ەحوبانىڭ ادىلدىگى مەن مەيىرىمدىلىگىنە ەلىكتەيىك
«ٵدىل سوت جۇرگىزىڭدەر، ٴبىر-بىرىڭە اينىماس سۇيىسپەنشىلىك جانە راقىمدىلىق كورسەتىڭدەر» (زاكاريا 7:9).
اندەر: 21، 69
1، 2. ا) يسا مۇسا زاڭىنا قالاي قاراعان؟ ٵ) ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار زاڭدى قالايشا بۇرىس قولدانعان؟
يسا مۇسا زاڭىن جاقسى كورگەن. ٴبىز بۇعان تاڭعالمايمىز، سەبەبى بۇل زاڭدى يسانىڭ ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى تۇلعا — اكەسى ەحوبا بەرگەن. يسانىڭ قۇداي زاڭىنا دەگەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىگى جايلى ٴزابۇر 40:8 دە الدىن الا بىلاي دەلىنگەن: «ٶزىڭنىڭ ەركىڭدى ورىنداۋعا قۇشتارمىن، ۋا، قۇدايىم. زاڭىڭدى جۇرەگىمنىڭ تۇكپىرىندە ۇستايمىن». يسا سوزىمەن ٵرى ىسىمەن قۇداي زاڭىنىڭ كەمەلدى ٵرى پايدالى ەكەنىن پاش ەتتى، سونداي-اق ونىڭ مىندەتتى تۇردە ورىندالاتىنىن دا كورسەتتى (ماتاي 5:17—19).
2 ال ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار قۇداي زاڭىن بۇرىس قولدانىپ، ونى كۇردەلى ەتىپ كورسەتكەن. بۇنى كورگەندە، قۇداي ۇلىنىڭ جۇرەگى اۋىرسا كەرەك. ولاردىڭ زاڭنىڭ ۇساق-تۇيەك بولىكتەرىن اسا مۇقياتتىلىقپەن ورىنداعانىنا نۇسقاپ يسا: «جالبىز، اسكوك، زيرە سياقتى دامدەۋىشتەردىڭ وننان ٴبىر بولىگىن بەرەسىڭدەر»،— دەدى. سوندا ولار نەنى دۇرىس ىستەمەگەن؟ يسا ٵرى قاراي: «مۇسا زاڭىنداعى ادىلدىك، مەيىرىمدىلىك جانە ادالدىق سياقتى اناعۇرلىم ماڭىزدى نارسەلەردى ەلەمەيسىڭدەر»،— دەپ ٴتۇسىندىردى (ماتاي 23:23). پارىزشىلدار مۇسا زاڭىنىڭ ٴمان-ماعىناسىن تۇسىنبەگەن ٵرى وزدەرىن باسقالاردان ارتىقپىز دەپ ساناعان. ال يسا زاڭنىڭ نە ٷشىن بەرىلگەنىن جانە ونداعى ٵربىر تالاپتىڭ ەحوبا جايلى نەنى ايان ەتەتىنىن جاقسى تۇسىنگەن.
3. وسى ماقالادا نەنى قاراستىرامىز؟
3 ٴماسىحشى بولعاندىقتان، بىزدەن مۇسا زاڭى بويىنشا ٴجۇرىپ-تۇرۋ تالاپ ەتىلمەيدى (ريمدىكتەرگە 7:6). ولاي بولسا، نەگە ەحوبا بۇل زاڭدى ٶز ٴسوزى كيەلى كىتاپقا ەنگىزدى؟ ول ٴبىزدىڭ «اناعۇرلىم ماڭىزدى نارسەلەردى»، ياعني زاڭنىڭ استارىنداعى پرينسيپتەردى، ٴتۇسىنىپ، قولدانعانىمىزدى قالايدى. مىسالى، كەزىندە باسساۋعالايتىن قالالاردىڭ ويلاستىرىلعانىنان قانداي پرينسيپتەردى كورۋگە بولادى؟ الدىڭعى ماقالادا ٴبىز قاشقىننىڭ جاساۋى قاجەت قادامدارىن قاراستىرىپ، ٴبىراز ٴتالىم العان بولاتىنبىز. ال وسى ماقالادا باسساۋعالايتىن قالالاردان ەحوبا جايلى ٵرى ونىڭ قاسيەتتەرىنە قالاي ەلىكتەي الاتىنىمىز جايلى كورەمىز. ٴبىز كەلەسى ٷش سۇراقتىڭ جاۋابىن الامىز: باسساۋعالايتىن قالالار ەحوبانىڭ مەيىرىمدى ەكەنىن قالاي كورسەتەدى؟ ولاردان قۇدايدىڭ ومىرگە دەگەن كوزقاراسى جايلى نە بىلەمىز؟ باسساۋعالايتىن قالالار ونىڭ كەمەلدى ادىلدىگىن قالاي پاش ەتەدى؟ وسى سۇراقتاردىڭ ٵرقايسىسىن قاراستىرۋ بارىسىندا كوكتەگى اكەمىزگە قالاي ەلىكتەي الاتىنىڭىزدى كورىڭىز (ەفەستىكتەرگە 5:1 وقىڭىز).
باسساۋعالايتىن قالالاردىڭ ورنالاسقان جەرى قۇدايدىڭ مەيىرىمدىلىگىن پاش ەتەدى
4، 5. ا) قاشقىن باسساۋعالايتىن قالاعا وڭاي جەتۋ ٷشىن نە ويلاستىرىلدى؟ ٵ) بۇل شارادان ەحوبا جايلى نە بىلەمىز؟
4 باسساۋعالايتىن التى قالاعا جەتۋ وڭاي ەدى. ويتكەنى ەحوبا يسرايلدىكتەرگە يورداننىڭ ەكى جاعىنان دا ٷش-ٷش قالادان تاڭداپ الۋدى تاپسىرعان. نە ٷشىن؟ وسىنىڭ ارقاسىندا قاشقىن وسى قالالاردىڭ بىرىنە تەز ٵرى وڭاي جەتە الاتىن (مۇسانىڭ 4-جازباسى 35:11—14). بۇل قالالارعا اپاراتىن جولدار دا جاقسى كۇيدە ساقتالاتىن (مۇسانىڭ 5-جازباسى 19:3). ٴبىر ياھۋدي انىقتاماسىنا ساي، قاشقىندار سول قالالاردى وڭاي تابۋ ٷشىن، جول بويىنا بەلگىلەر ورناتىلاتىن. يسرايلدە باسساۋعالايتىن قالالار بولعاندىقتان، ابايسىزدا كىسى ٶلتىرىپ قويعان يسرايلدىككە شەت ەلدەن قورعانىش ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق ەدى. وسىنىڭ ارقاسىندا ول جالعان قۇدايلارعا تابىنۋعا ازعىرىلماس ەدى.
5 مىنا جايلى ويلاپ كورىڭىزشى: ەحوبا كىسى ولتىرۋشىنىڭ ولىمگە كەسىلۋىن تالاپ ەتكەن. الايدا ول بايقاۋسىزدا كىسى ٶلتىرىپ قويعان ادامعا مەيىرىمدىلىك پەن جاناشىرلىق تانىتىلىپ، قورعانىشتا بولۋى ٷشىن قام جاساعان. ٴبىر كيەلى كىتاپ زەرتتەۋشىسى بىلاي دەدى: «بۇل شارا بارىنشا تۇسىنىكتى، بارىنشا قاراپايىم ەتىپ ويلاستىرىلعان. وعان ساي ارەكەت ەتۋ بارىنشا وڭاي بولعان». ٴيا، ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىن جازالاۋدىڭ مۇمكىندىگىن ىزدەيتىن قاتىگەز تورەشى ەمەس. قايتا، «اسا مەيىرىمدى قۇداي» (ەفەستىكتەرگە 2:4).
6. پارىزشىلدار ەحوبانىڭ مەيىرىمدىلىگىنە ەلىكتەدى مە؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
6 الايدا پارىزشىلدار وزگەلەرگە مەيىرىمدىلىك تانىتۋعا ىنتالى ەمەس ەدى. مىسالى، ٴبىر ياھۋدي انىقتاماسىندا ايتىلعانداي، پارىزشىلدار ٴبىر قاتەلىكتى ٷش رەتتەن ارتىق جاسايتىن ادامدى كەشىرۋدەن باس تارتاتىن. ولاردىڭ كوزقاراستارى قانشالىقتى بۇرىس بولعانىن كورسەتۋ ٷشىن، يسا سالىقشىنىڭ قاسىندا دۇعا ەتكەن پارىزشىلدى مىسالعا كەلتىردى. پارىزشىل بىلاي دەدى: «ۋا، قۇداي، باسقالار سياقتى توناۋشى، ادىلەتسىز، نەكە ادالدىعىن بۇزۋشى، مىنا سالىقشى سياقتى دا بولماعانىم ٷشىن العىس ايتامىن». مۇنىمەن يسا نە ايتقىسى كەلدى؟ پارىزشىلدار «وزگەلەردى مەنسىنبەيتىن» جانە ولارعا مەيىرىمدىلىك تانىتۋدىڭ قاجەتى جوق دەپ سانايتىن (لۇقا 18:9—14).
باسقالارعا سىزدەن كەشىرىم سۇراۋ وڭاي ما؟ كىشىپەيىل بولىڭىز ٵرى باسقالار سىزبەن ەمىن-ەركىن سويلەسە السىن (4—8 ابزاستاردى قاراڭىز)
7، 8. ا) ەحوبانىڭ مەيىرىمدىلىگىنە قالاي ەلىكتەي الاسىز؟ ٵ) نەگە باسقالاردى كەشىرۋ ٷشىن كىشىپەيىل بولۋىمىز قاجەت؟
7 پارىزشىلدارعا ەمەس، ەحوباعا ەلىكتەڭىز. مەيىرىمدىلىك پەن جاناشىرلىق تانىتىڭىز (قولوستىقتارعا 3:12، 13 وقىڭىز). باسقالارعا سىزدەن كەشىرىم سۇراۋ جەڭىل بولسىن (لۇقا 17:3، 4). وزىڭىزدەن بىلاي دەپ سۇراڭىز: «مەنى رەنجىتكەن ادامدى، ٴتىپتى كوپ رەت بولسا دا، تەز ٵرى وڭاي كەشىرەمىن بە؟ مەنى قاتتى وكپەلەتكەن اداممەن تاتۋلاسۋعا ىقىلاستىمىن با؟»
8 باسقالاردى كەشىرۋ ٷشىن كىشىپەيىل بولۋىمىز قاجەت. پارىزشىلدار وزدەرىن باسقالاردان ارتىقپىز دەپ ساناعاندىقتان، كەشىرۋگە ىقىلاستى بولمادى. ٴبىراق ماسىحشىلەر رەتىندە ٴبىز كىشىپەيىلدىلىكپەن باسقالاردى وزىمىزدەن جوعارى قويىپ، ولاردى كەڭپەيىلمەن كەشىرەمىز (فىلىپىلىكتەرگە 2:3). ٶز-وزىمىزدەن: «ەحوباعا ەلىكتەپ، كىشىپەيىلدىلىك تانىتىپ ٴجۇرمىن بە؟»— دەپ سۇراساق بولادى. كىشىپەيىل بولساق، وزگەلەرگە بىزدەن كەشىرىم سۇراۋ وڭاي بولادى جانە ٴبىز ولاردى وڭايلىقپەن كەشىرە سالامىز. ەندەشە، مەيىرىمدىلىك تانىتۋعا جىلدام بولىپ، رەنجۋگە اسىقپايىق (ۋاعىزداۋشى 7:8، 9).
ٶمىردى قۇرمەتتەڭىز، سوندا باسقانىڭ «قانى موينىڭىزعا جۇكتەلمەيدى»
9. ەحوبا يسرايلدىكتەرگە ٶمىردىڭ قاسيەتتى ەكەنىن تۇسىنۋگە قالاي كومەكتەستى؟
9 باسساۋعالايتىن قالالاردىڭ بولۋىنىڭ باستى ٴبىر سەبەبى يسرايلدىكتەردى جازىقسىز ادامنىڭ قانىن مويىندارىنا جۇكتەۋدەن قورعاۋ ەدى (مۇسانىڭ 5-جازباسى 19:10). ەحوبا ٶمىردى جاقسى كورەدى، ال كىسى ٶلىمىن جەك كورەدى (ناقىل سوزدەر 6:16، 17). ٵدىل دە كيەلى قۇداي بولعاندىقتان، ول ٴتىپتى ابايسىزدا بولعان كىسى ولىمىنە دە بەيجاي قاراي المايدى. ابايسىزدا كىسى ٶلتىرىپ قويعان ادامعا مەيىرىمدىلىك تانىتىلعانى راس. ٴبىراق مۇنداي كىسى ەڭ الدىمەن بولعان جايتتى اقساقالدارعا ايتۋى قاجەت ەدى. اقساقالدار مۇنى وقىس جاعداي بولدى دەپ شەشسە، قاشقىن باسساۋعالايتىن قالادا باس ٴدىني قىزمەتكەر قايتىس بولعانشا قالۋى كەرەك بولاتىن. دەمەك، قاشقىن سول قالادا ٶمىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن قالۋى مۇمكىن ەدى. بۇل شارا بارلىق يسرايلدىككە ٶمىردىڭ قاسيەتتى ەكەنىن ەسكە سالاتىن. ٶمىر بەرۋشىنى قۇرمەتتەۋ ٷشىن، ولار وزگەنىڭ ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن كەز كەلگەن جاعدايدان اۋلاق بولۋى قاجەت ەدى.
10. يسانىڭ سوزدەرىنە ساي، ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار ادامداردىڭ ٶمىرىن باعالامايتىنىن قالاي كورسەتتى؟
10 ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار ەحوباعا ەلىكتەمەدى. ولار باسقالاردىڭ ٶمىرىن مۇلدەم باعالامادى. يسا ولارعا: «ٴبىلىمنىڭ كىلتىن تارتىپ الدىڭدار. وزدەرىڭ دە كىرمەدىڭدەر، كىرگىسى كەلەتىندەرگە دە كەدەرگى جاسايسىڭدار»،— دەگەن (لۇقا 11:52). يسانىڭ مەڭزەگەنى نە ەدى؟ نەگىزى، ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار ادامدارعا قۇداي ٴسوزىن ٴتۇسىندىرىپ، ماڭگىلىك ومىرگە يە بولۋعا كومەكتەسۋ كەرەك بولاتىن. ال ولار، كەرىسىنشە، ادامدارعا «ٶمىر بەرەتىن باس جەتەكشى» يسانىڭ سوڭىنان ەرۋگە كەدەرگى جاساعان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 3:15). وسىلايشا ولاردى قۇردىمعا جەتەلەگەن. ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار وركوكىرەك تە ٶزىمشىل ەدى جانە ادامداردىڭ ٶمىرى ولار ٷشىن ٴبارىبىر بولاتىن. بۇل بارىپ تۇرعان قاتىگەزدىك ەمەس پە؟!
11. ا) ەلشى پاۋىل ومىرگە ەحوبا سياقتى قاراعانىن قالاي كورسەتتى؟ ٵ) پاۋىلدىڭ قىزمەتتەگى قۇلشىنىسىنا ەلىكتەۋگە بىزگە نە كومەكتەسەدى؟
11 قالاي ٴبىز ەحوباعا ەلىكتەپ، ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلداردىڭ كەبىن كييۋدەن اۋلاق بولا الامىز؟ ٶمىردى قۇرمەتتەپ، باعالاۋ ارقىلى. ەلشى پاۋىل وسىلاي ەتەتىنىن پاتشالىق جايلى ىزگى حاباردى مەيلىنشە كوپ ادامعا ۋاعىزداۋ ارقىلى كورسەتكەن. سوندىقتان ول: «مەنىڭ موينىمدا ەشكىمنىڭ قانى جوق»،— دەپ ايتا العان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 20:26، 27 وقىڭىز). الايدا پاۋىل كىنالى سەزىنگىسى كەلمەگەندىكتەن عانا نە ەحوبا تاپسىرعاندىقتان عانا ۋاعىزداعان با؟ جوق. پاۋىل ادامداردى جاقسى كورگەن. ولاردىڭ ٶمىرىن قۇندى دەپ ساناعان ٵرى ماڭگىلىك ومىرگە يە بولعانىن قالاعان (قورىنتتىقتارعا 1-حات 9:19—23). ٴبىز دە ومىرگە ەحوبا سياقتى قاراۋىمىز كەرەك. ول ٵربىر ادامنىڭ ومىرگە يە بولۋ ٷشىن وكىنگەنىن قالايدى (پەتىردىڭ 2-حاتى 3:9). ەحوباعا ەلىكتەۋ ٷشىن ادامداردى جاقسى كورۋىمىز قاجەت. مەيىرىمدى بولعانىمىز ۋاعىز ىسىنە قۇلشىنا اتسالىسۋعا تالپىندىرادى. ال بۇل ٸس بىزگە زور قۋانىش اكەلەدى.
12. قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرى ٷشىن قاۋىپسىزدىك نە سەبەپتى ماڭىزدى؟
12 ومىرگە ەحوبا سياقتى قاراۋ ٷشىن بىزدە قاۋىپسىزدىككە قاتىستى دۇرىس كوزقاراس بولۋ كەرەك. كولىك ايداعاندا، جۇمىس ىستەگەندە، عيبادات ورنىن سوعۋ مەن جوندەۋ ىسىنە قاتىسقاندا نە سول جاققا بارا جاتقاندا قاۋىپسىزدىك شارالارىن ۇستانعانىمىز ٴجون. كەيبىر ادامدار جۇمىستى تەز ٴبىتىرۋدى ويلايدى نە وعان كوپ اقشا جۇمساعىسى كەلمەيدى. سونىڭ كەسىرىنەن كەيىن وقىس جاعدايلار تۋىنداۋى ابدەن مۇمكىن. الايدا ادامنىڭ ٶمىرى مەن دەنساۋلىعى اقشا مەن ۋاقىتتان الدەقايدا ماڭىزدى. ٴبىزدىڭ قۇدايىمىز ٵردايىم دۇرىس ارەكەت ەتەدى جانە ٴبىزدىڭ دە وعان ەلىكتەگەنىمىزدى قالايدى. اسىرەسە اقساقالدار وزدەرىنىڭ جانە باسقالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن ويلاۋلارى كەرەك (ناقىل سوزدەر 22:3). ەگەر اقساقال قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ەسىڭىزگە سالسا، بۇعان قۇلاق اسىڭىز (عالاتتىقتارعا 6:1). ٴيا، ومىرگە ەحوبا سياقتى قاراڭىز، سوندا باسقانىڭ «قانى موينىڭىزعا جۇكتەلمەيدى».
ٸستى «ايتىلعان نۇسقاۋلار بويىنشا قاراستىرسىن»
13، 14. يسرايلدىك اقساقالدار ەحوبانىڭ ادىلدىگىنە قالاي ەلىكتەي الاتىن؟
13 ەحوبا يسرايلدىك اقساقالداردان ٶزى سياقتى ٵدىل ارەكەت ەتۋدى تالاپ ەتكەن. الدىمەن، اقساقالدار بارلىق ايعاقتى تەكسەرۋى ٴتيىس ەدى. سوسىن كىسى ولتىرۋشىگە مەيىرىمدىلىك تانىتۋ-تانىتپاۋدى شەشپەس بۇرىن، ولار ونىڭ نيەتى، كوزقاراسى مەن بۇرىنعى ارەكەتتەرىن مۇقيات قاراستىرۋ كەرەك ەدى. قاشقىن مەرت بولعان كىسىنى جەك كوردى مە، جوق پا، ونى ولتىرۋگە نيەتتەنگەن بە، جوق پا، سونى انىقتاۋلارى قاجەت بولاتىن (مۇسانىڭ 4-جازباسى 35:20—24 وقىڭىز). كىسى ولتىرگەن ادامعا كەم دەگەندە ەكى كۋاگەردىڭ راستاۋىمەن عانا ۇكىم شىعارىلاتىن (مۇسانىڭ 4-جازباسى 35:30).
14 بولعان جايتتىڭ انىق-قانىعىنا جەتكەن سوڭ، اقساقالدار ادامنىڭ نە ىستەگەنىن عانا ەمەس، ونىڭ ٶزى جايلى دا ويلانعاندارى ٴجون بولاتىن. بىردەن كورىنبەيتىن جايتتاردى كورە ٴبىلۋ ٷشىن، سونداي-اق بۇل جاعدايدىڭ نە سەبەپتى ورىن العانىن اڭعارا ٴبىلۋ ٷشىن ولارعا تۇسىنىك كەرەك-ٴتىن. ەڭ باستىسى، اقساقالدارعا ەحوبا سياقتى تۇسىنىكپەن، مەيىرىمدىلىك ٵرى ادىلدىكپەن ارەكەت ەتۋگە كومەكتەسەتىن كيەلى رۋح قاجەت ەدى (مۇسانىڭ 2-جازباسى 34:6، 7).
15. يسانىڭ كۇناكارلارعا دەگەن كوزقاراسى پارىزشىلداردىكىنەن قالايشا ەرەكشەلەندى؟
15 پارىزشىلدار مەيىرىمدىلىكپەن تورەلىك ەتپەگەن. ولار ادامنىڭ جاساعان كۇناسىنا قادالىپ قالاتىن، ال ادامنىڭ قانداي بولعانى ولاردى ەش قىزىقتىرمايتىن. بىردە يسانىڭ ماتايدىڭ ۇيىندە تاماقتانىپ وتىرعانىن كورگەندە، كەيبىر پارىزشىلدار شاكىرتتەردەن: «نەگە ۇستازدارىڭ سالىقشىلارمەن جانە كۇناكارلارمەن بىرگە تاماقتانادى؟»— دەپ سۇرادى. سوندا يسا: «دارىگەر دەنساۋلىعى جاقسى ادامدارعا ەمەس، اۋرۋلارعا قاجەت. سوندىقتان «مەن قۇرباندىقتى ەمەس، مەيىرىمدىلىكتى قالايمىن» دەگەن سوزدەردىڭ ٴمانىن ۇعىپ الىڭدار. ويتكەنى مەن ادىلدەردى ەمەس، كۇناكارلاردى وكىنۋگە شاقىرۋ ٷشىن كەلدىم»،— دەدى (ماتاي 9:9—13). سوندا يسا ادامداردىڭ كۇنالارىن بولماشى دەپ قاراستىردى ما؟ جوق، مۇلدەم ولاي ەمەس. يسا ولاردىڭ ٶز كۇناسىنا وكىنگەنىن قالادى. ادامداردى وكىنۋگە شاقىرۋ ونىڭ ۋاعىزداعان حابارىنىڭ ماڭىزدى بولىگى بولعان (ماتاي 4:17). يسا «سالىقشىلار مەن كۇناكارلاردىڭ» ٴبارى بولماسا دا، كەيبىرى وزگەرگىسى كەلەتىنىن بىلگەن. ولار ماتايدىڭ ۇيىنە جاي تاماقتانۋ ٷشىن عانا بارماعان. ولار يسانىڭ سوڭىنان ەرىپ جۇرگەن بولاتىن (مارقا 2:15). وكىنىشتىسى، پارىزشىلداردىڭ باسىم كوبى ادامدارعا يسا سياقتى قاراماعان. ولار ادامداردىڭ وزگەرە الاتىنىنا سەنبەگەن جانە تەرىس جولىنان ەشقاشان قايتپايتىن كۇناكار رەتىندە قاراعان. پارىزشىلدار مەن ٵدىل دە مەيىرىمدى ەحوبانىڭ اراسىنداعى ايىرماشىلىق جەر مەن كوكتەي بولعان!
16. سوت كوميتەتى نەنى انىقتاي ٴبىلۋى كەرەك؟
16 بۇگىندە اقساقالدار «ادىلدىكتى سۇيەتىن» ەحوباعا ەلىكتەۋلەرى قاجەت (ٴزابۇر 37:28). ولار الدىمەن كۇنا جاسالدى ما، جوق پا، سونى انىقتاۋ ٷشىن، بولعان جايتتى تىڭعىلىقتى تەكسەرۋلەرى ٴتيىس. ەگەر كۇنا جاسالعان بولسا، نە ىستەۋ كەرەكتىگىن شەشۋ ٷشىن كيەلى كىتاپقا جۇگىنەدى (مۇسانىڭ 5-جازباسى 13:12—14). ال سوت كوميتەتىندە قىزمەت ەتكەن كەزدە ولار اۋىر كۇنا جاساعان ادام وكىنە مە، جوق پا، سونى انىقتاۋ ٷشىن اسا مۇقيات بولۋلارى كەرەك. بۇل ٵردايىم وڭايعا سوعا بەرمەيدى. ويتكەنى ادامنىڭ وكىنگەن-وكىنبەگەنى سىرت كوزگە بىردەن كورىنە بەرمەيدى. بۇل ونىڭ جاساعان كۇناسىنا دەگەن كوزقاراسىنان جانە جۇرەك كۇيىنەن كورىنەدى (ايان 3:3). كۇنا جاساعان ادامعا مەيىرىمدىلىك كورسەتىلۋ ٷشىن، ول وكىنۋگە ٴتيىس *.
17، 18. ادامنىڭ شىنايى وكىنگەن-وكىنبەگەنىن اقساقالدار قالاي بىلە الادى؟ (ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتى قاراڭىز.)
17 ەحوبا مەن يسا ادامنىڭ نە ويلاپ، نە سەزىنىپ تۇرعانىن ناقتى بىلەدى، ويتكەنى جۇرەكتەرىن وقي الادى. ٴبىراق اقساقالدار ادامنىڭ جۇرەگىن وقي المايدى. ەندەشە، اقساقال بولساڭىز، ادامنىڭ شىنايى وكىنگەن-وكىنبەگەنىن قالاي انىقتاي الاسىز؟ بىرىنشىدەن، دانالىق پەن قىراعىلىق سۇراپ دۇعا ەتىڭىز (پاتشالار 1-جازبا 3:9). ەكىنشىدەن، «وسى دۇنيەگە ٴتان مۇڭ» مەن «قۇدايعا ۇنامدى مۇڭنىڭ»، ياعني شىنايى وكىنىشتىڭ، اراسىنداعى ايىرماشىلىقتى كورۋ ٷشىن، قۇداي ٴسوزى مەن ادال قۇلدىڭ بەرىپ جاتقان ادەبيەتتەرىنە جۇگىنىڭىز (قورىنتتىقتارعا 2-حات 7:10، 11). كيەلى كىتاپ وكىنگەن جانە وكىنبەگەن ادامداردى قالاي سيپاتتايتىنىنا ٴمان بەرىپ، ولاردىڭ سەزىمدەرىن، ويلارى مەن ارەكەتتەرىن سارالاپ-سالماقتاپ كورىڭىز.
18 ۇشىنشىدەن، ادامنىڭ جاساعان كۇناسىن عانا ەمەس، ونىڭ ٶزى جايلى دا ويلانىڭىز. ونىڭ العان تاربيەسى مەن وسكەن ورتاسى قانداي؟ مۇنداي شەشىمدەر قابىلداۋىنا نە سەبەپ بولدى؟ ونىڭ قانداي قيىندىقتارى بار؟ كيەلى كىتاپتا ماسىحشىلەر قاۋىمىنىڭ باسى يسانىڭ قالاي تورەلىك ەتەتىنى جايلى الدىن الا بىلاي دەلىنگەن: «ول تەك كورگەنىنە ساي تورەلىك ەتپەيدى، تەك ەستىگەنىنە ساي تۇزەتپەيدى. قايتا، جارلىعا ٵدىل ۇكىم شىعارادى، جەردەگى مومىنداردىڭ مۇددەسى ٷشىن حالىقتى تۋراشىلدىقپەن تۇزەتەدى. ونىڭ سوزدەرى جەر تۇرعىندارى ٷشىن تاياقپەن دۇرە سوققانداي بولادى» (يشايا 11:3، 4). اقساقالدار، يسا سىزدەرگە قاۋىمىنا قامقورلىق ەتۋدى تاپسىرعان، سوندىقتان ٵدىل ٵرى مەيىرىممەن تورەلىك ەتۋگە ٶزى كومەكتەسەتىن بولادى (ماتاي 18:18—20). ٴبىزدىڭ قامىمىزدى ويلايتىن اقساقالداردىڭ بارىنا قانشالىقتى ريزامىز دەسەڭىزشى! سونداي-اق ولار بىزگە ٶزارا ادىلدىك پەن مەيىرىمدىلىك تانىتۋعا كومەكتەسەدى.
19. باسساۋعالايتىن قالالاردى قاراستىرۋ بارىسىندا ومىردە قولداناتىن قانداي ساباق الدىڭىز؟
19 مۇسا زاڭىندا «نەگىزگى ٴبىلىم مەن شىندىق» جازىلعان. ودان ەحوبا مەن ونىڭ پرينسيپتەرى جايلى بىلە الامىز (ريمدىكتەرگە 2:20). زاڭدا ايتىلعان باسساۋعالايتىن قالالاردى قاراستىرۋ ارقىلى اقساقالدار «ٵدىل سوت جۇرگىزۋدى» ۇيرەنەدى ٵرى باۋىرلاستارعا ٶزارا «اينىماس سۇيىسپەنشىلىك جانە راقىمدىلىق» تانىتۋعا كومەكتەسەدى (زاكاريا 7:9). بۇگىندە بىزدەن مۇسا زاڭىن ۇستانۋ تالاپ ەتىلمەيدى، دەسە دە ەحوبا وزگەرگەن جوق. ادىلدىك پەن مەيىرىمدىلىك ول ٷشىن ٵلى دە وتە ماڭىزدى. وسىنداي قۇدايعا قىزمەت ەتۋ ٴبىز ٷشىن زور مارتەبە. ەندەشە، ەحوبانىڭ تاماشا قاسيەتتەرىنە ەلىكتەپ، ودان قاۋىپسىزدىك پەن قورعانىش تابايىق!
^ 16-ابزاس 2006-جىلدىڭ 15-قىركۇيەگىندەگى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 30-بەتىندەگى «وقىرمان ساۋالدارىن» (حانزۇشا) قاراڭىز.
