25-زەرتتەۋ ماقالاسى
«قويلارىمدى ٶزىم ىزدەيمىن»
«قويلارىمدى ٶزىم ىزدەپ، ٶزىم قامقورلايمىن» (ەزەك. 34:11).
105-ٵن «قۇداي — سۇيىسپەنشىلىك»
اڭداتپا *
1. نەگە ەحوبا ٶزىن اناعا تەڭەگەن؟
«ايەل ەمىزۋلى بالاسىن ۇمىتا ما؟» بۇل — ەحوبانىڭ يشايا پايعامباردىڭ كەزىندە ايتقان ٴسوزى. قۇداي ٶز حالقىنا: «ٴتىپتى ايەل ٶز بالاسىن ۇمىتىپ كەتسە دە، مەن سەنى ەشقاشان ۇمىتپايمىن»،— دەدى (يشايا 49:15). ادەتتە ەحوبا ٶزىن اناعا تەڭەي بەرمەيدى. ٴبىراق وسى جاعدايدا ول ٶزىن اناعا تەڭەگەن. ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىنە قانشالىقتى باۋىر باساتىنىن كورسەتۋ ٷشىن، انا مەن بالانىڭ اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى مىسالعا كەلتىرگەن. كوپشىلىك انا جاسمين ەسىمدى باۋىرلاستىڭ مىنا سوزدەرىمەن كەلىسەر: «بالانى ەمىزگەن كەزدە، انا مەن بالانىڭ اراسىندا ٶمىر بويى ۇزىلمەيتىن وتە ٴبىر ەرەكشە بايلانىس پايدا بولادى».
2. بالالارىنىڭ ٴبىرى وزىنەن الشاقتاپ كەتكەندە ەحوبا نە سەزىنەدى؟
2 قاۋىمعا كەلمەي كەتكەن جانە ۋاعىزداۋدى دوعارعان بالالارىنىڭ ەشقايسىسى ەحوبانىڭ كوزىنەن تاسا قالمايدى. جىل سايىن مىڭداعان قىزمەتشىلەرىنىڭ قاۋىمنان قول ٷزىپ، ۋاعىزدامايتىن جاريالاۋشىعا * اينالعانى ەحوبانىڭ جۇرەگىن قالاي اۋىرتادى دەسەڭىزشى!
3. ەحوبا نەنى قالايدى؟
3 قاۋىمنان قول ٷزىپ قالعان اياۋلى باۋىرلاستارىمىزدىڭ كوبى قاۋىمعا قايتا ورالىپ جاتادى جانە بۇعان ٴبىز قاتتى قۋانامىز! ەحوبا وسىنداي باۋىرلاستاردىڭ ٴبارى ورالسا ەكەن دەيدى، ٴبىز دە سونى قالايمىز (پەت. 1-ح. 2:25). ٴبىز ولارعا قالاي كومەكتەسسەك بولادى؟ بۇل سۇراققا جاۋاپ الماس بۇرىن، كەيبىرەۋلەردىڭ نە ٷشىن قاۋىم كەزدەسۋىنە بارۋدى جانە ۋاعىزداۋدى دوعاراتىنىن كورەيىك.
نەگە كەيبىرەۋلەر ەحوباعا قىزمەت ەتۋدى دوعارادى؟
4. كەيبىرەۋلەرگە جۇمىس قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟
4 كەيبىرەۋلەر جۇمىسقا باسىمەن كىرىپ كەتەدى. ازيادا تۇراتىن حۋنگ * باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەن جان-تانىممەن جۇمىسقا بەرىلىپ كەتتىم. اقشام كوپ بولسا، ەحوباعا جاقسىراق قىزمەت ەتە الامىن دەگەن جاڭساق ويدا بولدىم. سوندىقتان كوبىرەك جۇمىس ىستەدىم. ٴسۇيتىپ، بىرتە-بىرتە قاۋىم كەزدەسۋلەرىن قالدىرا باستادىم، ال اقىرىندا قاۋىمنان مۇلدەم قول ٷزىپ قالدىم. بۇل دۇنيە تۋرا ٴبىر ادامداردى قۇدايدان بىرتىندەپ الشاقتاتۋ ٷشىن قۇرىلعانداي».
5. باسىنا تۇسكەن قيىندىقتار ٴبىر باۋىرلاسقا قالاي اسەر ەتتى؟
5 ال كەيبىر باۋىرلاستار قيىندىقتارعا كومىلىپ قالادى. بريتانيادا تۇراتىن بەس بالاسى بار اننا بىلاي دەيدى: «كەنجە ۇلىم مۇگەدەك بولىپ تۋىلدى. كەيىنىرەك ٴبىر قىزىم قاۋىمنان شىعارىلدى، تاعى ٴبىر ۇلىم پسيحيكالىق اۋرۋعا شالدىقتى. كوڭىلىم قۇلازىپ كەتكەنى سونشا — قاۋىمعا بارۋدى، ۋاعىزعا شىعۋدى دوعاردىم. ٴسۇيتىپ، قاۋىمنان مۇلدەم قول ٷزىپ قالدىم». اننا مەن ونىڭ وتباسىنا جانە باستارىنا وسىنداي قيىندىق تۇسكەن باسقا دا باۋىرلاستارعا قاتتى جانىمىز اشيدى!
6. قولوستىقتارعا 3:13 تەگى ٴپرينسيپتى قولدانباعان ادام ەحوبانىڭ حالقىنان قالاي الشاقتاپ كەتۋى مۇمكىن؟
6 قولوستىقتارعا 3:13 وقىڭىز. ەحوبانىڭ كەيبىر قىزمەتشىلەرىنىڭ قاۋىمداعى باۋىرلاستاردان كوڭىلى قالىپ جاتادى. ەلشى پاۋىل باۋىرلاستاردىڭ اراگىدىك «بىرەۋگە رەنجۋگە» كەلەلى سەبەبى بولاتىنىن تۇسىنگەن. كەيدە ٴبىز ٴتىپتى ادىلەتسىزدىك كورۋىمىز مۇمكىن. مۇندايدا كوڭىلىمىزگە وكپە-رەنىش ۇيالاماۋى ٷشىن اباي بولۋىمىز كەرەك. ويتكەنى اشىنعان ادام قۇداي حالقىنان الشاقتاپ كەتۋى مۇمكىن. وڭتۇستىك امەريكادا تۇراتىن پابلو دەگەن باۋىرلاستىڭ جاعدايىن كورەيىك. وعان ىستەمەگەنىن ىستەدى دەپ جالا جابىلىپ، ول قاۋىمداعى جاۋاپكەرشىلىكتەرىنەن ايىرىلىپ قالعان. ول مۇنى قالاي قابىلدادى؟ «بويىمدى اشۋ-ىزا كەرنەدى. ٴسۇيتىپ، بىرتە-بىرتە قاۋىمنان الشاقتاپ كەتتىم»،— دەيدى پابلو.
7. ار-ۇجداننىڭ مازالاۋى ادامعا قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟
7 بىرەۋلەردى ار-ۇجدانى جەگىدەي جەۋى مۇمكىن. بۇرىن جاساعان اۋىر كۇناسى ٷشىن ولار وزدەرىن قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە لايىق ەمەسپىز دەپ ويلاۋى مۇمكىن. ولار وكىنىپ، كەشىرىمگە يە بولسا دا، وزدەرىن قۇداي حالقىنىڭ اراسىندا بولۋعا لايىقسىز سەزىنۋى مۇمكىن. فرانسيسكو باۋىرلاس تۋرا وسىنداي سەزىمدە بولعان. ول بىلاي دەيدى: «مەن جىنىستىق ازعىندىق جاساعانىم ٷشىن سوگىس الدىم. باسىندا قاۋىمعا بارىپ جۇرسەم دە، جانىم كۇيزەلىپ، ٶزىمدى قۇداي حالقىنىڭ اراسىندا بولۋعا تۇرمايمىن دەپ ويلادىم. ار-ۇجدانىم ماعان تىنىم بەرمەدى. ەحوبا مەنى كەشىرمەگەنىنە سەنىمدى بولدىم. ۋاقىت وتە مەن قاۋىمنان مۇلدەم قول ٷزىپ قالدىم». وسى ايتىلعان قيىندىقتارمەن كەزىگىپ جۇرگەن باۋىرلاستارعا ٴسىز قالاي قارايسىز؟ ولارعا جاناشىرلىقپەن قارايسىز با؟ ەڭ باستىسى، ەحوبا ولارعا قالاي قارايدى؟
ەحوبا ٶز قويلارىن جاقسى كورەدى
8. ٴبىر كەزدەرى وزىنە قىزمەت ەتكەندەردى ەحوبا ۇمىتا ما؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
8 بۇرىن وزىنە قىزمەت ەتىپ، ٴبىراق كەيىن حالقىنان ۋاقىتشا اجىراپ قالعان قىزمەتشىلەرىن ەحوبا ەش ۇمىتپايدى. ولاردىڭ بۇرىنعى ەڭبەكتەرىن دە ەستەن شىعارمايدى (ەۆر. 6:10). ەحوبانىڭ ٶز حالقىن قالاي قامقورلايتىنىن يشايا پايعامبار جاقسى سۋرەتتەگەن. يشايا: «ول شوپان ىسپەتتى ٶز وتارىن باعادى. قوزىلارىن ٶزى جيناپ، قولىنا الىپ، باۋىرىنا باسىپ جۇرەدى»،— دەپ جازعان (يشايا 40:11). قويىنىڭ بىرەۋى وتاردان اجىراپ قالعاندا، ۇلى باعۋشى ەحوبا نە سەزىنەدى؟ بۇنى يسانىڭ شاكىرتتەرىنە ايتقان مىنا سوزدەرىنەن كورۋگە بولادى: «قالاي ويلايسىڭدار، ٴبىر كىسىنىڭ ٴجۇز قويى بولىپ، بىرەۋى اداسىپ كەتسە، ول توقسان توعىزىن تاۋدا قالدىرىپ، اداسىپ كەتكەنىن ىزدەپ شىقپاي ما؟ راس ايتامىن، ول ونى تاۋىپ السا، اداسپاعان توقسان توعىزىنان گورى سول قويىنا كوبىرەك قۋانادى» (مات. 18:12، 13).
9. ەجەلدە جاقسى باعۋشىلار ٶز وتارىنا قالاي قاراعان؟ (مۇقاباداعى سۋرەتتى قاراڭىز.)
9 ەحوبانى باعۋشىعا تەڭەۋ نەگە ورىندى؟ ويتكەنى ەجەلدە جاقسى باعۋشىلار قويلارىن جان سالا قامقورلايتىن. مىسالى، ٴداۋىت وتارىن قورعاۋ ٷشىن ارىستانمەن جانە ايۋمەن الىسقان (سام. 1-ج. 17:34، 35). جاقسى باعۋشى جوعالىپ قالعان ٴبىر قويدىڭ ٶزىن بايقاپ قويادى (جوح. 10:3، 14). ول 99 قويىنا قاۋىپ تونبەس ٷشىن ولاردى قوراعا كىرگىزىپ نە باسقا باعۋشىلارعا تاپسىرىپ، ٶزى جوعالعان قويىن ىزدەۋگە كەتەدى. يسانىڭ بۇل مىسالدى قولدانعان سەبەبى — ول بىزگە ماڭىزدى ٴبىر شىندىقتى ۇيرەتكىسى كەلدى. ول: «كوكتەگى اكەم دە وسى كىشىلەردىڭ بىردە-بىرەۋىنىڭ قۇرىپ كەتكەنىن قالامايدى»،— دەدى (مات. 18:14).
ەحوبا ٶز قويلارىن ىزدەيدى
10. ەزەكيەل 34:11—16 تارماقتاردا ەحوبا جوعالعان قويلارىنا قاتىستى قانداي ۋادە بەرگەن؟
10 ەحوبا ٴبارىمىزدى دە، وتاردان اجىراپ قالعان «كىشىلەردى» دە جاقسى كورەدى. ەزەكيەل پايعامبار ارقىلى قۇداي جوعالعان قويلارىن ٶزى ىزدەپ تاباتىنىن جانە ولاردىڭ رۋحاني كۇيىن قالپىنا كەلتىرەتىنىن ۋادە ەتكەن. سونداي-اق ولاردى قالاي قۇتقاراتىنىن دا ايتقان. ول قويى جوعالعان كادىمگى يسرايلدىك باعۋشى ىسپەتتى ارەكەت ەتپەك ەدى (ەزەكيەل 34:11—16 وقىڭىز). ادەتتە باعۋشى قويىن ىزدەپ تابۋ ٷشىن ۋاقىتى مەن كۇشىن ايامايدى. كەيىن جوعالعان قويىن تاپقان كەزدە، ونى وتارعا قايتارادى. ال قوي جارالانعان نە قارنى اش بولسا، باعۋشى ونىڭ جارالارىن تاڭىپ، قارنىن تويدىرادى. «قۇدايدىڭ وتارىن» باعاتىن اقساقالدار قاۋىمنان قول ٷزىپ قالعاندارعا كومەكتەسۋ ٷشىن تۋرا وسىلاي ارەكەت ەتۋ كەرەك (پەت. 1-ح. 5:2، 3). ولار جوعالعان قويلاردى ىزدەيدى، ولارعا وتارعا قايتىپ كەلۋگە كومەكتەسەدى، ٵرى رۋحاني جاعىنان قاجەتتى كومەك كورسەتەدى *.
11. جاقسى باعۋشىلار نەنى تۇسىنگەن؟
11 جاقسى باعۋشىلار قويلاردىڭ وتاردان اداسىپ كەتۋى ابدەن مۇمكىن ەكەنىن تۇسىنگەن. ەگەر قوي وتاردان كەتىپ قالسا، باعۋشى بۇل ٷشىن ونى ۇرىپ-سوقپايتىن. قازىر ەجەلدە ەحوبا وزىنەن ٴبىر ساتكە الىستاپ كەتكەن قىزمەتشىلەرىنە قالاي كومەكتەسكەنىن كورەيىك.
12. ەحوبا جۇنىسكە قالاي قارادى؟
12 ٴجۇنىس پايعامبار وزىنە بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىنداماي، قاشىپ كەتكەن. ٴبىراق ەحوبا ودان بىردەن ٷمىت ۇزبەدى. ەحوبا جاقسى باعۋشى ىسپەتتى ٴجۇنىستى قۇتقارىپ قالدى جانە تاپسىرماسىن ورىنداۋعا كۇش بەرىپ، نىعايتتى (ٴجۇنىس 2:7؛ 3:1، 2). كەيىنىرەك قۇداي اسقاباق ٶسىرىپ شىعارىپ، ٵربىر ادامنىڭ ٶمىرى قانشالىقتى باعالى ەكەنىن ٴتۇسىندىردى (ٴجۇنىس 4:10، 11). بۇل وقيعادان قانداي ساباق الامىز؟ اقساقالدار قاۋىمنان الشاقتاپ كەتكەندەردەن بىردەن كۇدەر ۇزبەۋ كەرەك. قايتا، ولاردىڭ قاۋىمنان الشاقتاپ كەتۋىنە نە سەبەپ بولعانىن تۇسىنۋگە تىرىسۋ كەرەك. ال ولار ەحوباعا قايتا ورالعان كەزدە، اقساقالدار ولارعا ٵرى قاراي دا مەيىرىممەن قىزىعۋشىلىق تانىتا بەرۋلەرى قاجەت.
13. ٴزابۇردىڭ 73-تاراۋىن جازعان جىرشىعا ەحوبانىڭ قالاي قاراعانىنان نە ۇيرەنەمىز؟
13 ٴزابۇردىڭ 73-تاراۋىن جازعان جىرشىعا زۇلىم ادامدار وركەندەپ جاتقانداي كورىنگەندە، ونىڭ كوڭىلى ٴتۇسىپ كەتكەن. سوندا ول قۇدايدىڭ ەركىن ورىنداۋدىڭ پايداسى بارىنا كۇماندانىپ قالدى (ٴزاب. 73:12، 13، 16). بۇعان ەحوبا قالاي قارادى؟ ەحوبا ونى ايىپتامادى. قايتا، ونىڭ سوزدەرىن كيەلى كىتاپقا جازدىردى. اقىرىندا، بۇل ٴزابۇر جىرشىسى ومىردە ەحوبامەن جاقسى قارىم-قاتىناستان ارتىق ەشتەڭە جوق ەكەنىن ٴتۇسىندى (ٴزاب. 73:23، 24، 26، 28). بۇل جاعدايدان قانداي ساباق الامىز؟ اقساقالدار ەحوباعا قىزمەت ەتۋدىڭ پايداسى بارىنا كۇماندانا باستاعانداردى ايىپتاۋعا اسىقپاۋ كەرەك. ونىڭ ورنىنا، ولاردىڭ ايتىپ جۇرگەن سوزدەرى مەن ارەكەتتەرىنە نە سەبەپ بولعانىن تۇسىنۋگە تىرىسۋلارى قاجەت. سودان كەيىن عانا اقساقالدار ولارعا جازبالاردان جىگەر بەرەتىن قاجەتتى تارماقتاردى كورسەتسە بولادى.
14. نەگە ٸلياس كومەككە مۇقتاج بولدى جانە ەحوبا وعان قالاي كومەكتەستى؟
14 ٸلياس پايعامبار ەزابەل پاتشايىمنان باسساۋعالاپ قاشىپ كەتكەن (پات. 1-ج. 19:1—3). ول ەحوبانىڭ باسقا ەشقانداي پايعامبارى قالمادى، ەحوباعا اتقارعان قىزمەتىم بەكەر بولدى دەپ ويلادى. ٸلياستىڭ كوڭىلى تۇسكەنى سونشا — ٴتىپتى ولگىسى كەلدى (پات. 1-ج. 19:4، 10). ەحوبا ٸلياستى ەش ايىپتاماي، ونىڭ جالعىز ەمەس ەكەنىن، قۇدىرەتتى كۇشىنە سەنىم ارتا الاتىنىن جانە وعان ٵلى دەپ كوپ ٸس تاپسىراتىنىن ايتتى. ەحوبا ٸلياستىڭ ىشكى ۋايىمىن مەيىرىممەن تىڭدادى جانە وعان جاڭا تاپسىرمالار بەردى (پات. 1-ج. 19:11—16، 18). بۇل جاعدايدان قانداي ساباق الامىز؟ بارلىعىمىز، اسىرەسە اقساقالدار ەحوبانىڭ قويلارىنا مەيىرىممەن قاراۋ كەرەك. ادام ىشىندەگىسىن اقتارىپ، رەنىشىن نە ٶزىن ەحوبانىڭ مەيىرىمىنە لايىق ەمەستەي سەزىنەتىنىن ايتقاندا، اقساقالدار ونى مۇقيات تىڭدايدى. سوسىن ولار ەحوبا ونى قاتتى جاقسى كورەتىنىنە كوزىن جەتكىزۋگە تىرىسادى.
قۇدايدىڭ جوعالعان قويلارىنا قالاي قاراۋىمىز كەرەك؟
15. جوحان 6:39 عا ساي، يسا اكەسىنىڭ قويلارىنا قالاي قارادى؟
15 ەحوبا ٶزىنىڭ جوعالعان قويلارىنا قالاي قاراعانىمىزدى قالايدى؟ بۇل ورايدا يسادان ۇلگى الساق بولادى. ەحوبا ٶزىنىڭ بارلىق قويلارىن باعالى سانايتىنىن يسا بىلگەن. سوندىقتان ول «يسرايل ٷيىنىڭ جوعالعان قويلارىن» ەحوباعا قايتارۋ ٷشىن قولىنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەدى (مات. 15:24؛ لۇقا 19:9، 10). ىزگى باعۋشى رەتىندە يسا ەحوبانىڭ قويلارىنىڭ ەشبىرىن جوعالتىپ الماۋ ٷشىن بارىن سالدى (جوحان 6:39 وقىڭىز).
16، 17. قاۋىمنان الشاقتاپ كەتكەندەرگە كومەكتەسۋگە اقساقالدار قالاي قاراۋ كەرەك؟ (« جوعالعان قويلار قانداي كۇي كەشەدى؟» دەگەن قورشاۋدى قاراڭىز.)
16 ەلشى پاۋىل ەفەس قاۋىمىنداعى اقساقالداردى يساعا ەلىكتەۋگە تالپىندىرىپ: «السىزدەرگە جاردەم بەرۋ كەرەكتىگىن جانە يەمىز يسانىڭ «العاننان گورى بەرگەن باقىتتى» دەگەن سوزدەرىن ۇمىتپاڭدار»،— دەگەن (ەل. ٸس. 20:17، 35). وسى سوزدەردەن اقساقالدارعا ەرەكشە جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلگەنىن كورۋگە بولادى. يسپانياداعى سالۆادور ەسىمدى اقساقال بىلاي دەيدى: «ەحوبا ٶزىنىڭ جوعالعان قويلارىن قالاي قامقورلايتىنى جايلى ويلاسام، ولارعا كومەكتەسۋ ٷشىن قولىمنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەگىم كەلەدى. ەحوبا ولاردى قامقورلاعانىمدى قالايدى، مەن بۇعان سەنىمدىمىن».
17 وسى ماقالادا ايتىلعان باۋىرلاستاردىڭ ٴبارى ەحوباعا قايتا ورالدى. قازىرگى ۋاقىتتا قاۋىمنان جىراقتا جۇرگەن كوپ باۋىرلاستار دا وعان قايتىپ كەلگىسى كەلەدى. كەلەسى ماقالادا ولارعا قالاي كومەكتەسە الاتىنىمىزعا كوبىرەك توقتالامىز.
139-ٵن جۇماقتا جۇرگەنىڭدى ەلەستەت
^ 5-ابزاس ەحوباعا جىلدار بويى ادال قىزمەت ەتكەندەردىڭ كەيبىرى قاۋىمنان نەگە الشاقتاپ كەتەدى؟ قۇداي ولارعا قالاي قارايدى؟ بۇل سۇراقتاردىڭ جاۋابىن وسى ماقالادا قاراستىرامىز. سونداي-اق ەحوبانىڭ ەجەلدە وزىنەن ٴبىر ساتكە الشاقتاپ كەتكەن ادامدارعا قالاي كومەكتەسكەنى جايلى جانە بۇدان ٴبىز نە ۇيرەنەتىنىمىز جايلى تالقىلايمىز.
^ 2-ابزاس ٴسوز ٴمانى: ۋاعىزداماي جۇرگەن جاريالاۋشى دەپ التى اي نە ودان كوپ ۋاقىت بويى ۋاعىزداۋ جانە شاكىرت دايىنداۋ ٸسى جونىندە ەسەپ تاپسىرماعان جاريالاۋشىلاردى ايتامىز. ٴبىراق بۇل جاريالاۋشىلار ٴبىزدىڭ باۋىرلاستارىمىز بولىپ قالا بەرەدى جانە ٴبىز ولاردى جاقسى كورەمىز.
^ 4-ابزاس كەيبىر ەسىمدەر وزگەرتىلگەن.
^ 10-ابزاس كەلەسى ماقالادا اقساقالداردىڭ وسى ٷش نارسەنى قالاي ىستەي الاتىنى تۇسىندىرىلەدى.
^ 60-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسرايلدىك باعۋشى جوعالىپ قالعان قويىن ىزدەپ تاۋىپ، وتارعا قايتاراتىن بولعان. بۇگىندە رۋحاني باعۋشىلار تۋرا سولاي ارەكەت ەتەدى.
^ 64-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: قاۋىمنان قول ٷزىپ قالعان قىز باۋىرلاس اۆتوبۋستا وتىرعاندا ەكى كۋاگەردىڭ كوپشىلىك ورىندا قۋانىشپەن ۋاعىزداپ جاتقانىن كورەدى.