وقىرمان ساۋالدارى
يسا قاشان باس ٴدىني قىزمەتكەر بولدى جانە جاڭا كەلىسىم ٴبىر ۋاقىتتا بەكىتىلىپ، ٴبىر ۋاقىتتا كۇشىنە ەنگەن بە؟
يسا ب.ز. 29-جىلى شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن كەزدە باس ٴدىني قىزمەتكەر بولدى. ٴبىز بۇنى قايدان بىلەمىز؟ شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن كەزدە، يسا ٶزىنىڭ ٶمىرىن قۇدايدىڭ «ەركىن» بىلدىرەتىن بەينەلى قۇرباندىق وشاعىندا ۇسىنۋعا دايىن ەكەنىن كورسەتتى (عال. 1:4؛ ەۆر. 10:5—10). بۇل بەينەلى قۇرباندىق وشاعى يسا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەندە پايدا بولدى. قۇرباندىق وشاعى عيباداتحانانىڭ ماڭىزدى بولىگى بولعاندىقتان، ۇلى رۋحاني عيباداتحانا دا سول كەزدە پايدا بولعانعا ۇقسايدى. ۇلى رۋحاني عيباداتحانا ەحوبانىڭ تولەم قۇرباندىعىن نەگىزگە الا وتىرىپ تازا عيبادات ٷشىن جاساعان شاراسىن بەينەلەيدى (مات. 3:16، 17؛ ەۆر. 5:4—6).
ۇلى رۋحاني عيباداتحانا پايدا بولعان كەزدە، ونىڭ ىشىندە قىزمەت ەتەتىن باس ٴدىني قىزمەتكەر قاجەت بولدى. سول ٷشىن دە ەحوبا يسانى باس ٴدىني قىزمەتكەر ەتىپ، «كيەلى رۋحىمەن جانە قۇدىرەتىمەن مايلادى» (ەل. ٸس. 10:37، 38؛ مار. 1:9—11). ٴبىراق ٴبىز يسانىڭ ٶلىپ، قايتا تىرىلمەي تۇرىپ باس ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندە مايلانعانىن قايدان بىلەمىز؟ بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن حارون مەن ودان كەيىنگى باس ٴدىني قىزمەتكەرلەردىڭ مىسالىن قاراستىرىپ كورەيىك.
مۇسا زاڭى بويىنشا، كيەلى شاتىردىڭ جانە عيباداتحانانىڭ ەڭ قاسيەتتى بولمەسىنە تەك قانا باس ٴدىني قىزمەتكەر كىرە العان. ەڭ قاسيەتتى بولمە مەن قاسيەتتى بولمەنىڭ اراسىن شىمىلدىق ٴبولىپ تۇرعان. باس ٴدىني قىزمەتكەر شىمىلدىقتىڭ ارعى جاعىنا تەك كۇنانى وتەيتىن كۇنى عانا وتەتىن (ەۆر. 9:1—3، 6، 7). حارون مەن ودان كەيىنگى باس ٴدىني قىزمەتكەرلەر شىمىلدىق ارقىلى ەڭ قاسيەتتى بولمەگە وتكەنگە دەيىن باس ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندە مايلانىپ قوياتىن. تۋرا سول سياقتى، يسا دا ولمەس بۇرىن باس ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندە مايلانعان. سودان كەيىن عانا ول كوكتەگى ومىرگە «شىمىلدىق، ياعني ٶز دەنەسى، ارقىلى» وتكەن (ەۆر. 10:20). سول سەبەپتەن دە ەلشى پاۋىل يسانىڭ «باس ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندە كەلىپ، ادام قولىمەن جاسالماعان... اناعۇرلىم ۇلى ٵرى الدەقايدا جاقسى شاتىرعا» كىرگەنىن جانە «كوكتىڭ وزىنە» ەنگەنىن ايتقان (ەۆر. 9:11، 24).
جاڭا كەلىسىم ٴبىر ۋاقىتتا بەكىتىلىپ، ٴبىر ۋاقىتتا كۇشىنە ەنگەن. مۇنى قايدان بىلەمىز؟ بۇل جاڭا كەلىسىم بەكىتىلۋ ٷشىن دە، ول كۇشىنە ەنۋ ٷشىن دە بىردەي ٷش نارسە جاسالۋ قاجەت ەدى. بۇل نە نارسەلەر؟
بىرىنشىدەن، يسا ەحوبانىڭ الدىنا كەلۋ كەرەك ەدى. ەكىنشىدەن، ول ٶزىنىڭ قۇرباندىعىنىڭ قۇنىن ەحوباعا ۇسىنۋى قاجەت ەدى. ۇشىنشىدەن، ەحوبا يسانىڭ توگىلگەن قانىنىڭ قۇنىن قابىل الۋ كەرەك بولاتىن. وسى ٷش نارسە جاسالعاننان كەيىن عانا جاڭا كەلىسىم بەكىتىلىپ، ٶز كۇشىنە ەندى.
كيەلى كىتاپتا ەحوبا يسانىڭ تولەم قۇرباندىعىنىڭ قۇنىن ٴدال قاي ۋاقىتتا قابىل العانى تۋرالى ەشتەڭە ايتىلمايدى. سوندىقتان ٴبىز دە جاڭا كەلىسىمنىڭ ٴدال قاي ۋاقىتتا بەكىتىلىپ، كۇشىنە ەنگەنىن كەسىپ ايتا المايمىز. ٴبىراق ٴبىر بىلەتىنىمىز، يسا كوككە ەلۋىنشى كۇن مەيرامىنا ون كۇن قالعاندا كوتەرىلگەن (ەل. ٸس. 1:3). سول ون كۇننىڭ ٴبىر ۋاقىتىندا ول ٶزىنىڭ قۇرباندىعىنىڭ قۇنىن ەحوباعا ۇسىندى. ال ەحوبا ونى قابىل الدى (ەۆر. 9:12). بۇنىڭ راستىعىن ەلۋىنشى كۇن مەيرامىندا بولعان جاعداي ايقىن دالەلدەيدى (ەل. ٸس. 2:1—4، 32، 33). سول ۋاقىتتا جاڭا كەلىسىمنىڭ بەكىتىلىپ، ٶز كۇشىنە ەنىپ قويعانى انىق بولدى.
قورىتا ايتساق، جاڭا كەلىسىم ەحوبا يسانىڭ توگىلگەن قانىنىڭ قۇنىن قابىل العاننان كەيىن عانا بەكىتىلىپ، ٶز كۇشىنە ەندى جانە باس ٴدىني قىزمەتكەر يسا سول كەلىسىمنىڭ كەلىستىرۋشىسى رەتىندە قىزمەت ەتە باستادى (ەۆر. 7:25؛ 8:1—3، 6؛ 9:13—15).
