ەحوبانىڭ وي قالپىنا يە بولدىڭىز با؟
«وي-سانالارىڭدى جاڭارتىپ، تۇبەگەيلى وزگەرىڭدەر» (ريمدىكتەرگە 12:2).
اندەر: 56، 123
1، 2. شىندىققا تەرەڭ ۇڭىلە كەلە نە نارسەگە ۇيرەندىك؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
بۇلدىرشىننىڭ وزىنە تارتۋ ەتىلگەن سيلىققا قول سوزىپ تۇرعانىن ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. قاسىندا تۇرعان اتا-اناسى وعان «راقمەت ايت» دەپ سىبىرلاپ تۇر. سول ۋاقىتتا بۇل ٴبۇلدىرشىن اتا-اناسىنىڭ ۇيرەتۋىمەن عانا راقمەت ايتاتىن شىعار. ٴبىراق اتا-اناسى العىس ٴبىلدىرۋدى نەلىكتەن ماڭىزدى سانايتىنىن ول وسە كەلە تۇسىنە باستايدى. ٴسۇيتىپ، ريزاشىل بولۋدى ۇيرەنگەن ول العىس بىلدىرۋگە ەندى ٶزى تالپىناتىن بولادى.
2 ٴبىزدىڭ دە ومىرىمىزدە وسىعان ۇقساس جاعداي ورىن الدى. شىندىقتى بىلگەندە، ەحوبانىڭ نەگىزگى تالاپتارىنا مويىنسۇنۋ ماڭىزدى ەكەنىن تۇسىندىك. ال شىندىققا تەرەڭ ۇڭىلە كەلە، ەحوبانىڭ وي قالپىن بىلە تۇستىك: وعان نە ۇناپ، نە ۇنامايتىنىن جانە ٴتۇرلى جاعدايلارعا قالاي قارايتىنىن تۇسىندىك. ەحوبانىڭ ويلارى شەشىمدەرىمىز بەن ٴجۇرىس-تۇرىسىمىزعا اسەر ەتۋىنە جول بەرسەك، ونىڭ وي قالپىنا يە بولامىز.
3. ەحوبانىڭ كوزىمەن قاراۋ نەگە قيىن بولۋى مۇمكىن؟
3 ەحوبا سياقتى ويلاۋدى ۇيرەنە ٴجۇرىپ، كوپ قۋانىش سەزىنەرىمىز انىق. ٴبىراق كەمەلسىز بولعاندىقتان، ەحوبانىڭ كوزىمەن قاراۋ كەيدە قيىنعا سوعىپ جاتادى. مىسالى، ٴبىز ونەگەلىك تازالىققا، دۇنيەقۇمارلىققا، قاندى بۇرىس قولدانۋعا، ۋاعىز ىسىنە جانە باسقا دا نارسەلەرگە ەحوبانىڭ قالاي قارايتىنىن بىلەمىز. ٴبىراق بىزگە ەحوبانىڭ كوزقاراسىن ٴتۇسىنۋ قيىن بولۋى مۇمكىن. ەندەشە ويلارىمىز ەحوبانىكىنە بارىنشا ۇقساس بولۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟ بۇل قازىر دە، بولاشاقتا دا دۇرىس ارەكەت ەتۋگە قالاي كومەكتەسەدى؟
ەحوبانىڭ وي قالپىنا يە بولۋدىڭ جولدارى
4. وي-سانامىزدى جاڭارتۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
4 ريمدىكتەرگە 12:2 وقىڭىز. بۇل تارماقتا ەلشى پاۋىل ەحوبا سياقتى ويلاۋدى ۇيرەنۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن جازعان. ول: «وسى زاماننىڭ ٶمىر سالتىن ۇلگى ەتپەڭدەر»،— دەگەن. الدىڭعى ماقالادان بىلگەنىمىزدەي، بۇل وسى دۇنيەدەگى وي-پىكىرلەر مەن كوزقاراستان باس تارتۋدى بىلدىرەدى. سونداي-اق ەلشى پاۋىل وي-سانامىزدى جاڭارتۋ كەرەكتىگىن دە ايتتى. بۇل ٷشىن قۇدايدىڭ ٴسوزىن زەرتتەۋ، ونىڭ ويلارىن ٴتۇسىنىپ، سولار جايلى وي جۇگىرتۋ جانە قۇداي سياقتى ويلاۋعا بارىنشا تىرىسۋ قاجەت.
5. وقۋ مەن جەكە زەرتتەۋدىڭ ايىرماشىلىعىن ٴتۇسىندىرىڭىز.
5 جەكە زەرتتەۋ دەگەنىمىز — مالىمەتتى تەز وقىپ شىعىپ، جاۋاپتاردىڭ استىن ٴسىزۋ ەمەس. زەرتتەۋ بارىسىندا «ەحوبا قانداي قۇداي؟ ول قالاي ارەكەت ەتەدى؟ ونىڭ وي قالپى قانداي؟ ەحوبانىڭ بۇلاي ارەكەت ەتۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟» دەگەن سۇراقتار جايلى ويلانعان ٴجون. سونداي-اق ەحوبانىڭ نە سەبەپتى كەيبىر ىستەرگە اسىق بولعانىمىزدى، ال كەيبىرىنەن قاشىق بولعانىمىزدى قالايتىنىن تۇسىنۋگە تىرىسايىق. سونداي-اق ٴجۇرىس-تۇرىسىمىز بەن وي-سانامىزدى قاي جاعىنان جاقسارتۋعا بولاتىنى جايلى ويلانايىق. ارينە، زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە، وسى جايتتاردىڭ بارلىعىن ەسكەرۋ مۇمكىن بولا بەرمەيتىن شىعار. دەسە دە وي جۇگىرتۋگە ۋاقىت بولگەنىمىز دۇرىس. بالكىم، جەكە زەرتتەۋگە ارناعان ۋاقىتتىڭ جارتىسىن وي جۇگىرتۋگە بولەرمىز (ٴزابۇر 119:97؛ تىموتەگە 1-حات 4:15).
6. قۇداي ٴسوزى جايلى وي جۇگىرتكەننىڭ ناتيجەسى قانداي بولادى؟
6 قۇدايدىڭ سوزىنەن وقىعاندارىمىز جايلى وي جۇگىرتكەندە، كەرەمەت ناتيجەگە قول جەتكىزەمىز. ەحوبانىڭ ويى كەمەلدى ەكەنىنە كوزىمىز جەتەدى. ٴتۇرلى جاعدايلارعا ەحوبانىڭ قالاي قارايتىنىن تۇسىنەمىز. ال ۋاقىت وتە ونىڭ كوزقاراسىمەن كەلىسەمىز. وسىلاي وي-سانامىز جاڭارىپ، جاڭاشا ويلانا باستايمىز. ٴسۇيتىپ، بىرتە-بىرتە ەحوبانىڭ وي قالپىنا يە بولامىز.
ويىمىز ٴجۇرىس-تۇرىسىمىزعا اسەر ەتەدى
7، 8. ا) ەحوبا دۇنيە-مۇلىككە قالاي قارايدى؟ (ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتەردى قاراڭىز.) ٵ) دۇنيە-مۇلىككە ەحوبا سياقتى قاراساق، ٴبىز ٷشىن ەڭ ماڭىزدىسى نە بولادى؟
7 ويلارىمىز ٸس-ارەكەتتەرىمىزگە دە اسەر ەتەدى (مارقا 7:21—23؛ جاقىپ 2:17). مۇنى ٴتۇسىنۋ ٷشىن بىرنەشە مىسال قاراستىرايىق. ٴبىرىنشىسى — يسانىڭ تۋىلۋى جايلى وقيعا. بۇل وقيعادان ەحوبانىڭ دۇنيە-مۇلىككە قالاي قارايتىنى انىق كورىنەدى. ٴجۇسىپ پەن ٴماريام قاراپايىم ٶمىر كەشسە دە، ەحوبا ولارعا ٶز ۇلىن باعىپ-قاعۋدى سەنىپ تاپسىرعان (مۇسانىڭ 3-جازباسى 12:8؛ لۇقا 2:24). يسا تۋىلعاندا، ٴماريام ونى «اقىرعا جاتقىزدى، سەبەبى قوناقۇيدە ولارعا ورىن بولماعان ەدى» (لۇقا 2:7). ەحوبا ٶز ۇلىنىڭ الدەقايدا جايلى ورىندا تۋىلۋىنا قام جاساي الار ەدى. ٴبىراق ول يسانىڭ قۇدايعا دەگەن عيباداتتى ٴبىرىنشى ورىنعا قوياتىن وتباسىندا تاربيەلەنگەنىن قالادى. ەحوبا ٷشىن ەڭ ماڭىزدىسى وسى ەدى.
8 وسى وقيعادان ەحوبانىڭ دۇنيە-مۇلىككە قالاي قارايتىنى انىق كورىنەدى. ەحوبا ٷشىن ٴبىزدىڭ ونىمەن قارىم-قاتىناسىمىز اسا ماڭىزدى. ٴبىراق كەيبىر اتا-انالار بالالارىندا ەڭ جاقسى، ەڭ قىمبات زاتتار بولسا ەكەن دەيدى. ولار وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ٷشىن ٴتىپتى بالالارىنىڭ ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىن قۇربان ەتۋگە دايىن. ال ٴسىز دۇنيە-مۇلىككە ەحوبانىكىندەي كوزقاراس تانىتاسىز با؟ شەشىمدەرىمىز بەن ارەكەتتەرىمىزگە قاراپ نە دەۋگە بولادى؟ (ەۆرەيلەرگە 13:5 وقىڭىز).
9، 10. وزگەلەردى سۇرىندىرۋگە ەحوبا سياقتى قارايتىنىمىزدى قالاي كورسەتەمىز؟
9 تاعى ٴبىر مىسال رەتىندە وزگەلەردى سۇرىندىرگەن ادامعا ەحوبانىڭ قالاي قارايتىنىن كورەيىك. مۇنداي ادام باسقالاردىڭ كۇنا جاساۋىنا نە ەحوباعا قىزمەت ەتۋدى دوعارۋىنا سەبەپشى بولادى. يسا: «كىمدە-كىم ماعان سەنەتىن وسى كىشىلەردىڭ بىرەۋىن سەنىمنەن تايدىرسا، ونىڭ موينىنا ديىرمەن تاسى بايلانىپ، تەڭىزگە تاستالعانى جاقسىراق بولار ەدى»،— دەگەن (مارقا 9:42). نە دەگەن پارمەندى سوزدەر! ٴبارىمىز بىلەتىنىمىزدەي، يسا — ەحوبانىڭ ناق بەينەسى. سوندىقتان الدەبىرەۋ يسانىڭ ٸزباسارىن سۇرىندىرسە، بۇل ەحوباعا وتە ۇنامسىز ارەكەت دەپ ايتا الامىز (جوحان 14:9).
10 وزگەلەردى سۇرىندىرۋگە ەحوبا مەن يسا سياقتى قارايمىز با؟ ارەكەتتەرىمىزگە قاراپ نە ايتۋعا بولادى؟ مىسالى، بىزگە بەلگىلى ٴبىر كيىنۋ ٴستيلى مەن ساندەنۋ ۇلگىسى ۇنايتىن شىعار. ٴبىراق بۇل قاۋىمدا الدەبىرەۋدە جاعىمسىز سەزىم يا ازعىن ويلار تۋدىراتىنىن بىلسەك، نە ىستەيمىز؟ باۋىرلاستارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىز جەكە قالاۋىمىزعا «جوق» دەۋگە تالپىندىرادى ەمەس پە؟ (تىموتەگە 1-حات 2:9، 10).
11، 12. ەحوبا جەك كورەتىندى جەك كورگەنىمىز جانە ۇستامدىلىق دامىتقانىمىز ٴبىزدى نەدەن قورعايدى؟
11 ٷشىنشىسى، ەحوبا زۇلىمدىقتى جەك كورەدى (ٴزابۇر 5:4). ول كەمەلسىزدىگىمىزدىڭ كەسىرىنەن بىزگە دۇرىس نارسەنى جاساۋ كەيدە قيىن بولاتىنىن جاقسى بىلەدى. دەسە دە ول ٴبىزدىڭ ٶزى سياقتى جاماندىقتان جيرەنگەنىمىزدى قالايدى (ٴزابۇر 97:10 وقىڭىز). ەحوبانىڭ جاماندىقتى نە سەبەپتى جەك كورەتىنى جايلى وي جۇگىرتسەك، ونىڭ وي قالپىنا يە بولامىز. سونداي-اق جامان نارسە ىستەۋگە ازعىرىلعاندا، بۇعان قارسى تۇرا الامىز.
كيەلى كىتاپتا تىكەلەي ايىپتالماسا دا، كەيبىر ىستەر دۇرىس ەمەس بولىپ تابىلادى
12 جاماندىقتى جەك كورۋدى ۇيرەنسەك، كيەلى كىتاپتا تىكەلەي ايىپتالمايتىن كەيبىر ىستەردىڭ دۇرىس ەمەس ەكەنىن تۇسىنەمىز. مىسالى، ادامنىڭ الدىنا وتىرىپ بيلەۋ سياقتى ونەگەسىز ارەكەت بۇگىندە كەڭ تاراعان. كەيبىر ادامدار «بۇل ٴبيدى بيلەگەندە، بىرەۋمەن تىكەلەي جىنىستىق قاتىناسقا تۇسپەيسىڭ، سوندىقتان وندا تۇرعان ەشتەڭە جوق» دەۋى مۇمكىن *. ٴبىراق ەحوبا دا سونداي ويدا ما؟ ەسىڭىزدە بولسىن، ەحوبا جاماندىقتىڭ كەز كەلگەن ٴتۇرىن جەك كورەدى. ولاي بولسا، ۇستامدىلىق دامىتۋ ارقىلى جانە ەحوبا جەك كورەتىندى جەك كورۋ ارقىلى جاماندىق اتاۋلىدان قاشىق بولايىق (ريمدىكتەرگە 12:9).
قالاي ارەكەت ەتەتىنىڭىزدى قازىردەن ويلاستىرىڭىز
13. ەحوبانىڭ وي قالپىن قازىردەن باستاپ تۇسىنگەنىمىز بولاشاق شەشىمدەرىمىزگە قالاي اسەر ەتەدى؟
13 جەكە زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە، ەحوبانىڭ ٴتۇرلى جاعدايلارعا قالاي قارايتىنىن كورە ٴبىلۋ كەرەك. بۇل بىزگە دۇرىس شەشىمدەر قابىلداۋعا كومەكتەسەدى. شۇعىل شەشىم قابىلداۋ كەرەك بولعاندا دا، ابدىراپ قالمايمىز (ناقىل سوزدەر 22:3). كيەلى كىتاپتاعى بىرنەشە مىسالدى قاراستىرىپ كورەيىك.
14. جۇسىپتىڭ پوتيفاردىڭ ايەلىنە بەرگەن جاۋابىنان نە نارسەگە ۇيرەنەمىز؟
14 پوتيفاردىڭ ايەلى ٴجۇسىپتى ازعىرعاندا، ول ودان بىردەن باس تارتتى. ول ەحوبانىڭ نەكەگە قالاي قارايتىنى جايلى وي جۇگىرتسە كەرەك (مۇسانىڭ 1-جازباسى 39:8، 9 وقىڭىز). ٴجۇسىپ پوتيفاردىڭ ايەلىنە: «قالايشا مەن وسىنداي اۋىر قىلمىس جاساپ، قۇداي الدىندا كۇناعا باتپاقپىن؟!»— دەگەن. بۇل ونىڭ ەحوبانىڭ وي قالپىنا يە بولعانىن كورسەتەدى. ال ٴبىز تۋرالى نە دەۋگە بولادى؟ جۇمىستاعى ارىپتەسىڭىز سىزگە قىلىمسىپ-قىرىنداي باستاسا، نە ىستەيسىز؟ يا بولماسا الدەبىرەۋ ۇيالى تەلەفونىڭىزعا ازعىن بەينەلەر مەن حابارلامالار جىبەرسە شە؟ * مۇندايدا ەحوبانىڭ وسى نارسەلەرگە قالاي قارايتىنىن الدىن الا ٴبىلىپ العانىمىز، ونىڭ كوزقاراسىن قابىلداپ، قالاي ارەكەت ەتەتىنىمىزدى شەشىپ العانىمىز دۇرىس. سوندا ەحوباعا ادال بولىپ قالۋ الدەقايدا جەڭىل بولادى.
15. ٷش ەۆرەي جىگىتى سياقتى ەحوباعا ادالدىق ساقتاۋعا نە كومەكتەسەدى؟
15 ٷش ەۆرەي جىگىتى شادىراق، ميساق پەن ابدىنەگونىڭ مىسالىن دا قاراستىرايىق. ناۆۋحودونوسور پاتشا ٶزى ورناتقان التىن مۇسىنگە تابىنۋدى ٵمىر ەتكەندە، ولار بۇدان ٷزىلدى-كەسىلدى باس تارتادى. پاتشاعا بەرگەن نىق جاۋاپتارىنان ولاردىڭ ادالدىقتارى قالاي سىنالۋى مۇمكىن ەكەنى تۋرالى الدىن الا ويلانعاندارى كورىنەدى (مۇسانىڭ 2-جازباسى 20:4، 5؛ دانيال 3:4—6، 12، 16—18). ال ٴبىز تۋرالى نە دەۋگە بولادى؟ باستىعىمىز جالعان ٴدىنمەن بايلانىسى بار مەيرامعا اقشا بەرۋدى سۇراسا، نە ىستەيمىز؟ وسىنداي جاعدايعا كەزىككەندە ەمەس، قازىردەن باستاپ ەحوبانىڭ بۇعان قالاي قارايتىنى جايلى وي جۇگىرتكەنىمىز جاقسى. سوندا وسىنداي جاعدايعا كەزىككەندە، الگى ٷش ەۆرەي جىگىتى سياقتى بىردەن دۇرىس ارەكەت ەتىپ، دۇرىس سويلەي الامىز.
ٴسىز ىزدەنىس جاساپ، مەديسينالىق قۇجاتىڭىزدى تولتىرىپ، دارىگەرىڭىزبەن سويلەستىڭىز بە؟ (16-ابزاستى قاراڭىز)
16. ەحوبانىڭ وي قالپىن انىق تۇسىنگەنىمىز شۇعىل مەديسينالىق كومەك قاجەت بولاتىن كەزگە قالاي دايىندايدى؟
16 بىزگە كەيدە شۇعىل مەديسينالىق كومەك قاجەت بولۋى مۇمكىن. ەحوبانىڭ وي قالپى جايلى وي جۇگىرتكەنىمىز سونداي جاعدايدا دا وعان ادال بولىپ قالۋعا كومەكتەسەدى. ارينە، ٴبىز قاننىڭ ٶزىن جانە ونىڭ نەگىزگى قۇرامبولىكتەرىن قۇيدىرۋدان باس تارتامىز (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 15:28، 29). ٴبىراق قانمەن بايلانىستى باسقا دا ەمشارالار بار. مۇنداي ەمشارالارعا قاتىستى ٵر ٴماسىحشى كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىنە جۇگىنىپ، جەكە شەشىم قابىلداۋ كەرەك. قالاي ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگىن قاشان شەشىپ العان دۇرىس؟ ەمحانادا جانىمىز قينالىپ، تەز شەشىم قابىلداۋعا قىسىم كورىپ جاتقاندا ما؟ ارينە، جوق. ٴبىز قازىردەن باستاپ ىزدەنىس جۇرگىزىپ، ەركىمىزدى انىق بىلدىرەتىن مەديسينالىق قۇجاتتارىمىزدى تولتىرىپ قويعانىمىز جاقسى. سونداي-اق بۇل تۋرالى دارىگەرىمىزبەن الدىن الا سويلەسكەنىمىز دۇرىس *.
17—19. ەحوبانىڭ ٵرتۇرلى جاعدايعا دەگەن كوزقاراسىن نەگە قازىردەن باستاپ بىلگەنىمىز دۇرىس؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
17 پەتىردىڭ «يەم، ٶزىڭىزدى اياڭىز» دەگەن اقىلسىز كەڭەسىنە يسانىڭ بىردەن جاۋاپ بەرگەنى جايلى ويلانىپ كورىڭىزشى. يسا ەحوبانىڭ وزىنەن نەنى كۇتەتىنى جايلى كوپ وي جۇگىرتتى. سونداي-اق ول جەردەگى ٶمىرى مەن ولىمىنە قاتىستى پايعامبارلىقتار تۋرالى دا كوپ ويلانعانى ٴسوزسىز. بۇل وعان ەحوباعا ادال بولىپ قالۋعا جانە بارلىعىمىز ٷشىن ٶمىرىن قۇربان ەتۋگە كۇش بەردى (ماتاي 16:21—23 وقىڭىز).
18 قۇداي ٴبىزدىڭ ونىمەن دوس بولعانىمىزدى قالايدى. سونداي-اق ىزگى حاباردى ۋاعىزداۋ ٷشىن بارىمىزدى سالساق ەكەن دەيدى (ماتاي 6:33؛ 28:19، 20؛ جاقىپ 4:8). ٴبىراق پەتىر سياقتى، كەيبىر ادامدار يگى نيەتپەن ٴبىزدى ويىمىزدان اينىتقىسى كەلۋى مۇمكىن. مىسالى، باستىعىمىز كوپ اقشا ۇسىناتىن شىعار، ٴبىراق بۇل كوپ ۋاقىت جۇمىس ىستەۋدى بىلدىرەتىندىكتەن، جينالىسقا نە ۋاعىزعا بارۋعا ۋاقىت جەتپەي قالۋى مۇمكىن. يا بولماسا مۇعالىمدەرىڭ ساعان ۇيىڭنەن كەتىپ، الىس ٴبىر جەردە قوسىمشا ٴبىلىم الۋدى ۇسىندى دەلىك. وسىنداي جاعدايلارعا تاپ بولعاندا، دۇعا ەتىپ، ىزدەنىس جۇرگىزىپ، وتباسى مۇشەلەرىمەن نە اقساقالدارمەن اقىلداسۋ كەرەك شىعار. الايدا ەحوبانىڭ كوزقاراسىن قازىردەن باستاپ ٴبىلىپ، قازىردەن ونىڭ ويلارىنا يە بولعانىمىز جاقسى. سوندا وسىنداي ۇسىنىستار تۇسكەندە، ولاردان باس تارتۋ وڭاي بولادى. ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە دەگەن شەشىمىمىزگە بەرىك بولعاندىقتان، ٴبىز ناقتى قالاي ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگىن بىلەمىز.
19 بالكىم، ٴسىز سەنىمىڭىزدى كۇتپەگەن جەردەن سىنعا الاتىن وزگە جاعدايلار تۋرالى دا ويلاناتىن شىعارسىز. ارينە، ٵربىر جاعدايعا دايىن بولۋ مۇمكىن ەمەس. ٴبىراق ٴبىز جەكە زەرتتەۋ كەزىندە ەحوبانىڭ وي قالپى تۋرالى وي جۇگىرتسەك، بىلگەندەرىمىزدى ەستە ۇستاۋ جەڭىل بولادى. سوندا بىلگەن-تۇيگەنىمىزدى كەز كەلگەن جاعدايدا قالاي ىسكە اسىرۋعا بولاتىنىن بىلەمىز. سوندىقتان جەكە زەرتتەۋ كەزىندە ەحوبانىڭ ٴتۇرلى جاعدايعا كوزقاراسىن انىقتاۋعا جانە ونىڭ وي قالپىنا يە بولۋعا تىرىسىڭىز. سونداي-اق مۇنىڭ بىزگە قازىر جانە بولاشاقتا دانا شەشىمدەر قابىلداۋعا قالاي كومەكتەسە الاتىنى جايلى ويلانىڭىز.
ەحوبانىڭ وي قالپى بولاشاعىمىزعا اسەر ەتەدى
20، 21. ا) جاڭا دۇنيەدە ەركىندىگىمىزگە نەگە قۋانامىز؟ ٵ) قالايشا قازىردىڭ وزىندە قۋانىشقا كەنەلە الامىز؟
20 ٴبارىمىز دە جاڭا دۇنيەنى تاعاتسىزدانا كۇتۋدەمىز. باسىم كوبىمىز جەردەگى جۇماقتا ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە ٷمىتتىمىز. قۇداي پاتشالىعىنىڭ قول استىندا ٴبىز وسى دۇنيەدە كورىپ جۇرگەن بار قايعى-قاسىرەتتەن ازات بولامىز. سونداي-اق جەكە قالاۋلارىمىزعا ساي شەشىم قابىلداۋعا دا ەرىكتى بولامىز.
21 بىراق بۇل ەركىندىگىمىز شەكسىز بولمايدى. مومىن ادامدار ٵرى قاراي دا ەحوبانىڭ زاڭدارى مەن ونىڭ ويلارىنا سۇيەنىپ شەشىم قابىلدايدى. ال بۇل ولارعا زور قۋانىش پەن تاۋسىلماس تىنىشتىق اكەلەدى (ٴزابۇر 37:11). سول ۋاقىت كەلگەنشە، ەحوبانىڭ وي قالپىنا يە بولىپ، قۋانىشىمىزدى ەسەلەي تۇسەيىك.
^ 12-ابزاس بىرەۋدىڭ الدىنا وتىرىپ بيلەۋ دەگەن — جالداعان ادامنىڭ الدىنا وتىرىپ، ٴناپسىنى وياتاتىن قيمىلدار جاساۋ. مۇنداي ٴبيدى بيلەيتىن ادام جارتىلاي جالاڭاش بولۋى مۇمكىن. بۇل ارەكەت ازعىندىق رەتىندە ەسەپتەلىپ، سوت كوميتەتىن قۇرۋ قاجەت بولۋى مۇمكىن. وسىنداي ارەكەتكە بارعان ٴماسىحشى اقساقالداردىڭ كومەگىنە جۇگىنۋ كەرەك (جاقىپ 5:14، 15).
^ 14-ابزاس ۇيالى تەلەفون ارقىلى ازعىن بەينەلەردى، حابارلامالاردى نە ۆيدەولاردى جىبەرۋ «سەكستينگ» دەپ اتالادى. مۇنداي ارەكەتكە بارعان ادامنىڭ ٸسىن قاراستىرۋ ٷشىن سوت كوميتەتىن قۇرۋ قاجەت بولۋى مۇمكىن. كەيبىر جاعدايدا ۇكىمەت سەكستينگپەن اينالىسقانى ٷشىن ٴتىپتى جاسوسپىرىمدەردى جاۋاپقا تارتىپ جاتادى. كوبىرەك مالىمەت الۋ ٷشىن jw.org تور بەكەتىنە كىرىپ، «جاستاردىڭ ساۋالدارى. سەكستينگ تۋرالى نەنى بىلگەنىم ٴجون؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز (كيەلى كىتاپ تالىمدەرى\جاستار). يا بولماسا 2013-جىلعى قاراشا ايىنداعى «ويانىڭدار!» جۋرنالىنىڭ 4، 5-بەتتەرىندەگى «ٴجاسوسپىرىم بالاڭىزبەن سەكستينگ تۋرالى قالاي اڭگىمەلەسۋگە بولادى؟» (حانزۇشا) دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
^ 16-ابزاس سىزگە كومەك بولاتىن كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىن «قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنەن ايىرىلماڭدار» كىتابىنىڭ 215—218 بەتتەرىنەن تابا الاسىز.
