25-زەرتتەۋ ماقالاسى
«وسى كىشىلەردى» سۇرىندىرمەڭىز
«وسى كىشىلەردىڭ بىردە-بىرەۋىن مەنسىنبەي جۇرمەڭدەر!» (مات. 18:10).
113-ٵن قۇداي سيلاعان تاتۋلىق
اڭداتپا *
1. نەگە ەحوبا ٵرقايسىسىمىزدى سۇيەدى دەي الامىز؟
ەحوبا ٵرقايسىسىمىزدى وزىنە جاقىنداتىپ تارتتى (جوح. 6:44). ويلاپ كورىڭىزشى، ول جەر بەتىندەگى ميللياردتاعان ادامنىڭ ىشىنەن ٴسىزدى تاڭداپ الدى. ويتكەنى ەحوبا ٴسىزدىڭ اق جۇرەگىڭىزدى، ونى جاقسى كورە الاتىنىڭىزدى بايقادى (شەج. 1-ج. 28:9). ەحوبا ٴسىزدى جاقسى بىلەدى، جاقسى تۇسىنەدى جانە ٴسىزدى سۇيەدى. بۇل كەرەمەت ەمەس پە؟!
2. ەحوباعا ٵربىر قويى باعالى ەكەنىن يسا قالاي ٴتۇسىندىردى؟
2 ٴسىز دە، بارلىق باۋىرلاستار دا ەحوبا ٷشىن باعالى. يسانىڭ باعۋشى تۋرالى ايتقان مىسالى ەسىڭىزدە مە؟ ٴجۇز قويىنىڭ بىرەۋى جوعالىپ قالعاندا باعۋشى نە ىستەدى؟ «ول توقسان توعىزىن تاۋدا قالدىرىپ، اداسىپ كەتكەنىن ىزدەپ شىقتى». ال تاۋىپ العاندا، جوعالىپ كەتكەنى ٷشىن وعان ۇرىسپادى، قايتا، قاتتى قۋاندى. بۇدان نە تۇيەمىز؟ ەحوباعا ونىڭ ٵربىر قويى باعالى. يسا: «كوكتەگى اكەم دە وسى كىشىلەردىڭ بىردە-بىرەۋىنىڭ قۇرىپ كەتكەنىن قالامايدى»،— دەگەن (مات. 18:12—14).
3. بۇل ماقالادا نە تۋرالى بىلەمىز؟
3 ٴبىزدىڭ كەسىرىمىزدەن باۋىرلاستىڭ كوڭىلى ٴتۇسىپ، مۇڭايعانىن قالاماس ەدىك. ەندەشە باسقالاردى سۇرىندىرۋدەن قالاي اۋلاق بولا الامىز؟ ال بىرەۋ ٴبىزدى رەنجىتكەندە نە ىستەسەك بولادى؟ قازىر وسى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بىلەمىز. ٴبىراق، الدىمەن، ماتاي كىتابىنىڭ 18-تاراۋىندا ايتىلعان «وسى كىشىلەر» دەگەن كىمدەر ەكەنىنە توقتالايىق.
«وسى كىشىلەر» دەگەن كىمدەر؟
4. «وسى كىشىلەر» دەپ يسا كىمدەردى ايتقان؟
4 يسانىڭ ىزىمەن جۇرەتىن شاكىرتتەرىنىڭ بارلىعى «وسى كىشىلەرگە» جاتادى. ولاردىڭ جاستارى قانشادا بولسا دا، بارلىعى «كىشكەنتاي بالالار» سياقتى، ويتكەنى ۇستازدارى يسادان ٴتالىم الۋعا دايىن (مات. 18:3). سونىمەن قاتار وي-پىكىرلەرى مەن مىنەزدەرى ٵرتۇرلى بولسا دا، ولاردىڭ بارلىعى ماسىحكە سەنەدى. ال ٴماسىح ولاردى قاتتى جاقسى كورەدى (مات. 18:6؛ جوح. 1:12).
5. بىرەۋ ەحوبانىڭ قىزمەتشىسىن سۇرىندىرسە نە جانىن جارالاسا، ول نە سەزىنەدى؟
5 «وسى كىشىلەردىڭ» بارلىعى ەحوباعا قانشالىقتى باعالى ەكەنىن ٴتۇسىنۋ ٷشىن كىشكەنتاي بالالاردى مىسالعا الايىق. ٴبىز بالالاردى قاتتى جاقسى كورەمىز. ولار ەرەسەكتەر سياقتى كۇشتى، تاجىريبەلى، اقىلدى بولماعاندىقتان، ولاردى قاشان دا قورعاۋعا دايىنبىز. نەگىزى، ٴبىز ەشبىر ادامنىڭ ٴجابىر كورگەنىن قالامايمىز. ال كىشكەنتاي بالا ٴجابىر كورىپ جاتسا، ٴبىز بۇعان قاراپ تۇرا المايمىز. ٴتىپتى قاتتى اشۋىمىز كەلەدى. ٴدال سول سياقتى، ەحوبا دا ٴبىزدى قورعاعىسى كەلەدى. بىرەۋ ونىڭ قىزمەتشىسىن سۇرىندىرسە نە جانىن جارالاسا، ونىڭ قاتتى كوڭىلى تۇسەدى، ٴتىپتى اشۋلانادى (يشايا 63:9؛ مار. 9:42).
6. قورىنتتىقتارعا 1-حات 1:26—29-تارماقتارعا ساي، وسى دۇنيە يسانىڭ شاكىرتتەرىنە قالاي قارايدى؟
6 يسانىڭ شاكىرتتەرى تاعى قانداي ماعىنادا «كىشى»؟ بۇل دۇنيەدە ادامدار باي، اتاقتى، بيلىگى بارلاردى بەدەل تۇتادى. ال يسانىڭ شاكىرتتەرىن ماڭىزسىز، تۇككە تۇرعىسىز سانايدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 1:26—29 وقىڭىز). ٴبىراق ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىنە مۇلدەم باسقاشا قارايدى.
7. ەحوبا ٴبىزدىڭ باۋىرلاستارعا قالاي قاراعانىمىزدى قالايدى؟
7 شىندىقتا ۇزاق ۋاقىتتان بەرى جۇرەيىك نە كەشە كەلەيىك، ەحوبا بارلىعىمىزدى جاقسى كورەدى. باۋىرلاستارىمىز ەحوباعا قالاي قىمبات بولسا، بىزگە دە سولاي قىمبات بولۋ كەرەك. ٴبىز كەيبىرەۋىن عانا ەمەس، «بارلىق باۋىرلاستاردى ٴسۇيۋىمىز» كەرەك (پەت. 1-ح. 2:17). ولاردى قورعاۋعا جانە قامقورلاۋعا ٵرقاشان دايىن بولۋىمىز قاجەت. ەگەر بىرەۋدى رەنجىتىپ قويساق، «ٶزى عوي تىم سەزىمتال» دەپ نەمەسە «ۋاقىت وتە ۇمىتىپ كەتەدى» دەپ تۇك بولماعانداي جۇرە بەرمەيىك. جالپى، نەگە كەيبىر ادامدار تەز رەنجىپ قالادى؟ ولار وسكەن ورتاسىنا بايلانىستى وزدەرىن تومەن باعالاۋى مۇمكىن. وزگەلەردىڭ ولار جايلى نە ويلايتىنى ولاردى قاتتى ۋايىمداتاتىن شىعار. باسقالارى شىندىققا جاڭادان كەلگەندىكتەن، وزگەلەردىڭ قاتەلىكتەرىن كەشىرۋ كەرەكتىگىن ٵلى ۇيرەنبەگەن بولار. قانداي جاعداي بولماسىن، ماقساتىمىز تاتۋلىق ورناتۋ بولسىن. ال ەگەر ٶزىمىزدىڭ تەز رەنجىپ قالا بەرەتىنىمىزدى بايقاساق، وسى بەيىمدىلىگىمىزدەن ارىلۋعا تىرىسۋىمىز كەرەك. ٴبىز مۇنى ٶزىمىزدىڭ جانتىنىشتىعىمىز ٷشىن جانە وزگەلەردىڭ قامى ٷشىن ىستەيمىز.
وزگەلەردى جوعارى قويىڭىز
8. قانداي كەڭ تارالعان كوزقاراس يسانىڭ شاكىرتتەرىنە دە اسەر ەتكەن؟
8 يسانىڭ «وسى كىشىلەر» جايلى ايتۋىنا نە قوزعاۋ بولدى؟ شاكىرتتەرى ودان: «كوك پاتشالىعىندا ەڭ ۇلى كىم بولادى؟»— دەپ سۇراعان ەدى (مات. 18:1). سول زاماندا كوپ ياھۋديلەر اتاق-دارەجەگە بار جان-تاندەرىمەن ۇمتىلاتىن. بۇعان قاتىستى ٴبىر عالىم: «ەر ادامداردىڭ ەسىل-دەرتى ابىروي-اتاققا، بەدەلگە، سي-قۇرمەتكە يە بولۋ ەدى»،— دەيدى.
9. يسانىڭ شاكىرتتەرىنە نە ىستەۋ كەرەك بولدى؟
9 يسانىڭ شاكىرتتەرىنە ياھۋدي قوعامىنا ابدەن ٴسىڭىپ قالعان باقتالاستىق رۋحىنان ارىلۋ ٷشىن كوپ كۇش سالۋ كەرەك ەدى. وسىنى جاقسى تۇسىنگەن يسا ولارعا بىلاي دەدى: «ەڭ ۇلىلارىڭ ەڭ كىشىدەي، ال باسشىلىق ەتەتىندەرىڭ قىزمەت كورسەتۋشىدەي بولىڭدار» (لۇقا 22:26). ٴبىز «ەڭ كىشىدەي» بولۋ ٷشىن، «باسقالاردى وزىمىزدەن جوعارى قويۋىمىز» كەرەك (ٴفىلىپ. 2:3). ٴبىز نەعۇرلىم وزگەلەردى وزىمىزدەن جوعارى قويساق، سوعۇرلىم ولاردى سۇرىندىرۋدەن اۋلاق بولامىز.
10. ٴبىز پاۋىلدىڭ قانداي كەڭەسىنە دەن قويۋىمىز كەرەك؟
10 باۋىرلاستارىمىزدىڭ جاقسى قاسيەتتەرىنە ۇڭىلە قارايتىن بولساق، ولاردىڭ بىزدەن ٴبىر جاعىنان بولماسا باسقا جاعىنان جوعارى ەكەنىن كورەمىز. ٴبىز ەلشى پاۋىلدىڭ قورىنتتاعى قاۋىمعا ايتقان مىنا كەڭەسىنە دەن قويعانىمىز دۇرىس: «كىم سەنى وزگەدەن ارتىق قىلدى؟ قۇدايدان الماعان نەڭ بار؟ العان بولساڭ، نەگە ەشتەڭە الماعانداي ماقتاناسىڭ؟» (قور. 1-ح. 4:7). ٴبىز ەشقاشان وزگەلەردىڭ بىزگە تامسانىپ قاراعانىن جانە ٶزىمىزدى ولاردان ارتىق ساناۋدى قالاماس ەدىك. مىسالى، ٴبىر ەر باۋىرلاس باياندامانى مايىن تامىزىپ ايتادى دەلىك، ال ايەل باۋىرلاس زەرتتەۋ ساباقتارىن باستاۋعا شەبەر دەلىك. مۇندايدا ولار ماداقتى بىردەن ەحوبا جاۋدىرۋى كەرەك.
شىن جۇرەكتەن كەشىرىڭىز
11. يسا پاتشا مەن قۇلى جايلى مىسالمەن نە ايتقىسى كەلدى؟
11 يسا ٸزباسارلارىنا وزگەلەردى سۇرىندىرمەۋدى ەسكەرتكەننەن كەيىن، پاتشا مەن قۇلى جايلى مىسال ايتىپ بەردى. پاتشا قۇلىنىڭ ەشقاشان وتەي المايتىن ۇلكەن قارىزىن كەشىرەدى. ٴبىراق سول قۇل وزگە ٴبىر قۇلدىڭ كىشكەنتاي قارىزىن كەشىرمەي قويادى. بۇنى ەستىگەن پاتشا الگى تاسجۇرەك قۇلدى تۇرمەگە قاماتادى. بۇدان قانداي ساباق الامىز؟ يسا بىلاي دەگەن: «ەگەر ٵرقايسىسىڭ ٶز باۋىرلاسىڭدى شىن جۇرەكتەن كەشىرمەسەڭدەر، كوكتەگى اكەم دە سەندەرگە سولاي ەتپەك» (مات. 18:21—35).
12. باۋىرلاسىمىزدى كەشىرمەسەك، بۇنىڭ وزگەلەرگە قانداي زيانى تيەدى؟
12 الگى مەيىرىمسىز قۇلدىڭ ارەكەتى وزىنە عانا ەمەس، وزگەلەرگە دە زيانىن تيگىزدى. بىرىنشىدەن، ول وزگە قۇلدى قارىزىن تۇگەل قايتارمايىنشا تۇرمەگە جاپقىزىپ قويدى. ەكىنشىدەن، «مۇنى كورگەن باسقا قۇلداردىڭ قاتتى كوڭىلدەرى ٴتۇستى». سول سياقتى ٴبىزدىڭ ارەكەتىمىز دە وزگەلەرگە اسەر ەتپەي قويمايدى. بىرىنشىدەن، ٴبىزدى رەنجىتكەن ادامدى كەشىرمەسەك، ونىڭ جانىن جارالايمىز، وعان كوڭىل بولمەي، سۇيىسپەنشىلىگىمىزدەن ايىرامىز. ەكىنشىدەن، سول اداممەن ارامىزدا تاتۋلىق جوق ەكەنىن قاۋىمداعىلار بايقاپ، ولار دا وزدەرىن جايسىز سەزىنەدى.
وكپەلەپ جۇرە بەرەسىز بە، الدە شىن جۇرەكتەن كەشىرەسىز بە؟ (13، 14-ابزاستى قاراڭىز) *
13. ٴبىر ٸزاشاردىڭ وقيعاسىنان قانداي ساباق الامىز؟
13 باۋىرلاسىمىزدى كەشىرسەك، بۇل وزىمىزگە دە، وزگەلەرگە دە جاقسى اسەر ەتەدى. بۇعان ٴبىر ايەل باۋىرلاستىڭ مىسالى دالەل. قاۋىمداعى ٴبىر باۋىرلاستىڭ ايتقان سوزدەرى ونىڭ جانىنا قاتتى باتاتىن. ول بىلاي دەيدى: «ونىڭ اشتى سوزدەرى كەيدە سۇيەگىمنەن ٶتىپ كەتەتىن. توپپەن ۋاعىزعا شىققاندا سول باۋىرلاسپەن ٴبىر كولىككە ٴتۇسىپ قالماسام ەكەن دەيتىنمىن. جۇزىمنەن كۇلكى كەتىپ، قۇلشىنىسىم دا باسەڭدەي باستادى. مەن وكپەلەۋگە تولىق قاقىم بار دەپ ويلادىم». ٴبىراق ايەل باۋىرلاسىمىز ٶز-ٶزىن اياپ كەتپەدى، كەك تە ساقتامادى. ول 2000-جىلعى 1-اقپانداعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» «شىن كوڭىلدەن كەشىر» دەگەن ماقالاسىن وقىپ، سول كەڭەستەرگە كىشىپەيىلدىلىكپەن قۇلاق استى. ٴسۇيتىپ، ول باۋىرلاسىن كەشىردى. ول بىلاي دەيدى: «ٴبارىمىز دە جاڭا بولمىسقا يە بولۋ ٷشىن كۇش سالىپ ٴجۇرمىز. ەحوبا ٵرقايسىسىمىزدى كۇندە-كۇندە جومارتتىقپەن كەشىرەدى. باۋىرلاسىمدى كەشىرگەننەن كەيىن قانداي جەڭىلدىك سەزىنگەنىمدى بىلسەڭىزدەر عوي! ۇستىمنەن اۋىر تاس تۇسكەندەي بولدى. قۋانىشىم قايتا ورالدى».
14. ماتاي 18:21، 22 گە ساي، پەتىردىڭ قانداي قيىندىعى بولعان بولۋى مۇمكىن جانە يسانىڭ جاۋابىنان ٴبىز نە ۇيرەنەمىز؟
14 ٴبىز كەشىرۋدىڭ دۇرىس ەكەنىن بىلسەك تە، وسىلاي ەتۋ نەگە قيىن بولىپ جاتادى؟ كەشىرۋ ەلشى پەتىرگە دە قيىن بولعان كورىنەدى (ماتاي 18:21، 22 وقىڭىز). وسىندايدا نە ىستەسەك بولادى؟ بىرىنشىدەن، ەحوبانىڭ ٴسىزدى قانشا رەت كەشىرگەنى جايلى ويلانىپ كورىڭىز (مات. 18:32، 33). كەشىرىمىنە لايىق بولماساق تا، ەحوبا ٴبىزدى كەڭپەيىلمەن كەشىرەدى (ٴزاب. 103:8—10). ٴبىراق ول ٴبىزدى «ٴبىر-ٴبىرىمىزدى سۇيۋگە» مىندەتتەيدى. دەمەك، كەشىرۋ نە كەشىرمەۋدى ٶزىمىز شەشپەيمىز. ٴبىز باۋىرلاستارىمىزدى كەشىرۋگە مىندەتتىمىز (جوح. 1-ح. 4:11). ەكىنشىدەن، كەشىرگەنىڭىزدىڭ ارتى قانداي جاقسىلىق اكەلەتىنى جايلى ويلانىڭىز. مىسالى، ٴبىزدى رەنجىتكەن ادامعا كومەكتەسەمىز، ەحوبامەن دوستىعىمىزدى، قاۋىممەن بىرلىگىمىزدى ساقتاپ قالامىز، ۇستىمىزدەگى اۋىر جۇكتەن قۇتىلامىز (قور. 2-ح. 2:7؛ قول. 3:14). ۇشىنشىدەن، بىزدەن كەشىرىمدى بولۋدى تالاپ ەتەتىن ەحوبادان كومەك سۇراپ دۇعا ەتىڭىز. شايتاننىڭ باۋىرلاستارمەن دوستىعىڭىزعا سىزات تۇسىرۋىنە جول بەرمەڭىز (ەفەس. 4:26، 27). ونىڭ تۇزاعىنا ٴتۇسىپ قالماس ٷشىن، ەحوبانىڭ كومەگىنە جۇگىنىڭىز.
سۇرىنبەڭىز
15. باۋىرلاسىڭىزدىڭ ارەكەتى جانىڭىزعا باتسا، قولوستىقتارعا 3:13 كە ساي، نە ىستەگەنىڭىز دۇرىس؟
15 باۋىرلاسىڭىز جانىڭىزدى قاتتى جارالاسا نە ىستەيسىز؟ ونىمەن تاتۋلاسۋ ٷشىن قولىڭىزدان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەڭىز. ەحوباعا ىستىق دۇعا ەتىپ، «ول باۋىرلاسقا باتاڭدى بەرشى، ساعان ۇنامدى جاقسى قاسيەتتەرىن مەن دە بايقاي بىلەيىنشى» دەپ سۇراڭىز (لۇقا 6:28). ەگەر سوندا دا باۋىرلاسىڭىزدى كەشىرە الماساڭىز، ونىمەن قالاي سويلەسەتىنىڭىزدى ويلاستىرىڭىز. ەڭ دۇرىسى — «باۋىرلاسىم مەنى رەنجىتۋ ٷشىن ادەيى جاساعان جوق قوي» دەپ ويلانۋ (مات. 5:23، 24؛ قور. 1-ح. 13:7). سويلەسكەن كەزدە دە ونىڭ نيەتىنىڭ تازا ەكەنىنە كۇماندانباڭىز. ال ەگەر ول تاتۋلاسقىسى كەلمەسە شە؟ مۇندايدا «ٴتوزىمدى بولىڭىز». باۋىرلاسىڭىزدان كۇدەر ۇزبەڭىز (قولوستىقتارعا 3:13 وقىڭىز). ەڭ باستىسى، ىزا-كەك ساقتاماڭىز. ايتپەسە ەحوبامەن دوستىعىڭىزعا كەسىرى تيەدى. ەشتەڭەنىڭ ٴسىزدى سۇرىندىرۋىنە جول بەرمەڭىز. سوندا ەحوباعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىڭىز ٴسىز ٷشىن بارىنەن دە جوعارى ەكەنىن كورسەتەسىز (ٴزاب. 119:165).
16. ٵرقايسىسىمىزعا قانداي مىندەت جۇكتەلگەن؟
16 ٴبىز ەحوباعا «ٴبىر وتار» بولىپ بىرلىكتە قىزمەت ەتەمىز، باعۋشىمىز دا ٴبىر (جوح. 10:16). «ەحوبانىڭ ەركىن ورىنداۋ ٷشىن ۇيىمداسقانبىز» كىتابىنىڭ 165-بەتىندە (حانزۇشا) مىناداي سوزدەر بار: «بىرلىكتىڭ بەرەر پايداسىن كورگەننەن كەيىن، ەندى سىزگە سونى ساقتاپ قالۋ مىندەتى جۇكتەلدى». سوندىقتان باۋىرلاستارىمىزعا پەندەنىڭ ەمەس، ەحوبانىڭ كوزىمەن قاراۋدى ۇيرەنۋىمىز كەرەك. ٴبىز بارلىعىمىز «كىشىلەرگە» جاتامىز. ەحوبا ٷشىن ٵرقايسىسىمىز وتە باعالىمىز. ٴسىز دە باۋىرلاستارىڭىزعا ەحوبا ىسپەتتى قارايسىز با؟ ولاردىڭ قامى ٷشىن جاساعان ٵربىر ارەكەتىڭىزدى ەحوبا بايقايدى ٵرى وتە باعالايدى (مات. 10:42).
17. ٴسىز نە ىستەۋگە بەكىندىڭىز؟
17 ٴبىز باۋىرلاستارىمىزدى جاقسى كورەمىز. سوندىقتان ولاردىڭ الدىنا «سۇرىندىرەتىن تاس قويماۋعا نە سەنىمىنەن تايدىراتىن ەشتەڭە ىستەمەۋگە» بەكىنەيىك (ريم. 14:13). ٴبىز باۋىرلاستارىمىزدى وزىمىزدەن جوعارى قويامىز ٵرى ولاردى كەڭپەيىلمەن كەشىرگىمىز كەلەدى. ٶزىمىز دە وزگەلەرگە سۇرىنبەيىك. قايتا، «ٶزارا تاتۋ بولۋعا جانە ٴبىر-ٴبىرىمىزدى نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىننىڭ ٴبارىن ىستەيىك» (ريم. 14:19).
130-ٵن كەشىرىمدى بولايىق
^ 5-ابزاس پەندە بولعاندىقتان كەيدە باۋىرلاستارىمىزدى رەنجىتىپ قويامىز. سول كەزدە قالاي ارەكەت ەتەمىز؟ بىردەن كەشىرىم سۇراپ، قارىم-قاتىناسىمىزدى تۇزەۋگە تىرىسامىز با؟ الدە «ٶزى سونداي رەنجىگىش بولسا قايتەم ەندى؟!» دەپ قويا سالامىز با؟ ال ٶزىمىز تەز رەنجىپ قالاتىن ادام بولساق شە؟ ٴبىز «بولمىسىم وسىنداي» دەپ رەنجىپ جۇرە بەرەمىز بە؟ الدە وسى بەيىمدىلىگىمىزبەن كۇرەسىپ، وزگەرۋگە تىرىسامىز با؟
^ 53-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: ٴبىر ايەل باۋىرلاس وزگە ايەل باۋىرلاسقا رەنجىپ وتىر. ماسەلەنى جەكە شەشىپ العاننان كەيىن ەكەۋى بولعان جايتتى ۇمىتىپ، بىرگە قۋانا قىزمەت ەتىپ ٴجۇر.
