42-زەرتتەۋ ماقالاسى
شىندىقتى بەرىك ۇستانىڭىز!
«ٴبارىن تەكسەرىڭدەر دە، جاقسىسىن عانا بەرىك ۇستانىڭدار» (سال. 1-ح. 5:21).
142-ٵن ٷمىتىمىز جالىنداي بەرسىن
اڭداتپا *
1. كوپ ادام نە ٷشىن شاتاسادى؟
بۇگىندە وزدەرىن شىنايى ٴماسىحشى سانايتىن ٴدىني اعىمدار وتە كوپ. سوندىقتان كوپ ادام: «سوندا شىنايى ٴدىن قايسىسى، الدە قۇدايعا بارلىق ٴدىن ۇناي بەرە مە؟»— دەپ شاتاسادى. ال ٴبىز شە؟ ۇيرەتىپ جۇرگەنىمىز شىندىق ەكەنىنە جانە ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ عيبادات ەتۋ جولى ەحوباعا ۇنامدى ەكەنىنە نىق سەنىمدىمىز بە؟ بۇعان قالاي كوز جەتكىزۋگە بولادى؟ قازىر كەيبىر ايعاقتاردى قاراستىرايىق.
2. سالونيكالىقتارعا 1-حات 1:5 كە ساي، پاۋىل شىندىقتى تاپقانىنا نە ٷشىن سەنىمدى بولدى؟
2 پاۋىل شىندىقتى تاپقانىنا تولىق سەنىمدى بولعان (سالونيكالىقتارعا 1-حات 1:5 وقىڭىز). ول بۇل جولعا سەزىمگە بەرىلىپ كەلە سالماعان. پاۋىل قۇداي ٴسوزىن مۇقيات زەرتتەپ، «كيەلى جازبالاردىڭ ٴبارى قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعانىنا» سەنىمدى بولعان (ٴتىم. 2-ح. 3:16). سوندا ول نە نارسەگە كوز جەتكىزدى؟ يسانىڭ ۋادە ەتىلگەن ٴماسىح ەكەنىنە. ال سول كەزدەگى ٴدىني جەتەكشىلەر بولسا ايدان انىق وسى ايعاققا كوز جۇمدى. ولار ادامدارعا قۇداي ٴسوزىن ۇيرەتەمىز دەگەنمەن، وزدەرى قۇداي جەك كورەتىن ىستەردى ىستەدى (تيت. 1:16). پاۋىل بولسا ولار سياقتى قۇداي ٴسوزىنىڭ ۇنايتىن تۇستارىن قابىلداپ، ۇنامايتىنىنان باس تارتقان جوق. ول «قۇداي ەركىن تۇگەل» ۇستاندى ٵرى تۇگەل ۇيرەتتى (ەل. ٸس. 20:27).
3. شىنايى ٴدىن بارلىق سۇراقتارىمىزعا جاۋاپ بەرۋ كەرەك پە؟ (« ەحوبانىڭ ىستەرى مەن ويلارىنىڭ «كوپتىگىنەن ٴبارىن اتاپ شىعا الماسپىز!» دەگەن قورشاۋدى دا قاراڭىز.)
3 كەيبىرەۋلەر ٴدىن شىنايى بولسا، مەنىڭ بارلىق سۇراقتارىما جاۋاپ بەرۋ كەرەك دەپ ويلايدى. ٴبىراق بۇلاي ويلاعان دۇرىس پا؟ سال. 1-ح. 5:21). ول: «ٴبىلىمىمىز... تولىق ەمەس. قازىر كورىپ جۇرگەنىمىز — تەمىر ايناداعى كومەسكى نوباي عانا»،— دەگەن (قور. 1-ح. 13:9، 12). پاۋىل بارلىعىن تۇگەل تۇسىنبەسە دە، ەحوبانىڭ نيەتى جايلى نەگىزگى شىندىقتاردى جاقسى بىلگەن. وسى بىلگەنىمەن-اق ول شىندىقتى تاپقانىنا سەنىمدى بولعان!
كيەلى كىتاپتا بارلىق سۇراقتارىمىزعا جاۋاپ بولماسا شە؟ پاۋىلدىڭ ٶزى «ٴبارىن تەكسەرىڭدەر» دەگەنمەن، تۇسىنبەيتىن نارسەلەرى دە كوپ ەكەنىن مويىنداعان (4. شىندىقتا جۇرگەنىمىزگە سەنىمدىلىگىمىزدى ارتتىرۋعا نە كومەكتەسەدى جانە شىنايى ماسىحشىلەر قانداي بولادى؟
4 شىندىقتى تاپقانىمىزعا ودان سايىن سەنىمدى بولۋ ٷشىن، يسا قالاي عيبادات ەتكەنىن جانە بۇگىندە ەحوبا كۋاگەرلەرى قالاي عيبادات ەتىپ جۇرگەنىن سالىستىرۋ كەرەك. وسى ماقالادان شىنايى ماسىحشىلەر 1) پۇتتارعا تابىنبايتىنىن، 2) ەحوبانىڭ ەسىمىن قۇرمەتتەيتىنىن، 3) شىندىقتى جاقسى كورەتىنىن جانە 4) ٴبىر-ٴبىرىن بارىنشا سۇيەتىنىن بىلەمىز.
پۇتتارعا تابىنبايمىز
5. يسا ەحوباعا قالاي عيبادات ەتتى جانە ٴبىز ودان نە ۇيرەنەمىز؟
5 قۇدايدى قاتتى سۇيگەن يسا كوكتە بولعان كەزدە دە، جەردە جۇرگەن كەزدە دە ەحوبادان باسقا ەشكىمگە عيبادات ەتپەگەن (لۇقا 4:8). ول شاكىرتتەرىنە دە سونى ۇيرەتكەن. ولار عيباداتتارىندا ەشقانداي ٴمۇسىندى قولدانباعان. ويتكەنى قۇداي رۋح بولعاندىقتان، ادام بالاسى جاساپ شىعارعان ەشقانداي زات ونىڭ ۇلىلىعىن پاش ەتە المايدى! (يشايا 46:5). ال كەيبىرەۋلەر ٴپىر تۇتاتىن اۋليەلەرىنىڭ ٴمۇسىنىن جاساپ، سولارعا سيىنىپ جاتادى. بۇل جايلى نە دەۋگە بولادى؟ مۇساعا بەرگەن ون زاڭىندا ەحوبا بىلاي دەگەن: «اسپانداعى، جەردەگى... ەش نارسەنىڭ قاشالعان ٴمۇسىنىن نە بەينەسىن جاساما. ولارعا باس ٴيىپ تابىنبا» (مۇس. 2-ج. 20:4، 5). وسى زاڭنان كورىنەتىندەي، پۇتتارعا تابىنعانىمىز ەحوباعا مۇلدەم ۇنامايدى.
6. ەحوبا كۋاگەرلەرى قۇدايعا قالاي عيبادات ەتەدى؟
6 ەرتەدەگى ماسىحشىلەر تەك قانا ەحوباعا عيبادات ەتكەنىن تاريحشىلار دا راستايدى. «ماسىحشىلەر شىركەۋىنىڭ تاريحى» دەگەن كىتاپتا ايتىلعانداي، «ولار عيبادات ۇيلەرىنە بەينەلەر سالۋ نە مۇسىندەر كىرگىزۋ دەگەن ويدىڭ وزىنەن شوشىعان» («History of the Christian Church»). بۇگىندە دە ەحوبا كۋاگەرلەرى سولاردىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەيدى. ولار پەرىشتەلەردىڭ نە اۋليەلەردىڭ مۇسىندەرىنە سيىنبايدى، ٴتىپتى يسانىڭ وزىنە دە دۇعا ەتپەيدى. ەحوبا كۋاگەرلەرى مەملەكەتتىك رامىزدەرگە دە تاعزىم ەتپەيدى. قانداي جاعداي بولماسىن، ولار يسانىڭ «ەحوبا قۇدايىڭا عيبادات ەت» دەگەن سوزىنەن اتتامايدى (مات. 4:10).
7. ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ باسقا دىندەردەن ايىرماشىلىعى قانداي؟
7 بۇگىندە كوبىسى اتى شۋلى شىركەۋ ليدەرلەرىن ٴپىر تۇتادى. ولاردىڭ شىركەۋلەرىنە اعىلىپ بارادى، كىتاپتارىن ساتىپ الادى، يدەيالارىن قولدايدى، ايتقان ٵربىر سوزىنە سەنەدى. ولاردىڭ باستاعان ٸس-شارالارىنا اقشالارىن اياماي توگەدى. سول ليدەرلەردى كورگەندە، تۋرا ٴبىر يسانى كورگەندەي تامسانادى! ٴبىراق ەحوبا كۋاگەرلەرىندە ونداي ليدەرلەر جوق. ارالارىندا باسشىلىقتى قولعا العاندار بولعانمەن، كۋاگەرلەر ولارعا، يسا ايتقانداي، «باۋىرلاس» دەپ قارايدى (مات. 23:8—10). ٴبىز ٴدىني جەتەكشى بولسىن، بيلىك باسىنداعى ادام بولسىن، ەشقايسىسىن دا ٴپىر تۇتپايمىز، ولاردىڭ يدەيالارىن دا قولدامايمىز. قايتا، وسى دۇنيەدەن ٶزىمىزدى بولەك ۇستايمىز، بەيتاراپتىق ساقتايمىز. ٴبىز وسى جاعىنان وزدەرىن ٴماسىحشى سانايتىن دىندەردىڭ اراسىندا ايرىقشالانىپ تۇرامىز (جوح. 18:36).
ەحوبانىڭ ەسىمىن قۇرمەتتەيمىز
شىنايى ماسىحشىلەر وزگەلەرگە ەحوبا جايلى ماقتانىشپەن ايتادى (8—10-ابزاستاردى قاراڭىز) *
8. ەحوبا ٶز ەسىمىنىڭ داڭقتالعانىن جانە كەڭىنەن تانىلعانىن قالايتىنىن قايدان بىلەمىز؟
8 يسا دۇعاسىندا: «اكە، ەسىمىڭدى داڭقتاي كور»،— دەپ سۇراعان. سوندا ەحوبا كوكتەن كۇركىرەگەن داۋىسپەن ٴتىل قاتىپ، ەسىمىن داڭقتايتىنىن ايتتى (جوح. 12:28). يسا جەردە جۇرگەن كەزىنىڭ باسىنان اياعىنا دەيىن اكەسىنىڭ ەسىمىن داڭقتاپ ٶتتى (جوح. 17:26). دەمەك، شىنايى ماسىحشىلەر دە يساعا ەلىكتەپ، قۇدايدىڭ ەسىمىن بيىك ۇستاۋى جانە جۇرتتىڭ الدىندا ونى داڭقتاۋى ٴتيىس.
9. ٴبىرىنشى عاسىرداعى ماسىحشىلەر قۇداي ەسىمىن قۇرمەتتەيتىندەرىن قالاي كورسەتتى؟
9 ٴبىرىنشى عاسىردا ماسىحشىلەر قاۋىمى قۇرىلعان سوڭ، «قۇداي ٶز اتىمەن اتالاتىن حالىقتى تاڭداپ الۋ ٷشىن، باسقا ۇلت ادامدارىنا نازار اۋداردى» (ەل. ٸس. 15:14). بۇل ماسىحشىلەر قۇداي ەسىمىن راسىندا دا ماقتان تۇتتى جانە ونى باسقالارعا دا جاريالادى. ولار ۋاعىزداعاندا دا، كيەلى جازبالاردىڭ كىتاپتارىن جازعاندا دا قۇداي ەسىمىن كەڭىنەن قولدانعان. سول كەزەڭدە قۇداي ەسىمىن داڭقتاعان جالعىز حالىق سولار ەدى (ەل. ٸس. 2:14، 21).
10. ەحوبا كۋاگەرلەرى اتىنا زاتى ساي حالىق ەكەنىن قالاي دالەلدەپ ٴجۇر؟
10 بۇگىندە كىمدەر ەحوبانىڭ ەسىمىن داڭقتاپ ٴجۇر؟ قۇدايدىڭ ەسىمىن تيىسىنشە قۇرمەت * (يشايا 43:10—12). ال ەحوبا كۋاگەرلەرى اتىنا زاتى ساي حالىق ەكەنىن قالاي دالەلدەپ ٴجۇر؟ ٴبىز قۇدايدىڭ ەسىمى قالپىنا كەلتىرىلگەن «كيەلى جازبالار. جاڭا دۇنيە اۋدارماسىن» 240 ميلليوننان استام دانامەن شىعاردىق، سونداي-اق ەحوبانىڭ ەسىمىن پاش ەتەتىن كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن ادەبيەتتەردى 1000 نان اسا تىلدە باسىپ شىعارامىز. ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ قۇداي ەسىمىن كەڭىنەن جاريالاپ جۇرگەن جالعىز حالىق ەكەنىنە تالاس جوق!
پەن داڭققا بولەپ جۇرگەن — ەحوبا كۋاگەرلەرى عانا. ال باسقا دىندەردىڭ جەتەكشىلەرى قۇدايدىڭ دارا ەسىمىن بارىنشا جاسىرۋعا تىرىسىپ كەلەدى. ولار ونى كيەلى كىتاپتىڭ اۋدارمالارىنان الىپ تاستاعان، كەيبىرەۋلەرى ٴتىپتى ٴدىني قىزمەتتە قولدانۋعا تيىم سالعانشىندىقتى سۇيەمىز
11. ەرتەدەگى ماسىحشىلەر شىندىقتى سۇيەتىندەرىن قالاي كورسەتكەن؟
11 يسا شىندىقتى، ياعني قۇداي مەن ونىڭ نيەتى تۋرالى شىندىقتى جاقسى كورگەن. يسا وسى شىندىققا ساي ٶمىر سۇرگەن جانە ونى باسقالارعا پاش ەتكەن (جوح. 18:37). ونىڭ ٸزباسارلارى دا شىندىقتى قاتتى سۇيگەن (جوح. 4:23، 24). سوندىقتان ولار قۇدايدىڭ سوزىنە قايشى كەلەتىن نانىم-سەنىمدەردەن، سالت-داستۇرلەر مەن وي-پىكىرلەردەن باس تارتقان (قول. 2:8). ەلشى پەتىر ماسىحشىلىك جولدى «شىندىق جولى» دەپ اتاعان (پەت. 2-ح. 2:2). بۇگىندە دە شىنايى ماسىحشىلەر بارىنشا «شىندىق جولىندا جۇرۋگە» تىرىسادى. ولار ىلىمدەرىنىڭ بارلىعىن قۇدايدىڭ سوزىنە نەگىزدەيدى جانە سوعان ساي ٶمىر سۇرەدى (جوح. 3-ح. 3، 4).
12. ۇيىمدا جەتەكشىلىكتى قولعا العاندار قانداي دا ٴبىر تۇسىنىكتى وزگەرتۋ كەرەكتىگىن بايقاسا، نە ىستەيدى جانە نەگە؟
12 قۇدايدىڭ حالقى كيەلى كىتاپتى 100 پايىز دۇرىس تۇسىنەمىز دەپ ويلامايدى. ولار ىلىمدەردى تۇسىندىرگەندە جانە ۇيىمدا باسشىلىقتار بەرگەندە كەيدە قاتەلەسەتىندەرىن مويىندايدى. ويتكەنى كيەلى كىتاپتىڭ وزىندە قۇداي جايلى تۋرا ٴبىلىم بىرتە-بىرتە تەرەڭدەي تۇسەتىنى جازىلعان (قول. 1:9، 10). ەحوبا شىندىقتى بىرتىندەپ اشادى، سوندىقتان شىندىقتىڭ جارىعى جارقىراي تۇسكەنىن ٴبىز شىداممەن كۇتەمىز (ناق. س. 4:18). ەگەر جەتەكشىلىكتى قولعا العان باۋىرلاستار قانداي دا ٴبىر تۇسىنىكتى وزگەرتۋ كەرەكتىگىن بايقاسا، وندا بىردەن سولاي ەتەدى. ويتكەنى بۇنداي وزگەرىستەر ٴبىزدى قۇدايعا جاقىنداتا تۇسەدى جانە يسانىڭ ۇلگىسىنە ساي عيبادات ەتۋگە كومەكتەسەدى. ال ماسىحشىلەر الەمىندە بۇلاي ەمەس. ولار ىلىمدەرىن سەنۋشىلەرىنىڭ قۇلاقتارىنا جاعاتىنداي ەتىپ، وسى دۇنيەنىڭ اعىمىنا قاراي وزگەرتە بەرەدى (جاق. 4:4). ال ٴبىز تۇسىنىگىمىزدى زامان تالابىنا قاراي ەمەس، جازبالاردى تەرەڭ تۇسىنگەندە عانا وزگەرتەمىز. ويتكەنى ٴبىز شىندىقتى سۇيەمىز! (سال. 1-ح. 2:3، 4).
ٴبىر-ٴبىرىمىزدى بارىنشا سۇيەمىز
13. شىنايى ماسىحشىلەرگە ٴتان ەڭ باستى قاسيەت قانداي جانە ەحوبا كۋاگەرلەرى ونى قالاي تانىتىپ ٴجۇر؟
13 يسا: «مەنىڭ شاكىرتتەرىم ەكەندەرىڭدى جۇرتتىڭ ٴبارى ٶزارا سۇيىسپەنشىلىكتەرىڭنەن بىلەتىن بولادى»،— دەگەن (جوح. 13:34، 35). شىنىمەن-اق، I عاسىرداعى ماسىحشىلەر ٴبىرىنشى كەزەكتە ارالارىنداعى سۇيىسپەنشىلىكپەن تانىلعان. بۇگىنگى تاڭدا دا الەمنىڭ قاي بۇرىشىنا بارماڭىز، ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ ٴبىر-بىرىنە دەگەن ىستىق سۇيىسپەنشىلىگىن كورەسىز. باسقا دىندەردەن ايىرماشىلىعى، ولار ۇلتتارىنا، ناسىلىنە، شىققان جەرىنە قاراماستان ٴبىر وتباسىنداي تاتۋ. بۇعان ٴبىزدىڭ قاۋىم كەزدەسۋلەرىمىز، كونگرەسس سياقتى ۇلكەن جيىندارىمىز دالەل. راسىمەن دە، ارامىزداعى سۇيىسپەنشىلىك — عيباداتىمىزدىڭ ەحوباعا ۇنامدى ەكەنىنە تاعى ٴبىر ايعاق.
14. قولوستىقتارعا 3:12—14-تارماقتارعا ساي، ٴبىر-ٴبىرىمىزدى سۇيۋگە اسىرەسە نە جاتادى؟
14 كيەلى جازبالار «ٴبىر-ٴبىرىمىزدى بارىنشا سۇيۋگە» تالپىندىرادى (پەت. 1-ح. 4:8). بۇعان باۋىرلاستارىمىزدى كەشىرۋ جانە كەمشىلىكتەرىنە ٴتوزىمدى بولۋ جاتادى. سونداي-اق ٴبىز قاۋىمداعىلاردىڭ بارىنە — ٴبىزدى رەنجىتكەندەرگە دە — جومارت بولىپ، قوناقجايلىلىق تانىتامىز (قولوستىقتارعا 3:12—14 وقىڭىز). ارامىزداعى وسىنداي سۇيىسپەنشىلىك — شىنايى ٴماسىحشى ەكەنىمىزدىڭ بىردەن-ٴبىر بەلگىسى.
«سەنىم بىرەۋ»
15. ٴبىز I عاسىرداعى ماسىحشىلەردىڭ عيبادات ەتۋ ۇلگىسىنە تاعى قاي جاعىنان ەلىكتەيمىز؟
15 ٴبىز I عاسىرداعى ماسىحشىلەر قاۋىمىنا باسقا دا جاعىنان ەلىكتەيمىز. مىسالى، ٴبىزدىڭ ۇيىم I عاسىرداعى ەلشىلەر ورناتقان تارتىپپەن قۇرىلعان. قازىر دە سول كەزدەگىدەي ارالاۋشى باقىلاۋشىلار، اقساقالدار جانە قىزمەت كومەكشىلەرى بار (ٴفىلىپ. 1:1؛ تيت. 1:5). سونداي-اق قۇدايدىڭ جىنىستىق قاتىناسقا، نەكەگە جانە قاننىڭ قاسيەتتىلىگىنە قاتىستى زاڭدارىن قۇرمەتتەيمىز جانە قاۋىمدى كۇناسىنا وكىنبەيتىن ادامداردان قورعايمىز (ەل. ٸس. 15:28، 29؛ قور. 1-ح. 5:11—13؛ 6:9، 10؛ ەۆر. 13:4).
16. ەفەستىكتەرگە 4:4—6-تارماقتاردا ايتىلعان سوزدەردەن نە تۇسىنەمىز؟
16 كوپ ادام يسانىڭ سوڭىنان ەرەمىز دەگەنمەن، ولار ونىڭ شىنايى شاكىرتتەرى ەمەس ەكەنى كيەلى كىتاپتا الدىن الا ايتىلىپ كەتكەن (مات. 7:21—23). سونداي-اق وندا سوڭعى كۇندەرى سىرت كوزگە عانا «قۇدايشىل بولىپ كورىنەتىن» ادامداردىڭ كوبەيەتىنى ايتىلعان (ٴتىم. 2-ح. 3:1، 5). دەگەنمەن قۇدايعا ۇنايتىن «سەنىمنىڭ بىرەۋ» ەكەنى كيەلى كىتاپتا انىق جازىلىپ تۇر (ەفەستىكتەرگە 4:4—6 وقىڭىز).
17. بۇگىندە كىمدەر يسانىڭ سوڭىنان ەرىپ، شىنايى سەنىمدى ۇستانىپ ٴجۇر؟
17 ٴبىز يسانىڭ قۇدايعا قالاي عيبادات ەتكەنىن جانە I عاسىرداعى ماسىحشىلەر ونىڭ ۇلگىسىن قالاي ۇستانعانىن بىلدىك. وسى ماقالاداعى ايعاقتاردى قاراستىرا كەلە قانداي تۇجىرىمعا كەلەمىز؟ كىمدەر شىنايى سەنىمدى ۇستانادى؟ بۇنىڭ جاۋابى بىرەۋ-اق: ەحوبا كۋاگەرلەرى. ٴبىز ەحوبانىڭ كۋاگەرلەرى ەكەنىمىزدى جانە ەحوبا مەن ونىڭ نيەتى تۋرالى شىندىقتى بىلەتىنىمىزدى جوعارى باعالايمىز! ەندەشە، شىندىقتى بەرىك ۇستانىپ، ودان ٴبىر ەلى دە اجىرامايىق!
3-ٵن سەن بىزگە كۇش بەردىڭ، ٷمىت بەردىڭ
^ 5-ابزاس يسا ەحوباعا دۇرىس عيبادات ەتۋدىڭ ۇلگىسىن كورسەتكەن. ونىڭ I عاسىرداعى شاكىرتتەرى وسى ۇلگىنى قالاي ۇستاندى؟ بۇگىندە ەحوبا كۋاگەرلەرى سول ۇلگىگە ساي عيبادات ەتىپ جۇرگەنىنە قانداي دالەلدەر بار؟ بۇل ماقالادا وسى جايلى قاراستىرامىز.
^ 10-ابزاس مىسالى، 2008-جىلى پوپ بەنەديكت XVI قۇدايدىڭ اتى ٴدىني قىزمەتتە دە، اندەر مەن دۇعالاردا دا «اتالماۋى كەرەكتىگىن» ايتتى.
^ 62-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: ەحوبانىڭ ۇيىمى «جاڭا دۇنيە اۋدارماسىن» 200 دەن استام تىلدە شىعارعاندىقتان، ادامدار قۇدايدىڭ ەسىمى جازىلعان كيەلى كىتاپتى ٶز تىلدەرىندە وقي الادى.