەتىمىزدى ٴتيىمدى اتقارۋعا قاتىستى نۇسقاۋلار الامىز. ٴسىز سول نۇسقاۋلاردى بارىنشا ۇستانۋعا تىرىسىپ ٴجۇرسىز بە؟
19. پاتشالىقتى جاريالاۋشىلارعا ارنالعان مەكتەپتە وقۋ جايلى ماقساتىڭىزعا قالاي قول جەتكىزە الاسىز؟
19 پاتشالىقتى جاريالاۋشىلارعا ارنالعان مەكتەپ — تاعى ٴبىر تاماشا ٴتالىم بەرۋ باعدارلاماسى. بۇل مەكتەپتە تولىق ۋاقىت قىزمەت ەتەتىن جانە 23 پەن 65 جاس ارالىعىنداعى ەر جانە ايەل باۋىرلاستار وقي الادى. ٴسىز «بۇل ماقساتقا مەن ەشقاشان قول جەتكىزە المايمىن» دەپ ويلايتىن شىعارسىز. ٴبىراق بۇل مەكتەپكە نە ٷشىن بارا المايتىنىڭىز جايلى ەمەس، نە ٷشىن بارعىڭىز كەلەتىنى جايلى ويلانىڭىز. سودان كەيىن مەكتەپكە بارۋ ٷشىن قويىلاتىن تالاپتارعا ساي كەلۋگە ارەكەتتەنىپ، ناقتى جوسپار قۇرىڭىز. ەحوبانىڭ كومەگىنىڭ جانە ٶزىڭىز كۇش سالعاننىڭ ارقاسىندا مۇمكىن ەمەستەي كورىنگەن نارسە شىندىققا اينالۋى مۇمكىن.
قابىلەتتەرىڭىزدى قاۋىمدى نىعايتۋ ٷشىن قولدانىڭىز
20. ريمدىكتەرگە 12:6—8 تارماقتاردان نە بىلەمىز؟
20 پاۋىلدىڭ مىسالىنان ٴبىز بىلەتىن ٷشىنشى جايت ريمدىكتەرگە 12:6—8 (وقىڭىز) تارماقتاردا جازىلعان. بۇل تارماقتاردا دا پاۋىل قاۋىمداعىلاردىڭ ٵرتۇرلى سيى بولاتىنىن ايتقان. ٴبىراق بۇل جولى ول وسى سيلاردى قاۋىمدى نىعايتۋ ٷشىن قولدانۋىمىز كەرەكتىگىنە نازار اۋدارعان.
21، 22. روبەرت پەن فەليس باۋىرلاستان قانداي ساباق الامىز؟
21 قازىر روبەرت * ەسىمدى باۋىرلاستىڭ جاعدايىن قاراستىرايىق. ول شەتەلدە قىزمەت ەتىپ جۇرگەندە، ٶز ەلىندەگى بەتەلگە تاعايىندالعان. باۋىرلاستار تاعايىندالۋىنىڭ وزگەرگەنىنە ونىڭ ەش كىناسى جوق ەكەنىنە سەندىرسە دە، وعان قيىن بولدى. ول بىلاي دەدى: «بۇرىنعى قىزمەتىمدى دۇرىس اتقارا المادىم-اۋ دەگەن ويدان ٴبىراز ۋاقىت ارىلا الماي ٴجۇردىم. بەتەلدىك قىزمەتىمدى توقتاتقىم كەلگەن كەزدەر دە بولدى». ول بۇنداي سەزىمنەن قالاي ارىلدى؟ ٴبىر اقساقال وعان قازىرگى قىزمەتىمىزدى جاقسى اتقارۋىمىز ٷشىن، ەحوبا ٴبىزدى بۇرىنعى قىزمەتىمىزدە ۇيرەتەتىنىن ايتتى. روبەرت بۇرىنعى قىزمەتى جايلى ويلاي بەرۋدىڭ ورنىنا، بار نازارىن قازىرگى قىزمەتىنە اۋدارۋ كەرەكتىگىن ٴتۇسىندى.
22 فەليس ەپيسكوپو باۋىرلاس تا وسىعان ۇقساس قيىندىققا كەزىككەن. ول ايەلىمەن بىرگە 1956-جىلى عالاقات مەكتەبىن ٴبىتىرىپ، كەيىن بوليۆيادا اۋداندىق باقىلاۋشى بولىپ قىزمەت ەتەدى. 1964-جىلى ولار بالالى بولىپ قالادى. فەليس بىلاي دەيدى: «ٴسۇيىپ اتقارعان قىزمەتىمىزدى قالدىرۋ ٴبىز ٷشىن وتە قيىن بولدى. شىنىمدى ايتسام، ٴبىر جىل بويى كوڭىلىم ٴتۇسىپ ٴجۇردى. ٴبىراق ەحوبانىڭ كومەگىمەن كوزقاراسىمدى وزگەرتىپ، بار نازارىمدى اتا-انا رەتىندەگى جاڭا جاۋاپكەرشىلىگىمە اۋداردىم». ٴسىز دە روبەرت نە فەليس سياقتى كۇي كەشىپ ٴجۇرسىز بە؟ بۇرىنعى قىزمەتىڭىزدى قازىر اتقارا المايتىنىڭىزعا كوڭىلىڭىز تۇسە مە؟ ەگەر سولاي بولسا، كوزقاراسىڭىزدى وزگەرتىپ، ەحوبا مەن باۋىرلاستارىڭىز ٷشىن قازىر نە ىستەي الاتىنىڭىزعا نازار اۋدارىڭىز. قابىلەت-دارىندارىڭىزدى ٵردايىم وزگەلەرگە كومەكتەسۋ ٷشىن قولدانساڭىز، قاۋىمدى نىعايتۋدان كوپ قۋانىش الاسىز.
23. ٴبىز نە نارسەگە ۋاقىت ٴبولۋىمىز كەرەك جانە كەلەسى ماقالادا نە قاراستىرامىز؟
23 ٵرقايسىسىمىز ەحوبا ٷشىن باعالىمىز. ول ٴبىزدى ٶز وتباسىنىڭ ٴبىر بولىگى بولسا ەكەن دەيدى. ەگەر ٴبىز ۋاقىت ٴبولىپ، «باۋىرلاستاردى قالاي نىعايتا الامىن» دەپ وي جۇگىرتسەك جانە بارىنشا سوعان ساي ارەكەت ەتسەك، بىزدە «قاۋىمدا مەنىڭ ورنىم جوق» دەگەن ويدىڭ پايدا بولۋى ەكىتالاي. ٴبىز قاۋىمداعى باۋىرلاستارعا قالاي قارايمىز؟ ولاردى باعالايتىنىمىزدى قالاي كورسەتەمىز؟ كەلەسى ماقالادا وسى ماڭىزدى سۇراقتاردى قاراستىراتىن بولامىز.
24-ٵن ەحوبانىڭ تاۋىنا كەلىڭدەر!
^ 5-ابزاس ٵرقايسىسىمىز ەحوباعا باعالى ەكەنىمىزدى سەزىنگىمىز كەلەدى. ٴبىراق كەيدە «مەنەن كەلىپ كەتەر پايدا بار ما» دەپ ويلاۋىمىز مۇمكىن. بۇل ماقالادان ٴبىز قاۋىمدا ٵربىرىمىزدىڭ باعالى ورنىمىز بار ەكەنىن بىلەمىز.
^ 3-ابزاس ٴسوز ٴمانى: ەحوبانىڭ قاۋىمىنداعى ورنىمىز دەگەن تىركەس قاۋىمدى نىعايتۋ ٷشىن ٴبىزدىڭ قانداي ٴرول اتقاراتىنىمىزعا نۇسقايدى. قاۋىمدى قانشالىقتى نىعايتا الاتىنىمىز ۇلتىمىزعا، ناسىلىمىزگە، الەۋمەتتىك جاعدايىمىزعا، مادەنيەتىمىز بەن العان بىلىمىمىزگە بايلانىستى ەمەس.
^ 21-ابزاس كەيبىر ەسىمدەر وزگەرتىلگەن.
^ 63-ابزاس سۋرەتتەر سيپاتتاماسى: ٷش سۋرەتتە قاۋىم كەزدەسۋىنە دەيىنگى، قاۋىم بارىسىنداعى جانە قاۋىمنان كەيىنگى جاعدايلار سۋرەتتەلگەن. 1-سۋرەت: اقساقال جينالىسقا كەلگەن كىسىنى جىلى قارسى الىپ جاتىر. جاس ەر باۋىرلاس دىبىس قۇرىلعىلارىن دايىنداپ ٴجۇر. قىز باۋىرلاس قارت ايەل باۋىرلاسپەن سويلەسىپ وتىر. 2-سۋرەت: «كۇزەت مۇناراسىن» زەرتتەۋ كەزىندە جاسى دا، قارتى دا اتسالىسىپ وتىر. 3-سۋرەت: ٴبىر ەرلى-زايىپتى پاتشالىق سارايىن تازالاپ جاتىر. اناسى قىزىنا ساداقا جاشىگىنە اقشا سالۋعا كومەكتەسىپ جاتىر. جاس ەر باۋىرلاس ادەبيەتتەردى رەتتەپ ٴجۇر. ال وزگە ەر باۋىرلاس قارت ايەل باۋىرلاسقا جىگەرلى سوزدەر ايتىپ تۇر.
