شىندىقتى ايتايىق
«ٴبىر-بىرىڭە شىندىقتى ايتىڭدار» (زاكاريا 8:16).
اندەر: 56، 124
1، 2. ادامزاتقا ۇلكەن زالال كەلتىرۋ ٷشىن ٸبىلىس نە ىستەدى؟
ادامدار ويلاپ تاپقان تەلەفون، اۆتوكولىك، توڭازىتقىش سياقتى كەيبىر نارسەلەر ٶمىرىمىزدى جەڭىلدەتىپ جاتسا، تاپانشا، مينا، اتوم بومباسى، تەمەكى سياقتى وزگە نارسەلەر ومىرىمىزگە قاۋىپ ٴتوندىرىپ جاتىر. ٴبىراق بۇلارعا قاراعاندا الدەقايدا بۇرىن پايدا بولعان جانە ادامزاتقا ەڭ ۇلكەن زالال كەلتىرىپ وتىرعان بىردەڭە بار. ول نە نارسە؟ وتىرىك! وتىرىك دەگەنىمىز — الدەكىمدى الداۋ ماقساتىمەن ايتىلعان شىندىققا جاناسپايتىن ٴسوز. وتىرىكتى ەڭ ٴبىرىنشى بولىپ ٸبىلىس ايتتى. يسا ٴماسىح ونى «وتىرىكتىڭ اكەسى» دەپ اتاعان (جوحان 8:44 وقىڭىز). ٸبىلىس العاشقى وتىرىگىن قاشان ايتتى؟
2 شايتان ٶزىنىڭ ٴبىرىنشى وتىرىگىن وسىدان مىڭداعان جىلدار بۇرىن ەدەم باعىندا ايتتى. ول كەزدە ادام مەن حاۋا ەحوبا جاراتقان تاماشا جۇماقتا ٶمىر ٴسۇرىپ جاتتى. قۇداي ولارعا «جاقسىلىق پەن جاماندىقتى تانىتاتىن اعاشتىڭ جەمىسىن جەمەۋدى» بۇيىرىپ، جەيتىن بولسا ولەتىندەرىن ەسكەرتكەن بولاتىن. شايتان بۇل تۋرالى بىلسە دە، جىلاندى قولدانىپ حاۋاعا: «جوق، ولمەيسىڭدەر»،— دەدى. بۇل ەڭ العاشقى وتىرىك بولدى. سوسىن بىلاي دەپ قوستى: «ونى جەگەن كۇنى كوزدەرىڭ اشىلىپ، نەنىڭ جاقسى، نەنىڭ جامان ەكەنىن ٴبىلىپ، قۇداي سياقتى بولاتىندارىڭدى ول بىلەدى»،— دەدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 2:15—17؛ 3:1—5).
3. نەلىكتەن شايتاننىڭ وتىرىگى زۇلىم نيەتپەن ايتىلدى دەيمىز جانە سول وتىرىكتىڭ سالدارى قانداي بولدى؟
3 شايتاننىڭ وتىرىگى زۇلىم نيەتپەن ايتىلدى. ويتكەنى ٸبىلىس حاۋانىڭ سول وتىرىككە يلانىپ، جەمىستى جەيتىن بولسا، ولەتىنىن جاقسى ٴبىلدى. ول دەگەنىنە جەتتى دە. الدىمەن حاۋا، سوسىن ادام ەحوبانىڭ بۇيرىعىنا قۇلاق اسپاي، اقىرىندا قايتىس بولدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 3:6؛ 5:5). قالا بەرسە، «ادامداردىڭ ٴبارى ولەتىن بولدى». راسىندا دا، «ٶلىم... ادام اتانىكىندەي كۇنا جاساماعاندارعا دا بيلىك جۇرگىزدى» (ريمدىكتەرگە 5:12، 14). مىنە، وسى سەبەپتى ٴبىز كەمەلدى ەمەسپىز، ٵرى قۇداي نيەت ەتكەندەي ماڭگى جاسامايمىز. قايتا، ٶمىرىمىز «جەتپىس جاسقا سوزىلادى، قاۋقارىمىز مول بولسا، سەكسەنگە بارادى». ونىڭ ۇستىنە، ٶمىرىمىز «قايعى-قاسىرەتكە» تولى (ٴزابۇر 90:10). وسىنىڭ ٴبارى شايتاننىڭ وتىرىگىنىڭ كەسىرىنەن بولىپ وتىر!
4. ا) ٴبىز قانداي سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بىلۋگە ٴتيىسپىز؟ ٵ) ٴزابۇر 15:1، 2 گە ساي، كىمدەر عانا ەحوبانىڭ دوسى بولا الادى؟
4 جوحان 8:44 تە يسا شايتان جايلى: «ول... شىندىقتان تايىپ كەتتى، ويتكەنى وندا شىندىق جوق»،— دەگەن. شايتان وزگەرگەن جوق. ول ٵلى كۇنگە دەيىن «بۇكىل جەرجۇزىن اداستىرىپ ٴجۇر» (ايان 12:9). ٴبىراق ٴبىز شايتانعا الدانعىمىز كەلمەيدى. سوندىقتان كەلەسى ٷش سۇراقتىڭ جاۋابىن بىلگەنىمىز ماڭىزدى: بۇگىندە شايتان ادامداردى قالاي اداستىرۋدا؟ ادامدار نەگە وتىرىك ايتادى؟ ادام مەن حاۋا سياقتى ەحوبامەن دوستىعىمىزدى جوعالتىپ الماس ٷشىن، قالاي ٵردايىم شىندىقتى ايتا الامىز؟ (ٴزابۇر 15:1، 2 وقىڭىز).
شايتان ادامزاتتى قالاي اداستىرۋدا؟
5. بۇگىندە شايتان ادامداردى قالاي اداستىرۋدا؟
5 شايتانعا الدانىپ قالماۋ ٴبىزدىڭ قولىمىزدان كەلەدى. سەبەبى ەلشى پاۋىل: «ٴبىز ونىڭ ايلا-امالدارىن جاقسى بىلەمىز»،— دەگەن (قورىنتتىقتارعا 2-حات 2:11). ٴبىز بۇكىل دۇنيە شايتاننىڭ ۋىسىندا ەكەنىن بىلەمىز. ونىڭ ىشىندە جالعان ٴدىن، جەمقور ۇكىمەتتەر مەن اشكوز ساۋدا-ساتتىق بار (جوحاننىڭ 1-حاتى 5:19). سول سەبەپتى شايتان مەن جىن-پەرىلەر ىقپالدى ادامداردى وتىرىك ايتۋعا يتەرمەلەپ جاتقانىنا تاڭعالمايمىز (تىموتەگە 1-حات 4:1، 2). ماسەلەن، كەيبىر بيزنەسمەندەر وزدەرىنىڭ زياندى تاۋارلارىن ساتۋ ٷشىن يا كوپ اقشا تابۋ ٷشىن جارنامالارىندا وتىرىك ايتادى.
6، 7. ا) نەگە ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ وتىرىگى بارىپ تۇرعان سوراقىلىق دەۋگە بولادى؟ ٵ) ٴسىز ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ قانداي وتىرىگىن ەستىگەنسىز؟
6 دىني جەتەكشىلەردىڭ وتىرىگى بارىپ تۇرعان سوراقىلىق. نەگە؟ ويتكەنى الدەكىم ولاردىڭ جالعان ىلىمدەرىنە سەنسە جانە قۇداي جەك كورەتىندى ىستەسە، ونداي ادام ماڭگى ٶمىر ٴسۇرۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرىلىپ قالۋى مۇمكىن (وشيا 4:9). يسا ٶز زامانىنداعى ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ جۇرتتى الداپ جۇرگەنىن بىلگەن. يسا ولارعا باتىلدىقپەن بىلاي دەگەن: «ٴدىن مۇعالىمدەرى مەن پارىزشىلدار، ەكىجۇزدىلەر، سەندەر قاسىرەتكە قالاسىڭدار! ٴبىر ادامدى بولسا دا دىندەرىڭە كىرگىزۋ ٷشىن، تەڭىز بەن قۇرلىقتى شارلاپ شىعاسىڭدار. ال كىرگىزگەن سوڭ، ونى... جاھاننامعا تۇسۋگە لايىق قىلاسىڭدار». «جاھاننام» دەگەن — ماڭگىلىككە جويىلۋدى بىلدىرەدى (ماتاي 23:15). يسا جالعان ٴدىني جەتەكشىلەردىڭ «كىسى ٶلتىرۋشى» بولىپ تابىلاتىن ىبىلىسكە ۇقسايتىنىن ايتقان (جوحان 8:44).
7 قازىرگى تاڭدا دا ٴدىني جەتەكشىلەر كوپ. ولار پاستور، راۆۆين جانە تاعى باسقا لاۋازىمدارمەن اتالادى. پارىزشىلدار سياقتى، ولار دا قۇداي سوزىندەگى شىندىقتى ۇيرەتپەيدى. قايتا، «قۇدايدىڭ شىندىعىن جالعاندىققا اۋىستىرعان» (ريمدىكتەرگە 1:18، 25). ولار توزاق وتى، ولمەس جان، رەينكارناسيا بار دەپ ۇيرەتەدى، گوموسەكسۋاليزم مەن ٴبىر جىنىستى نەكە قۇداي الدىندا ۇنامدى دەيدى. بۇل ولار ايتاتىن وتىرىكتەردىڭ كەيبىرى عانا.
8. جۋىردا ساياسي باسشىلار قانداي وتىرىك ايتادى، ٴبىراق ٴبىز وعان قالاي قاراۋىمىز كەرەك؟
8 وتىرىك ايتاتىن ساياساتكەرلەر دە بار. جۋىردا ولاردىڭ ەڭ ۇلكەن وتىرىكتەرىنىڭ ٴبىرى الەمگە «بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىك» ورناتامىز دەگەنى بولماق. الايدا «ولاردىڭ جويىلاتىن كەزى كەنەتتەن كەلەدى». سول سەبەپتى ساياساتكەرلەردىڭ دۇنيەدەگى جاعداي جاقسارىپ جاتىر دەگەنىنە سەنبەۋىمىز كەرەك. ٴبىراق ٴبىز «ەحوبانىڭ كۇنى تاپ ۇرىنىڭ تۇندە تۇسەتىنى سياقتى كەلەتىنىن» جاقسى بىلەمىز (سالونيكالىقتارعا 1-حات 5:1—4).
ادامدار نەگە وتىرىك ايتادى؟
9، 10. ا) ادامدار نەگە وتىرىك سويلەيدى جانە مۇنىڭ سالدارى قانداي؟ ٵ) ەحوبا جايلى نەنى ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك؟
9 بۇگىندە وتىرىك ايتاتىندار تەك ىقپالدى ادامدار ەمەس. ٴبىر جۋرنالدىڭ «نەگە ٴبىز وتىرىك ايتامىز؟» اتتى ماقالاسىندا: «كوپشىلىك وتىرىك ايتۋدى ادامعا ٴتان نارسە دەپ قاراستىرادى»،— دەلىنگەن. بىلايشا ايتقاندا، ادامدار وتىرىك ايتۋدى كادىمگى ٵرى تابيعي نارسە دەپ ەسەپتەيدى. ادامدار وزدەرىن قورعاۋ ٷشىن، مىسالى جاساعان قاتەلىگىن يا قىلمىسىن جاسىرۋ ٷشىن، وتىرىك ايتادى. وتىرىككە يتەرمەلەيتىن تاعى ٴبىر سەبەپ — ادامدار اقشالاي يا باسقالاي پايدا كورۋدى كوزدەيدى. اتالمىش ماقالادا كەيبىر ادامداردىڭ «بەيتانىستارعا، ارىپتەستەرگە، دوستار مەن سۇيىكتى ادامدارعا» وتىرىك ايتقاندا تۇرعان ەشتەڭە جوق دەپ ەسەپتەيتىنى دە ٴسوز ەتىلگەن.
ادامدار باسقالاردى الداي السا دا، ەحوبانى الداي المايدى
10 بۇل وتىرىكتەردىڭ سالدارى قانداي؟ ادامدار ٴبىر-بىرىنە سەنۋدەن قالدى، قارىم-قاتىناستارى قۇردىمعا كەتىپ بارادى. مىسالى، ايەلى كۇيەۋىنىڭ كوزىنە ٴشوپ سالىپ، مۇنىسىن جاسىرۋ ٷشىن وتىرىك ايتقانىن بىلسە، ادال جارى قانداي كۇي كەشەتىنىن ويلاپ كورىڭىزشى. يا بولماسا وتاعاسى جۇرتتىڭ كوزىنشە ٴسۇيۋشى دە قامقور ادامداي سىڭاي تانىتىپ، ٴبىراق ۇيدە ايەلى مەن بالا-شاعاسىنا قورلىق كورسەتسە، مۇنىسى سۇمدىق ٸس بولار ەدى. مۇنداي ادامدار باسقالاردى الداي السا دا، ەحوبانى الداي المايتىندارىن ۇمىتپاۋلارى كەرەك. كيەلى كىتاپتا «ونىڭ كوز الدىندا ٴبارى اشىق تا ايقىن» ەكەندىگى ايتىلعان (ەۆرەيلەرگە 4:13).
11. اناني مەن ٴزاپيرا جايلى وقيعادان قانداي ساباق الامىز؟ (ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتى قاراڭىز.)
11 كيەلى كىتاپتا شايتاننىڭ ىقپالىنا بەرىلىپ، قۇدايعا وتىرىك ايتقان ٴبىر ٴماسىحشى ەرلى-زايىپتىنىڭ مىسالى بار. ولاردىڭ ەسىمدەرى — اناني مەن ٴزاپيرا. ولار ەلشىلەردى الداماق بولدى. وزدەرىنىڭ مەنشىكتەرىن ساتىپ، ەلشىلەرگە تۇسكەن اقشانىڭ ٴبىر بولىگىن عانا بەردى. ولار قاۋىمداعى باۋىرلاستارعا اسەر قالدىرعىسى كەلىپ، ەلشىلەرگە بار اقشانى بەردىك دەپ ايتتى. ٴبىراق ەحوبا مۇنىڭ وتىرىك ەكەنىن ٴبىلدى، سول سەبەپتى ولاردى جازاعا تارتتى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 5:1—10).
12. زۇلىم نيەتپەن وتىرىك ايتىپ، ونىسىنا وكىنبەيتىن ادامدارمەن نە بولادى جانە نەلىكتەن؟
12 ەحوبا وتىرىكشىلەرگە قالاي قارايدى؟ زۇلىم نيەتپەن جالعان سويلەيتىن جانە مۇنىسىنا وكىنبەيتىن ادامداردىڭ ٴبارى شايتان ىسپەتتى «جانىپ جاتقان كولگە» تاستالادى. بىلايشا ايتقاندا، ماڭگىگە جويىلادى (ايان 20:10؛ 21:8؛ ٴزابۇر 5:6). نەلىكتەن؟ سەبەبى ەحوبا مۇنداي وتىرىكشىلەردى «يتتەردىڭ»، ياعني «جەركەنىشتى ىستەر جاسايتىنداردىڭ» قاتارىنا قويادى (ايان 22:15، سىلتەمە).
13. ٴبىز ەحوبا جايلى نە بىلەمىز جانە بۇل ٴبىزدى نە ىستەۋگە تالپىندىرادى؟
13 «قۇداي — وتىرىك ايتاتىن پەندە ەمەس»، ونىڭ «وتىرىك ايتۋى مۇمكىن ەمەس». بۇل شىندىقتى ٴبىز جاقسى بىلەمىز (مۇسانىڭ 4-جازباسى 23:19؛ ەۆرەيلەرگە 6:18). ەحوبا «وتىرىك ايتاتىن ٴتىلدى» جەك كورەدى (ناقىل سوزدەر 6:16، 17). وعان ۇناعىمىز كەلسە، شىندىقتى ايتۋىمىز كەرەك. سوندىقتان ٴبىز «ٴبىر-بىرىمىزگە وتىرىك ايتپايمىز» (قولوستىقتارعا 3:9).
ٴبىز «شىندىقتى ايتامىز»
14. ا) شىنايى ٴماسىحشىلەردى جالعان ٴدىندى ۇستاناتىن ادامداردان نە ەرەكشەلەندىرەدى؟ ٵ) لۇقا 6:45 تەگى ٴپرينسيپتى ٴتۇسىندىرىڭىز.
14 شىنايى ٴماسىحشىلەر جالعان ٴدىندى ۇستاناتىن ادامداردان نەسىمەن ەرەكشەلەنەدى؟ مىسالى، ٴبىز «شىندىقتى ايتامىز» (زاكاريا 8:16، 17 وقىڭىز). ەلشى پاۋىل: «ٶزىمىزدى قۇدايدىڭ قىزمەتشىسى رەتىندە تانىتامىز. مۇنى... شىندىقتى ايتۋىمىزبەن [كورسەتەمىز]»،— دەگەن (قورىنتتىقتارعا 2-حات 6:4، 7). يسا دا: «ادامنىڭ جۇرەگى نەگە تولسا، اۋزى سونى ايتار»،— دەگەن (لۇقا 6:45). بۇل سوزدەر شىنشىل ادام شىندىقتى ايتادى دەگەندى بىلدىرەدى. مۇنداي ادام بەيتانىستارعا، ارىپتەستەرىنە، دوستارى مەن سۇيىكتى ادامدارىنا وتىرىك ايتپايدى. ەندەشە، ٵردايىم شىنشىل بولۋدىڭ بىرنەشە جولىن تالقىلايىق.
مىنا قىز باۋىرلاستى شىنشىل دەۋگە بولا ما؟ (15، 16-ابزاستاردى قاراڭىز)
15. ا) ەكى جاقتى ٶمىر ٴسۇرۋ نەلىكتەن قاۋىپتى؟ ٵ) جاستارعا قۇرداستارىنىڭ قىسىمىنا بەرىلمەۋگە نە كومەكتەسەدى؟ (سىلتەمەنى قاراڭىز.)
15 ەگەر جاس قىز يا بوزبالا بولساڭ، قۇرداستارىڭنىڭ اراسىندا اق قارعاداي بولعىڭ كەلمەيتىن شىعار. وسى قالاۋدىڭ جەتەگىندە كەتىپ، كەيبىر جاستار ەكى جاقتى ٶمىر كەشە باستاعان. ولار ۇيدە جانە قاۋىمدا جۇرگەندە ونەگەلىك جاعىنان تازا بولعانسيدى دا، ٴبىراق الەۋمەتتىك مەديادا وتىرعاندا نە ەحوباعا قىزمەت ەتپەيتىن ادامدارمەن ارالاسقاندا مۇلدەم باسقا ادام بولىپ شىعا كەلەدى. ولار جامان سوزدەر ايتۋى، اشىق-شاشىق كيىنۋى، تۇرپايى اۋەندەر تىڭداۋى، ماس بولعانشا ىشىمدىك ٸشۋى، ەسىرتكى قابىلداۋى، جاسىرىن تۇردە قىزبەن نە جىگىتپەن كەزدەسۋى يا بولماسا باسقا دا جامان ىستەردى جاساۋى مۇمكىن. وسىلاي ولار اتا-انالارىنا، باۋىرلاستارعا جانە ەحوباعا وتىرىك ايتادى (ٴزابۇر 26:4، 5). ەحوبا ٶزىن اۋىزبەن عانا دارىپتەپ، جەككورىنىشتى ىستەر ىستەيتىن ادامداردى كورىپ تۇر (مارقا 7:6). سوندىقتان: «جۇرەگىڭدە قىزىقپا كۇناكارعا، ەحوبادان قورقىپ ٴجۇر كۇنۇزاققا»،— دەگەن ناقىل سوزگە قۇلاق اسقانىڭ الدەقايدا دۇرىس (ناقىل سوزدەر 23:17) *.
16. تولىق ۋاقىتتى قىزمەتكە ٶتىنىش قاعازىن تولتىرعاندا، جاۋاپتارىمىز قانداي بولۋ كەرەك؟
16 ەگەر ٴسىز تۇراقتى ٸزاشار بولعىڭىز كەلسە نە بەتەلدىك قىزمەت سياقتى ارنايى تولىق ۋاقىتتى قىزمەتتى باستاعىڭىز كەلسە، وندا ٶتىنىش قاعازىن تولتىرۋ كەرەك بولادى. ونداعى دەنساۋلىعىڭىزعا، ويىن-ساۋىققا، ونەگەلىلىككە قاتىستى سۇراقتارعا شىنشىل جاۋاپ بەرگەنىڭىز وتە ماڭىزدى (ەۆرەيلەرگە 13:18). ال ەگەر ەحوبا جەك كورەتىن ٸس جاساپ قويساڭىز نەمەسە قانداي دا ٴبىر ٸسىڭىز ٷشىن ار-ۇجدانىڭىز مازالاپ جۇرسە شە؟ بۇل جايلى اقساقالدارمەن سويلەسپەگەن بولساڭىز، ولارعا بارىپ كومەك سۇراڭىز. سوندا ەحوباعا تازا ار-ۇجدانمەن قىزمەت ەتە الاسىز (ريمدىكتەرگە 9:1؛ عالاتتىقتارعا 6:1).
17. قۋدالاۋشىلار باۋىرلاستارىمىز جايلى سۇراقتار قويسا، نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
17 ٴسىز ٸس-شارامىزعا تىيىم سالىنعان ەلدە تۇرىپ جاتىرسىز دەلىك. بيلىگى بارلار ٴبىزدى قاماۋعا الىپ، باۋىرلاستار جايلى سۇراي باستاسا، نە ىستەيسىز؟ ولارعا بار بىلەتىنىڭىزدى ايتۋىڭىز كەرەك پە؟ يسا ريمدىك ٵمىرشى سۇراقتار قويعاندا، قالاي ارەكەت ەتتى؟ ول كيەلى كىتاپتاعى «ۇندەمەيتىن ۋاقىت، سويلەيتىن ۋاقىت» بار دەگەن ٴپرينسيپتى ۇستانعان (ۋاعىزداۋشى 3:1، 7؛ ماتاي 27:11—14). ٴبىز دە سونداي جاعدايعا كەزىكسەك، باۋىرلاستارىمىزدى قاۋىپكە تىكپەس ٷشىن اقىلمەن ارەكەت ەتىپ، اباي بولعانىمىز ٴجون (ناقىل سوزدەر 10:19؛ 11:12).
قاي كەزدە ۇندەمەي، قاي كەزدە بار شىندىقتى ايتۋ كەرەكتىگىن قالاي شەشەر ەدىڭىز؟ (17، 18-ابزاستاردى قاراڭىز)
18. اقساقالدار باۋىرلاستار جايلى سۇراقتار قويسا، نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
18 ەگەر ٴسىز قاۋىمداعى ٴبىر باۋىرلاستىڭ اۋىر كۇنا جاساعانىنان حاباردار بولساڭىز شە؟ اقساقالدار قاۋىمنىڭ ونەگەلىك تازالىعىنا جاۋاپتى بولعاندىقتان، سىزدەن بۇل جاعداي تۋرالى نە بىلەتىنىڭىزدى سۇراۋى مۇمكىن. سونداي كەزدە نە ىستەيسىز؟ كۇنا جاساعان ادام ٴسىزدىڭ جاقىن دوسىڭىز يا تۋىسىڭىز بولسا شە؟ كيەلى كىتاپتا: «ادال كۋاگەر شىندىقتى ايتادى»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 12:17؛ 21:28). سوندىقتان ەشبىر جايتتى جاسىرماي، اقساقالدارعا بار شىندىقتى ايتۋىمىز كەرەك. اقساقالدار تولىق مالىمەتتى بىلۋگە قۇقىلى، سوندا ولار كۇنا جاساعان ادامعا ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىن قالپىنا كەلتىرۋگە كومەكتەسۋدىڭ ەڭ جاقسى جولىن تابا الادى (جاقىپ 5:14، 15).
19. كەلەسى ماقالادا نە تالقىلايمىز؟
19 داۋىت ەحوباعا: «ادامنىڭ ىشكى سارايىنىڭ شىنايىلىعى سەنى راقاتقا بولەيدى»،— دەپ دۇعا ەتكەن (ٴزابۇر 51:6). ٴداۋىت ىشكى دۇنيەمىزدىڭ قانداي ەكەنى بارىنەن دە ماڭىزدى ەكەنىن بىلگەن. شىنايى ٴماسىحشىلەر ٵرقاشان «ٴبىر-بىرىنە شىندىقتى ايتادى». جالعان ٴدىندى ۇستانۋشىلارعا ۇقسامايتىنىمىزدى كورسەتۋدىڭ تاعى ٴبىر جولى — كيەلى كىتاپتاعى شىندىقتى ۇيرەتۋ. مۇنى قىزمەتتە قالاي ىستەي الاتىنىمىز جايلى كەلەسى ماقالادا ٴسوز ەتىلەدى.
^ 15-ابزاس كەلەسى مالىمەت كوزدەرىن قاراڭىز: «جاستاردى قىزىقتىراتىن 10 سۇراق» اتتى كىتاپشانىڭ «مەكتەپتەگى قىسىمعا قالاي توتەپ بەرسەم بولادى؟» دەگەن 6-سۇراعى جانە «جاستاردىڭ ساۋالدارى. پايدالى كەڭەستەر»، 2-توم (حانزۇشا) كىتابىنىڭ 16-تاراۋى.
